βιβλιοπωλείο "χωρίς όνομα"

Ηλεκτρονικός χώρος ενημέρωσης και σχολιασμού

Βιβλία που προτείνουμε

 Στην σελίδα αυτή αναφέρουμε βιβλία για τα οποία το μόνο κριτήριο επιλογής τους είναι η διαχρονικότητά τους και πιστεύουμε στην αξία τους. Η άποψη είναι σίγουρα υποκειμενική αλλά σίγουρα θα ανακαλύψετε ενδιαφέροντες τίτλους. Η λίστα δεν είναι πλήρης, αλλά θα ενημερώνεται σταδιακά. Η θεματολογία είναι ευρεία με κυρίαρχα τα εθνικά, κοινωνικά ή ιστορικά θέματα.

                              ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΒΑΘΟΣ του Αχμέτ Νταβούτογλου

Η κυκλοφορία του βιβλίου του Αχμέτ Νταβούτογλου, Στρατηγικό βάθος (Εκδόσεις Ποιότητα 2010) είναι ένα μοναδικό πολιτικοστοχαστικό γεγονός. Αν λάβουμε υπόψη και τα συντρέχοντα οικονομικά προβλήματα, προσφέρεται για μια αφύπνιση και ριζοσπαστική ανασύνταξη των πνευματικών, πολιτικών και διπλωματικών επιλογών των Eλλήνων.

Η ελληνική πολιτική σκέψη των δύο τελευταίων δεκαετιών έχει υποστεί πολλές στρεβλώσεις. Στις ελληνοτουρκικές σχέσεις κυριάρχησαν απίστευτα λανθασμένες αντιλήψεις για την πολιτική Ερντογάν, του οποίου διπλωματικός μέντορας εξ αρχής ήταν ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου. Τα πάντα ισοπεδώθηκαν και όλα υποβιβάστηκαν σε απλουστευτικές και ευθύγραμμες υποθέσεις για το μέλλον των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας. Το μέσον ήταν παρωχημένες φιλελεύθερες προπαγανδιστικές θέσεις που υποβλήθηκαν μέσα από χιλιάδες κείμενα στην ελληνική κοινωνία: «δημοκρατίες που δήθεν δεν πολεμούν», «εξευρωπαϊσμούς που δήθεν θα εξημέρωναν τους Τούρκους», «φιλίες και οικονομική αλληλεξάρτηση που δήθεν θα φέρουν την ειρήνη» και «λαοί που δήθεν τίποτα δεν τους χωρίζει». Κλασικές συνταγές όλα αυτά που μεθοδευμένα οδηγούν τον αδύναμο-αμυνόμενο είτε σε πόλεμο είτε σε εθελούσια συρρίκνωση.

Οποιος διαβάσει το Στρατηγικό βάθος, θα καταλάβει δύο κύριες πτυχές της συγκαιρινής τουρκικής στρατηγικής. Πρώτον, ότι η κοσμοθεωρία και ο στρατηγικός σχεδιασμός των Τούρκων ηγετών όχι μόνο δεν είναι αβάσιμος, αλλά επιπλέον έχει πιάσει τον σφυγμό των διεθνών εξελίξεων.

Το γεγονός, δηλαδή, ότι ο παλιός μοντερνιστικός κόσμος παρακμάζει και ότι ο κόσμος των εθνών γεννιέται. Δεύτερον, ότι η εκπλήρωση των σκοπών της νεο-οθωμανικής στρατηγικής και κοσμοθεωρίας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Για λόγους που αφορούν την εσωτερική πολιτική ζωή, το κουρδικό και αστάθμητους διεθνοπολιτικούς παράγοντες, είναι μια ριψοκίνδυνη σχοινοβασία.

Δύσβατος, λοιπόν, ο δρόμος των Νεο-οθωμανών, αλλά ο τροχός των ιστορικών εξελίξεων έχει πολλά γυρίσματα, πολλά απρόσμενα και απρόβλεπτα.

Σε κάθε περίπτωση, η στρατηγική Νταβούτογλου είναι ένα μεγάλο τουρκικό στοίχημα. Επιχειρεί να αντλήσει δυνάμεις, ενώνοντας πολλά ταυτόχρονα νήματα.

Η θεμελιώδης προσέγγιση αφορά την πνευματική ανασύνταξη που θα προσαρμόσει την τουρκική πολιτεία στον κυρίαρχο ισλαμικό χαρακτήρα του κοινωνικού της υπόβαθρου.

Το πλεονέκτημα του ’74

Το ανθρωπολογικό ζήτημα, στη συνέχεια, επιχειρεί να το αναγάγει σε κοσμοσυστημικό έρεισμα με το να ενώσει τα νήματα όλων των συγγενειών σε όλο το ιστορικό και γεωγραφικό βάθος. Ανατολικά και δυτικά της Τουρκίας. Ανατολικά επιχειρεί, βασικά, να σταθεροποιήσει ένα πλέγμα συμμαχιών με το πλέγμα κοινωνιών και κρατών που μέχρι πρότινος βρίσκονταν κάτω από τον δυτικό αποικιοκρατικό ζυγό και που σήμερα αναζητούν κοσμοθεωρητικούς και πολιτικούς προσανατολισμούς.

Στα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο απερίφραστα περιγράφει τον τρόπο που τα «κατάλοιπα των Οθωμανών» στις διάφορες χώρες θα αποτελέσουν την αφορμή για ριζικές ανακατατάξεις που τίποτα δεν αποκλείουν. Ενώ φιλοσοφικά «κλαίει και οδύρεται» για τα λάθη του παρελθόντος που περιόρισαν την Τουρκία στο Αιγαίο, προσδιορίζει συγκεκριμένες μεθοδεύσεις επικυριαρχίας και εκτοπισμού της Ελλάδας. Σε αυτές συμπεριλαμβάνει και τον οικονομικό τομέα.

Στην Κύπρο, βασικά, λέει ότι με όχημα το πλεονέκτημα του 1974 πρέπει να την ελέγξει πλήρως. Είναι ρητός και σαφής: Οπως το θέτει ο Τούρκος ΥΠΕΞ, η Κύπρος «είναι μια σταθερή βάση και αεροπλανοφόρο που είναι σε θέση να ελέγχει τις περιοχές του Περσικού κόλπου και της Κασπίας και τις υδάτινες αρτηρίες του Αντεν και του Ορμούζ, οι οποίες αποτελούν τις σημαντικότερες υδάτινες περιοχές που συνδέουν Ευρασία και Αφρική». Γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά, προσθέτει, «ακόμη κι αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί, η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ένα Κυπριακό ζήτημα. Καμία χώρα δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη σε ένα τέτοιο νησί που βρίσκεται στην καρδιά του ζωτικού της χώρου.

Τώρα τι λέει να κάνουν οι Τούρκοι κατά όποιου επιχειρεί να ανατρέψει τη στρατηγική ανάδειξης της Τουρκίας σε υπερδύναμη; Ελεος, δεν υπάρχει: «Η Τουρκία πρέπει να είναι προετοιμασμένη, ώστε να απαντήσει με την απαιτούμενη σκληρότητα σε κάθε γεγονός που απειλεί τους στρατηγικούς της υπολογισμούς».

Αποσπάσματα από το βιβλίο «Το στρατηγικό βάθος»

Για το Αιγαίο

Φτάσαμε στο ύστατο σημείο υποχωρήσεων!

Ο ζωτικός χώρος και το Αιγαίο. Το Αιγαίο αποτελεί το σημαντικότερο θαλάσσιο κομβικό σημείο της ευρασιατικής παγκόσμιας ηπείρου στην κατεύθυνση Βορρά-Νότου.

(…) Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία αποτελεί το σημαντικότερο αδιέξοδο της πολιτικής της εγγύς θαλάσσιας περιοχής της Τουρκίας. Η βασική πηγή προβλήματος στο Αιγαίο είναι η αγεφύρωτη αντίφαση μεταξύ της γεωλογικής και γεωπολιτικής πραγματικότητας και του ισχύοντος καθεστώτος. Το γεγονός ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι φυσική προέκταση της γεωλογικής δομής της χερσονήσου της Μικράς Ασίας και το ότι ο πολιτικός διαχωρισμός που έχει προκύψει, σε αντίθεση με τις γεωπολιτικές αναγκαιότητες, με τις διεθνείς συνθήκες έχει επικυρωθεί υπέρ της Ελλάδας παρέχουν το κατάλληλο έδαφος, για να αναφύονται διάφορα ζητήματα, όπως η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος, η ζώνη FIR, τα πεδία διοίκησης και ελέγχου και ο εξοπλισμός των νησιών. Η εγγύτητα ενός σημαντικού μέρους των ελληνικών νησιών στη μικρασιατική ακτή σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως επιχειρησιακή βάση εναντίον της Μικράς Ασίας, και η περικύκλωση των υδάτινων διαδρόμων, που εξασφαλίζουν το πέρασμα από την Προποντίδα στη Μεσόγειο, από αυτά τα νησιά, αξιολογούνται από την Τουρκία ως ένα πολύ σοβαρό κενό ασφάλειας.

…Στην περίπτωση που ισχύσει η εφαρμογή των 12 ν.μ., η Τουρκία στην πράξη δεν θα έχει πρόσβαση στο Αιγαίο χωρίς την άδεια της Ελλάδας. Σε αυτή την περίπτωση, ενώ το ποσοστό της ανοικτής θάλασσας θα υποχωρήσει στο 26% του Αιγαίου, η κυριαρχία της Ελλάδας θα ανέλθει στο 63,9%, το Αιγαίο θα γίνει μία κλειστή θάλασσα της Ελλάδας και το ποσοστό της Τουρκίας θα κυμαίνεται γύρω στο 10%.

Ο ρόλος της οικονομίας

Στην περίπτωση που η ελληνική θέση αποκτήσει ισχύ, η Τουρκία θα βρεθεί αντιμέτωπη με μία στρατηγική πολιορκία, αλλά θα επηρεαστεί απευθείας και στις οικονομικές της δραστηριότητες.

…Οι εντάσεις που υφίστανται στις σχέσεις με την Ελλάδα πρέπει να αξιολογηθούν εκ νέου στο πλαίσιο μιας γενικής θαλάσσιας στρατηγικής στο Αιγαίο, δεδομένου ότι η χώρα αυτή, θεωρώντας ως μη ικανοποιητικό το ισχύον καθεστώς που περιορίζει τον ζωτικό χώρο της Τουρκίας, ακολουθεί μία επεκτατική πολιτική. Και το σημαντικότερο μέσο, για να επιτευχθεί αυτό, είναι η απόκτηση από μέρους της Τουρκίας ενός ισχυρού εμπορικού στόλου που θα της επιτρέπει να χρησιμοποιεί με πιο δραστήριο τρόπο τα διεθνή ύδατα στο Αιγαίο. Η υπεροχή της Ελλάδας σε αυτό το θέμα πηγάζει όχι μόνο από το εύρος της περιοχής που κατέχει στο Αιγαίο αλλά και από την ικανότητα που διαθέτει στις θαλάσσιες μεταφορές.

…Η προσέγγιση του ζητήματος δεν πρέπει να γίνεται ωσάν να πρόκειται για μία οποιαδήποτε τυχαία βραχονησίδα. Η Τουρκία, εξαιτίας των προηγούμενων σοβαρών διπλωματικών παραλείψεων, έχει ήδη φτάσει στο ύστατο σημείο υποχωρήσεων στο Αιγαίο.

Μετά από αυτό, κάθε συμβιβασμός που θα γίνει μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες που ενδέχεται να φθάσουν ακόμη και ως την εξαφάνιση του ζωτικού χώρου της Τουρκίας στο Αιγαίο και κατ’ επέκταση του χώρου που κινείται στον άξονα Μεσόγειος-Εύξεινος Πόντος.

Για την Κύπρο

Λόγω της γεωγραφικής της θέσης δεν θα μέναμε ποτέ αδιάφοροι

Στο πλαίσιο αυτό το Κυπριακό δεν είναι ούτε ένα συνηθισμένο τουρκοελληνικό εθνοτικό ζήτημα ούτε απλώς μια χρονίζουσα τουρκοελληνική ένταση. Η Τουρκία, που κατέχει μία θέση που επηρεάζεται άμεσα από όλες αυτές τις ισορροπίες, είναι υποχρεωμένη να αξιολογήσει την επί του Κυπριακού πολιτική της έξω από το περιορισμένο πλαίσιο των τουρκοελληνικών σχέσεων. Το Κυπριακό μετατρέπεται με μία συνεχώς και αυξανόμενη ταχύτητα σε ένα ζήτημα Ευρασίας και Μέσης Ανατολής-Βαλκανίων (Δυτικής Ασίας-Ανατολικής Ευρώπης). Η πολιτική επί του Κυπριακού πρέπει να τεθεί σε ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο, σύμφωνο προς το ήδη διαμορφωμένο νέο (διεθνές) στρατηγικό πλαίσιο.

Η σημασία του Κυπριακού από την οπτική της Τουρκίας μπορεί να μελετηθεί κατά βάση σε δύο κύριους άξονες.

Ο πρώτος προκύπτει από την ιστορική ευθύνη της Τουρκίας για την εμπέδωση της ασφάλειας της μουσουλμανικής τουρκικής κοινότητας της νήσου και είναι ένας άξονας που έχει κοινωνικό χαρακτήρα. Με τη μείωση των εδαφών του Οθωμανικού κράτους, πάντα μία από τις βασικές παραμέτρους της οθωμανοτουρκικής εξωτερικής πολιτικής υπήρξε η ασφάλεια και η συνέχεια των μουσουλμανικών στοιχείων που παρέμειναν στα εγκαταλειφθέντα εδάφη.

Το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός κύματος που θα ξεκινήσει από μία περιοχή λόγω ανικανότητας ή αδυναμίας της Τουρκίας και θα επεκταθεί σε άλλες καθιστά αναγκαία μια κατάσταση γενικότερης επιφυλακής και επαγρύπνησης.

Μια ενδεχόμενη αδυναμία, που θα μπορούσε να ανακύψει αναφορικά προς την ασφάλεια και την προστασία της τουρκικής κοινότητας της Κύπρου, εμπεριέχει τον κίνδυνο να εξαπλωθεί κατά κύματα στη Δυτική Θράκη και στη Βουλγαρία – και ακόμη και στο Αζερμπαϊτζάν και στη Βοσνία.

Ο ζωτικός χώρος

Γι’ αυτόν τον λόγο η προστασία της τουρκικής κοινότητας της Κύπρου έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο από την άποψη της εν λόγω κοινότητας αλλά και από την άποψη του μέλλοντος των λοιπών κοινοτήτων, οι οποίες συνιστούν οθωμανικά κατάλοιπα.

Ο δεύτερος σημαντικός άξονας του Κυπριακού ζητήματος είναι η σημασία της γεωγραφικής θέσης του νησιού από γεωστρατηγική άποψη. Ο άξονας αυτός καθαυτός είναι ζωτικής σημασίας ανεξάρτητα από το ανθρώπινο στοιχείο που βρίσκεται εκεί. Ακόμη κι αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί, η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ένα κυπριακό ζήτημα. Καμία χώρα δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη σε ένα τέτοιο νησί που βρίσκεται στην καρδιά του ζωτικού της χώρου.

Οπως τα Δωδεκάνησα, όπου δεν υπάρχει πλέον ένας επαρκής τουρκικός πληθυσμός, εξακολουθούν να διατηρούν τη σημασία τους για την Τουρκία και όπως οι ΗΠΑ, παρόλο που δεν έχουν καμία πληθυσμιακή προέκταση προς την Κούβα και τα υπόλοιπα νησιά της Καραϊβικής, ενδιαφέρονται άμεσα γι’ αυτά, έτσι και η Τουρκία είναι υποχρεωμένη από στρατηγική άποψη να ενδιαφέρεται για την Κύπρο πέραν του ανθρώπινου παράγοντα.

Για τα Δωδεκάνησα

Σφάλαμε και τα χάσαμε

Το 1944 οι Γερμανοί, που αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από τα Δωδεκάνησα, πρότειναν στην τουρκική κυβέρνηση την κατάληψή τους.

Το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση της εποχής, προτιμώντας να λάβει τη σύμφωνη γνώμη της Αγγλίας, τήρησε στο θέμα των νησιών εξαιτίας της αγγλικής άρνησης μία αδιάφορη στάση συνιστά τον σημαντικότερο κρίκο στην αλυσίδα παραλείψεων που στέρησε από την Τουρκία την έξοδό της στο Αιγαίο.

Αργότερα, στις συνομιλίες μεταξύ των Ιταλών και των συμμάχων που διεξήχθησαν στο Παρίσι το 1946, η κυβέρνηση, αποφασίζοντας ότι η χώρα δεν είχε δικαίωμα να λάβει μερίδιο από τη λεία του πολέμου (sic), διότι έμεινε εκτός από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συνέδραμε ολοφάνερα στην παράδοση των νησιών αυτών στην Ελλάδα.

… Το σημείο με τις μεγαλύτερες πιθανότητες εμπλοκής σε σύρραξη της Τουρκίας είναι τα νησιά του Αιγαίου, που στενεύουν σε σημαντικό βαθμό τον ζωτικό χώρο της (sic), και ο λόγος είναι τα ασυγχώρητα λάθη που έγιναν ως συνέπεια της ανυπαρξίας μίας συνεπούς θαλάσσιας στρατηγικής.

Η κρίση των Ιμίων, που έφερε στο προσκήνιο το θέμα της ελληνικής κυριαρχίας ακόμη και επί των βραχονησίδων που βρίσκονται μπροστά στα παράλιά μας, είναι το πικρό τιμολόγιο των συσσωρευμένων σφαλμάτων που έχουν διαπραχθεί.

Εκμετάλλευση μειονοτήτων

Δημιουργία άξονα Αλβανίας με Βοσνία

Η βάση της πολιτικής επιρροής της Τουρκίας στα Βαλκάνια είναι τα οθωμανικά κατάλοιπα, που είναι οι μουσουλμανικές κοινότητες. Σήμερα φαίνεται με ξεκάθαρο τρόπο το λάθος της πολιτικής εκκένωσης των Βαλκανίων με τη μετανάστευση αυτών των κοινοτήτων (στην Τουρκία), που κατά το παρελθόν θεωρήθηκαν ως άχθος της εξωτερικής πολιτικής. Αυτή τη στιγμή η Τουρκία φαίνεται να διαθέτει σημαντικές δυνατότητες που της παρέχει η ιστορική συσσώρευση εμπειρίας, βασιζόμενη στην οθωμανική κληρονομιά στα Βαλκάνια. Πρωτίστως, στις δύο χώρες (Βοσνία και Αλβανία), όπου οι μουσουλμάνοι είναι πλειονότητα και θεωρούνται φυσικοί σύμμαχοι της Τουρκίας, εμφανίστηκε η βούληση να μετατραπεί αυτή η κοινή ιστορική συσσώρευση σε μία συμμαχία. Οι τουρκικές και μουσουλμανικές μειονότητες που διαβιούν στη Βουλγαρία, στην Ελλάδα, στη Μακεδονία, στο Σαντζάκ (επαρχία της Σερβίας), στο Κόσοβο και στη Ρουμανία αποτελούν σημαντικά στοιχεία της βαλκανικής πολιτικής της Τουρκίας.

Οι δύο σημαντικοί βραχυπρόθεσμοι και μεσοπρόθεσμοι στόχοι της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας στα Βαλκάνια είναι η ισχυροποίηση της Βοσνίας και της Αλβανίας μέσα σε ένα πλαίσιο σταθερότητας και η δημιουργία ενός διεθνούς νομικού πλαισίου που θα θέσει υπό την προστασία του τις εθνικές μειονότητες της περιοχής. Στο νομικό αυτό πλαίσιο η Τουρκία πρέπει να επιδιώκει συνεχώς την εξασφάλιση εγγυήσεων που θα της παρέχουν το δικαίωμα παρέμβασης στα ζητήματα που αφορούν τις μουσουλμανικές μειονότητες των Βαλκανίων. Η απόκτηση από την Τουρκία ενός τέτοιου δικαιώματος στα Βαλκάνια μπορεί να γίνει εφικτή, μόνο αν η χώρα υιοθετήσει μία δραστήρια και δυναμική βαλκανική πολιτική, η οποία θα λαμβάνει υπόψη συνεχώς τους πολιτισμικούς και ιστορικούς παράγοντες. Στην αντίθετη περίπτωση η Τουρκία όχι μόνο θα χάσει την επιρροή που ασκεί στα Βαλκάνια έναντι της Ελλάδας, η οποία μέσω του Πατριαρχείου του Φαναρίου (sic) που με τη μικρή ρωμαίικη (sic) μειονότητα επιδιώκει να αποκτήσει οικουμενικό χαρακτήρα, και της Ρωσίας, η οποία επιχειρεί να ασκήσει επιρροή στους ορθόδοξους Σλάβους στην περιοχή των Βαλκανίων και του Καυκάσου, αλλά θα μείνει και δίχως στήριγμα εν όψει ελληνικών και ρωσικών διεκδικήσεων στα Στενά.

 ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ – Η ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΩΝ  ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ                                                           

Ο Άκης Κοσώνας έγραψε ένα πολύ χρήσιμο βιβλίο. Ακριβώς έντεκα χρόνια πριν, παραμονές Πάσχα βομβαρδίστηκε από τις νατοϊκές δυνάμεις και αποδυναμώθηκε καθοριστικά η Σερβία, διαλύθηκε ότι είχε απομείνει από τη Γιουγκοσλαβία και ανασχηματίστηκαν τα σύνορα στα Βαλκάνια για πρώτη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η αμερικανική επιλογή να τελειώνουν με τη Γιουγκοσλαβία και να ανοίξουν το δρόμο στην ίδρυση νέων κρατών, δημιούργησε μια νέα κουλτούρα, μια νέα αντίληψη πραγμάτων στη βαλκανική χερσόνησο : Διέλυσε οριστικά την αίσθηση των ισχυρών κρατών και επέβαλε καθεστώς εξάρτησης από τρίτες δυνάμεις σε χώρες, που είτε υπήρχαν στο παρελθόν και σχημάτισαν τη Γιουγκοσλαβία, είτε δεν υπήρχαν και γεννήθηκαν τώρα.

Συγχρόνως, το όλο εγχείρημα κατέδειξε την ανυπαρξία της Ευρώπης ως ενιαίας δύναμης, ακόμα και ως συμμαχίας να κάνει κάτι την ώρα πολύ εξωευρωπαϊκές δυνάμεις δρούσαν (και στρατιωτικά) στα εδάφη της. Αυτό οδήγησε στη συμπέρασμα ότι οι χώροι δεν (αυτό)προσδιορίζονται πια τόσο γεωγραφικά, ως ενότητες, αλλά εξαρτησιακά.
Η Ελλάδα, μέρος της βαλκανικής, υπέστη άμεσα τις εξελίξεις και τις αλλαγές που προέκυψαν από τη διάλυση της γειτονικής χώρας. Συνορεύαμε με τη Γιουγκοσλαβία. Τώρα συνορεύουμε με τη «Μακεδονία». Έως τότε είχαμε μία Αλβανία στα βορειοδυτικά μας σύνορα. Τώρα υπάρχει κι άλλη μια με το «μαξιλάρι» της «Μακεδονίας» ανάμεσά μας, το Κόσοβο.

Στο βιβλίο περιγράφονται ρόλοι και συμπεριφορές χωρών, πολιτικών κομμάτων, διανοούμενων, δημοσιογράφων και παραγόντων. Παραγόντων που αγάπησαν την βαλκανική κρίση. Είναι οι ίδιοι που αγαπούν κάθε κρίση μια και μέσω αυτής πλουτίζουν και αλλάζουν τις δομημένες ισορροπίες έτσι ώστε να ετοιμάσουν την υποδοχή της επόμενης κρίσης.

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΑΠΕΣΤΑΛΜΕΝΟΥ, 20 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ – 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1947

Η πρώτη ημέρα εργασίας στην Αθήνα επιβεβαιώνει τις εντυπώσεις που αποκομίζει κανείς διαβάζοντας τις αναφορές και τα έγγραφα στην Ουάσινγκτον. Έχουμε ένα φτωχό λαό με μια ανίκανη κυβέρνηση και ένα πολιτικό σύστημα το οποίο απαιτεί από τους υπουργούς να έχουν ως κύριο μέλημά τους την παραμονή στο αξίωμα, παραμελώντας τα προβλήματα της ανοικοδόμησης και την επαναδραστηριοποίηση του εμπορίου και των συναλλαγών».

«Δεν υφίσταται εδώ κράτος σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα. Αντ’ αυτού υπάρχει μια χαλαρή ιεραρχία ατομιστών πολιτικών, μερικών χειρότερων από άλλους, που είναι τόσο απασχολημένοι με τον ατομικό τους αγώνα για εξουσία που δεν έχουν το χρόνο, αν υποθέταμε ότι είχαν την ικανότητα, να αναπτύξουν μια οικονομική πολιτική».

Ο χειρότερος φίλος του ανθρώπου του Αρκά

 Το πρώτο τεύχος απο την νέα σειρά του Αρκά «οι συνομήλικοι». Ενα παράξενο ζευγάρι στη δύση της ζωής του. Μια ιλαρή ματιά στα γηρατειά, τη μοναξιά και την ανέχεια. Ενα πικρό και ταυτόχρονα ξεκαρδιστικό άλμπουμ απο τον μάστορα του μαύρου χιούμορ, τον Αρκά. 

 Μέρες Αλεξάνδρειας του Δημήτρη Στεφανάκη

Μία ελληνική οικογένεια στην Αλεξάνδρεια απο το 1880 έως το 1950, επιχειρήσεις, πολιτική, έρωτας, πόλεμος, κατασκοπία, Κωνσταντινούπολη, Αθήνα, Βερολίνο, Παρίσι και …..

Εικόνα1 Να την χέσω τέτοια λευτεριά, όπου θα κάμω εγώ εσένα πασιά! του Κώστα Ζουράρι

Τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη ως εγχειρίδιο πολιτικής σκέψης και θεωρίας. Τα σχόλια και οι παρατηρήσεις απο τον Κώστα Ζουράρι.

    1204 η διαμόρφωση του νεώτερου ελληνισμού του Γιώργου Καραμπελιά 

1204    Η χρονολογία ορόσημο στην ιστορία του ελληνικού έθνους, φωτίζεται απο τον συγγραφέα και αναδικνύει την συνέχεια του νεώτερου ελληνισμού με τον βυζαντινό.

 

 Η Νεοελληνική Φαυλοκρατία του Ευάγγελου Κοροβίνη (Βιβλιοκριτική του Xρήστου Γιανναρά, αναδημοσίευση  από την «Καθημερινή», 15 Φεβ. 2009)

Η αυτοπαγίδευση της φαυλοκρατίας

Θέλω να συστήσω στους αναγνώστες της επιφυλλίδας ένα βιβλίο. Που αν είχα τα χρήματα θα το χάριζα σε κάθε μαθητή της Τρίτης Λυκείου σε όλη τη χώρα. Ενα ευσύνοπτο, συναρπαστικό εγχειρίδιο Πολιτικής Αγωγής. Καίρια επιτομή της πολιτικής ιστορίας του ελλαδικού κρατιδίου, από την ίδρυσή του ώς σήμερα. Σοφή ανατομία των αιτίων της νεοελληνικής παρακμής, της αποσύνθεσης του πολιτικού και κοινωνικού μας βίου.

Τίτλος του βιβλίου: «Η Νεοελληνική Φαυλοκρατία». Συγγραφέας, ο Ευάγγελος Κοροβίνης. Εκδότης, ο «Αρμός». Προλογίζει και επιλέγει ο Θεόδωρος Ζιάκας.

Τι ορίζει ως «φαυλοκρατία» το βιβλίο; Την αλλοτρίωση της πολιτικής λειτουργίας σε κατοχή και νομή του κράτους από ανταγωνιζόμενες φατρίες επαγγελματιών της εξουσίας. Κάθε φατρία διεκδικεί το μονοπώλιο των προνομίων και «λουφέδων» που εξασφαλίζει η διαχείριση των κοινών. Η διαχείριση είναι πάρεργο, κυρίως άσκηση πολιτικής είναι να διαγουμίζει η κυβερνώσα φατρία τον κρατικό κορβανά, την κοινωνική περιουσία.

Πώς και γιατί εμφανίζεται η φαυλοκρατία στο ελλαδικό κράτος από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του; Εμφανίζεται διότι ο θεσμός του νεωτερικού εθνικού κράτους ήταν κάτι ξένο, άγνωστο για την ελληνική εμπειρία: Δεν προέκυψε από τις ανάγκες των Ελλήνων, δεν συνδεόταν με τους ιστορικούς εθισμούς τους. Ηταν δάνειο σχήμα, «κάλπικο δάνειον».

Οι Ελληνες έβγαιναν από μακραίωνη, τελείως διαφορετική πολιτική εμπειρία και παράδοση: αυτήν της αυτοκρατορίας. Μια κεντρική εξουσία να δεσπόζει σε πληθυσμούς πολυεθνικούς και πολυφυλετικούς. Από την εποχή της Παλαιάς Ρώμης ώς και τους Οθωμανούς, η αυτοκρατορία συνέχιζε να αποτελεί διεθνική «Τάξη Πραγμάτων» (Ordo rerum) που ανεχόταν την κοινοτική αυτο-οργάνωση και αυτοδιαχείριση των Ελλήνων, την ιστορική συνέχεια του ελληνικού τρόπου της «πόλεως» και της «πολιτικής».

Στο πλαίσιο των σχέσεων της οθωμανικής εξουσίας, με τις κοινότητες των ραγιάδων διαμορφώθηκε, παράλληλα με την κοινωνική αυτο-οργάνωση, και η «πατρωνία»: μια αμυντική τακτική προστασίας των υποτελών από την αυθαιρεσία των κυριάρχων. Κάποιοι αναλάμβαναν τον ρόλο του μεσάζοντα, μεσολαβούσαν προσφέροντας εκδουλεύσεις μεσιτείας προς τις οθωμανικές αρχές, για να αποσπάσουν ευνοϊκή ή και χαριστική μεταχείριση, να μετριάσουν την τυραννική ασυδοσία των εξουσιαστών.

Εξω από την κοινότητα (που παρέμενε απήχημα της «πόλεως» και του «κράτους του δήμου») την εξουσία τη γνώριζαν οι Ελληνες, με εθισμούς αιώνων, μόνον σαν ξένο επικυρίαρχο, τη σχέση του λαού με τον επικυρίαρχο μόνο σαν τακτική «πατρωνίας». Τέτοιο είδος εξωκοινοτικής επικυριαρχίας ήταν για την ελληνική εμπειρία και το κράτος που έστησαν για τους Ελληνες οι Βαυαροί, τα θεσμικά όργανα αυτού του κράτους (Βουλή, κυβέρνηση, δημοσιοϋπαλληλία). «Εφυγεν ο Τούρκος και ήρθεν ο δημόσιος υπάλληλος».

Δεν επρόκειτο απλώς για την εικόνα που πρόβαλλε ο λαός στην κρατική εξουσία, αλλά ταυτόχρονα και για τον τρόπο που η κρατική εξουσία καταλάβαινε και ασκούσε τον ρόλο της. Βουλή, κυβέρνηση και δημοσιοϋπαλληλία λειτουργούσαν ως θεσμοί άσχετοι με τη βούληση και τις ανάγκες της ευρύτερης κοινότητας – κοινωνίας των Ελλήνων, ανεξέλεγκτοι από το λαϊκό σώμα. Ετσι, το καινούργιο σχήμα του «εθνικού κράτους» ταυτιζόταν στις συνειδήσεις περισσότερο με την εξουσία του τούρκου αγά και καθόλου με τους εθισμούς του Ελληνα από την αυτοδιαχειριζόμενη κοινότητα.

Ο λαός, που με την ψήφο του απλώς «μετήλλασεν τυράννους» (Παπαδιαμάντης), κατέφευγε ταυτόχρονα στους δοκιμασμένους μηχανισμούς της «πατρωνίας» για να μπορεί να μετέχει ισχνά στην καταλήστευση του δημόσιου κορβανά από την εκάστοτε κυβερνώσα φατρία. Το κράτος στην Ελλάδα αναδείχθηκε ο κυριότερος εργοδότης της χώρας και «μήλον της έριδος», μεταξύ των αλληλοσπαρασσόμενων κομματικών πατρώνων.

Το βιβλίο δείχνει πειστικά πως η αυτονόητη και κυρίαρχη φαυλοκρατία αποδυναμώνει, ταπεινώνει και εξευτελίζει το ελλαδικό κράτος σε ολόκληρη την ιστορική του διαδρομή, ώς σήμερα. Υπήρχαν και υπάρχουν πάντοτε οι εξαιρέσεις, οι αντιδράσεις, οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού του κράτους – «οι φαύλοι και οι εκσυγχρονιστές συνυπάρχουν πάντοτε σε κάθε κόμμα». Οι σοβαρότερες απόπειρες εκσυγχρονισμού, κατά το βιβλίο, έγιναν στην πρώτη πρωθυπουργία Τρικούπη (1882 – 1885), στην πρώτη διετία της πρωθυπουργίας Βενιζέλου (1910 – 1912), από το 1952 – 1958 με τον Παπάγο και τον Καραμανλή, όπως και με κάποια προσπάθεια από το 1996 – 2000, με την κυβέρνηση Σημίτη. Αφήνοντας πάντοτε άθικτο τον «πυρήνα του συστήματος διαφθοράς».

Οι κατά καιρούς εκσυγχρονιστές επιχειρούσαν να «βελτιώσουν» τη μεταπρατική λειτουργία του δάνειου κρατικού σχήματος, αλλά δεν διανοήθηκαν ποτέ τις ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις που θα έβαζαν τέλος στον μιμητικό χαρακτήρα του πολιτεύματος και θα το προσάρμοζαν στις ιδιαίτερες ανάγκες, στην ιδιοσυγκρασία και στους ιστορικούς εθισμούς του Ελληνα. Και επειδή παρέκαμπταν πάντοτε αυτόν τον εκ καταγωγής του κράτους θεμελιώδη παράγοντα της κακοδαιμονίας και της καθυστέρησης, άφηναν άθικτες και τις πιο τυπικές τους συνέπειες: την πατρωνία, τις πελατειακές σχέσεις, τη διαπλοκή, τη διαφθορά.

Το βιβλίο καταδείχνει τεκμηριωμένα ότι η φαυλοκρατία στην Ελλάδα έφτασε στο απόγειο, στην ολοκλήρωση και κορύφωσή της, με το παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ. Θα πρόσθετα: και με τις Νεοδημοκρατικές του απομιμήσεις του 1990 – 1993 και 2004 – 2009. Αλλά αυτή η κορύφωση μοιάζει να οδήγησε σε μιαν αυτονόμηση των μηχανισμών της φαυλότητας ανεξέλεγκτη πια από την κομματική πατρωνία: Η καταγραφόμενη ως «κρίση του δικομματισμού» είναι η κατάσταση ομηρείας στην οποία έχουν περιέλθει οι επαγγελματίες της εξουσίας. Το διαγούμισμα του κράτους οδήγησε σε έναν ξέφρενο δανεισμό που έχει καταλήξει σε εκποίηση του κράτους στους δανειστές του και αδυναμία των φαυλοκρατών να εξαγοράζουν ψήφους με ληστεία του κρατικού κορβανά. Οι παροχές της Ε.Ε., που υποκατέστησαν ως αντικείμενο καταλήστευσης το κοινωνικό χρήμα, μοιάζει να τελειώνουν. Και για το ξεπούλημα κοινωνικής περιουσίας το ανυπόληπτο κράτος δεν βρίσκει πια αγοραστές (βλ. περίπτωση «Ολυμπιακής») ή βρίσκει μπροστά του τον εισαγγελέα (βλ. τη συμπαιγνία της εξουσίας με τους βατοπεδινούς αερονύχηδες). Ταυτόχρονα, οι κυβερνώντες είναι όμηροι και της συνδικαλισμένης αδηφαγίας των χορτασμένων, που απαιτούν συνεχώς περισσότερες επιδοτήσεις, συνεχώς αυξανόμενες παροχές.Μακάρι να διαβαστεί το πολύτιμο βιβλίο, να κριθεί, να συζητηθεί.

Τιμάνδρα του Θοδωρή Καλλιφατίδη

Η διάσημη αθηναία εταίρα του και ο Αλκιβιάδης, απομονωμένοι και κυνηγημένοι σε κάποιο χωριό της Φρυγίας. Το τέλος πλησιάζει και ενώ απολαμβάνουν τα τελευταία ξεσπάσματα του πάθους τους, η Τιμάνδρα ανασύρει τις αναμνήσεις της απο την παιδική ακόμη ηλικία της, σχολιάζει διάφορα συμβάντα και καταστάσεις με μοναδικό τρόπο, σκέπτεται και αναρωτιέται με τον μοναδικό τρόπο, που μόνο ένα «θηλυκό» μυαλό μπορεί, ένας συνδυασμός ευφυϊας και συναισθήματος.Καταπληκτικός ο Καλλιφατίδης. 

ΠΟΝΤΟΣ ένα ανοιχτό ζήτημα του Βλάση Αγτζίδη.

…Ο κύκλος όμως της εξόντωσης των ελληνικών πληθυσμών δεν σταμάτησε με την έξοδο απο τον μικρασιατικό Πόντο. Οι εκαντοτάδες χιλιάδες Πόντιοι που κατέφυγαν στη Σοβιετική Ένωση έπεσαν θύματα της ολοκληρωτικής σταλινικής εξουσίας…

 ΞΕΝΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΙΣΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ του ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ

  Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου επιχειρεί μια ανίχνευση στον σκοτεινό δρυμό της ελληνικής ιστορίας. Από την ρωμαιοκρατία ως τη φραγκοκρατία, την τουρκοκρατία και τον λεγόμενο ελεύθερο εθνικό βίο. Για την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας που δύσκολα διαπερνά το φράγμα των ιερών και ανίερων μύθων. Το ψεύδος, έγραφε ο Μαξίμ Γκόρκυ, είναι η θρησκεία των σκλάβων και των αφεντικών, η αλήθεια ο Θεός των ελεύθερων ανθρώπων.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   Η διαφθορά της εξουσίας του Κυριάκου Σιμόπουλου.

 Εκφαυλισμός της πολιτικής και εξαχρείωση των πολιτικών – Ευνοιοκρατία, αναξιοκρατία, κλεπτοκρατία – Εχυδαϊσμός των θεσμών και καταρράκωση του πολίτη – Μια ιστορική αναδρομή – Ο ανθρωποφαγικός «νεοφιλελευθερισμός» αποσαθρώνει τις δυτικές κοινωνίες – Χρεωκοπημένο το ανήθικο σύστημα – Ο μύθος της «λαϊκής κυριαρχίας» και η λυτρωτική άμεση δημοκρατία.

                            Αιγαίο: H μακροχρόνια διαμάχη και ο ρόλος των Αμερικάνων                                                            

 Η διαμάχη για το Αιγαίο στην πραγματικότητα αρχίζει την πέμπτη δεκαετία του περασμένου αιώνα, όταν οι Ελληνοκύπριοι προσπάθησαν για πρώτη φορά να ενωθούν με τη μητέρα πατρίδα. Ήταν, όμως, μια προσπάθεια την οποία δεν ενέκρινε η ελλαδική πολιτική ηγεσία… Η αντίδραση της Βρετανίας, που ασφαλώς δεν επιθυμούσε μια τέτοια εξέλιξη, θα έφερνε σε σύγκρουση την Ελλάδα με την Αγγλία, και γενικότερα με τα συμφέροντα του δυτικού συνασπισμού. Παρά ταύτα, η ελληνική πολιτική ηγεσία πιεζόταν από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και την κοινή γνώμη να θέσει το θέμα στον ΟΗΕ. Αλλά ούτε και η προσπάθεια μέσω ΟΗΕ απέδωσε. Στο μεταξύ, η Βρετανία μεταβάλλει πολιτική και αρχίζει να επιδιώκει τη «λύση» του προβλήματος όχι πλέον μέσω του Διεθνούς Οργανισμού, αλλά με πολυμερείς διαβουλεύσεις στις οποίες θα συμμετείχε και η Τουρκία. Η Ελλάδα διαπράττει μέγα σφάλμα αποδεχόμενη τη συμμετοχή της Τουρκίας σε μια ελληνοβρετανική διαφορά, για τον πρόσθετο λόγο ότι η Άγκυρα με τη Συνθήκη της Λωζάννης είχε παραιτηθεί από κάθε δικαίωμα στη Μεγαλόνησο. Αποτέλεσμα των διεργασιών αυτών υπήρξαν οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου, οι οποίες κατέληξαν στην αποδοχή από πλευράς μας ενός διχοτομικού Συντάγματος για την Κύπρο, που όμως δεν μπορούσε να λειτουργήσει. Η προσπάθεια του Μακαρίου το 1963 να τροποποιήσει το Σύνταγμα θεωρήθηκε από την Άγκυρα απόπειρα αναθεώρησης του status quo της Λωζάννης και οδήγησε στην πρώτη εδαφική διχοτόμηση της νήσου αλλά και στην επέκταση της διαμάχης στον ελλαδικό χώρο, και συγκεκριμένα στη Δωδεκάνησο. Έτσι ξεκίνησε η διαμάχη για το Αιγαίο… Η άθλια εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα κατέστησε δυνατή την ξενοκίνητη επιβολή μιας δικτατορίας ελεεινής μορφής, που είχε ως αποτέλεσμα την προσπάθεια εξόντωσης του Μακαρίου και τη διάσπαση του κυπριακού αγώνα. Συγχρόνως, παρείχε νομικό έρεισμα στους Τούρκους για να εισβάλουν στην Κύπρο και να υλοποιήσουν το περιβόητο Σχέδιο Άτσεσον. Σε αυτό συνέβαλαν με συγκεκριμένες ενέργειες και οι Αμερικανοί. Η απόσυρση των ελληνικών δυνάμεων από τη Συμμαχία και κατόπιν η προσπάθεια επανένταξής τους συνιστά ακόμα ένα τραγικό λάθος της ελληνικής πολιτικής. Το αποτέλεσμα, μετά από δέκα χρόνια αγώνα, είναι σήμερα το Αιγαίο, στα σχέδια του ΝΑΤΟ, να θεωρείται περιοχή με αδιευκρίνιστο καθεστώς επιχειρησιακού ελέγχου. Οι Τούρκοι πέτυχαν τελικά αυτό που επιδίωκαν, την ουσιαστική διχοτόμηση του Αιγαίου, που κατά πενήντα τοις εκατό είναι εθνικός μας χώρος. Στην εργασία του αυτή ο Πτέραρχος αναφέρεται στην τουρκική αποβατική επιχείρηση –με τη σημαντική συνδρομή των Αμερικανών– στην Κύπρο, στην κρίση του 1987, όταν ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου αντιμετώπισε με θαυμαστή πολιτική δεξιότητα την επιθετικότητα των Τούρκων, όπως και στην κρίση των Ιμίων, όπου δεκάδες σφάλματα τακτικής οδήγησαν σε αποτυχία της πολιτικής μας. Η τελική κρίση του Πτέραρχου είναι ότι απαιτείται αναθεώρηση της εθνικής μας πολιτικής, που πρέπει επιτέλους να απαλλαγεί από τα συμπλέγματα του παρελθόντος. Κατά τον Νίκο Κουρή, η Τουρκία είναι ένας γίγαντας με γυάλινα πόδια!

Η Κύπρος σε παγίδα του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας περιγράφει την περίοδο από την καταψήφιση του σχεδίου Ανάν εως την εκλογή του Δημήτρη Χριστόφια στην προεδρία της Κύπρου.  Όταν παρουσιάστηκε το συγκεκριμένο σχέδιο δεν ήταν λίγοι οι πολιτικοί τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Κύπρο που τάχθηκαν υπέρ της έγκρισής του από τον κυπριακό λαό. Όμως, κανείς δεν μπήκε στον κόπο να διαβάσει αυτό το έκτρωμα και να κάνει μια προσπάθεια να το κατανοήσει και να το εξηγήσει τον λαό. Το μόνο που έκαναν πολλοί ήταν να προσπαθήσουν να του επιβάλλουν τη γνώμη τους, κάτι που δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντά του και καταστρατηγούσε κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και καταργώντας ουσιαστικά την έννοια της Κυπριακής δημοκρατίας εγκαθιστώντας στη θέση της μια αποικία. Δεν ξέρω ποιά θα μπορούσε να είναι η λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα που παραμένει μια ανοιχτή πληγή στη καρδιά του Εληνσμού, όμως το βασικότερο είναι να μη κινδυνεύσουν και τα ελεύθερα κομμάτια της Κύπρου στο όνομα μιας λύσης που ουσιαστικά επιδεινώνει το πρόβλημα.

 Κοραής και Γρηγόριος Ε΄: Κοινωνικές συγκρούσεις και διαφωτισμός στην προεπαναστατική Σμύρνη (1788-1820) του Γιώργου Καραμπελιά

Το δάνειο από τη Γαλλική Επανάσταση σχήμα των ταξικών στρατοπέδων και συμμαχιών, καθώς και ένας δυτικόστροφος «προοδευτισμός», αδυνατούν να ερμηνεύσουν την ελληνική πραγματικότητα. Η αδυναμία τους καταδεικνύεται με ενάργεια μέσα από την αποτυχία τους να ερμηνεύσουν μια σειρά από επεισόδια που σημειώθηκαν στη Σμύρνη από τα μέσα του 18ου αιώνα, το 1761, έως την κορύφωσή τους, το 1819-20, λίγο πριν την έκρηξη της Επανάστασης.

Η Σμύρνη, και οι αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό της ελληνικής κοινότητας, στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, συνιστούν έναν μεγεθυντικό φακό για τον προεπαναστατικό ελληνισμό, ιδιαίτερα δε για την υφή του Ελληνικού Διαφωτισμού και τις σχέσεις του με τις ανώτερες τάξεις, την Εκκλησία και τα λαϊκά στρώματα. Εξ άλλου σε αυτές αναμείχθηκε και ο καταγόμενος από τη Σμύρνη  Κοραής, και ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄, δηλαδή οι δύο εμβλημα­τικότερες μορφές του διπόλου, Εκκλησία και Διαφωτισμός, της προεπα­ναστατικής Ελλάδας.

Τέλος, έχει αποτελέσει αντικείμενο ευρείας συζήτησης και πολλών σχετικών κειμένων, βιβλίων και άρθρων, ορισμένα από τα οποία επιχειρούν –στα πλαίσια ενός γενικότερου αναθεωρητικού εγχειρήματος– να ανασκευάσουν τα ίδια τα ιστορικά δεδομένα· είναι λοιπόν αναγκαία η κριτική διερεύνηση τους και, κάποτε, η αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας.

 ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΟΤΖΑΛΑΝ –  Η ώρα της αλήθειας

Η ιστορία των Κούρδων, του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν και του ιδρυτή του Αμπντουλλάχ Οτζαλάν, οι ελληνοκουρδικές σχέσεις, το χρονικό της εξόδου του Οτζαλάν από τη Συρία, η ολιγόωρη διέλευσή του από την Αθήνα, η παραμονή του στη Μόσχα και τη Ρώμη, η επιστροφή του στη Ρωσία και ξανά η έλευσή του στην Αθήνα, εξιστορούνται με κάθε λεπτομέρεια στα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου «Παράδοση Οτζαλάν: Η Ώρα της Αλήθειας», που έγραψε ο Σάββας Καλεντερίδης, ο άνθρωπος που συνόδευε τον Κούρδο ηγέτη για δεκαέξι συνολικά ημέρες.
Στη συνέχεια περιγράφονται οι συνθήκες της δεύτερης και καθοριστικής εισόδου του Οτζαλάν στην Ελλάδα, οι διαπραγματεύσεις στην Αθήνα, το ταξίδι στο Μινσκ, το τρακάρισμα στο φτερό του αεροσκάφους στην Κέρκυρα, η απογείωση για Ναϊρόμπι, οι εντολές που έδινε η Αθήνα στον πρέσβη Κωστούλα και τον Καλεντερίδη και οι δραματικές στιγμές που οδήγησαν στην παράδοση του Άπο στους Τούρκους.

Στο τελευταίο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνονται οι προσπάθειες που κατέβαλαν οι κύκλοι των υπευθύνων της τραγωδίας στην Αθήνα για να συσκοτίσουν την υπόθεση και να συγκαλύψουν τις ευθύνες εκείνων που «ενέδωσαν», σπιλώνοντας συνειδήσεις έντιμων ανθρώπων.

Η έκδοση είναι εμπλουτισμένη με αυθεντικά ντοκουμέντα και φωτογραφικό υλικό από την υπόθεση, ενώ με το βιβλίο δίδεται και έγχρωμος πρωτογενής χάρτης των ανά τον κόσμο κουρδικών πληθυσμών και του Κουρδιστάν, διαστάσεων 33×23 εκατοστών.

 Ελλάδα 1945-2004 του Close, David H.                  

Θεωρώντας δεδομένο ότι η γνώση της πρόσφατης ιστορίας είναι ουσια στική για την κατανόηση του κόσμου μέσα στον οποίο ζούμε, το βιβλίο προσπαθεί να αναπτύξει ορισμένα κεντρικής σημασίας ζητήματα, αντί να παρουσιάσει απλά και μόνον έναν κατάλογο συμβάντων, ονομάτων και ημερομηνιών. Αυτός ο στόχος κατ’ ανάγκη το έκανε να είναι επιλεκτικό, ωστόσο οι αλληλένδετες πλευρές της ελληνικής ιστορίας που επέλεξε ο συγγραφέας βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των περισσότερων ιστορικών. Το έργο του Ντέηβιντ Κλόουζ, καθηγητή της ιστορίας στο πανεπιστήμιο Φλίντερς της Αυστραλίας, είναι η μόνη μέχρι στιγμής συνοπτική παρουσίαση της μεταπολεμικής ελληνικής ιστορίας. Μεστό και γλαφυρό, έχει ήδη κερδίσει τη διεθνή αναγνώριση. Βασική του πρωτοτυπία είναι ότι συγκρίνει συστηματικά την εξέλιξη της Ελλάδας με κείνη άλλων νοτιοευρωπαϊκών χωρών – της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Ο Ντέηβιντ Κλόουζ μας δίνει μια πλούσια σύνθεση στηριγμένη στη μελέτη ενός μεγάλου όγκου υλικού, που περιλαμβάνει από επίσημα έγγραφα ως την αρθρογραφία των εφημερίδων και τα τηλεοπτικά προγράμματα. Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στην πολιτική ιστορία, αλλά αφιερώνει χωριστά κεφάλαια στην οικονομία, τις διεθνείς σχέσεις και τις κοινωνικές εξελίξεις. Πραγματεύεται ζητήματα όπως η κατάρρευση των παλαιότερων αγροτικών αξιών, η αυξανόμενη ευημερία και η επικράτηση του σύγχρονου τρόπου ζωής, φθάνοντας μέχρι την μαζική εισροή των μεταναστών και την πολιτική του Αρχιεπισκόπου Αθηνών. Κορμός της αφήγησής του είναι η σύγκλιση της Ελλάδας με τις προηγμένες κοινωνίες της Δυτικής Ευρώπης, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

                                    ΙΣΤΟΡΙΑ (ΚΩΜΙΚΟΤΡΑΓΙΚΗ) ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1830-1974 του ΡΑΦΑΗΛΙΔΗ ΒΑΣΙΛΗ                                

 Οι λαοί δεν έχουν μόνο ήρωες, έχουν και καθάρματα. Στην ιστορία ενός τόπου δεν ανήκουν μόνο οι ήρωες, ανήκουν και τα καθάρματα, που και αυτά γράφουν ιστορία. Εν πάση περιπτώσει, η ιστορία ενός τόπου δεν είναι μόνο μια σειρά απο θετικά γεγονότα. Άλλωστε, σε μια διαλεκτική αντίληψη των πραγμάτων, αν δεν υπήρχε άρνηση δεν θα υπήρχε ούτε κατάφαση.Τούτη η συνοπτική ιστορία της Ελλάδας από το 1830 μέχρι το 1974, που γράφτηκε για να είναι κατ’ αρχήν ένα ευχάριστο ανάγνωσμα, επιμένει περισσότερο στα αρνητικά πατά στα θετικά γεγονότα της ιστορίας μας. Δίνει δηλαδή μεγαλύτερη σημασία στους προδότες, τους δοσίλογους όλων των περιόδων και τους πατρικοδοκάπηλους που δεν έλειψαν ποτέ, παρά σ’ αυτούς που νοιάστηκαν ειλικρινά για τούτον τον δυσμοιρο τόπο, που συνεχίζει να υποφέρει από έλλειψη ιστορικής ειλικρίνειας.

     ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ του ΒΑΣΙΛΗ ΡΑΦΑΗΛΙΔΗ      

 Κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς σημαίνει Μέση Ανατολή, ποιες χώρες θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνει, στη μέση ποιας ακριβώς γεωγραφικής έκτασης θα έπρεπε να βρίσκεται ώστε να δικαιολογείται επαρκώς ο χαρακτηρισμός «μέση», γιατί αυτή η «μέση» γεωγραφική περιοχή της Εγγύς Ασίας και της Βόρειας Αφρικής είναι ανατολική (ασιατική) και όχι δυτική (ευρωπαϊκή), αφού ο δυτικός πολιτισμός ανέτειλε κάποτε στην Ανατολή. Ακόμα και οι γεωγράφοι έχουν μπερδευτεί στην πιο περιπλεγμένη περιοχή της υδρογείου.
Σήμερα όταν λένε Μέση Ανατολή εννοούμε ακόμη και την Αιθιοπία, ακόμα και το Σουδάν αλλά και την Ελλάδα σε μερικές περιπτώσεις, ίσως για να συμπεριλάβουμε στα μεσανατολικά πετρέλαια και αυτά του Αιγαίου, που δεν ξέρουμε πότε θ’αρχίσει η άντλησή τους.

  Τεράστια Κοινωνικ Σημασία τν Βλακν ν τ Συγχρόν Βί

Ένα από τα ριζοσπαστικότερα πνεύματα της δεξιάς κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου υπήρξε ο κοινωνιολόγος Ευάγγελος Λεμπέσης (1906- 1968). Επιχειρεί μια κοινωνιολογική προσέγγιση του φαινομένου της βλακείας ή καλύτερα των βλακών.

Το θέμα ελάχιστα είχε απασχολήσει τους κοινωνιολόγους της εποχής. Όπως γράφει ο ίδιος: «Ἐπὶ τοῦ περιεχομένου τοῦ παρόντος δοκιμίου οὐδεμίαν προεργασίαν γνωρίζω καὶ συνεπῶς δέον νὰ κριθῶ ἐπιεικῶς, ὡς πάντη στερούμενος «βοηθημάτων». Τολμῶ ἐν τούτοις νὰ φρονῶ, ὅτι τούτων οὐδόλως παρίσταται ἀνάγκη, διότι ἀληθῶς ἐξαιρετικῶς μέγας εἶναι ὁ πλοῦτος τοῦ ἀμέσου κοινωνικοῦ ἐμπειρικοῦ ὑλικοῦ καὶ ἐλαχίστη ἡ ἐκ τῆς ἐλλείψεως γραπτῶν βοηθημάτων στενοχωρία τοῦ γράψαντος.» Αφιερώνει δε τη μελέτη τους «εἰς τοὺς δυναστευομένους: δηλονότι εἰς τοὺς εὐφυεῖς!» Σύμφωνα με το λεξικό του Μανόλη Τριανταφυλίδη ο βλάκας ορίζεται, μάλλον ανεπαρκώς, ως εξής:

“βλάκας ο [vlákas] Ο3 : 1. άτομο που χαρακτηρίζεται από χαμηλό διανοητικό επίπεδο· ηλίθιος*, κρετίνος*. ANT έξυπνος: Δεν μπορεί να καταλάβει, είναι ~. Για βλάκα με περνάς; Tι ~, Θεέ μου, αυτός ο άνθρωπος! Kάνω / παριστάνω το βλάκα, προσποιούμαι ότι δεν καταλαβαίνω κτ. (έκφρ.) ~ με περικεφαλαία / με πατέντα, πολύ βλάκας. ένας ~ και μισός*. 2. ως βρισιά: Kάτσε κάτω, ρε βλάκα. Σου μιλάω, βρε βλάκα, δεν καταλαβαίνεις; 3. (ψυχιατρ.) άτομο με ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ευφυΐα· (πρβ. ιδιώτης, ηλίθιος).”[λόγ. < αρχ. βλάξ, αιτ. βλάκα] 

 Θα παραθέσω ορισμένα αποσπάσματα, ενδεχομένως και σχόλια, από την κοινωνικώς χρήσιμη μελέτη του,  οι τίτλοι και οι υπογραμίσεις έγιναν  με το  γνωστό τρόπο εμβριθούς και επιστημονικής ανάγνωσης: πίνοντας μπύρες.
                                                                                          Οι ομάδες των βλακών

“Οἱ βλᾶκες διαιροῦνται οὕτως εἰς δυὸ ὅλως ἀντιθέτους μεταξὺ τῶν «ὁμάδας», διεπομένας ὅμως ἀμφοτέρας ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ νόμου, τοῦ διαφορισμοῦ  Ἡ πρώτη ἐκ τούτων ὁμὰς καταλαμβάνει ὡς γνωστὸν τὰς ὑποδεεστέρας ἐν τὴ κοινωνία θέσεις, ἤτοι εὑρίσκεται εἰς τὰς κατωτάτας βαθμίδας τοῦ κοινωνικοῦ διαφορισμοῦ.[…] Πόσον εὐεργετικὴ διὰ τὴν κοινωνίαν εἶναι ἡ ὁμὰς αὕτη εἶναι περιττὸν νὰ τονισθῆ, διότι ἄνευ αὐτῆς δὲν θὰ ὑπῆρχεν ἐκμετάλλευσις καὶ ἄνευ ἐκμεταλλεύσεως δὲν θὰ ὑπῆρχε πολιτισμός. Εἰς δὲ τὴν γλῶσσαν τοῦ κοινωνικοῦ διαφορισμοῦ: Ἄνευ αὐτῆς δὲν θὰ ὑπῆρχε διαφορισμός, διότι ἀντὶ τῆς ἀνισότητος, θὰ ὑπῆρχεν ἰσότης, ἔστω καὶ ἐκ τῶν ἄνω, δηλαδὴ θὰ ἦσαν ὅλοι εὐφυεῖς, ὅπερ ἀπὸ τῆς ἀπόψεως τοῦ διαφορισμοῦ τὸ αὐτό: ὡς νὰ ἦσαν ὅλοι βλᾶκες· διότι ὁ διαφορισμὸς ἀπαιτεῖ ρητῶς καὶ εὐφυεῖς καὶ βλάκας, περικοπτωμένων δὲ οἱονδήποτε ἐκ τῶν δυὸ τούτων σκελῶν του, αἴρεται ὁλόκληρος. Ἄνευ δέ, κατ᾿ ἀκολουθίαν, τοῦ διαφορισμοῦ, καθισταμένου δυνατοῦ μόνον διὰ τῆς σοβαρᾶς συμβολῆς τῶν βλακῶν, δὲν ὑπάρχει κοινωνία. Τοιαύτη λοιπὸν ἡ τεραστία κοινωνικὴ σημασία τῶν βλακῶν, ἤτις ἄλλως τὲ ὑπὸ πάντων ἀναγνωρίζεται, μολονότι μόνον εἰς τὸν κοινωνιολόγον εἶναι ἐπιστημονικῶς γνωστή.”

Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει τους βλάκες οι οποίοι “κατέχουν κατέχουν σπουδαίας ἐν τῇ κοινωνίᾳ θέσεις.” Ο Λεμπέσης θεωρεί ότι «η κατὰ τῶν βλακῶν καταφορὰ προκαλεῖται ἄλλως τε ὑπὸ τῆς δευτέρας ὁμάδος αὐτῶν, πλέον ἐνοχλητικῆς της πρώτης»

Ενός βλακός μύριοι έπονται: οι κλίκες

«Ὁ συνασπισμὸς τῶν βλακῶν ἐνταύθα εἶναι μηχανικὴ ὀργάνωσις βάσει τῆς ἀρχῆς τῆς «ἐλαχίστης προσπαθείας» πρὸς ἀντιμετώπισιν ἰσχυροτέρας δυνάμεως εἰς τὸ πρόσωπον τῶν ὀλίγων ἢ τοῦ ἑνός. Ἡ ὀργάνωσις αὕτη περιωρισμένης ἐκτάσεως καλεῖται κοινωνιολογικῶς κλίκα (clique).»

«Λαμβανομένης ἤδη ὑπ᾿ ὄψιν τῆς ἐπικαίρου ταύτης θέσεως τῶν κατωτέρων βαθμίδων καὶ προσώπων ἐν τῷ κοινωνικῷ διαφορισμῶ καθίσταται ἀπολύτως νοητὴ καὶ ἡ ἄνοδος αὐτῶν εἰς ἀνωτέρας βαθμίδας διὰ κοινοῦ μεταξὺ τῶν συνασπισμοῦ ἀναδεικνύοντος ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν δι᾿ ὀργανωμένης ἀντιστάσεως (boycotage) πρὸς τὰ ἄνω καὶ παραλύσεως τῶν τυχὸν ἀντιθέτων ἐνεργειῶν τῶν ὑπερκειμένων παραγόντων πρὸς ἀνάδειξιν ἄλλου πράγματι ἱκανοῦ, προσώπου, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ δι᾿ ὀργανωμένης προωθήσεως προσώπου ἐκ τῶν κόλπων αὐτῶν, πρὸς τὴν ἀνωτέραν βαθμίδα. Τὸ φαινόμενον τοῦτο καλεῖται κλίκα.»

                                                                                          Βλακοκρατία

Ἡ ἔμφυτος τάσις τοῦ βλακός, ἐξικνουμένη συχνότατα εἰς ἀληθῆ μανίαν ὅπως ἀνήκῃ εἰς ἰσχυρὰς καὶ ὅσον τὸ δυνατὸν περισσοτέρας πάσης φύσεως ὀργανώσεις, ἐξηγεῖται πρώτον μὲν ἐκ τῆς εὐκολίας τῆς ἀγελοποιήσεως, εἰς ἢν μονίμως ὑπόκειται, λόγω ἐλλείψεως ἀτομικότητος (ἐξ οὗ καὶ τὸ μῖσος τοῦ κατὰ τοῦ ἀτόμου καὶ τοῦ ἀτομικισμοῦ), δεύτερον δὲ ἐκ τοῦ ἀτομικοῦ ζῳώδους πανικοῦ, ὑπὸ τοῦ ὁποίου μονίμως κατατρύχεται, ἐκ τοῦ δεδικαιολογημένου φόβου μήπως περιέλθη εἰς τὸ παντὸς εἴδους προλεταριάτον. Ἀποτελεῖ δὲ ἡ τάσις αὕτη ἀμάχητον σχεδὸν τεκμήριον περὶ τοῦ βαθμοῦ τῆς πνευματικῆς του ἀναπηρίας. Τοιουτοτρόπως δημιουργεῖται αὐτόματος συρροὴ βλακῶν εἰς τὰς πάσης φύσεως ὀργανώσεις, αἴτινες, ἐὰν μὲν εἶναι συμφεροντολογικαί, διατηροῦν τουλάχιστον τὴν σοβαρότητα τῶν συμφερόντων των, ἐὰν ὅμως εἶναι «πνευματικαί» περιέρχονται σὺν τῷ χρόνῳ εἰς πλήρη βλακοκρατίαν.

Αγελαία τάση

“Τούτων δεδομένων ἐξηγεῖται καὶ ἡ ἀτελεύτητος καὶ αὐστηροτάτη ἐπιλογὴ βλακῶν εἰς τὰ ὁμαδικὰ συστήματα ἡ ὁποία, τὴ βοηθεῖα μίας πολιτικῆς βίας, κατοχυρούται καὶ ὡς πολιτικὸν καὶ κοινωνικὸν καθεστὼς (4η Αὔγουστου), τόσω μᾶλλον, ὅσο ἡ ἐλευθερία τῆς σκέψεως, χρήσιμος μόνον εἰς ἐκείνους, οἵτινες διαθέτουν σκέψιν, εἶναι μονίμως καὶ ἐξόχως ἀντιπαθητικὴ εἰς τοὺς βλᾶκας, διότι ἀσκουμένη ὑπὸ τῶν ἄλλων στρέφεται ἐναντίον των, ἴδια ὁσάκις οὗτοι κατέχουν ἐξουσιαστικὰς θέσεις, ἢ ἔχουν συνδέση συμφέροντα μὲ τοὺς κατέχοντας αὐτάς. Ἡ ἔλλειψις ἰδίας γνώμης, ἡ κολακεία καὶ ἡ ρᾳδιουργία (ἴδε κατωτέρω) τοὺς προορίζουν ἄλλως τὲ εἰδικῶς διὰ τὰς καταστάσεις ταύτας. Ἡ ἀκατανίκητος ἐπίσης τάσις τῶν βλακῶν πρὸς τὰς πάσης φύσεως ἀγελαίας ἐμφανίσεις (κοσμικαὶ συγκεντρώσεις καὶ causerie τρεφομένη ἐκ τῶν περιεχομένων τῶν ἐφημερίδων καὶ τῶν ραδιοφώνων, μόδα, κλπ.) καὶ διακρίσεις (τίτλοι, διπλώματα παράσημα) εἶναι κατόπιν τῶν ἀνωτέρω αὐτονόητος.”

Ο βλάκας ως κοινωνική μάστιγα

«Ο causeur συνάδελφος τοῦ ἀνωτέρω ἀποτελεῖ ἀληθῆ κοινωνικὴν μάστιγα, διότι ὡς causerie ἐκλαμβάνει τὸ νὰ λέγῃ εἰς τοὺς χειμαζομένους συνανθρώπους τί ἀνέγνωσεν εἰς τὰς ἐφημερίδας, τί ἤκουσεν εἰς τὸ ραδιόφωνον καὶ τί τοῦ εἶπον διάφοροι καθ᾿ ὁδόν, ἐξικνούμενος ἔστιν ὅτε εἰς τὰ σχόλιά του, ὅταν ἀποφασίση νὰ σχολιάση εἰς δυσθεώρητα ὕψη ὀξυδερκείας καὶ πνευματικῆς χάριτος: ὅτι λ.χ. κατὰ τὴν νύκτα ἀναμφιβόλως ἐπικρατεῖ σκότος, τὴν δὲ βροχὴν ἀκολουθεῖ ὁπωσδήποτε ἡ ὑγρασία… Εἰς ταῦτα προστίθεται ἐνίοτε καὶ ἡ «προστατευτική» στάσις αὐτοῦ ἔναντι τῶν πνευματικῶς ἀνωτέρων του, σκοποῦσα τὴν ὑποτίμησιν αὐτῶν εἰς τὰ ὄμματα τοῦ κόσμου κλπ.»

Ολο το κείμενο υπάρχει εδώ:

http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/prose/evangelos_lempesis_idiots.htm