Το κουαρτέτο της ΑΟΖ

NOVEMBER 7, 2015

Γράφει ο Θεόδωρος Καρυώτης

Το κουαρτέτο της ΑΟΖ βρίσκεται σε καλύτερη θέση από το κουαρτέτο των δανειστών μια και είναι πολύ πιο πλούσιο κουαρτέτο. Αυτό το κουαρτέτο, δηλαδή η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος κάθονται πάνω σε τρισεκκατομύρια δολάρια υδρογονανθράκων. Η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, για καιρό τώρα, ψάχνουν τους κρυμμένους θησαυρούς που βρίσκονται στους βυθούς της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά εμείς, απλώς χαζεύουμε τους τρεις φίλους μας να ψάχνουν στις θάλασσές τους και δεν κάνουμε καμία κίνηση να ξυπνήσουμε και, επιτέλους, να τους μοιάσουμε και εμείς.

Είναι πράγματι λυπηρό να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στον τομέα των υδρογονανθράκων και να παριστάνουμε ότι εμείς δεν έχουμε ανάγκη από γεωτρήσεις στην περιοχή μας, μια και καμία από τις τελευταίες τέσσερις ελληνικές κυβερνήσεις όχι μόνο δεν έδωσε σημασία σε αυτό τον τομέα αλλά, ουσιαστικά, τον παραμέλησε.

Για να είμαστε όμως δίκαιοι, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ναι μεν  «γίνεται ο χαμός» στη γειτονιά μας, αλλά εμείς δεν μπορούμε να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις γιατί βρισκόμαστε σε μια από τις τραγικότερες στιγμές της ιστορίας μας και η πολιτική, οικονομική και κοινωνική τραγωδία μας δεν μας δίνει την δυνατότητα να ανταποκριθούμε στα κοσμογονικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη περιοχή μας. Τα πράγματα δεν πρόκειται σύντομα να καλυτερεύσουν τώρα που υπάρχει ένας παντοδύναμος Ερντογάν στο γειτονικό μας κράτος που θα αυξήσει την επιρροή του στην περιοχή μια και οι Αμερικανοί και οι Γερμανοί συνεχίζουν να είναι ερωτευμένοι μαζί του.

Για να καταλάβουμε που βρισκόμαστε σήμερα πρέπει να δούμε τα κοινά μας συμφέροντα με τα άλλα τρία μέρη του Κουαρτέτου. Όπως ήδη αναφέραμε η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος έχουν αναγνωρίσει από νωρίς την αξία της ΑΟΖ και προχωρούν με σταθερά βήματα που θα του προσφέρουν σημαντικά οικονομικά οφέλη, ενώ η Ελλάδα έχει μείνει πολύ πίσω αυτό τον τομέα που, ουσιαστικά, είναι πολύ πιο κρίσιμος για την πατρίδα μας απ’ ότι είναι για τα άλλα τρία κράτη.

Όπως είναι γνωστόν, το Μάρτιο του 2010, η Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ σε μια μελέτη της συμπέρανε ότι τα ύδατα του Ισραήλ, του Λιβάνου και της Κύπρου περιλάμβαναν, τουλάχιστον, 50 τρις. κυβικά πόδια φυσικού αερίου και ότι η Λεκάνη της Λεβαντίνης διαθέτει 227 τρις. κυβικά πόδια φυσικού αερίου και 483 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.

Αυτοί οι αριθμοί δεν περιλαμβάνουν τα κοιτάσματα της Αιγύπτου και της Ελλάδας και έτσι εύκολα αντιλαμβανόμαστε τον τεράστιο ορυκτό πλούτο της Ανατολικής Μεσογείου και για αυτό βλέπουμε να έχουμε επισκέψεις από τις ναυτικές δυνάμεις της Ρωσίας και της Κίνας που δεν έχουν μόνο στο μυαλό τους την κατάσταση στη Συρία και την γεωστρατηγική αξία της περιοχής αλλά και στους υδρογονάνθρακες που έχουν αρχίσει να κάνουν αισθητή της παρουσία τους στην περιοχή. Αλλά, η Ελλάδα απλώς χαζεύει και θαυμάζει τις πρωτοβουλίες των γειτόνων της. Ίσως ψάχνει τα ισοδύναμα για τους υδρογονάνθρακες που δεν έχουμε ακόμα ανακαλύψει!

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ

Αυτή την περίοδο υπάρχει μια μεγάλη κινητικότητα ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο με απώτερο σκοπό την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών των τριών κρατών. Τώρα είναι μεγάλη ευκαιρία γιατί το νέο καθεστώς της Αιγύπτου είναι απόλυτα εχθρικό προς την Τουρκία και, πολύ σωστά, Ελλάδα και Κύπρος προσπαθούν να συντονίσουν τις προσπάθειές του ώστε να υπάρξει μια τριμερή οριοθέτηση των τριών κρατών που θα αναγνωρίζει τα δικαιώματα του Καστελόριζου και της Στρογγύλης με αποτέλεσμα να μην έχει θαλάσσια σύνορα η Τουρκία με την Αίγυπτο.

        Στην Τριμερή Σύνοδο Κορυφής Αιγύπτου, Ελλάδας και Κύπρου που έλαβε χώρα στο Κάιρο, στις 8 Νοεμβρίου 2014, τα τρία κράτη έβγαλαν ένα σημαντικό ανακοινωθέν που σένα σημείο αναφέρει τα ακόλουθα :

«Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζουμε τον οικουμενικό χαρακτήρα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και αποφασίζουμε να προχωρήσουμε το ταχύτερο στις διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας, όπου αυτό δεν έχει ακόμα γίνει.»

Αποφασίστηκε να αναφέρουν οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών και όχι ΑΟΖ διότι ένα από τα τρία κράτη, η Ελλάδα, δεν έχει ανακηρύξει ΑΟΖ και δεν δικαιούται να οριοθετήσει ΑΟΖ εάν δεν την έχει οριοθετήσει. Αλλά, ξεκάθαρα, αναφέρονται σε πάνω από μια οριοθέτηση που σημαίνει ότι έχουν αποφασίσει να γίνει οριοθέτηση όχι μόνο μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου αλλά και Ελλάδας-Κύπρου.

Φαίνεται με την αλλαγή καθεστώτος στην Αίγυπτο  έχει ανοίξει ένας νέος δρόμος που κάνει την Ελλάδα αισιόδοξη για μια οριοθέτηση που θα είναι χρήσιμη και για τα δύο κράτη και θα διευκολύνει την συμμετοχή της Κύπρου όχι μόνο για να γίνει, επιτέλους, οριοθέτηση με την Ελλάδα αλλά και να συμπληρωθεί η οριοθέτηση της Κύπρου με την Αίγυπτο το 2003 που κακώς τότε η κυβέρνηση Κληρίδη δέχτηκε την παρέμβαση της κυβέρνησης Σημίτη για μερική οριοθέτηση ΑΟΖ προκειμένου να μην ενοχληθεί η Τουρκία.

Σήμερα, η Αίγυπτος μετά την ανακάλυψη του τεράστιου κοιτάσματος Ζορ μόλις 6 ν.μ. από την ΑΟΖ της Κύπρου έχει γίνει ο κύριος πρωταγωνιστής στο θέμα των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και η Ελλάδα πρέπει, άμεσα, να προβεί σε συμφωνία με την Αίγυπτο γιατί είμαι πεπεισμένος ότι τα μεγαλύτερα κοιτάσματα υδρογονανθράκων βρίσκονται στο τρίγωνο που συνορεύουν οι ΑΟΖ της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Κύπρου. Επιτέλους, ας αντιληφθούμε ότι δεν έχουμε άλλο καιρό για χάσιμο.

Πάντως, αυτή την περίοδο, ετοιμάζεται μια νέα τριμερή σύνοδος κορυφής, ανάμεσα στην Ελλάδα, την Αίγυπτο και την Κύπρο, τον Δεκέμβρη στην Αθήνα όπου για πρώτη φορά θα λάβει μέρος και ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά υποψιάζομαι ότι και αυτή η σύνοδος θα πάει στράφι γιατί κάποιος μας κοροϊδεύει. Είμαι σίγουρος ότι θα βγάλουν πάλι ένα παρόμοιο ανακοινωθέν, όπως το παραπάνω, και θα καταλήγουν αναφέροντας πάλι ότι «αποφασίζουμε να προχωρήσουμε το ταχύτερο στις διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας, όπου αυτό δεν έχει ακόμα γίνει.»

Όπως έχω ξαναγράψει, οι οριοθετήσεις έχουν ήδη πραγματοποιηθεί από τους εμπειρογνώμονες των τριών κρατών και έχουν δοθεί οι γεωγραφικές συντεταγμένες. Επομένως, πρέπει να απαντηθεί η ερώτηση «γιατί μας κοροϊδεύουν»; Φαίνεται ότι η απάντηση είναι προφανής. Φοβούνται, ξεκάθαρα, την αντίδραση της Τουρκίας και δεν θα τολμήσουν να κάνουν τις οριοθετήσεις των ΑΟΖ τους. Ο Πρόεδρος Σίσι γνωρίζει ότι μια οριοθέτηση της ΑΟΖ της Αιγύπτου με αυτή της Ελλάδας θα σημαίνει ότι η Αίγυπτος δεν θα έχει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία. Φαίνεται ότι και οι τελευταίοι Έλληνες πρωθυπουργοί, ο Σαμαράς και ο Τσίπρας, σκέφτονται ακριβώς όπως ο Αιγύπτιος Πρόεδρος και δεν μπορούν να απαγκιστρωθούν από αυτό το φοβερό «φοβικό σύνδρομο» που πάσχουν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις από την εποχή του Κώστα Σημίτη.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

Οι σημαντικές ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην θαλάσσια περιοχή του Ισραήλ έχει αλλάξει τα γεωστρατηγικά μεγέθη της Ανατολικής Μεσογείου και διαφαίνεται ότι μέσα σε μια δεκαετία το Ισραήλ θα σταματήσει να έχει ενεργειακή εξάρτηση και θα γίνει εξαγωγέας φυσικού αερίου. Μετά από πενήντα χρόνια προσπάθειας για εξεύρεση πόρων ενέργειας η αμερικανική εταιρία Noble Energy του Χιούστον, Τέξας έκανε τρεις σημαντικές ανακαλύψεις.

• Η πρώτη το 1999-2000 στα πεδία Μαρί και Νόα που υπολογίζεται ότι περιλαμβάνουν 31 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
• Η δεύτερη τον Ιανουάριο του 2009 στο πεδίο Ταμάρ (238 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου) και στο πεδίο Νταλίτ (14 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου).
• Η Τρίτη τον Δεκέμβριο του 2010 στο πεδίο Λεβιάθαν (453 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου) που ήταν η μεγαλύτερη ανακάλυψη φυσικού αερίου στον κόσμο την τελευταία δεκαετία, πριν την ανακάλυψη του κοιτάσματος Ζορ της Αιγύπτου.Όταν φάνηκε ότι το Ισραήλ βρίσκεται κοντά σε μια μπονάνζα υδρογονανθράκων το πρώτο πράγμα που σκέφτηκαν ήταν το θέμα της ασφάλειας των κοιτασμάτων κάτι που πρέπει να αντιληφτούν και να λάβουν τα μέτρα τους και οι κυβερνήσεις των Αθηνών και της Λευκωσίας. Έτσι αρκετά νωρίς σχεδίασαν την προστασία πλατφόρμων και την προστασία της μεταφοράς υδρογονανθράκων με διάφορα μεταφορικά μέσα, διότι μια σταθερή και ασφαλή μεταφορά αερίου είναι αναγκαία για αποτελεσματικές αγορές, μια αυξανόμενη οικονομία και για ενεργειακή ασφάλεια.
• Η Noble πιστεύει ότι οι ανάγκες σε φυσικό αέριο στην περιοχή θα αυξάνονται και το έλλειμμα που είναι σήμερα στα 4 δις. κυβικά πόδια, θα φτάσει τα 9 δις. κυβικά πόδια το 2025. Επιπλέον, η Noble ισχυρίζεται ότι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου, στην ισραηλινή ΑΟΖ, ανέρχονται πάνω από 40 τρις. κυβικά πόδια. Εμείς, βέβαια, απλώς παρακολουθούμε τις εξελίξεις στις γειτονικές χώρες και ζαλισμένοι από αυτούς του αριθμούς αρνούμαστε να ψάξουμε και εμείς για παρόμοια κοιτάσματα στις θάλασσές μας.

Τώρα το Ισραήλ προσπαθεί να δημιουργήσει ένα πλαίσιο (framework) που θα βοηθήσει στην δημιουργία ξένων επενδύσεων με βάση την ανακάλυψη των μεγάλων κοιτασμάτων στην ΑΟΖ του και θα δημιουργήσει μια οικονομική ανάπτυξη που θα συναγωνίζεται το κατά κεφαλήν εισόδημα της Γερμανίας και της Βρετανίας.

Το αέριο από το πεδίο Ταμάρ, που βρίσκεται 50 μίλια δυτικά της Χάιφας, παράγει το 60% της ηλεκτρικής παραγωγής του Ισραήλ. Το κοίτασμα του Λεβιάθαν, που δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί, θα βοηθήσει το Ισραήλ να γίνει ένας εξαγωγέας φυσικού αερίου με κύριους πελάτες την Ιορδανία και την Αίγυπτο και αργότερα της Τουρκίας. Όλα αυτά πραγματοποιούνται και προωθούνται με την επίβλεψη της αμερικανικής διπλωματίας. Την περασμένη εβδομάδα, ο Υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, σε μια ομιλία του στην Ουάσιγκτον, υπογράμμισε το γεγονός ότι η κυβέρνησή του εργάζεται σκληρά να πείσει περισσότερες ξένες εταιρίες να επενδύσουν στην ΑΟΖ της χώρας του. Η κυβέρνησή του πιστεύει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να υπάρχουν ακόμα μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου του ίδιου ή μεγαλύτερου μεγέθους από αυτά του Ταμάρ και του Λεβιάθαν και ότι σε μεγαλύτερα βάθη θα βρεθούν και κοιτάσματα πετρελαίου. Αυτό, βέβαια, θα εξαρτηθεί από την προθυμία ξένων επενδυτών, που διαθέτουν την τεχνολογία, να προβούν σε μια επένδυση που θα κοστίσει, τουλάχιστον, 100 εκατ. δολάρια για κάθε απόπειρα εξόρυξης διάρκειας, τουλάχιστον, τριών μηνών.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Από την εποχή της ανακήρυξης της κυπριακής ΑΟΖ από τον Τάσσο Παπαδόπουλο, όλες οι κυπριακές κυβερνήσεις ήρθαν σε επαφή με τις ελληνικές κυβερνήσεις και ζήτησαν να γίνει η οριοθέτηση των ΑΟΖ των δύο κρατών. Για 10 χρόνια τώρα η Ελλάδα δεν έδειξε κανένα ενδιαφέρον για να συμβεί κάτι τέτοιο και θα έλεγα ότι είναι μια συνέχεια του φοβικού συνδρόμου που μας κατέχει για πολλές δεκαετίες. Είναι γνωστή η αδικαιολόγητη αντίδραση της Ντόρας Μπακογιάννη όταν έμαθε ότι ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος θα ανακήρυσσε ΑΟΖ και αφάνταστα θυμωμένη του είπε ότι κάτι τέτοιο θα έφερνε σε πόλεμο την Ελλάδα με την Τουρκία. Όπως έχω γράψει πολλές φορές, η Κύπρος διαθέτοντας 4 τανκς και 2 ελικόπτερα δεν φοβήθηκε και δεν συνέβη απολύτως τίποτε.

Πρέπει εδώ να τονίσουμε, για μια άλλη φορά, ότι το κλειδί για την οριοθέτηση ανάμεσα στην Κύπρο και την Ελλάδα είναι η νήσος Στρογγύλη.  Με βάση την αρχή της ίσης απόστασης (μέσης γραμμής) προκύπτουν θαλάσσια σύνορα Ελλάδας-Κύπρου μήκους 27 ν.μ. Χωρίς την επίδραση της Στρογγύλης, δεν έχουμε κοινά σύνορα ΑΟΖ με την Κύπρο κάτι πολύ αρνητικό από γεωστρατηγικής άποψης για την Ελλάδα και την Κύπρο.

Βέβαια, η Κύπρος δεν περιμένει εμάς για να συνεχίσει τις έρευνες στις περιοχές που έχει οριοθετήσει με την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Τώρα μάλιστα μετά την ανακάλυψη του Αιγυπτιακού κοιτάσματος, οι εταιρίες ΕΝΙ της Ιταλίας και TOTAL της Γαλλίας επανέρχονται δριμύτερες σε αυτή την περιοχή. Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση έχει ουσιαστικά παγώσει την διαδικασία έρευνας για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες και έχω την εντύπωση ότι οι δυο τελευταίοι υπουργοί Ενέργειας δεν γνωρίζουν τι ακριβώς είναι η ΑΟΖ και έτσι δεν βιάζονται να δουν γεωτρύπανα στους βυθούς των θαλασσών μας.

Πρόσφατα, ο πρώην Υπουργός Ενέργειας, Γιάννης Μανιάτης, σε δηλώσεις του στη Βουλή, αναφέρθηκε στη λίστα Βαρουφάκη λέγοντας:

«Η τρόικα πάντα ζητούσε στοιχεία για τις έρευνες υδρογονανθράκων της χώρας. Εμείς κάθε φορά τους παραπέμπαμε στα Δελτία Τύπου του υπουργείου, αρνούμενοι να εντάξουμε τον Ορυκτό Πλούτο της χώρας σε μνημόνια».

Και πρόσθεσε:

Σήµερα για πρώτη φορά στη λίστα του Γ. Βαρουφάκη (σελ. 20) η Κυβέρνηση δίνει αναφορά για τις έρευνες των ελληνικών κοιτασμάτων “Continuationofthecurrenttenderprocessfor 20 gasandoilexplorationfieldsaccordingtointernationalstandards“

Τέλος, σε συνέντευξη που παραχώρησε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς στην εφημερίδα «Καθημερινή» της Κύπρου, ανέφερε ότι για τα ζητήματα του Αιγαίου υπάρχει μία συζήτηση με την Τουρκία, επισημαίνοντας πως η Ελλάδα γνωρίζει το πρόβλημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας,  «είναι άλλης φύσης πρόβλημα από το Κυπριακό, ακόμη και αν από πίσω υποκρύπτονται οι ίδιες αναθεωρητικές λύσεις. Αλλά, τα δύο είναι διαφορετικής φύσης προβλήματα», συμπλήρωσε ο ίδιος. Δηλαδή, ένας από τους λίγους έμπειρους υπουργούς της κυβέρνησης υπέπεσε σε ένα τραγικό λάθος υποστηρίζοντας, ουσιαστικά τις τουρκικές θέσεις περί υφαλοκρηπίδας και το έκανε μέσα στο κράτος που είναι τόσο υπερήφανο για την ΑΟΖ του. Οι Τούρκοι πάντοτε υποστηρίζουν ότι η μοναδική διαφορά τους με την Ελλάδα είναι αυτή της υφαλοκρηπίδας και αγνοούν την ΑΟΖ. Είμαι σίγουρος ότι στην επικείμενη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη Τουρκία ο Τσίπρας θα ασχοληθεί με διάφορα θέματα αλλά δεν θα τολμήσει να φέρει το θέμα της ΑΟΖ στο τραπέζι των συζητήσεων.

Και, ξαφνικά, είχαμε και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, να εξηγεί την αδυναμία του να κατανοήσει τα διμερή θέματα Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο Πέλαγος και να δηλώνει με μεγάλη αφέλεια:

«Είχα προτείνει και αντιμετώπισα μεγάλες αντιδράσεις, Έλληνες και Τούρκοι να διαθέσουν μια κοινή ακτοφυλακή μεταξύ της Τουρκίας και των ελληνικών νησιών. Οι Τούρκοι συμφωνούν, οι Έλληνες όχι. Πού ζούμε; Το θέμα είναι ότι πρέπει να τσακωνόμαστε τώρα για 10 χιλιόμετρα θαλάσσιου πλάτους, ποιος είναι πού και για ποιο πράγμα αρμόδιος ή να σώσουμε ανθρώπινες ζωές; Μερικές φορές μιλάμε μακριά από τα πραγματικά θέματα της ζωής».

Ευτυχώς που δεν μας είπε ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα αλλά μας είπε ότι τσακωνόμαστε για τα 10 χιλιόμετρα που η Τουρκία απέχει από την Λέσβο. Τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία δεν είναι αυτά τα 10 χιλιόμετρα αλλά είναι 4.382 χλμ., εκ των οποίων 2.805 χλμ. είναι στο Αιγαίο και 1.577 χλμ. είναι στη Μεσόγειο. Οι Ευρωπαίοι παριστάνουν τους άσχετους μια και νομίζουν ότι μπορούν να υπάρξουν κοινές περιπολίες στο Αιγαίο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Αυτά τα 4.382 χλμ. δεν είναι μόνο τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας αλλά είναι, επίσης και τα ανατολικά θαλάσσια σύνορα της ΕΕ. Επομένως, οι μόνες κοινές περιπολίες πρέπει να είναι αυτές του ελληνικού ναυτικού με αυτές των ναυτικών δυνάμεων της Ευρώπης.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Για την Ελλάδα, η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) είναι η πιο κρίσιμη θαλάσσια ζώνη για τα ελληνικά συμφέροντα.  Σε περίπτωση που η Ελλάδα αποφασίσει να δημιουργήσει μια ΑΟΖ στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο θα έχει οφέλη και πλεονεκτήματα σε θέματα όπως αυτά της αλιείας, της εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικού πλούτου των βυθών που διαθέτουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο,  της ρύπανσης του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα στα θέματα που αφορούν την Ελληνοτουρκική διένεξη.

Επομένως, σύντομα, η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί στην ίδια ενέργεια στην οποία προέβησαν οι ΗΠΑ, η Ρωσία και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, δηλαδή να διακηρύξει την κυριαρχία της σε ΑΟΖ, με βάση το εθιμικό δίκαιο της θάλασσας, όπως αυτό εκφράζεται στη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας. Φυσικά, μια τέτοια ΑΟΖ δεν θα διαθέτει μόνο η ηπειρωτική χώρα, αλλά και όλα τα ελληνικά νησιά. Χρησιμοποιώντας τις αρχές της ΑΟΖ το μεγαλύτερο ποσοστό του Αιγαίου και οι φυσικοί του πόροι, όπως βλέπουμε στο παραπάνω χάρτη, θα ανήκουν στην Ελλάδα και με αυτό τον τρόπο δεν θα χρειασθεί ούτε να γίνει κάποια επέκταση των χωρικών μας υδάτων, ούτε να συζητάμε με τους Τούρκους αν τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα ή όχι.

Η Ελλάδα όταν αποφασίσει να δημιουργήσει ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές της ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την Τουρκία. Απλώς η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει μια ελληνική ΑΟΖ όπως ακριβώς έκανε και με την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά η Κύπρος ούτε φοβήθηκε ούτε σταμάτησε από αυτή την ενέργεια της Τουρκίας και μάλιστα πήρε και την έγκριση της ΕΕ. Η Άγκυρα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει και να αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλει τις όποιες νέο-οθωμανικές βλέψεις της στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα.

Οι αυξανόμενες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο Πέλαγος, τα σενάρια μυστικής  διπλωματίας μεταξύ Αθήνας- Άγκυρας και η αμέλεια των ελληνικών κυβερνήσεων να υιοθετήσουν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη θέτουν σε κίνδυνο τα εθνικά κυριαρχικά μας δικαιώματα σε μια περίοδο που η Ελλάδα εμφανίζεται τρωτή απέναντι σε διεθνείς πιέσεις.

http://mignatiou.com/2015/11/to-kouarteto-tis-aoz/

Καρυώτης: Η φίλη της Τουρκίας στο υπουργείο Εξωτερικών

Η υφυπουργός Εξωτερικών Σία Αναγνωστοπούλου με τον πρώην υφυπουργό Εξωτερικών Νίκο Χουντή κάνουν δηλώσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της τελετής παράδοσης παραλαβής του υπουργείου μετά την τελετή ορκωμοσίας ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου και του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, Σάββατο 18 Ιουλίου 2015. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/Φώτης Πλέγας Γ.

Του Θεόδωρου Καρυώτη

Ξαναδημοσιεύθηκε, την Κυριακή 19 Ιουλίου 2015, μια συνέντευξη που είχε δώσει η Σία Αναγνωστοπούλου στην εφημερίδα Αυγή τον Νοέμβριο του 2014, αλλά αποκτά ιδιαίτερη σημασία τώρα γιατί ανέλαβε στο υπουργείο των Εξωτερικών τη θέση του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών αρμόδιου για θέματα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.

Σίγουρα, δεν γνωρίζει και δεν έχει διαβάσει το Δίκαιο της Θάλασσας. Κοιτάξτε τι έγραψε:

«Η ΑΟΖ μπορεί να ανακηρυχθεί μονομερώς από ένα κράτος μόνο στην περίπτωση που το όμορο στη θάλασσα κράτος απέχει 400 και πλέον μίλια. Σε περίπτωση μικρότερης απόστασης, η ΑΟΖ δεν ανακηρύσσεται, αλλά οριοθετείται έπειτα από συμφωνία με το κράτος ή τα κράτη που έχουν μέτωπο στην ίδια θάλασσα. Αρχή λοιπόν της οριοθέτησης της ΑΟΖ (σε όμορα κράτη) είναι η συναίνεση.»

Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου να γράφω ότι η ανακήρυξη της ΑΟΖ είναι μια μονομερής πράξη. Απόδειξη τούτου αποτελεί και το γεγονός ότι μέχρι σήμερα έχουν γίνει 137 ανακηρύξεις ΑΟΖ στον πλανήτη Γη και όλες αυτές ήταν μονομερείς. Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε εδώ ότι σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε κάποια κρίση στις διμερείς σχέσεις γειτονικών κρατών λόγω μονομερούς ανακήρυξης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ την 10^η Μαρτίου 1983 και φυσικά έδωσαν ΑΟΖ σε όλα τα νησιά τους. Η τότε Σοβιετική Ένωση έδειξε την δυσαρέσκειά της για την ανακήρυξη της Αμερικανικής ΑΟΖ αλλά γρήγορα άλλαξε γνώμη και ανακήρυξε την δικιά της ΑΟΖ στις 28 Φεβρουαρίου 1984 και μετά ακολούθησαν δεκάδες κράτη και αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ.

Επίσης, πόσο απέχει ένα παράκτιο κράτος  από ένα άλλο δεν έχει καμία αξία.

Και όταν η κυρία υπουργός αναφέρει ότι  «Αρχή λοιπόν της οριοθέτησης της ΑΟΖ (σε όμορα κράτη) είναι η συναίνεση» δεν είναι τίποτε άλλο από την πλήρη υποταγή της στις τουρκικές θέσεις.

Αυτές, βέβαια, είναι και οι αμερικανικές θέσεις. Το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας στην ελληνοτουρκική διένεξη είναι ξεκάθαρα η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών που δεν έχει αλλάξει καθόλου τα τελευταία 30 χρόνια. Οι Αμερικανοί, από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι τον Αλέξη Τσίπρα, παίζουν το ίδιο τραγούδι στο βιολί τους λέγοντας στις ελληνικές κυβερνήσεις ότι δεν πρέπει να κάνουν μια μονομερήανακήρυξη ΑΟΖ χωρίς να τα βρούνε με την Τουρκία, παριστάνοντας ότι δεν γνωρίζουν ότι η ανακήρυξη ΑΟΖ είναι, πάντα, μια μονομερής πράξη, όπως ακριβώς έκαναν και αυτοί το 1983. Μια από τις πιο σημαντικές δηλώσεις, από αμερικανικής πλευράς, έγινε στις 27 Ιουλίου 2011 από τον βοηθό Υπουργό Εξωτερικών Φίλιπ Γκόρντον που δήλωσε, σε συνάντησή του με δημοσιογράφους στην Αθήνα, ξεκάθαρα την απαράδεκτη αυτή δήλωση:

«Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να αποφεύγονται μονομερή βήματα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των χωρών για την ανακήρυξη αποκλειστικών οικονομικών ζωνών, αλλά… δεν νομίζουμε ότι θα ήταν προς το συμφέρον της Ελλάδος να το πράξει χωρίς πλήρη συνεργασία με τους γείτονές της, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης». 

ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΥΠΟΥΡΓΟ

Το Άρθρο 74 της Σύμβασης του Δίκαιου της Θάλασσας, που η υπουργός δεν έχει διαβάσει, αναφέρει τα ακόλουθα: 

1. H οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ κρατών με απέναντι ή παρακείμενες ακτές θα πραγματοποιείται κατόπιν συμφωνίας με βάση το διεθνές δίκαιο, όπως αναφέρεται στο άρθρο 38 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου, για την επίτευξη μιας δίκαιης λύσης.
2. Αν δεν μπορεί να επιτευχθεί σε ένα λογικό χρονικό πλαίσιο συμφωνία, τα ενδιαφερόμενα κράτη θα προσφεύγουν στις διαδικασίες που προβλέπονται στο Μέρος XV (της Σύμβασης).

Τα 200 μίλια αποτελούν το ανώτατο όριο μιας ΑΟΖ. Για να έχει ένα κράτος ΑΟΖ 200 μιλίων πρέπει να απέχει από ένα άλλο παράκτιο κράτος 400 μίλια. Τέτοιες αποστάσεις δεν υπάρχουν ανάμεσα στην Ελλάδα και σε όλες τις γειτονικές της χώρες και επομένως ακολουθείται η οριοθέτηση με βάση την μέση γραμμή. Η Τουρκία δεν δέχεται αυτό το είδος οριοθέτησης λέγοντας ότι το Αιγαίο είναι κλειστή θάλασσα και τα ελληνικά νησιά δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα που έχουν οι ηπειρωτικές περιοχές. Προσπαθεί βέβαια να αποσιωπήσει ότι έχει ήδη συμφωνήσει την ΑΟΖ της στην Μαύρη Θάλασσα, πού είναι πιο κλειστή θάλασσα από το Αιγαίο. Συγκεκριμένα προχώρησε σε οριοθετήσεις με την  τότε Σοβιετική Ένωση, με τη Ρουμανία και με την Βουλγαρία χρησιμοποιώντας βεβαίως τη  μέθοδο της μέσης γραμμής – που όμως αρνείται να αποδεχτεί για το Αιγαίο.

Ένα εύλογο ερώτημα που τίθεται, είναι γατί προτάθηκε και τελικά υιοθετήθηκε ΑΟΖ που έχει πλάτος 200 ν.μ. Δηλαδή, γιατί δεν προτιμήθηκε μια απόσταση 50 ν.μ. ή 100 ν.μ. ή 150 ν.μ. ή 500 ν.μ.; Η πιο αποδεκτή ερμηνεία είναι ότι όταν άρχισε η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας υπήρξαν ήδη ορισμένα κράτη που είχαν υιοθετήσει απόσταση 200 ν.μ. για την αιγιαλίτιδα ζώνη τους. Τα κράτη αυτά (της Λατινικής Αμερικής και μερικά της Αφρικής) δεν θα δεχόντουσαν να περιορίσουν την κυριαρχία τους σε πλάτος μικρότερο των 200 ν.μ. και πολύ σωστά στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας πολλές αντιπροσωπείες σκέφθηκαν να προτείνουν τα 200 ν.μ. ως ΑΟΖ, πράγμα που θα είχε μεγαλύτερη πιθανότητα υιοθέτησης από την παγκόσμια κοινότητα.

Τελειώνοντας το μάθημα, η κυρία Αναγνωστοπούλου, που είναι υπεύθυνη για θέματα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, πρέπει μα μη κάνει κάποια γκάφα με τους Ευρωπαίους εταίρους μας στα θέματα θαλάσσιας πολιτικής.

Όταν, παλαιότερα, ο τότε Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς μίλησε για μια ΑΟΖ της Ευρώπης, οι ειδικοί του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν ειρωνικές δηλώσεις αναφέροντας ότι δεν υπάρχει ΑΟΖ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εύχομαι η υπουργός να μην επαναλάβει το ίδιο λάθος όταν επισκεφτεί τις Βρυξέλλες. Το γεγονός και μόνο ότι η ΕΕ διαθέτει μεγάλο μήκος ακτών ήταν αρκετό για να ενδιαφερθεί και να λάβει μέρος στην 3^η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας που θα δημιουργούσε το νέο Σύνταγμα των Θαλασσών του πλανήτη μας. Βέβαια, ο κύριος λόγος της συμμετοχής της ΕΕ στην Διάσκεψη, ήταν το γεγονός, ότι τα κράτη-μέλη της είχαν μεταβιβάσει ορισμένες αρμοδιότητες στην τότε ΕΟΚ. Οι αρμοδιότητες αυτές αφορούσαν βασικά τα θέματα της αλιείας, της εμπορικής πολιτικής και της διατήρησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Δηλαδή η ΕΕ έχει κυριαρχικά δικαιώματα αλιείας στις ΑΟΖ των κρατών-μελών της και γι’ αυτό και η ΕΕ έχει Επίτροπο για τα θέματα Αλιείας και ΑΟΖ.

Η Σύμβαση του 1982 (στο Μέρος XVIΙ και στο Παράρτημα IX) δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής Διεθνών Οργανισμών αμέσως μετά τη συμμετοχή της απολύτου πλειοψηφίας των κρατών-μελών της. Ήδη όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ καθώς και η ίδια η ΕΕ έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας. Με βάση τα άρθρα 309 και 310 δεν επιτρέπεται να διατυπωθούν επιφυλάξεις ή εξαιρέσεις όταν τα διάφορα κράτη καταθέτουν την επικύρωση της Σύμβασης. Έτσι, τα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν μπορούν να έχουν επιφυλάξεις σχετικά με τις αρμοδιότητες που έχουν μεταβιβάσει σε αυτή. Πιο συγκεκριμένα, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψε την Τελική Πράξη της Σύμβασης του Δίκαιου της Θάλασσας τον Δεκέμβρη του 1982 στο Montego Bay της Τζαμάικας έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Η Κοινότητα σημειώνει ότι τα Κράτη-Μέλη της έχουν μεταβιβάσει σ’ αυτήν τις αρμοδιότητες που αφορούν στην διατήρηση και διαχείριση των αλιευτικών τους πόρων. Επομένως, στα θέματα αλιείας μόνο η Κοινότητα μπορεί να υιοθετήσει τους σχετικούς κανόνες και κανονισμούς (οι οποίοι εκτελούνται από τα Κράτη-Μέλη) και έχει την δυνατότητα να προβαίνει σε συμφωνίες με τρίτα Κράτη ή με διεθνείς οργανισμούς.»

Τέλος, όπως έχω, για τριάντα χρόνια τώρα, γράψει:

«Η Ελλάδα πρέπει άμεσα να ανακηρύξει την κυριαρχία της σε μια ΑΟΖ όπως αυτό εκφράζεται στη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας και να μην διακατέχεται από φοβικό σύνδρομο. Ο εκλιπών πρόεδρος της Κύπρου, Τάσος Παπαδόπουλος ανακήρυξε ΑΟΖ το 2004 έχοντας μόνο 4 τανκς και 2 ελικόπτερα και δεν φοβήθηκε την Τουρκία, η οποία απλώς είπε ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή ΑΟΖ, ενώ αντίθετα και οι ΗΠΑ και η ΕΕ την αποδέχτηκαν αμέσως. Φυσικά, μια τέτοια ΑΟΖ δεν θα διαθέτει μόνο η ηπειρωτική χώρα, αλλά και όλα τα ελληνικά νησιά. Έτσι, η Ελλάδα θα αποκτήσει μια ΑΟΖ που θα έχει έκταση 147.300 τ.χ.μ., δηλαδή μια έκταση μεγαλύτερη από αυτή της ηπειρωτικής χώρας. Χρησιμοποιώντας τις αρχές της ΑΟΖ το μεγαλύτερο ποσοστό του Αιγαίου και οι φυσικοί του πόροι θα ανήκουν στην Ελλάδα και με αυτό τον τρόπο δεν θα χρειασθεί ούτε να γίνει καμιά επέκταση των χωρικών μας υδάτων, ούτε να συζητάμε με τους Τούρκους αν τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα ή όχι.»

Ο ήρωας της Κύπρου, στρατηγός Δημήτριος Αλευρομάγειρος, με έντονη πίκρα, έστειλε μια ανοικτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, που δεν πρέπει να αγνοηθεί, και διατύπωσε την γνώμη ότι είναι αδιανόητο, μια φίλη της Τουρκίας να καταλαμβάνει μια κρίσιμη θέση στο ΥΠΕΞ!

Προσυπογράφω και εγώ τις θέσεις του στρατηγού:

«Μέρες της μαύρης επετείου της τουρκικής εισβολής, με βαθύτατο πόνο ψυχής και τιμώντας απόλυτα τον τιτάνιο, θα έλεγα κυρίως προσωπικό σας, αγώνα με το δολοφονικό ιερατείο των Βρυξελλών, ποιώ ειλικρινή έκκληση να αδρανοποιήσετε πλήρως, αφού δεν βρέθηκε ούτε ένας συνεργάτης ή σύμβουλός σας τόσον μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ όσον και από τους ΑΝΕΛ, να σας ενημερώσει και να σας προστατέψει, την μηδενικής έως καταστροφικής αξίας αλλά πολύ σημαντικά αρνητικής σημειολογίας νέοτοποθετηθείσας Αναπληρώτριας Υπουργού των Εξωτερικών.

Θα υπάρξουν πάρα πολλοί από τους προσωπικούς αλλά και τους πολιτικούς αντιπάλους σας που με χαιρεκακία θα σας επικρίνουν για την πολύ άστοχη αυτή κίνησή σας, δεν ανήκουμε σε αυτούς.»

http://mignatiou.com/2015/07/kariotis-i-fili-tis-tourkias-sto-ipourgio-exoterikon/

Η Ελληνική ΑΟΖ και το κοίτασμα υδρογονανθράκων μεταξύ Χίου-Σάμου-Ικαρίας

Πολλοί θα διερωτάσθε γιατί οι Τούρκοι αρέσκονται να κάνουν ασκήσεις στο κέντρο του Αιγαίου και στη περιοχή ανάμεσα σε Χίο, Σάμο και Ικαρία. Η απάντηση φυσικά είναι η παρουσία μεγάλων κοιτασμάτων στις παραπάνω περιοχές, τις οποίες θέλουν να γκριζάρουν. Σε αυτό το άρθρο θα σας μιλήσουμε για το κοίτασμα στη περιοχή Χίου – Σάμου – Ικαρίας. Θα ακολουθήσουν και άλλα άρθρα…
Στον χάρτη αριστερά φαίνεται η θέση της Ελληνικής ΑΟΖ πάνω σε ένα ανάγλυφο χάρτη της Google (κίτρινη γραμμή) στο οποίο επάνω έχουμε τοποθετήσει μια διαφάνεια ενός άλλου χάρτη γνωστού απο το 2007, για τον οποίο έχουμε μιλήσει προηγουμένως εδώ στον οποίο φαίνονται μετρήσεις ΜΑD (Magnetic Anomaly Detection) που έχουν γίνει  στην περιοχή.

Οι περιοχές που έχουν κόκκινο χρώμα είναι περιοχές που είναι υποψήφιες να έχουν κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Οι αποστάσεις ανάμεσα στα νησιά αυτά είναι περίπου 30-60 ναυτικά μίλια, πολύ λιγότερο δηλαδή απο τα 200 ναυτικά μίλια, που είναι το όριο μιας ΑΟΖ.
Ο χάρτης αυτός μας δείχνει ότι στη περιοχή αυτή η Ελλάδα μπορεί να κάνει πλήρη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αλλά περιμετρικά στην ΑΟΖ έρευνες και εκμετάλλευση του κοιτάσματος μπορεί να κάνει και η Τουρκία. 
Αν και “θεωρητικά” δεν είναι πρόβλημα, τα όρια της Ελληνικής ΑΟΖ θα αποκτούσαν μεγαλύτερη παγίωση αν πολλές βραχονησίδες στο ΑΙγαίο είχαν γίνει νησίδες με τη δημιουργία οικονομικής ζωής πάνω σε αυτές, όπως οι βραχονησίδες που επιδεικνύονται στο χάρτη,  μια απο τις οποίες είναι οι δύο βραχονησίδες Καλόγεροι στο κέντρο του Αιγαίου. Σημειώστε, ότι ανεκμετάλλευτες οικονομικά νησίδες (βραχονησίδες) δεν δικαιούνται ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας (άρθρο 121 του Νόμου της Θάλασσας, βλέπετε εδώ).

Κανένας δεν απαγορεύει σε ένα κράτος να δώσει οικονομική ζωή σε βραχονησίδες οι οποίες του ανήκουν.

Στην Ελλάδα οι κυβερνήσεις έκαναν τα πάντα για να περιορίσουν τη δυνατότητα δόμησης και ανάπτυξης οικονομικής ζωής σε τέτοιες βραχονησίδες είτε με νόμους Τούρκογλου που άρχισαν επι Σημίτη είτε βάζοντας τες στο δίκτυο Natura 2000 είτε μετατρέποντάς τες σε αρχαιολογικούς χώρους.
H παρουσία του κοιτάσματος μας δίνει και μια ιδέα για το που η Τουρκία θα μπορούσε να δημιουργήσει θερμό επεισόδιο στο μέλλον. Βλέπετε απο τι μπορεί να αλλάξει το στρατηγικό δόγμα μιας χώρας όπως και οι κανόνες εμπλοκής της σε θερμό επισόδιο;
Όπως θα διαπιστώσατε είμαστε οι πρώτοι που μιλάμε για αυτό το κοίτασμα. Η παρέα των “ειδικών” που βγαίνει στα ΜΜΕ και μιλάει και για ΑΟΖ αναφέρεται μόνο σε περιοχές κοιτασμάτων υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης. Τυχαίο; Δεν νομίζω.

Ή κάποιοι δεν ξέρουν απο γεωοικονομία ή σας δουλεύουν.
Εμείς ξεκινήσαμε να σας μιλάμε για όσα υπάρχουν πάνω απο τη Κρήτη και το κάνουμε πρώτοι…

Ζcode-Gr.blogspot.com

Τι λοιπόν σημαίνει η ανακήρυξη της Στρογγύλης ως αρχαιολογικού χώρου; Γιατί η άκρα του τάφου σιωπή;

Σχετικό άρθρο: Απίστευτο σκάνδαλο: Μίκρυναν την Ελληνική ΑΟΖ από Καστελόριζο προς Κύπρο! 

Νίκος Σταματάκης, Ph.D

Νέα Υόρκη

Ενώ την περασμένη Παρασκευή  5 Σεπτεμβρίου ο υπ. Εξωτερικών κ. Βενιζέλος βρισκόταν στο Κάιρο για πολύ σημαντικές επαφές με την ηγεσία της Αιγύπτου για το θέμα της ΑΟΖ, μαθεύτηκε ξαφνικά την ίδια μέρα ότι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) κήρυξε την Στρογγύλη αρχαιολογικό χώρο «λόγω των σημαντικών ελληνιστικών, βυζαντινών και άλλων αρχαιοτήτων που είναι διάσπαρτες στο νησί».  Η απόφαση μάλιστα δημοσιεύθηκε πάραυτα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Παρότι το γεγονός αυτό καθαυτό έχει μεγάλη σημασία, επικρατεί έκτοτε άκρα του τάφου σιωπή.  Κανείς από τους μεγαλόσχημους δημοσιογράφους δεν έχει άραγε την απορία να διερευνήσει τη σημασία του θέματος;  Είναι γνωστό σε όλους ότι χωρίς την Στρογγύλη – ως μέρος του συμπλέγματος του Καστελορίζου – η ελληνική ΑΟΖ δεν εφάπτεται της κυπριακής.  Μήπως η ανακήρυξη όλης της νησίδας (η οποία κατοικείται μόνο από λίγους έλληνες στρατιώτες) σε αρχαιολογικό χώρο έχει περισσότερο αρνητικές παρά θετικές συνέπειες;  Επειδή εξ ορισμού σε κάθε αρχαιολογικό χώρο η οικονομική δραστηριότητα (εκτός της λειτουργίας κάποιου χώρου / μουσείου) απαγορεύεται.  Και κυρίως απαγορεύεται η οικοδόμηση και η κατοίκηση του χώρου αυτού.

Η Τουρκία «καταπίνει» την ΑΟΖ στο Καστελόριζο και επιτίθεται στην Κύπρο

Της Κύρας Αδάμ*

Η κυπριακή οικονομική κρίση επιτάχυνε το άνοιγμα του ενεργειακού φακέλου στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Τουρκία να είναι η πλέον επισπεύδουσα και η πλέον ανήσυχη για τις εξελίξεις.

Kύπρος και Ισραήλ, Ελλάδα και Τουρκία, τέσσερις πτωχές σε ενεργειακές πηγές χώρες μέ χρι τώρα, είναι πλέον υποχρεωμένες να αλλάξουν άρδην θέσεις και στόχους εξωτερικής και ενεργειακής πολιτικής (εκμετάλλευσης και διανομής υδρογονανθράκων). Είναι υποχρεωμένες να αναζητήσουν συμμάχους σε κράτη και πολυεθνικές, έτσι ώστε να αυξήσουν τη σταθερότητα στην περιοχή και δι’ αυτού του τρόπου την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, άρα και των μελλοντικών κερδών τους.

Η αρχή του «ταξιδιού» έγινε το 2003, όταν η Shell για λογαριασμό της Αιγύπτου βρήκε με γάλες ποσότητες φυσικού αερί ου στα ανοιχτό του δέλτα του Νείλου. Ακολούθησε η Κύπρος το 2006 με τις πρώτες έρευνες σε μέρος της ΑΟΖ της σε 13 μπλοκ και την ανάθεση στην αμερικανική εταιρεία NOBLE, το 2007, των ερευνών στο πολλά υποσχόμε νο μπλοκ 12 ή αλλιώς «το μπλοκ της Αφροδίτης». Λίγο αργότερα προστέθηκε και η ισραηλινή DE-LEK, η οποία από κοινού με τη NOBLE εντόπισε το 2010 ένα γιγαντιαίο κοίτασμα στο μπλοκ Λεβιάθαν, που «συνορεύει» με τα κοιτάσματα της Κύπρου. Από τον Μάιο του 2012 η Λευκωσία επιστράτευσε και τις εταιρείες TOTAL, ΕΝΙ και GAZPROM-BANK για έρευνες στα οικόπεδα 9,2,3,11.

Οριοθέτηση ΑΟΖ

Δεν πρέπει, όμως, να διαφεύγει της προσοχής ότι η κυπριακή δημοκρατία δεν έχει «αγγίξει» τα οικόπεδα 4,5,6,7 και 10, στα οποία από την πρώτη στιγμή η Τουρκία προέβαλε τους ισχυρισμούςτης ότι ανήκουν στη «δική» της ΑΟΖ που επιμένει ότι φτάνει μέχρι την Αίγυπτο.
Η Τουρκία εντόπισε ευθύς εξ αρχής τον υπαρκτό κίνδυνο να μείνει εκτός νυμφώνος, αν:
-δεν τροποποιηθούν(;) οι οριοθετήσεις των ΑΟΖ Κύπρου, Αιγύπτου, στη νότια πλευρά της νήσου, και
-κατοχυρωθεί διεθνώς ότι το ελληνικό Καστελόριζο έχει, όπως ορίζει το Δίκαιο της θά λασσας, δική του υφαλοκρη πίδα και ΑΟΖ, που επιτρέπει στην Ελλάδα, την Κύπρο και στην Αίγυπτο να «ενώσουν» τιςΑΟΖ τους αφήνοντας ένα μικρό μόνον τμήμα σε ΑΟΖ της Τουρκίας στην περιοχή.

Διμέτωπος αγώνας

Η Τουρκία, με τα γρήγορα ανακλαστικά της, ξεκίνησε αμέσως «διμέτωπο αγώνα» και στην υπόθεση του Καστελόριζου, αλλά και στην ΑΟΖ της Κύπρου και των χρυσοφόρων κοιτασμάτων της.

Ο στόχος είναι εμφανής: όση περισσότερη φασαρία προκαλείται γύρω από τα κοιτάσμα τα, τόσο περισσότερο αποθαρρύνονται μεγάλοι επενδυτές σε περιοχές «μεγάλου ρίσκου» και τόσο περισσότερο θα εμπλα κούν στη «διευθέτηση» του προ βλήματος μεγάλες δυνάμεις με συμφέροντα στην περιοχή, πρωτίστως οι ΗΠΑ και δευτε ρευόντως η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η «φασαρία» στην κυπριακή ΑΟΖ ξεκίνησε το 2011 όταν η τουρκοκυπριακή πλευρά «υπέ γραψε» συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ «της» με την Τουρκία, η οποία έκτοτε λειτουργεί υπέρ των «ενιαίων συμφερόντων» των δυο «κρατών». Ο Τουρκο κύπριος ηγέτης Ερόγλου, μάλι στα, επέμεινε δημοσίως ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά, ως ισότιμη πλευρά στις συμφωνίες του 1960, «έχει ίσα δικαιώματα πάνω στις φυσικές πηγές της νήσου, στην ξηρά και τις θαλάσσιες περιοχές της Κύπρου…».

Όλως περιέργως, ο πρώην πρόεδρος της κυπριακής δημοκρατίας Δ. Χριστόφιας την ίδια χρονιά στη Γ.Σ. του ΟΗΕ προσέθεσε στη γραπτή ομιλία του ότι «θέλω να διαβεβαιώσω τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μου ότι ανεξαρτήτως των συνθη κών θα επωφεληθούν από την πιθανή ανακάλυψη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων…».

Η ειλικρινής όσο και «ρο μαντική» αυτή τοποθέτηση του προέδρου, την εποχή κατά την οποία η Κύπρος βρισκόταν ακόμα σε «οικονομική νιρβάνα», γύρισε μπούμερανγκ σήμερα στις συνθήκες οικονομικής κατάρ ρευσης της Λευκωσίας και έγινε η αιχμή του δόρατος του Τούρ κου υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου.

Ο στόχος για τη συνολική διευθέτηση της ΑΟΖ

Η προσπάθεια της κυπριακής κυβέρνησης να διαμορφώσει ένα «Ταμείο Αλ ληλεγγύης» με πρόθεση να διοχετευθούν σε αυτό τα μελλοντικά κέρδη από το φυσικό αέριο για να βοηθη θεί η οικονομική κατάσταση της Κύπρου έγινε η αφορμή για την Άγκυρα να αναποδογυρίσει την εικόνα. Το οικο νομικό όφελος από τους υδρογονάνθρακες για τους Τουρκοκύπριους «συνιδρυ-τές» της Κύπρου είναι το «πάτημα» για την Άγκυρα να προτείνει τη συνολική διευθέτηση των ΑΟΖ της περιοχής, Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου αν μείνει,ενωμένη -ή των δυο κρατών της Κύ πρου αν οι δυο κοινότητες δεν τα «βρουν στη μοιρασιά» της ΑΟΖ και των κερδών.
Η καινούργια «ιδρυτική» συμφωνία στην Κμπρο, κατά την άποψη της Τουρκίας περνάει μέσα από τη συμφωνία των ΑΟΖ της Κύπρου, της Ελλάδας και της Τουρκίας με την Αίγυπτο, στη μέση της Αν. Μεσογείου. Αυτό κατά την τουρκική άποψη σημαίνει ότι έχει επέλθει προηγου μένως «συμβιβασμός » ανά μεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία στο θέμα της οριο θέτησης της μεταξύ τους ΑΟΖ.

Η Άγκυρα δείχνει πλέον ‘να βάζει σε δεύτερη μοίρα την «ΑΟΖ του Αιγαίου» (σ.σ.: την οποία μάλλον μπορεί να κερδίσει χωρίς μεγάλες απώλειες η Ελλάδα με βάση το Δίκαιο της θάλασσας). Ενδιαφέρεται πρωτίστως για την «ΑΟΖ της Αν. Μεσογείου» υπέρ αυτής, εκτιμώντας ότι εύκολα «θα καταπιεί» την ΑΟΖ του Καστελόριζου, αφού «η τάση» των τελευταίων αποφάσεων του Δικαστηρίου της Χάγης είναι να μην αποδίδει ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα σε νησιά που βρίσκονται πολύ μακριά από την ξηρά του κράτους όπου ανήκουν και πολύ κοντά στις ακτές του παρακείμενου κράτους.

Αμοιβαίο όφελος

Στο σημείο αυτό η Άγκυρα επιχειρεί να προσεταιρι στεί την επαμφοτερίζουσα επίσημη θέση των ΗΠΑ στο θέμα της κυπριακής ΑΟΖ. Η Ουάσινγκτον ναι μεν «αναγνωρίζει το δικαίωμα της κυπριακής δημοκρατίας να εξορύξει της φυσικές πηγές μέσα στην ΑΟΖ της, συμπε ριλαμβανομένης της βοή θειας από αμερικανικές εταιρείες… προσβλέπει, όμως, στο αμοιβαίο όφελος και για τις δυο πλευρές από τις κοινές πηγές, στο πλαίσιο μιας συνολικής συμφωνίας για το Κυπριακό».

«Χαρτί» για την Τουρκία το κόστος μεταφοράς

Ένα «χαρτί» που προσδοκά να παίξει πολύ χοντρά η Τουρκία στους υδρογονάνθρακες της Αν. Μεσογείου είναι το σχέδιο και το κόστος μεταφοράς των υδρογονανθράκων στην Ευρώπη.

Η τουρκική πλευρά και εκ παραλλήλου η βρετανική πλευ ρά, που «προωθεί» όπως καλύτερα μπορεί την ίδια άποψη, θε ωρούν ότι ο πλέον «οικονομικός τρόπος» για να μεταφερθεί το φυσικόαέριο στην Ευρώπη είναι να περάσει μέσω Τουρκίας, υπονο ώντας σαφώς ότι η Κύπρος (κα τά προτίμηση ενιαία) θα διατρέ χεται από έναν τουρκικό κατ’ ου σία αγωγό στο έδαφος της Τουρκίας. Σπεύδουν, μάλιστα, να παρουσιάσουν και ελκυστικά νούμερα, αποσιωπώντας όμως ότι οι τουρκικοί αγωγοί για τη μεταφο ρά του αερίου στην Ευρώπη εί ναι οι περισσότεροι στα σκαριά και όχι έτοιμοι.

Γι’ αυτό και εκ πρώτης όψεως προκαλεί έκπληξη η «τιμωρητική» απόφαση της Άγκυρας να αναιρέσει όλα τα σχέδια κατασκευής αγωγών σε τουρκικό έδαφος, στα οποία συμμετέχει η ιταλική ΕΝΙ, διότι η εταιρεία αυτή έχει αναλάβει εξορύξεις σε οι κόπεδο της κυπριακής ΑΟΖ. Η ΕΝΙ συμμετέχει στους σχεδιαζόμενους μαζί με τους Ρώσους αγωγούς Σαμσουν Τσεϋχάν (για τη μεταφορά πετρελαίου από την Μαύρη θάλασσα στο λιμάνι του Τσεϊχάν στη Μεσόγειο αλλά και στον υποθαλάσσιο ανωνή ρωσικού φυσικού αερίου SOU TH STREAM, καθώς και στη με ταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας σε Ελλάδα και Ιταλία (ITGI), ή με την παράκαμψη της Ελλάδας τον αγωγό TAP. I

Σκοπιμότητα με το αέριο του Ισραήλ

Υπάρχει ένα ακόμα ανοιχτό κεφάλαιο στην περιοχή: το φυσικό αέριο του Ισραήλ και οι τουρκοϊσραηλινές σχέ σεις.

Το σπάσιμο των πάγων ανάμεσα στην Άγκυρα και την Ιερουσαλήμ έγινε θεαματικά από τον πρόεδρο Ομπάμα, αλλά ενώ η «θιγμένη» Τουρκία στην ουσία προσβλέπει στην αναθέρμανση, το «απολογούμενο» Ισραήλ δείχνει πιο επιφυλακτικό.

Η επαναπροσέγγιση Τουρκίας – Ισραήλ, πα ράλληλα με την «ειρηνευτική διαδικασία, Άγ κυρας με Κούρδους της Τουρκίας, αλλά και της Τουρκίας με τους Κούρ δους του Β. Ιράκ, ενδυ ναμώνει τον αμερικανι κό κλοιό γύρω από το Ιράν, ορκισμένο εχθρό του Ισραήλ και των ΗΠΑ.

Αποξένωση

Όμως, ισχυρό μέλη μα της Τουρκίας είναι να αποξενώσει όσο μπορεί περισσότερο το φυσικό αέριοτου Ισραήλ από αυτό της Κύπρου. Γι’ αυ τό και από τώρα απλώνει δίχτυα με την ιδέα μετα φοράς του ισραηλινού φυσικού αερίου και πάλι μέσω Τουρκίας, ως προ σφορότερη οικονομικά λύση στο θέμα.

Είναι άγνωστο αν το Ισραήλ θα εξαρτήσει το μέλλον του τόπου του και τη σύνδεση του με την ΕΕ μέσω του φυσικού αερίου του από την Τουρ κία ή θα εξετάσει το κό στος και τα οφέλη από σχέδια μεταφοράς του μέσω Κύπρου και Ελλά δας.

Οι συνομιλίες Ελλά δας – Ισραήλ για μια τέ τοια προοπτική δεν βρίσκονται καν στα σπάργανα, αν και η Αθήνα, μετά την επαναπροσέγ γιση του Ισραήλ με την Τουρκία, σπεύδει και αυ τή στο Ισραήλ για συνομιλίες σε ανώτατο επίπε δο. Το ίδιο προτίθεται να κάνει και ο πρόεδρος της Κύπρου.

Έτσι παραφράζεται η γνωστή ρήση ότι το (τουρκικό) βόδι ξυπνάει τον αγωγιάτη (Αθήνα, Λευκωσία) για το Ισραήλ.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η Ελλάδα σήμερα

http://www.onalert.gr/stories/i-tourkia-katapinei-tin-aoz-sto-kastelorizo-kai-epitithetai-stin-kypro

ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ ΠΟΥ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ ΝΕΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ

Με ιδιαίτερη εκτίμηση, λάβαμε από τον κ. Γεώργιο Χρήστου, Δικηγόρο LLM Kent, το άρθρο του κ. Λάμπρου Καλαρρύτη όπου γίνεται αναφορά για την παρουσίαση της δυνατότητας ενός άλλου δρόμου στο Αιγαίο, τον οποίο έχει προτείνει ο κ. Χρήστου και ο οποίος ως τώρα δεν έχει αναφερθεί και γνωστοποιηθεί ευρύτερα.

Αξίζει να διαβαστεί από όλους όσους ενδιαφέρονται επί του θέματος ώστε να συνειδητοποιήσει κι ο τελευταίος Έλληνας ότι το Διεθνές Δίκαο της Θάλασσας, μας παρέχει τέτοια νομική δύναμη που ουδέποτε στην ιστορία είχαμε.

Μένει η βούληση της ηγεσίας της χώρας ώστε να την αξιοποιήσει και με ένα στρατηγικό σχεδιασμό να αποδώσει τους καρπούς που όλοι προσμένουμε.

 

 

Ευχαριστούμε τον κ. Χρήστου για την αποστολή του άρθρου και αισιοδοξεί κανείς όταν υπάρχουν Έλληνες που πονάνε τον τόπο και με προτάσεις προσφέρουν δυνατότητες επίλυσης των προβλημάτων του.

 

ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ

 

Του Λάμπρου Καλαρρύτη

Κόσμος του Επενδυτή, 17/07/2010, σελ 33

 

Οι προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας για Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και Παράκτιο Αρχιπέλαγος αποτελούν εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να απεγκλωβίσουν την Αθήνα από το διπλωματικό αδιέξοδο με την Άγκυρα.

Η έξοδος του τουρκικού ερευνητικού σκάφους «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο και η συμπερίληψη από τους Τούρκους τμημάτων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στις υπό έρευνα περιοχές μάλλον θα πρέπει να θεωρείται «ευεργετική» και «ωφέλιμη».

Υπενθυμίζει σε αρκετούς στην Αθήνα ότι, εν αντιθέσει με την «ελαστικότητα» που
χαρακτηρίζει την ελληνική στάση, η τουρκική ατζέντα παραμένει σκληρή και αδιαπραγμάτευτη.

Η Άγκυρα φροντίζει να το καθιστά αυτό σαφές σε τακτά χρονικά διαστήματα, είτε με παραβιάσεις είτε με «αβλαβείς διελεύσεις» επίδειξης σημαίας είτε με έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, προσγειώνοντας τις ιδέες όσων επιμένουν να αναζητούν καλές προθέσεις εκεί όπου το μόνο που υπάρχει είναι ξεκάθαρη στρατηγική και στόχευση.

Τα υπόλοιπα είναι στη φαντασία τους …;

Η Τουρκία επιμένει να επιλέγει το Καστελόριζο για να υπομνήσει έμπρακτα την αμφισβήτηση της υφαλοκρηπίδας των νησιών, διότι το συγκεκριμένο νησί εξασφαλίζει προβολή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο και επαφή της με την κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).

Η Ελλάδα έχει καθυστερήσει να προχωρήσει στη χάραξη ΑΟΖ -μόλις πριν από περίπου ενάμιση χρόνο ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο και τη Λιβύη, οι οποίες δεν έχουν καταλήξει λόγω παρέμβασης της Τουρκίας-, παρ’ ότι αυτή προβλέπεται στο δίκαιο της Θάλασσας εδώ και 28 χρόνια, από το 1982.

Παρωχημένη έννοια

Ακόμη και τώρα η Αθήνα, στη σχετική συζήτηση με την Τουρκία, επιμένει να μιλά για «υφαλοκρηπίδα», η οποία έννοια θεωρείται από πολλούς διεθνολόγους και αναλυτές «παρωχημένη» και ούτως ή άλλως υπερκαλύπτεται από την ΑΟΖ, η οποία εξασφαλίζει ευρύτερα δικαιώματα και οικονομικά οφέλη.

«Με βάση τα άρθρα 55, 56, 57 της νέας Σύμβασης, ως ΑΟΖ ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή, το πλάτος της οποίας μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια (ν.μ.) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης και εντός της οποίας το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση με την εξερεύνηση, την εκμετάλλευση,την διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή μη των υδάτων, του βυθού και υπέδαφους της θάλασσας, καθώς και κυριαρχικά δικαιώματα, που αναφέρονται στην εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων …;

Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ρητά ( Άρθρο 121, παράγραφο 2), ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα ενός νησιού καθορίζονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζονται και για τις ηπειρωτικές περιοχές.

Επομένως, η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα ίδια επιχειρήματα για την ΑΟΖ που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου ότι δηλαδή, ότι τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι βρίσκονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας.»

Αυτά αναφέρει σε άρθρο του ο Θεόδωρος Καρυώτης, καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ και μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, προκρίνοντας την έννοια της ΑΟΖ, έναντι της υφαλοκρηπίδας.

Ολέθριο λάθος

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι μια άλλη προσέγγιση, για την οποία επίσης έχει γίνει πολλή συζήτηση, αυτή του χαρακτηρισμού του Αιγαίου ως Αρχιπελάγους.

Ο δικηγόρος (και επικεφαλής της αντιπολίτευσης στο Δήμο Οινουσσών Χίου) Γεώργιος Χρήστου αναφέρει σε άρθρο του ότι είναι λάθος της Ελλάδας που δεν επέλεξε εξαρχής αυτή την ερμηνεία και ενεπλάκη με την Τουρκία στη διελκυστίνδα για το αν έχουμε δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 νμ και για το αν τα νησιά έχουν ή δεν έχουν υφαλοκρηπίδα:

«Η θέση της χώρας μας στο διεθνές δίκαιο είναι αρχιπελαγική.

Τα γειτνιάζοντα στο ηπειρωτικό κομμάτι νησιά εμπίπτουν στον ορισμό του παράκτιου αρχιπελάγους, όπως αυτό φωτογραφίζεται στο άρθρο 7 της Σύμβασης του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Σύμφωνα με αυτό το άρθρο το Αιγαίο Αρχιπέλαγος πρέπει να περικλειστεί με ευθείες ακτογραμμές βάσης, κατά το παράδειγμα του νορβηγικού.

Η οριοθέτηση του νορβηγικού αρχιπελάγους Skjaergaard από το Διεθνές Δικαστήριο το 1951 οδήγησε την 1η Συνδιάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1958 στο να υιοθετήσει την ακριβή φράση του δικαστηρίου για την περιοχή αυτή και στην ενσωμάτωσή της στην ομώνυμη Σύμβαση για τα χωρικά ύδατα.

Η δε εφαρμογή του κανόνα των ευθειών ακτογραμμών κατά το δικαστήριο επιβάλλεται λόγω της ιδιαίτερης αρχιπελαγικής γεωμορφολογίας. Αυτολεξεί το κείμενο αυτό μεταφέρθηκε και στο προαναφερθέν άρθρο 7.»

Ο συγγραφέας υπογραμμίζει ότι η ανακήρυξη του Αιγαίου ως παράκτιου αρχιπελάγους δεν προϋποθέτει συμφωνία μεταξύ των γειτονικών κρατών και μπορεί να γίνει μονομερώς από τη χώρα που πληροί τα κριτήρια.

Συμπληρώνει, δε, ότι το Αιγαίο μπορεί παράλληλα να αναγνωριστεί νομικά ως «αρχιπελαγικού τύπου στενό, συνδέον τη Μεσόγειο με τον Εύξεινο Πόντο», ενισχύοντας έτι περαιτέρω την ελληνική θέση έναντι των τουρκικών αιτιάσεων:

«Η εφαρμογή του άρθρου 7 είναι μονομερής απευθυντέα πράξη, δε χρειάζεται δηλαδή συμφωνία με κάποιο άλλο κράτος, παρά μόνο αποδεκτή χάραξη και κατάθεση σε διεθνείς οργανισμούς όπως τον ΟΗΕ και τον Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Οργανισμό(IMO).

Η δε ανακήρυξη του ως στενό μπορεί να γίνει με βάση τις διατάξεις της Σύμβασης, συγκεκριμένα τα άρθρα 34 έως 45 και ανάλογες με τις παραπάνω διαδικασίες.

Τα άρθρα αυτά ως κωδικοποίηση του διεθνούς εθιμικού δικαίου έχουν ήδη εφαρμοστεί από πλείστα όσα κράτη, για παράδειγμα τη Ρωσία, τον Καναδά, τη Γαλλία, την Κίνα, την Ιαπωνία κοκ .

Επικύρωση θα μπορούσε να αποτελέσει μια συμφωνία σε παρευξείνιο ή/και σε ευρύτερο νοτιοανατολικό επίπεδο, αντίστοιχη εκείνης του Μοντρέ για το στενό των Δαρδανελλίων.»

Πιέσεις

Βέβαια, συμφωνία σε «παρευξείνιο ή ευρύτερο νοτιοανατολικό επίπεδο» δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, αφενός διότι θα συμμετάσχει και η Τουρκία, αφετέρου διότι το πιθανότερο είναι ότι θα ασκηθούν πιέσεις, πχ από τις ΗΠΑ, σε αρκετές συμμετέχουσες χώρες να μην επικυρώσουν τις ελληνικές αποφάσεις.

Είναι σαφές, ωστόσο, από τα παραπάνω ότι το Δίκαιο της Θάλασσας παρέχει πολύ περισσότερες δυνατότητες στη χώρα μας από τις θέσεις στις οποίες έχει εγκλωβιστεί εδώ και χρόνια.

Επειδή είναι προφανές ότι η κυβέρνηση προσανατολίζεται στη συνέχιση της διαπραγματευτικής λογικής που διεκόπη το 2004, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν ΥΠΕΞ, δηλαδή στην επιλεκτική επέκταση των χωρικών υδάτων στα 7,8 ή 9 ν.μ. ή και στη διατήρησή τους στα 6 νμ στις περιοχές που αντιδρά η Τουρκία και σε πλήρη εφαρμογή του δικαιώματος επέκτασης στα 12 ν.μ., μόνο στις ανώδυνες θάλασσες, είναι ορατός ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε οριστικοποίηση και επισημοποίηση του κατακερματισμού του εθνικού χώρου.

Ενδεχόμενη βεβιασμένη κίνηση της κυβέρνησης στη γνωστή λογική του «κλεισίματος» των μεγάλων ανοιχτών ζητημάτων της εξωτερικής πολιτικής θα οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες συνέπειες.

Οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση οφείλει να εξετάσει τις εναλλακτικές που διασφαλίζουν στο μέγιστο βαθμό τα εθνικά συμφέροντα, και όχι να προωθήσει αυτές στις οποίες υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να συμφωνήσει η Τουρκία:

«Με το να αναγνωριστεί το Αιγαίο ως Παράκτιο Αρχιπέλαγος στο διεθνές δίκαιο, καλύπτονται τα κυριαρχικά κενά που ονομάζονται διεθνή ύδατα.

Το κάθε νησί δεν αποτελεί αυθύπαρκτη οντότητα, αλλά ενώνεται άρρηκτα με το διπλανό του και δημιουργείται μία κι ενιαία αρχιπελαγική κυριαρχική αλυσίδα.

Το διεθνές δίκαιο είναι σαφές.

Σε παράκτιο αρχιπέλαγος δεν εφαρμόζεται ο κανόνας των 6 ή 12 ν.μ., αλλά ο προπεριγραφείς κανόνας του άρθρου 7.»

hggiken.pblogs.gr

http://national-pride.org/2012/07/31/%CF%85%CF%80%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%83-%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%BF%CF%83-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CE%B9%CE%B3%CE%B1%CE%B9%CE%BF-2/

AΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ (ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ) ΨΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΟΖ

Ο «θησαυρός των πετρελαίων», τα δικαιώματα, οι υποχρεώσεις και το «παραμύθιασμα» του ελληνικού λαού

 Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 Τα τελευταία δύο χρόνια η Ελλάδα ανακάλυψε ξαφνικά, τριάντα χρόνια μετά την ψήφιση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, την έννοια της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Η ΑΟΖ, μια εξειδικευμένη έννοια του δίκαιου της θάλασσας μεταβλήθηκε σε «ιδεολογία», αλλά και σε όχημα παραπλάνησης, γεγονός που υπό τις δεδομένες ελληνικές και διεθνείς συνθήκες, και με τον τρόπο που ασκείται και η εξωτερική-αμυντική πολιτική στη χώρα εμπεριέχει σοβαρούς κινδύνους για την Ελλάδα. Μαζί με την ΑΟΖ, η Ελλάδα ανακάλυψε και έναν από μηχανής Θεό, για να λύσει τα προβλήματά της, τον θρυλούμενο «θησαυρό των πετρελαίων». Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Ας τα πάρουμε με τη σειρά και ας εξετάσουμε τους πέντε «μύθους» για την ΑΟΖ, που ενσταλλάχθηκαν ανεπαίσθητα στην κοινή γνώμη.

 ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα και υδρογονάνθρακες

 Πρώτον, έχει καλλιεργηθεί ευρέως στην κοινή γνώμη και στην πολιτική τάξη της χώρας, η απολύτως εσφαλμένη, παραπλανητική εντύπωση ότι ανακήρυξη ΑΟΖ συνεπάγεται απόκτηση τίτλων κυριότητας επί τυχόν υποθαλάσσιων ενεργειακών κοιτασμάτων. Λέγεται από πολιτικούς αρχηγούς και πάσης φύσεως σχολιαστές, ότι η ανακήρυξη της ΑΟΖ είναι απαραίτητη για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, ενώ αφήνεται να εννοηθεί ότι, άπαξ και ένα κράτος ανακηρύξει ΑΟΖ, μπορεί, νομικά, να εκμεταλλευθεί τυχόν κοιτάσματα, άνευ ετέρας.

 Ουδέν αναληθέστερον. Την κυριότητα επί των κοιτασμάτων παρέχει ήδη η έννοια της υφαλοκρηπίδας, φυσικό δικαίωμα των κρατών. Είτε ένα κράτος έχει, είτε δεν έχει ανακηρύξει ΑΟΖ, έχει ακριβώς τα ίδια δικαιώματα επί των υδρογονανθράκων κάτω από τον βυθό.

 Ανακήρυξη ή οριοθέτηση;

 Δεύτερο, συσκοτίζεται από πολλούς «ΑΟΖολογούντες» το γεγονός ότι το πραγματικό πρόβλημα με την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων δεν έχει να κάνει με την ανακήρυξη της ΑΟΖ, αλλά με την οριοθέτηση, είτε της ΑΟΖ, είτε της υφαλοκρηπίδας, με τα γειτονικά κράτη. Οι κανόνες για την οριοθέτηση και της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας είναι ταυτόσημοι και η αρμοδιότητα, σε περίπτωση διαφοράς, είναι διεθνών δικαστηρίων. Τα προβλήματα που έχει σήμερα η Ελλάδα με την Τουρκία αναφορικά με την διανομή της υφαλοκρηπίδας είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά που θα είχε για την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Επ’ αυτού, η ανακήρυξη ΑΟΖ δεν συνεισφέρει τίποτα.

 Εύρος θαλασσίων ζωνών

 Τρίτο, καλλιεργείται εντέχνως η εντύπωση ότι η ΑΟΖ καλύπτει μεγαλύτερη θαλάσσια ζώνη από την υφαλοκρηπίδα. Το ακριβώς αντίστροφο είναι το αληθές. Η υφαλοκρηπίδα μπορεί να επεκτείνεται και πέραν των200 μιλίων της ΑΟΖ, αν υφίσταται γεωλογική συνέχεια.

Στην περίπτωση των θαλασσίων ζωνών που αφορούν την Ελλάδα η διαφορά είναι θεωρητική, γιατί ταυτίζονται τα όρια υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

 ΑΟΖ, Καστελλόριζο και μέση γραμμή

 Τέταρτο, έχει δημιουργηθεί η επίσης παραπλανητική εντύπωση ότι η έννοια της ΑΟΖ κάπως κατοχυρώνει την επήρρεια του Καστελλόριζου και, επίσης, ότι η έννοια της ΑΟΖ κατοχυρώνει και τη χάραξη των θαλασσίων ζωνών στη βάση της «μέσης γραμμής», χαραζομένης ανεξαρτήτως του αν χαράσσεται μεταξύ νήσων και ηπειρωτικών εδαφών.

 Εδώ πρόκειται για δύο απάτες ταυτόχρονα. Το Καστελλόριζο έχει όντως επήρρεια επί της διανομής των θαλασσίων ζωνών, είτε μιλάμε για υφαλοκρηπίδα, είτε για ΑΟΖ και η επήρρεια αυτή δεν επηρρεάζεται από την ανακήρυξη ή μη ΑΟΖ. Αλλά η επήρρεια αυτή δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με τη μέση γραμμή, όπως υποδεικνύει η πρόσφατη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου. Η μέση γραμμή είναι ένα σοβαρό κριτήριο σε ότι αφορά τη διανομή, όχι όμως το αποκλειστικό. Οι πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις παίρνουν υπόψιν τους και την αρχή της αναλογικότητας. Στην Ανατολική Μεσόγειο είναι πολύ πιθανό, επί τη βάσει της νομολογίας, το δικαστήριο να αποδώσει επήρρεια στο Καστελλόριζο, να λάβει όμως υπόψιν του και την αρχή της αναλογικότητας, το γεγονός δηλαδή ότι η Τουρκία διαθέτει μια τεράστια ακτή, ενώ το Καστελλόριζο είναι ένα μικρό νησί.

 Ακριβώς για τον λόγο αυτό, η Τουρκία δεν θέλει να συμπεριληφθεί στις «διερευνητικές επαφές» το Καστελόριζο. Επιδιώκει, πιέζοντας, να αποσπάσει πολιτική λύση στο Αιγαίο, λύση που να αναιρεί τα πολύ ευνοϊκά για την Ελλάδα νομικά δεδομένα. Δεν θέλει όμως να εντάξει σε τέτοια πολιτική λύση το Καστελλόριζο γιατί εκεί έχει ισχυρή νομική θέση.

 Το λάθος παράδειγμα της Κύπρου

 Πέμπτο, η Κύπρος κατάφερε να λύσει το πρόβλημα και να προχωρήσει την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, επειδή ανακήρυξε ΑΟΖ, ενώ η Ελλάδα δεν ανακήρυξε και δεν προχώρησε στην εκμετάλλευση. Παραπλανητική μεταφορά δεδομένων σε διαφορετική πραγματική κατάσταση.

 Δεν είναι η ανακήρυξη ΑΟΖ που επέτρεψε στην Κύπρο να προχωρήσει στην εκμετάλλευση, είναι οι συμφωνίες για την οριοθέτηση της ΑΟΖ που συνέπηξε με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ (θα μπορούσε δε να έχει το ίδιο αποτέλεσμα και με συμφωνίες οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας). Οι συμφωνίες αυτές επέτρεψαν στη Λευκωσία να προχωρήσει στην έρευνα σε θαλάσσιες περιοχές της Μεσογείου που βρίσκονται μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ. Η Κύπρος δεν προχώρησε σε καμία έρευνα βορείως του νησιού ή σε περιοχές που είναι πλησιέστερα στα κατεχόμενα, εκεί δηλαδή που θα έθιγε τον πυρήνα των τουρκικών διεκδικήσεων.

 Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα τυχόν κοιτάσματα νοτίως της Κρήτης εικάζεται ότι είναι αρκετά κοντά στο νησί, ώστε να μπορεί να αμφισβητηθεί η εκεί εκμετάλλευση από την Λιβύη. Ασφαλώς θα ήταν προτιμότερο να γίνει συμφωνία οριοθέτησης με τη Λιβύη, αλλά αυτό δεν εξαρτάται μόνο από την Αθήνα. Σε ότι αφορά τα κοιτάσματα έξω από τις ακτές της Δυτικής Ελλάδας καλύπτονται από τη συμφωνία διανομής της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας και ήδη, επιτέλους, ο κ. Μανιάτης προχώρησε σε διεθνή διαγωνισμό.

 Τα κοιτάσματα του Καστελόριζου και η Τουρκία

 Ορισμένοι πιστεύουν ότι υπάρχουν ενδεχομένως σημαντικά κοιτάσματα στην περιοχή του Καστελόριζου, μεταξύ δηλαδή Κύπρου, Τουρκίας, Αιγύπτου και Ελλάδας. Δεν γνωρίζουμε αν είναι ακριβές, η εκμετάλλευσή τους όμως προσκρούει στο συνολικό πρόβλημα που θέτει η Τουρκία στην Ελλάδα από το 1973-74 και το οποίο έχει οδηγήσει στον ανταγωνισμό εξοπλισμών και σε δύο παρολίγον συρράξεις. Αλλά και περιορίζεται από την αρχή της αναλογικότητας που χαρακτηρίζει τις τελευταίες αποφάσεις της διεθνούς δικαιοσύνης.

 ΑΟΖολογία και ελληνοτουρκικές σχέσεις

 Επειδή αυτό το πρόβλημα δεν μπορεί πιθανότατα να λυθεί με συμφωνία οριοθέτησης, είτε της ΑΟΖ, είτε της υφαλοκρηπίδας, με την ‘Αγκυρα, πρέπει να εξαναγκασθεί η Τουρκία, εφόσον το επιθυμεί η Αθήνα, σε αποδοχή της Χάγης. Είναι συζητήσιμο αν συμφέρει την Ελλάδα να το κάνει.

 Ο άλλος τρόπος είναι να αναθεωρήσει η Ελλάδα όλο το «πακέτο» που διέπει, επισήμως και «άτυπα», τις σχέσεις της με την Τουρκία τις τελευταίες δεκαετίες. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα μπορούσε αίφνης να χρησιμοποιήσει  και το πολύ ισχυρότερο της ΑΟΖ όπλο της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα12 μίλια, που της παρέχει το διεθνές δίκαιο και το οποίο θα έλυνε, προς όφελος της Ελλάδας, το σύνολο των «διαφορών» στο Αιγαίο. Παραδόξως όμως, ουδείς των ΑΟΖολογούντων και τόσο πολύ ασχολουμένων εσχάτως με το δίκαιο της θάλασσας προτείνει κάτι τέτοιο, γιατί αυτό σημαίνει να αγνοήσει η Ελλάδα το τουρκικό κάζους μπέλι. Αντίθετα, όταν λέμε στο ελληνικό λαό ότι θα ανακηρύξει ΑΟΖ και θα αποκτήσει τα πετρέλαια, είναι βέβαια πιο εύκολο να τον «παραμυθιάζουμε», τη βασική λειτουργία δηλαδή που ξέρει να κάνει η ελληνική πολιτική τάξη, έχοντας φέρει τη χώρα με αυτά και με κείνα στο χείλος της αβύσσου.

Ενδεχομένως πρέπει, να σημειώσουμε στο σημείο αυτό, να αναθεωρηθεί όντως ο τρόπος αντιμετώπισης της Τουρκίας. Πόσο συνετό είναι όμως να το πράξουμε εμείς, με δική μας πρωτοβουλία, σε μια από τις χειρότερες περιόδους της εθνικής μας ύπαρξης και όταν, ντε φάκτο, έχει τεθεί σε αμφισβήτηση η θέση μας στην Ευρώπη, άρα έχει ανοίξει και η όρεξη παντός ενδιαφερόμενου να καλύψει το τυχόν «γεωπολιτικό κενό» που θα άφηνε η Ευρώπη στην Ανατολική Μεσόγειο; Πόσο λογικό θα ήταν ο Μεταξάς, όταν του επέδωσε το τελεσίγραφο ο Ιταλός Πρέσβης, να καλούσε στη συνέχεια τον Γερμανό και τον Τούρκο και να τους κήρυσσε τον πόλεμο;

Η επανατοποθέτηση του συνόλου των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε άλλη, τελείως διαφορετική βάση, είναι σκόπιμη. Αλλά αυτό προύποθέτει ανεξάρτητο και σοβαρό κράτος, δεν μπορεί να γίνει με ανακηρύξεις ΑΟΖ από τα μπαλκόνια.

Οι πραγματικοί ειδικοί  τα γνωρίζουν αυτά. Και ο Καθηγητής ‘Αγγελος Συρίγος (Επίκαιρα) π.χ. και ο Πρύτανης του Παντείου κ. Τσάλτας (ελληνική έκδοση του Foreign Affairs) και άλλοι έχουν υπογραμμίσει στα άρθρα τους ότι είναι δύο διαφορετικά και άσχετα θέματα η ανακήρυξη ΑΟΖ και η εκμετάλλευση των υγρογονανθράκων, διασώζοντας έτσι την επιστημονική τους εντιμότητα, κάτι διόλου αυτονόητο στην Ελλάδα.

Τα πλεονεκτήματα της ΑΟΖ

Μπορείτε να διερωτηθείτε σε αυτό το σημείο: Η ΑΟΖ δεν έχει κανένα πλεονέκτημα; Ασφαλώς και έχει είναι η απάντηση, όχι όμως αυτά που καταλαβαίνει ο υποκείμενος στην έντεχνη πλύση εγκεφάλου πολίτης, ότι ξαφνικά δηλαδή θα πάρουμε τα πετρέλαια που δικαιούμεθα και θα γίνουμε Κουβέιτ, λύνοντας και το απελπιστικό οικονομικό μας πρόβλημα.

 Μεταξύ άλλων πλεονεκτημάτων είναι ότι το παράκτιο κράτος δια της ΑΟΖ έχει την ευθύνη έρευνας και διάσωσης, την ευθύνη φροντίδας του περιβάλλοντος και εκμετάλλευσης όλων των θαλάσσιων πόρων, όπως της αλιείας. Η ΑΟΖ είναι μια ευρύτερη της υφαλοκρηπίδας έννοια, ένα υπερσύνολο, τα δικαιώματα όμως επί υποθαλασσίων κοιτασμάτων τα διασφαλίζει ήδη η υφαλοκρηπίδα, δεν απαιτούν την ανακήρυξη  ΑΟΖ.  

 Η ΑΟΖ είναι οπωσδήποτε ένα χρήσιμο εργαλείο, για σκοπούς όμως ανεξάρτητους της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων και υπό τον όρο ότι η Ελλάδα έχει μια συγκροτημένη εθνική και θαλάσσια στρατηγική. ‘Αλλωστε, ήδη ο νόμος του κ. Μανιάτη, που πέρασε το περασμένο καλοκαίρι, καλύπτει εν μέρει και το θέμα της ανακήρυξης, αναγνωρίζοντας, ελλείψει συμφωνιών οριοθέτησης, τη μέση γραμμή ως γραμμή οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών.

 ‘Ένα πλεονέκτημα της ΑΟΖ είναι ότι, άπαξ και αναγνωρισθεί, δεν μπορεί να τεθεί εν αμφιβόλω η διέλευση υποθαλάσσιων αγωγών και καλωδίων, χωρίς όμως να σημαίνει ότι είναι και αναγκαία προϋπόθεση για αυτό. Τα καλώδια που συνδέουν Κύπρο με Ελλάδα έχουν ποντισθεί χωρίς ΑΟΖ και χωρίς οι δύο χώρες να ζητήσουν την άδεια τρίτου. Και αντίστροφα, μια χώρα που έχει έλεγχο της ΑΟΖ μπορεί μεν να θέσει προσκόμματα ως προς τη συγκεκριμένη διαδρομή ενός υποθαλάσσιου αγωγού ή καλωδίου, όχι όμως και να απαγορεύσει τη διέλευσή του. 

 Μια παράξενη «ΑΟΖ»ολογία

 Αξίζει να ανοίξουμε στο σημείο αυτό μια παρένθεση και να σημειώσουμε μια, κατά τη γνώμη μας, παραδοξότητα. Η μεγάλη πλειοψηφία των ΑΟΖολογούντων επέδειξε ελάχιστο ενδιαφέρον, επί πολλά χρόνια, για όλα τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής. Βαριές επιλογές, με μεγάλες συνέπειες (μη επέκταση χωρικών υδάτων, ‘Ιμια, Οτσαλάν, S300, Μαδρίτη, Ελσίνκι, πράσινο φως για τουρκική ένταξη άνευ ουσιαστικού ανταλλάγματος, απαγόρευση στην Ελλάδα να έχει σχέσεις με τη Ρωσία κλπ.), ουδόλως τους ενόχλησαν.

 Δεν τους ενόχλησε καν το μείζον των μειζόνων, η εμφάνιση δηλαδή, το 2002, ενός σχεδίου «λύσης» του κυπριακού, που κατέλυε το κυπριακό κράτος (σχέδιο Ανάν), όπως ημικατελύθη αργότερα το ελληνικό εμμέσως με τη Δανειακή και το Μνημόνιο. Οι περισσότεροι άλλωστε από τους «ΑΟΖολογούντες» δεν επέδειξαν στο παρελθόν κανένα ενδιαφέρον, ούτε το επαγγελματικό τους αντικείμενο είναι το δίκαιο της θάλασσας ή η εξωτερική πολιτική. Ποιά μύγα τους τσίμπησε ξαφνικά και γίνονται τουλάχιστο δύο ημερίδες κάθε μήνα στην Αθήνα, ενώ άλλα σοβαρά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής παραμένουν απολύτως απαρατήρητα και ασχολίαστα στον δημόσιο διάλογο;

 Τα μειονεκτήματα της ΑΟΖ

 Αν τα πλεονεκτήματα της ΑΟΖ ως προς τους υδρογονάνθρακες είναι ουσιαστικά ανύπαρκτα, δεν είναι ανύπαρκτα και ορισμένα μειονεκτήματα αυτής της ιδέας. Διπλωματικά, η ‘Αγκυρα μπορεί να εκλάβει την ΑΟΖ ως απόπειρα αναθεώρησης του modus vivendi μεταξύ των δύο χωρών. ‘Ολη αυτή η φασαρία περί την ΑΟΖ, ιδίως αν οδηγήσει σε απερίσκεπτους και ανεπαρκώς προετοιμασμένους χειρισμούς, κάτι που είναι σχεδόν βέβαιο με το πολιτικό προσωπικό που έχουμε και σε συνθήκες προϊούσας εθνικής παραφροσύνης, μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός επιπλέον μηχανισμού έντασης με την Τουρκία, που δεν τον χρειάζεται αυτή τη στιγμή η Ελλάδα.

 Δεύτερον, καλλιεργείται εντέχνως στον εν απελπισία τελούντα ελληνικό λαό, η ψευδής αλλά χρησιμοποιήσιμη εντύπωση ότι υφίσταται μια μαγική λύση στα προβλήματά του, τα «τεράστια» δηλαδή αποθέματα υδρογονανθράκων που αρκεί μια στοιχειωδώς μαχητική ελληνική πολιτική για να τα πάρει.

 Στη χώρα όμως της «φαιδράς πορτοκαλέας», ουδείς έχει παρουσιάσει το παραμικρό στοιχείο για την ύπαρξη αυτών των τεραστίων αποθεμάτων. Μπορεί και να υπάρχουν, απλώς εμείς δεν το γνωρίζουμε.

Πριν από δύο χρόνια, η κυβέρνηση δήλωνε ότι δεν υπάρχουν άξια λόγου κοιτάσματα, τώρα όλοι ή σχεδόν το θεωρούν βέβαιο. Και ενώ συζητάμε για τα κοιτάσματα αυτά, διαλύουμε τη στοιχειώδη ερευνητική βάση που διαθέταμε για τον ορυκτό μας πλούτο!

 Η Κύπρος πάντως, που έχει αποδεδειγμένα μεγάλα αποθέματα, δεν της έλυσαν το πρόβλημα, και είναι τώρα στον προθάλαμο του μνημονίου.

 Επιπλέον όμως, η Δανειακή Σύμβαση και το Μνημόνιο, έχουν δέσει την Ελλάδα κατά τέτοιο τρόπο, που τα κοιτάσματα αυτά να κινδυνεύουν να περιέλθουν περίπου αυτομάτως στη ιδιοκτησία των πιστωτών.

 Δυστυχώς, όσο κι αν είναι δύσκολο, μόνο η αποδέσμευση από αυτό το καθεστώς δανειακών συμβάσεων και μνημονίων μπορεί πλέον να επαναφέρει τον εθνικό πλούτο στην κυριότητα του ελληνικού κράτους και να αποκαταστήσει την δυνατότητα ύπαρξης στοιχειωδώς ανεξάρτητου ελληνικού κράτους και αξιοπρεπούς, κυρίαρχης επιβίωσης του ελληνικού λαού εντός αυτού του κράτους. Αυτή είναι η θλιβερή

πραγματικότητα και μόνο κινδύνους για το έθνος μπορεί να σωρεύσει η προσπάθεια παράκαμψης αυτής της σκληρής αλήθειας. Αν εθνικό είναι το αληθές, όπως δίδασκε ο Διονύσιος Σολωμός, θα μπορούσαμε να πούμε και ότι αντεθνικό είναι το αναληθές.

 Το άρθρο αυτό, με ελάχιστες περικοπές, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Ελλάδα αύριο», στις 13.6.2012

Konstantakopoulos.blogspot.com

Το «μεγάλο – ενεργειακό – παιχνίδι»

Του Δημήτρη Μυ

Η όποια νέα κυβέρνηση προκύψει από τις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής θα υποχρεωθεί, εκτός από την προσπάθεια να ελιχθεί ανάμεσα στις οικονομικές συμπληγάδες, να πάρει μέρος και σε ένα ακόμη σκληρό και άκρως επικίνδυνο παιχνίδι, το οποίο μάλιστα βρίσκεται σε κρίσιμη φάση: πρόκειται για το ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο.

Όλα όσα συμβαίνουν στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου το τελευταίο διάστημα έχουν χαθεί στη σκόνη που προκάλεσε η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας. Καλό είναι να τα θυμηθούμε στα γρήγορα:

● Ύπαρξη τεράστιου κοιτάσματος φυσικού αερίου στην κυπριακή και ισραηλινή ΑΟΖ.

● Έντονη αμφισβήτηση των δικαιωμάτων της Κύπρου από την Τουρκία.

● Ορισμός θαλάσσιων οικοπέδων προς εκμετάλλευση εντός περιοχών της ελληνικής ΑΟΖ νότια του Καστελόριζου από την Τουρκία.

Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η δημοσίευση των χαρτών με τις περιοχές εντός περιοχών που εμπίπτουν στην ελληνική ΑΟΖ στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δεν απασχόλησε ούτε μισό δευτερόλεπτο την προεκλογική αντιπαράθεση. Πέραν ενός τυπικού διαβήματος από το ελληνικό ΥΠΕΞ, ουδείς ασχολήθηκε με το θέμα. Κι όμως, δεν θα έπρεπε να γίνει έτσι…

Δεν θα έπρεπε να υπάρξει τέτοια εκκωφαντική σιωπή, γιατί με μια τέτοια ακριβώς κίνηση τον Νοέμβρη του 1974 η Άγκυρα δημοσίευσε στην εφημερίδα της κυβέρνησης οικόπεδα προς εκμετάλλευση στα Βορειοδυτικά της Μυτιλήνης πυροδοτώντας από τότε την ελληνοτουρκική ένταση η οποία οδήγησε στην καταστροφική για την οικονομία (μιζοφόρα) κούρσα των εξοπλισμών, τη μετατροπή του Αιγαίου σε γκρίζα ζώνη (υπό την έννοια ότι δεν μπορεί να γίνει η παραμικρή έρευνα πέρα από τα 6 μίλια, ακόμη και του Σουνίου) και την υπαγωγή του Αιγαίου υπό ΝΑΤΟιϊκή (δηλαδή αμερικανική) διοίκηση.

Παρά την ελληνική απουσία, οι διεργασίες στην περιοχή συνεχίζονται. Ο υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου Νεοκλής Συλικώτης, επιστρέφοντας χθες από το Ισραήλ, ανέφερε ότι διαβίβασε στους συνομιλητές του την απόφαση της Λευκωσίας για τη δημιουργία σταθμού τερματικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό, από το «Οικόπεδο 12» της κυπριακής ΑΟΖ, στον οποίο θα μπορούν να αποθηκεύονται πέντε εκατ. κυβικά υγροποιημένου αερίου.

Στον σταθμό αυτό θα μπορεί να υγροποιείται και φυσικό αέριο από το οικόπεδο «Ταμάρ» του Ισραήλ. Στόχος αυτού του σχεδίου είναι το υγροποιημένο αέριο να μεταφέρεται στην Ευρώπη διαμέσου της Ελλάδας.

Για να παίξει η Ελλάδα σ’ αυτό το παιχνίδι, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να αποκτήσει μια στρατηγική η οποία απουσιάζει παντελώς καθώς το ελληνικό μεταπολιτευτικό σύστημα αρκέστηκε σε μια πολιτική κατευνασμού της Άγκυρας και ανάθεσης της διασφάλισης των συμφερόντων της χώρας στους Αμερικανούς, το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε., η οποία υποτίθεται ότι θα διασφάλιζε, μαζί με την οικονομία, και τα σύνορα της χώρας…

Καθώς λοιπόν η μεταπολιτευτική ελληνική δημοκρατία θεμελιώθηκε στα ερείπια της κυπριακής καταστροφής, καλό είναι να έχουμε κατά νου μήπως η ολοκλήρωση της καταστροφής του ελληνικού πολιτικού συστήματος, που ήδη εξελίσσεται, οδηγήσει και σε μια άλλου είδους τραγωδία…

ΥΓ.: Για το καυτό ενεργειακό παιχνίδι στην περιοχή και για τον τρόπο που εξελίχθηκαν υπό αμερικανική εποπτεία οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μετατρέποντας το Αιγαίο σε γκρίζα ζώνη και ΝΑΤΟϊκό διάδρομο, οι Εκδόσεις Ποντίκι, μετά τις εκλογές, θα παρουσιάσουν το βιβλίο με τίτλο «Απόρρητη ιστορία του Αιγαίου». Μια ιστορία γραμμένη με πετρέλαιο και αμερικανικά άκρως απόρρητα έγγραφα…

http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2012/06/blog-post_8622.html#.T9iavxcjGrk

Κινδυνολογία και ασχετοσύνη

του Νίκου Λυγερού

 Δεν φτάνει που βρισκόμαστε σε μια δύσκολη θέση, έχουμε και άσχετες κότες που κινδυνολογούν, για να δικαιολογήσουν την απραξία και την ανικανότητά τους τόσα χρόνια. Όχι μόνο δεν έδωσαν τίποτα στην Ελλάδα, αλλά προσπαθούν να προβάλουν τις φοβίες τους ως στίγμα της πραγματικότητας. Αν τις ακούσουμε, τότε θα πιστέψουμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Η κινδυνολογία επηρεάζει μόνο αυτούς που δεν έχουν γνώσεις και αυτούς που θέλουν ν’ακούσουν σενάρια συνομοσιολογίας για να το χαρούν, δίνοντας εξηγήσεις στα πάντα. Έχουμε πήξει με πολιτικούς και ειδικούς που έχουν ως ορίζοντα ένα κοτέτσι και προσπαθούν να βάλουν και τους ψηφοφόρους τους εκεί! Αυτή η εικόνα είναι η άμεση επίπτωση του ραγιαδισμού, που παραλύει κάθε κίνηση. Όμως ο ελληνισμός δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Αυτοί που μας φοβίζουν με το Ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση ποντάρουν απλώς στη βλακεία μας, διότι δεν έχουν κανένα επιχείρημα που στέκει. Έχουν βέβαια πιστούς και οπορτουνιστές που εκμεταλλεύονται την οικονομική κατάσταση και προσπαθούν να απενεργοποιήσουν και κάθε προσπάθεια εξόδου της κρίσης. Βέβαια τα βρίσκουν σκούρα με τους μαχητές της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και θέλουν μάταια να προλάβουν την αποτελεσματική απόφαση της επόμενης κυβέρνησης. Όμως σε αυτό το παίγνιο δεν θα κερδίσουν, διότι η Ελλάδα έχει ανάγκη από τέτοιες αποφάσεις και η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να ενισχύσει το ίδιο της το πλαίσιο ως μεγαλύτερη ΑΟΖ σε παγκόσμιο επίπεδο. Απλώς η κινδυνολογία πιέζει και την μιζέρια της σκέψης. Όταν κάποιος πιστεύει δίχως επιστημονική αντίρρηση όλα όσα του λένε για τους κινδύνους της χώρας μας, είναι άξιος της μοίρας του και δεν υπάρχει λόγος ν’ ασχοληθούμε μαζί του, διότι δεν θα γίνει ποτέ μαχητής, στην καλύτερη περίπτωση θα μετατραπεί σε θύμα. Κατά συνέπεια, το θέμα μας είναι να ανασυγκροτήσουμε τα δεδομένα και να αναδιπλώσουμε τις δυνάμεις μας, για να παλέψουμε ενάντια στα αληθινά προβλήματα και όχι στις οφθαλμαπάτες. Μπορεί η βλακεία να είναι αήττητη, αλλά η ασχετοσύνη παλεύεται με την απόκτηση γνώσεων. Όσοι έχουν φόβους και όχι φοβίες, ας διαβάσουν για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς , ειδικά για τη νομοθεσία της ευρωζώνης και βέβαια το Δίκαιο της Θάλασσας. Μετά από αυτές τις αναγνώσεις, ακόμα και οι πρώην άσχετοι θα αντιληφθούν ότι τους κορόιδευαν τόσο καιρό. Επιπλέον θα κατανοήσουν ότι το υπόβαθρο της Ελλάδας είναι απόλυτα θετικό λόγω της γεωγραφικής μας θέσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Αν επιπλέον διαβάσουν έρευνες από ξένους επιστήμονες όσον αφορά στα ευρωπαϊκά αποθέματα, τότε θα επινοήσουν ακόμα και από μόνοι τους την αναγκαιότητα της θέσπισης της ΑΟΖ. Σε πρώτη φάση θα εκνευρισθούν με τους κινδυνολόγους, αλλά μετά την εκτόνωσή τους θα μπορέσουν και αυτοί να παλέψουν για την πατρίδα μας και το λαό μας. Μόνο η ουσία είναι ικανή ν’ αντισταθεί στην εξουσία. Γι’ αυτό το λόγο η νοημοσύνη είναι τόσο επικίνδυνη για την κοινωνία. Δεν ακολουθεί τις αυθαίρετες ιεραρχίες, αλλά μόνο τις ανοιχτές δομές της γνώσης. Όσοι μαθαίνουν, ξέρουν να παλεύουν.

http://www.lygeros.org/articles?n=9467&l=gr

Οι εκλογές και η κυβέρνηση της ΑΟΖ

του Νίκου Λυγερού

Οι επόμενες εκλογές έχουν ένα ξεκάθαρο πλαίσιο επιλογής και κατά συνέπεια ένα αποτελεσματικό κριτήριο. Όλες οι συζητήσεις που γίνονται περί κρίσεως έχουν νόημα μόνο και μόνο αν υπάρχει αναζήτηση λύσης. Και η λύση πρέπει να είναι ορθολογική και όχι να προέρχεται από τάσεις λαϊκισμού. Η έξοδος από το Ευρώ και από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι απλώς θεατρική και μάλιστα παράλογη, διότι ούτε αυτοί που την προωθούν δεν την πιστεύουν πραγματικά και περιμένουν από τους άλλους ν’ αντισταθούν αποτελεσματικά για να πείσουν μερικούς που πνίγονται από οικονομικά προβλήματα, αλλά δίχως να αλλάξουν το νόμισμα στην τελική. Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η μόνη που μας προστατεύει σε βάθος χρόνου. Γι’ αυτό το λόγο μάλιστα θα ενταχθεί και η Κροατία την 1η Ιουλίου 2013 και για κανένα άλλο. Επιπλέον, αν εξετάσουμε ορθολογικά την έξοδο, αντιλαμβανόμαστε ότι δεν υπάρχει καμιά σοβαρή πρόταση εναλλακτική που να υποστηρίζει την ανάπτυξη της Ελλάδας. Ας αφήσουμε , λοιπόν, τους ειδικούς του λαϊκισμού να ασχολούνται με το θέμα κι ας επικεντρωθούμε στην ουσία, η οποία είναι απλή. Όλες οι οικονομικές λύσεις που προτείνονται από διάφορους δεν έχουν όχι μόνο τη δύναμη αλλά ούτε καν τη δυνατότητα εξόδου της κρίσης. Και ο λόγος είναι ακόμα πιο απλός. Ακόμα και δίχως χρέος πρέπει υπάρχουν επενδύσεις, για να υπάρξει ανάπτυξη. Έτσι σε κάθε περίπτωση τα λόγια για εσωτερική κατανάλωση δεν προσφέρουν τίποτα . Το μόνο θεσμικό εργαλείο που προσφέρει ουσιαστικές και πρακτικές δυνατότητες είναι η έννοια της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, διότι εμπεριέχει μέσα της μια δυναμική και μια δύναμη που θα αφήσουν επί τόπου όλη την οικονομική κρίση. Κατά συνέπεια το μοναδικό κριτήριο και όχι μόνο κυρίαρχο είναι η ΑΟΖ. Και η επιλογή είναι η εξής: ΑΟΖ ή κρίση. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να προσελκύσουμε μαζικά επενδύσεις που θα επιτρέψουν στην πατρίδα μας να αξιοποιήσει τον υποθαλάσσιο πλούτο της. Κι αν μερικοί έχουν ανάγκη από αποδείξεις, αρκεί να εξετάσουν τις εταιρείες (βλέπε πιο κάτω) που υπέβαλαν αιτήσεις στο 2ο γύρο αδειοδότησης της Κύπρου. Προηγουμένως, η Κύπρος είχε νοικιάσει ένα μόνο οικόπεδο, το 12, όπου βρίσκεται το κοίτασμα Αφροδίτη και τώρα θα μπορεί να πολλαπλασιάσει με το εννέα το δυναμικό της. Πρέπει να φανταστούμε ότι σε λίγους μήνες άλλες εννέα εταιρείες θα αξιοποιούν την κυπριακή ΑΟΖ. Τι άλλο περιμένουμε για να ακολουθήσουμε το μονοπάτι του Σ. Κασσίνη; Για την Ελλάδα ο Θ. Καρυώτης μας έδειξε το θεσμικό, ο Α. Φώσκολος τη γεωλογία, ο Η. Κονοφάγος τα πετρέλαια. Τα δεδομένα τα έχουμε. Τη τεχνογνωσία την έχουμε και τώρα έχουμε αποκτήσει και στρατηγική. Τι άλλο θέλουμε; Ένα μόνο πράγμα ! Ο λαός μας πρέπει να πάρει το μέλλον του στα χέρια του και να δείξει μαζικά ότι θέλει την ΑΟΖ του και κανείς πολιτικός δεν έχει δικαίωμα να χρησιμοποιεί προσχήματα για να μην του τα δώσει με την απραξία του. Τώρα όλα τα κόμματα γνωρίζουν το θέμα της ΑΟΖ, ας τη βάλουν επίσημα στο πρόγραμμά τους και να μην μας κοροϊδεύουν άλλο με δικαιολογίες. Η Ελλάδα έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ της Μεσογείου. Αυτό το ξέρουμε όλοι τώρα, το ξέρουν και οι Ευρωπαίοι, διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση με όλα τα κράτη- μέλη της έχει τη μεγαλύτερη ΑΟΖ στον κόσμο. Τώρα μας θέλει περισσότερο από τότε, διότι χάρη σε εμάς έχει άμεση επαφή και με την Κύπρο. Ας αφήσουμε, λοιπόν, τα σχέδια εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ας εκλέξουμε με αυτές τις εκλογές την κυβέρνηση της ΑΟΖ μας ! 

Οι ενδιαφερόμενες εταιρείες ή κοινοπραξίες εταιρειών που κατέθεσαν τις 15 αιτήσεις είναι: 

1. Η «Petra Petroleum Inc» από τον Καναδά.
2. Η κοινοπραξία της «ATP East Med Number 2 B.V.» από την Αμερική, της «Naphtha Israel Petroleum Corp. Ltd» από το Ισραήλ, της «DOR Chemicals Ltd» από το Ισραήλ και της «Modiin Energy Limited Partnership» από το Ισραήλ.
3. Η «Total E&P Activities Petrolieres» από τη Γαλλία.
4. Η κοινοπραξία της «Total E&P Activities Petrolieres (operator)» από τη Γαλλία, της «NOVATEC Overseas Exploration & Production GMbH» από τη Ρωσία και της «GPB Global Resources BV» από τη Ρωσία.
5. Η κοινοπραξία της «Premier Oil (Operator)» και της «VITOL» από το Ηνωμένο Βασίλειο.
6. Η κοινοπραξία «Premier Oil (Operator)» και « VITOL» με την «Petronas» από τη Μαλαισία.
7. Η κοινοπραξία «Edison International S.p.A. (operator)» από την Ιταλία, «Delek Drilling Ltd Partnership» από το Ισραήλ, της «Avner Oil Exploration Ltd Partnership» από το Ισραήλ, της «Enel Trade S.p.A.» από την Ιταλία και της «Woodside Energy Holdings PTY Ltd» από την Αυστραλία.
8. Η κοινοπραξία της «ENI» από την Ιταλία και της «KOGAS» από την Κορέα.
9. Η κοινοπραξία της «C.O. Cyprus Opportunity Energy Public Company Ltd» από τη Νορβηγία και της «AGR Energy AS (Operator)» από το Ισραήλ.
10. Η κοινοπραξία «Oak Delta NG Exploration Joint Venture» από την Αμερική και το Ισραήλ.
11. Η κοινοπραξία της «Capricorn Oil» από το Ηνωμένο Βασίλειο, της «Marathon Oil» από την Αμερική, της «Orange NASSAU Energie» από την Ολλανδία και της «CC Energie S.A.L» από τον Λίβανο.
12. Η «Winevia Holdings Ltd» από την Κύπρο.
13. Η «RX-DRILL ENERGY CYPRUS LTD» από την Κύπρο.
14. Η κοινοπραξία «PT Energi Mega Persada Tdk & Frastico Holdings Ltd» από τον Καναδά, την Ινδονησία και την Κύπρο.
15. Η «Emannuelle Geoglobal Rosario» από το Ισραήλ.

http://www.lygeros.org/articles?n=9373&l=gr

Τα Δωδεκάνησα ως ασπίδα της ΑΟΖ

Επίσημος χάρτης του τουρκικού κράτους, που δείχνει ότι τα Ίμια και τα λοιπά 12νησα είναι ελληνικά

Ν. Λυγερός

Όσοι θεωρούν ακόμα τα Δωδεκάνησα αποκλειστικά ως τουριστικό προορισμό στην καλύτερη περίπτωση ή ως ευάλωτη περιοχή της Ελλάδας στην χειρότερη, πρέπει να καταλάβουν ότι στην πραγματικότητα αποτελούν την ασπίδα της ΑΟΖ.

Το σύμπλεγμα του Καστελλόριζου είναι η αιχμή του δόρατος και επιτρέπει την επαφή με την ΑΟΖ της Κύπρου, αλλά από μόνο του δεν επαρκεί και χρειάζεται υποστήριξη από όλα τα Δωδεκάνησα. Αυτή η ενίσχυση είναι απαραίτητη και δεν είναι ανάγκη να γνωρίζει κανείς τις ημερομηνίες του 1480 και του 1522 για να καταλάβει την αξία του εγχειρήματος. Η τοποθεσία των Δωδεκανήσων είναι γεωστρατηγική κι αυτή η ιδιότητα αναδεικνύεται και τοποστρατηγικά μέσω των διαγραμμάτων Voronoi. Αφού λοιπόν το θεωρητικό υπόβαθρο είναι ξεκάθαρο, πρέπει να υλοποιήσουμε τις απαιτήσεις του. Δεν μπορεί να είμαστε απλώς παθητικοί και να μας αρκούν οι συμφωνίες του 1923, 1932 και 1947. Το όλο πεδίο χρειάζεται μία δυναμική που πρέπει να αναπτυχθεί, διότι η θεωρία των μηδενικών γειτονικών τριβών προϋποθέτει απλώς την εξουδετέρωση οποιασδήποτε αντίστασης στην περιοχή. Δεν υπάρχει θέση που να στέκει πλέον και να θεωρεί τα Δωδεκάνησα ως απλώς νησιά του Αιγαίου. Αυτή η παθητική στάση είναι εγκληματική για το λαό μας στην περιοχή. Και δεν αρκεί ο τουρισμός για να σώσει την κατάσταση. Όσοι από τους δικούς μας δεν έχουν ιδέα από ιπποτική ιστορία, θα πρέπει να την μελετήσουν, για να κατανοήσουν τα δομικά στοιχεία της περιοχής και ν’ αντιληφθούν ότι μερικά πράγματα δεν έχουν καμία σχέση με την τύχη, όπως νομίζουν συνήθως. Το θέμα της ΑΟΖ αναδεικνύει και την πραγματικότητα που είναι εκτός οικονομικών θεμάτων. Κι αυτοί που επιμένουν και παλεύουν ενάντια στην ΑΟΖ, έχουν την υποχρέωση να το κάνουν για να δικαιολογήσουν την απραξία τους, αλλά και τον ραγιαδισμό τους, αλλιώς δεν εξηγείται μία τόσο μεγάλη αναποτελεσματικότητα. Όταν δεν πιστεύεις στην αξία των δικών σου, μεγαλώνεις την αξία του εχθρού σου, για να τον παρουσιάσεις ως αήττητο. Κατά συνέπεια, αν δεν δώσουμε την πρέπουσα σημασία στα Δωδεκάνησα και συνεχίσουμε να ακούμε τα λόγια της φοβίας, τότε όντως αυτή η περιοχή θα είναι καταδικασμένη. Γι’ αυτόν λοιπόν το λόγο πρέπει να προωθήσουμε το θέμα της ΑΟΖ, μέσω της ενίσχυσής μας στην περιοχή, για να δέσουμε την ΑΟΖ μας με την ΑΟΖ της Κύπρου και να έχουμε πια μια συνεκτική ευρωπαϊκή ΑΟΖ στη Μεσόγειο. Όλα τα άλλα είναι πολιτικάντικες και θεσμικές δικαιολογίες. Τα Δωδεκάνησα είναι η ασπίδα της ΑΟΖ, αλλά αυτή έχει νόημα μόνο όταν την κρατάμε στο χέρι μας κι όχι όταν την παρατάμε. Η ασπίδα είχε ήδη έναν συμβολισμό στη Σπάρτη, καλό θα ήταν οι δικοί μας να μην τον ξεχάσουν.

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2012/04/blog-post_4600.html#.T41c_rMjG8A

http://www.lygeros.org/articles?n=9140&l=gr

ΝΕΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΚΑΙΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

του Θεόδωρου Καρυώτη
Στις 14 Μαρτίου 2012 το Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας, που εδρεύει στο Αμβούργο της Γερμανίας, πήρε μια σημαντική απόφαση που αφορούσε την διένεξη του Μπανγκλαντές με το Μυανμάρ (πρώην Βούρμα) στον κόλπο της Βεγγάλης. 
Τα δυο αυτά κράτη έχουν υπογράψει και επικυρώσει τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας Η απόφαση αφορούσε την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων, της υφαλοκρηπίδας, της υφαλοκρηπίδας πέραν των 200 ν.μ. και της ΑΟΖ. Είναι η πρώτη φορά που το Δικαστήριο, που δημιουργήθηκε με τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982,ασχολείται με την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών. Τα πρώτα 16 χρόνια της ύπαρξής του ασχολείτο κυρίως με θέματα αλιείας και της άμεσης απελευθέρωσης πλοίων.
Μέχρι σήμερα τα κράτη που είχαν διαφορές που αφορούσαν τα θαλάσσια σύνορά τους χρησιμοποιούσαν το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ή ένα διαιτητικό δικαστήριο. Είναι επίσης η πρώτη φορά που ένα δικαστήριο ασχολείται ταυτόχρονα με τα θέματα χωρικών υδάτων, του εσωτερικού και εξωτερικού ορίου της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Το Δικαστήριο, κατ’ αρχάς αποφάσισε ότι έχει δικαιοδοσία σε όλα τα θέματα. Το Μπανγκλαντές υποστήριζε ότι η διαφορά πρέπει να επιλυθεί βάσει της αρχή της ευθυδικίας (equity) και το Μυανμάρ βάσει της αρχής της μέσης γραμμής (equidistance). Το Δικαστήριο ακολούθησε, στις περισσότερες περιπτώσεις τη θέση του Μπανγκλαντές. Η πιο σημαντική, κατά τον γράφοντα, απόφασή του αφορά την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων και ιδιαίτερα αυτή των νησιών. Το Μυανμάρ υποστήριζε ότι η νήσος St Martin του Μπανγκλαντές, επειδή βρίσκεται κοντά στα δικά της παράλια, δεν δικαιούται χωρικά ύδατα 12 ν.μ., όπως ορίζει το Άρθρο 15 της Συνθήκης για το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά μόνο 6 ν.μ. Το Μυανμάρ ζήτησε από το Δικαστήριο το St Martin να ανήκει στη κατηγορία των «ειδικών περιστάσεων» και δεν έπρεπε να έχει «πλήρη επήρεια» μια και αυτό θα οδηγούσε σε παραμόρφωση της γενικής διαμόρφωσης των ακτών των δυο κρατών. Αντίθετα το Μπανγκλαντές υποστήριξε ότι στο νησί St Martin έπρεπε να δοθεί «πλήρη επήρεια» γιατί έτσι έχει απαιτήσει το Διεθνές Δίκαιο σε προηγούμενες περιπτώσεις. Σε καμία προηγούμενη απόφαση διεθνών αποφάσεων κατοικήσιμα νησιά έχουν λάβει χωρικά ύδατα λιγότερο των 12 ν.μ. Τα μόνα νησιά που έχουν λάβει λιγότερο από 12 ν.μ. ήταν μη κατοικήσιμα ή άγονα (barren). Το Μπανγκλαντές επίσης τόνισε ότι το St Martin έχει μια έκταση 8 τετρ. χλμ., διαθέτει μια ναυτική βάση και έχει περίπου 7.000 κατοίκους.   
Το Δικαστήριο απέρριψε τη θέση του Μυανμάρ και υποστήριξε τη θέση του Μπανγκλαντές δίνοντας «πλήρη επήρεια» στο St Martin και έτσι του έδωσε χωρικά ύδατα 12 ν.μ.! Δήλωσε επίσης ότι το γεγονός ότι το St Martin βρίσκεται κοντά στις ακτές του Μυανμάρ δεν σημαίνει ότι δεν δικαιούται να έχει χωρικά ύδατα 12 ν.μ.
Μετά αποφάσισε ότι πρέπει να χρησιμοποιηθεί η αρχή της ευθυδικίας/ειδικών περιστάσεων στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, για να υπάρξει μια πιο δίκαιη κατανομή αυτών των δυο θαλάσσιων ζωνών. Έτσι το Μυανμάρ έχασε ένα μέρος αυτής της θαλάσσιας ζώνης μια και το Μπανγκλαντές αύξησε την ΑΟΖ του από 107.000 τετρ. χλμ. σε 111.000 τετρ. χλμ.
Τέλος, για πρώτη φορά διεθνές δικαστήριο ασχολήθηκε με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας ενός κράτους σε περίπτωση που αυτό δικαιούται υφαλοκρηπίδας πέραν των 200 ν.μ. Το Δικαστήριο του Αμβούργου έδωσε εξωτερικά όρια υφαλοκρηπίδας και στα δύο κράτη προεκτείνοντας την εξωτερική υφαλοκρηπίδα τους πέραν των 200 ν.μ. αλλά χωρίς να ορίσει το τέλος της μια και εκεί θα πρέπει να οριοθετηθεί και η υφαλοκρηπίδα της Ινδίας που δεν ήταν ένα συμβαλλόμενο μέρος αυτής της διαφοράς. Το μέρος αυτό της απόφασης δεν αφορά καθόλου τη Μεσόγειο γιατί κανένα κράτος της Μεσογείου δεν διαθέτει εξωτερική υφαλοκρηπίδα.
Η απόφαση αυτή του Διεθνούς Δικαστηρίου του Δίκαιου της Θάλασσας πρέπει να εξεταστεί από το Υπουργείο Εξωτερικών γιατί δίνει κάποια πλεονεκτήματα στην  Ελλάδα στη διαφορά της με την Τουρκία. Συγκεκριμένα, η απόφαση να δώσει χωρικά ύδατα 12 ν.μ. σένα νησί που βρίσκεται απέναντι την ακτή ενός άλλου κράτους ενισχύει τη θέση της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας στο Αιγαίο Πέλαγος. Από την άλλη πλευρά, η έμφαση στην έννοια της ευθυδικίας/ειδικών περιστάσεων αδυνατίζει τη θέση μας για το σύμπλεγμα του Καστελόριζου.

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2012/03/blog-post_3787.html#.T3xFJfAjG8A

Η ΑΟΖ, ένα όραμα για την Ελλάδα – του Ν. Λυγερού

Η αλλαγή φάσης υπάρχει. Η ΑΟΖ δεν είναι πλέον υπό αμφισβήτηση από όλους τους άλλους, αντιθέτως, θέλουν πλέον να προλάβουν τα οφέλη της ελληνικής ΑΟΖ, πριν ακόμα υπάρξει καν η θέσπισή της. Μπορεί να υπάρχουν ακόμα μερικοί δικοί μας που δεν πείστηκαν από το θέμα της ελληνικής ΑΟΖ, φανταζόμαστε τώρα ότι οι ΑΟΖ της Αιγύπτου αλλά και της Τουρκίας θα καταφέρουν πιο αποτελεσματικά ν’ αλλάξουν και τους άπιστους της ΑΟΖ. Τώρα, όσον αφορά στους υποστηρικτές της, έγινε πλέον κατανοητό απ’ όλους, ότι το θέμα της ΑΟΖ έχει μια δυναμική, η οποία είναι ανεξάρτητη από τις κυβερνήσεις, αν αυτοί δεν τολμούν να πάρουν αποφάσεις, οι οποίες είναι πια απαιτήσεις για την πατρίδα μας. Το timing είναι καλό, έχουμε την τεχνογνωσία και γνωρίζουμε τα πλεονεκτήματα της τοποθεσίας μας μέσα στην τοποστρατηγική Μεσόγειο, κατά συνέπεια το όλο θέμα είναι πια μια πολιτική πρωτοβουλία. Μόνο που πρέπει να είμαστε προσεχτικοί, διότι οι άλλοι δεν θα περιμένουν τη σειρά τους για να προσπαθήσουν να σπάσουν το μέτωπο της ελληνικής ΑΟΖ σε σχέση με την κυπριακή ΑΟΖ. Διότι ξέρουν από την ανάλυσή τους, ότι η κατάσταση είναι κρίσιμη γι’ αυτούς. Η Κύπρος το κατανόησε πολύ καλά και θα περάσει σύντομα στον δεύτερο γύρο, την ώρα που οι κυβερνήσεις αναρωτιούνται ακόμα πού διεξάγεται ο αγώνας. Ακόμα κι αν δεν παίξει η Ελλάδα το παίγνιο της Μεσογείου, όσον αφορά στην ΑΟΖ, έχει αρχίσει πραγματικά, δεν είναι πλέον θεωρητικό αλλά τρομερά πρακτικό. Δεν υπάρχει, λοιπόν, καμιά δικαιολογία και δεν είναι η ρητορική που θα σώσει την κατάσταση εκ των υστέρων, είναι τα στρατηγικά μας βήματα που πρέπει να εφαρμοστούν πριν περάσουμε σε τακτικό επίπεδο. Ο στόχος της θέσπισης δεν είναι ούτε περίπλοκος, ούτε πολλαπλός. Ένας είναι, δεν υπάρχει άλλη κατεύθυνση. Μία είναι η λύση και μία είναι η αποστολή. Δεν χρειάζεται να συζητάν ακόμα οι τριακόσιοι της βουλής. Έχουν όλα τα δεδομένα στα χέρια τους. Όποιο και να είναι το κόμμα, η ιδέα είναι η ίδια, διότι η Ελλάδα είναι μία. Δεν μας ενδιαφέρει καν να συμφωνήσουν, ας αφήσουν έναν άνθρωπο με ψυχή να το κάνει για όλους τους άλλους. Στην πατρίδα μας, ακόμα και οι θεσμικές αποφάσεις γίνονται από μια χούφτα ανθρώπων, διότι ο λαός πιστεύει στις αξίες και όχι στις αρχές. Ας αρχίσουμε, λοιπόν, με την αξία. Η ΑΟΖ δεν είναι μια αρχή αλλά μια αξία ανεξάρτητη από κάθε πολιτικάντικη προσέγγιση. Όποιος θέλει να επωφεληθεί της ύπαρξης της ΑΟΖ, ας το κάνει, οι θέσεις και η καριέρα τους μας αφήνουν αδιάφορους. Ας το κάνει για τον εαυτό του, αλλά ας το κάνει. Δεν είναι ανάγκη να μας πείσει για τις καλές προθέσεις του, αφού αξία έχει μόνο η ΑΟΖ. Δεν είναι ανάγκη να δικαιωθεί άμεσα, ας το κάνει η ιστορία μετά. Ο ελληνικός λαός δεν ξεχνά εύκολα. Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες και τυπικότητες που όχι μόνο δεν έχουν σημασία, αλλά σε λίγο δεν θα έχουν καν νόημα. Η τοποστρατηγική Μεσόγειος υπάρχει, η σκόνη του Cantor υπάρχει στο Αιγαίο, οι κυψέλες Voronoi υπάρχουν για τα νησιά μας, ας υπάρξει λοιπόν η ΑΟΖ για την πατρίδα μας.

 

Ομιλία καθηγητού κ. Θ. Καρυώτη στην εκδήλωση για την ΑΟΖ (Μέγαρο Μουσικής)

Κυρίες και Κύριοι καλησπέρα σας.
Πριν 30 χρόνια, συγκεκριμένα στις 10 Δεκεμβρίου του 1982, υπογράφτηκε στο Montego Bay της Ιαμαϊκής  η Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Σήμερα 162 κράτη, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος , είναι συμβαλλόμενα μέρη. 
Τότε, ήμουν μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στην διάσκεψη αυτή που συνέταξε το Σύνταγμα των Ωκεανών και Θαλασσών του πλανήτη Γη και κατάλαβα την αξία της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ για την Ελλάδα. Εδώ και 30 χρόνια τώρα προσπαθώ να πείσω τους συμπατριώτες μου για την αξία αυτής της έννοιας που τόσο βοηθάει τα εθνικά μας συμφέροντα στην περιοχή. 
Ξεκίνησα, λοιπόν,  έναν ανηφορικό δρόμο, γράφοντας και δημοσιεύοντας βιβλία και άρθρα στα ελληνικά και αγγλικά εις ώτα μη ακουόντων.  Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 έγραψα ένα πολύ μικρό άρθρο στο περιοδικό «ΑΝΤΙ» που έπεσε στην αντίληψη του βουλευτή Στέφανου Μάνου ο οποίος και έκανε μία επερώτηση στη Βουλή για αυτό το θέμα ζητώντας από τον Υπουργό Εξωτερικών να μάθει εάν γνωρίζει τι γράφει ο Καρυώτης για την ΑΟΖ.  Ο τότε Υπουργός, σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας απάντησε ότι η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει τις θέσεις του Καρυώτη και γνωρίζει και το θέμα της ΑΟΖ.
Αργότερα, σε μία συνάντηση που είχα με τον Ανδρέα Παπανδρέου, στην πιο δύσκολη περίοδο της πολιτικής του ζωής, μου είπε « Θόδωρε παιδί μου αυτό είναι ένα σημαντικό θέμα και θέλω να πας να το συζητήσεις με τον Κάρολο και τον Γιάννη. Θα τους τηλεφωνήσω για να πας να τους δεις.»
Ο Κάρολος ήταν ο Παπούλιας και ο Γιάννης ήταν ο Καψής. Ακόμα
περιμένω το τηλεφώνημά τους.
Ξαφνικά, πριν μερικά χρόνια, ο φίλος μου δημοσιογράφος Μιχάλης Ιγνατίου μου τηλεφώνησε και μου είπε: «Καρυώτη θέλω να πάμε απόψε στο Μουράγιο (ελληνικό εστιατόριο της Ουάσιγκτον) για να μου εξηγήσεις τι ακριβώς είναι η ΑΟΖ γιατί διότι με έχεις ζαλίσει και θέλω να μάθω».
Προς μεγάλη μου έκπληξη ο Ιγνατίου ήρθε στο εστιατόριο κρατώντας έναν ελληνικό χάρτη, ένα τετράδιο και ένα στυλό. Άρχισα  εξηγώ το θέμα με λεπτομέρειες. Όταν τέλειωσα φάνηκε εντυπωσιασμένος και μου είπε να γράψω δύο άρθρα, ένα για την εφημερίδα «Έθνος» και ένα για την εφημερίδα «Φιλελεύθερος» της Λευκωσίας. Από τότε ο δρόμος έγινε ευκολότερος και με την εξάπλωση του διαδικτύου οι ιδέες μου έγιναν ευρύτερα γνωστές σε όλη τη χώρα.
Αυτά ως σύντομη εισαγωγή στην προϊστορία των προσπαθειών μου.
Ας έρθουμε τώρα στο θέμα μας.
Υπάρχουν σήμερα 137 παράκτια κράτη που διαθέτουν ΑΟΖ. Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ρητά (άρθρο 121, παράγραφο 2) ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ ενός νησιού καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Επομένως, η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει για την ΑΟΖ  τα ίδια επιχειρήματα που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου, ότι, δηλαδή, τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι «κάθονται» πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας διότι απλώς η ΑΟΖ δεν έχει κανένα γεωλογικό «παρελθόν».  Άλλωστε, η νέα Σύμβαση έχει καταργήσει τη γεωλογική έννοια της υφαλοκρηπίδας και έτσι η Τουρκία έχει χάσει και αυτό το επιχείρημα.
Η Τουρκία ήταν ένα από 4 κράτη που δεν υπέγραψαν τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας και ο κύριος λόγος ήταν η ύπαρξη της ΑΟΖ. Επομένως δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός στο Διεθνές Δίκαιο για να αντιληφτεί την αξία της ΑΟΖ για την Ελλάδα. Αλλά δυστυχώς όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις των τελευταίων 30 ετών σεβάστηκαν την επιθυμία της Τουρκίας να μη συζητήσουν το θέμα της ΑΟΖ.
Η άρνηση των δυο τελευταίων ελληνικών κυβερνήσεων να οριοθετήσουν την ελληνική ΑΟΖ με αυτή της Κύπρου δεν αποτελεί μόνο πράξη δειλίας αλλά και μεγάλης απερισκεψίας. Κλειδί σ’ αυτήν την οριοθέτηση είναι το Καστελόριζο, νησί το οποίο κατοικείται – δεν πρόκειται δηλαδή για κάποια ακατοίκητη βραχονησίδα – και κατά συνέπεια κανείς δεν μπορεί  να αμφισβητήσει ότι διαθέτει ΑΟΖ. Εάν η Ελλάδα δεχτεί να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο χωρίς τον υπολογισμό του Καστελόριζου η εμφανής συνέπεια θα είναι η Ελλάδα να μην έχει θαλάσσια σύνορα με τη Κύπρο!
Τώρα τελευταία, κάποιοι προσπαθούν  να μειώσουν την αξία της ΑΟΖ επιδιώκοντας να μας πείσουν ότι δεν αποτελεί παρά «ΜΟΔΑ»!. Ξεχνούν βέβαια ότι για πολλά χρόνια κανένα κράτος δεν έχει  προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη ζητώντας μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας αλλά ζητώντας ταυτόχρονα και την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Οι ίδιοι κύκλοι, όχι μόνο αγνοούν την αξία της ΑΟΖ αλλά προσπαθούν να μας πείσουν ότι το Ισραήλ και η Κύπρος κακώς  προχώρησαν σε οριοθέτηση της ΑΟΖ απεμπολώντας τα εθνικά τους συμφέροντα μια και αγνόησαν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Κύπρο και το Ισραήλ αποτελεί όχι μόνο μία σημαντική οριοθέτηση αλλά ταυτόχρονα το γεγονός αυτό είχε και άμεσες πρακτικές συνέπειες εφόσον τα κράτη αυτά έχουν προχωρήσει σε θαλάσσιες έρευνες για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου και δεν σχεδιάζουν να οριοθετήσουν ποτέ την υφαλοκρηπίδα τους, διότι η έννοια αυτή έχει ξεπεραστεί από το 1982 από την έννοια της ΑΟΖ.
Πρόσφατες έγκυρες μελέτες που έχουν γίνει στην Ανατολική Μεσόγειο καθιστούν πολύ πιθανή την  ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου. Αυτό εξηγεί την έντονη κινητικότητα στο Αιγαίο και ιδίως στην Ανατολική Μεσόγειο και επιβάλλει στην Ελλάδα να προβεί τώρα στις αναγκαίες κινήσεις για την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, που έχουν μεγάλη γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία.
Η Ελλάδα, όταν αποφασίσει να ανακηρύξει ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές της ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας, δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από την Τουρκία. Απλώς η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει μια ελληνική ΑΟΖ, όπως ακριβώς έκανε και με την κυπριακή ΑΟΖ.  Ωστόσο, η Κύπρος ούτε φοβήθηκε ούτε σταμάτησε τις έρευνες εξ αιτίας της στάσης αυτής της Τουρκίας – αγνόησε συνάμα και τις απειλές της – και μάλιστα πήρε και την έγκριση της ΕΕ και των ΗΠΑ. Η Άγκυρα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει και να αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλει τις όποιες νέο-οθωμανικές βλέψεις της στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα.
Επομένως, ο δισταγμός της ελληνικής κυβέρνησης είναι εντελώς αδικαιολόγητος διότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου θα δημιουργήσει ένα προηγούμενο για το Καστελόριζο και  ΑΟΖ που de facto και de jure  θα αποτελεί επίσης και ΑΟΖ της ΕΕ. Τι εννοούσε ο Πρόεδρος της Γαλλίας όταν έλεγε πρόσφατα “Θέλουμε μια ενωμένη Ευρώπη. Η Ευρώπη πρέπει να έχει σύνορα. Διότι μια Ευρώπη χωρίς σύνορα θα είναι μια Ευρώπη χωρίς θέληση, χωρίς ταυτότητα, χωρίς αξίες. Και αν η Ευρώπη δεν υπερασπίζεται τις αξίες της, τότε ποιος θα το κάνει γι’ αυτήν;”
Τώρα που η Κύπρος αποφάσισε θαρραλέα  να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτή του Ισραήλ δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία για την Ελλάδα να μην κάνει το ίδιο με την Κύπρο. Η Τουρκία προσπαθεί για πολύ καιρό τώρα να πείσει την διεθνή κοινότητα ότι η περιοχή ανάμεσα στο Καστελόριζο, την Κρήτη και την Κύπρο είναι μέρος της τουρκικής ΑΟΖ. Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση όλων των κανόνων του Δίκαιου της Θάλασσας.
Γι’ αυτό το λόγο η απραξία των κυβερνήσεων της Ελλάδας τα τελευταία 30 χρόνια να μην ανακηρύξει ΑΟΖ και να κάνει ταυτόχρονη οριοθέτηση με την Αίγυπτο και την Κύπρο αποτελεί μια τεράστια παράλειψη.
Βέβαια, ακόμα και σήμερα δεν είναι καθόλου αργά να γίνει κάτι τέτοιο. Πρέπει να συμφωνήσουμε για μια τριεθνή οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο που θα δίνει πλήρη επήρεια στο Καστελόριζο και στην Στρογγύλη. Η Τουρκία, σίγουρα, θα μπορεί να ζητήσει παρέμβαση της Χάγης, κάτι που δικαιούται να κάνει, αλλά η θέση της θα είναι νομικά πιο αδύνατη εάν υπάρχει αυτή η τριεθνής οριοθέτηση που θα έχει και την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής  Ένωσης. Σε περίπτωση που τελικά δεν έχουμε θαλάσσια σύνορα με τη Κύπρο η ζημιά πέραν από  πολιτική, και ιδεολογική είναι  και οικονομική. Διότι, μπορεί να υπάρξει οικονομική ζημιά στην περίπτωση που τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που θα χάσουμε, σε περίπτωση μείωσης της ΑΟΖ του Καστελόριζου και της Στρογγύλης, αποδειχτεί ότι είναι αρκετά μεγάλα.
Ξεκίνησα έναν ανηφορικό δρόμο πριν 30 χρόνια και νομίζω ότι έχω φτάσει στη τελική ευθεία. Έχω την εντύπωση ότι το 2012 δεν θα σημάνει μόνο το τέλος της οικονομικής μας τραγωδίας αλλά θα είναι και η χρονιά που η επόμενη κυβέρνηση θα ανακηρύξει την Ελληνική ΑΟΖ!
Κάποτε θα έρθει και η δική μου σειρά να αφήσω αυτόν τον κόσμο και η τελευταία επιθυμία μου θα είναι οι στάχτες μου να ριχτούν στην ελληνική ΑΟΖ του Αιγαίου.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2012/03/blog-post_2434.html#.T1sSg4HxoTZ

«Ένα όραμα, μία λύση: ΑΟΖ» Ν.Λυγερός

Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα: «Ένα όραμα, μία λύση: ΑΟΖ»
Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο, Θεσσαλονίκη Τετάρτη 29/02/2012

ΘΑΡΣΕΙΝ ΧΡΗ – ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΜΕ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ

 του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου

“Δεν είναι κρίμα να γονατίσεις, κρίμα είναι να μην ξανασηκωθείς και να προχωρήσεις”.

Γονατίσαμε, από τα λάθη μας, όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτικά, ηθικά, πνευματικά και πολιτιστικά. Και άλλες φορές όμως το Έθνος μας γονάτισε, αλλά πάντα είχε τις δυνάμεις να σηκωθεί και να προχωρήσει. Και τώρα πρέπει – και μπορούμε – να ξανασηκωθούμε.

Χρειάζεται πίστη. Πίστη στον Θεό, πίστη στην πατρίδα, πίστη στις δυνάμεις μας. Χρειάζεται όμως και αποφασιστικότητα, πείσμα, θυσίες και σοφία.

Πρώτα πρέπει να δούμε τα λάθη μας που μας έφεραν σ’ αυτή την κατάσταση. Να τα παραδεχθούμε, να διδαχθούμε, να μην τα επαναλάβουμε. Πρέπει να αλλάξουμε, να γεννάμε, να παράγουμε, να γίνουμε καλλίτεροι. Να επιλέξουμε τη νέα ηγεσία της χώρας με μόνο γνώμονα το εθνικό συμφέρον, τους καλλίτερους για την πατρίδα. Να διορθώσουμε τα του οίκου μας. Νέα κρατική οργάνωση, αποτελεσματική, με περιορισμό δαπανών που να συμβάλει στην ανάπτυξη, να καταπολεμήσει την αναξιοκρατία και την διαφθορά, που να βοηθάει, αντί να διώχνει τα καλλίτερα παιδιά της.

Μία διακυβέρνηση, που επιτέλους θα στείλει στη φυλακή όσους έκλεψαν την πατρίδα, θα επαναφέρει το αίσθημα ευθύνης, εμπιστοσύνης, αξιοκρατίας και δικαιοσύνης σε όλους τους πολίτες.

Όλα τα ανωτέρω, είναι εύκολα στη θεωρία, όμως δύσκολα στην πράξη. Και το χειρότερο, χρειάζονται χρόνο. Και χρόνο δεν έχουμε. Πρέπει λοιπόν, άμεσα να αποφασίσουμε δύο κρίσιμα αποφασιστικά βήματα, που θα ανατρέψουν την σημερινή παρακμιακή αυτοκαταστροφική κατάσταση, να κόψουμε τα δεσμά του μνημονίου, του σημερινού μας γόρδιου δεσμού.

Πρέπει λοιπόν τώρα, πρώτον, να κηρύξουμε την Α.Ο.Ζ. μας και να εκμεταλλευτούμε τα πλούσια ενεργειακά αποθέματα και δεύτερον, να θέσουμε επίσημα και να απαιτήσουμε τις οφειλόμενες Γερμανικές πολεμικές επανορθώσεις.

 

 

 

Α.Ο.Ζ

 

 

Αυτή είναι η Ελληνική Α.Ο.Ζ. (χάρτης), σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας που ψηφίσθηκε στο Montego Bay, στις 10 Δεκεμβρίου του 1982 και οριστικοποιήθηκε με τις πράξεις του Ο.Η.Ε. τον Μάρτιο του 1986 και τον Ιούλιο του 1993. Την εν λόγω συνθήκη την κυρώσαμε το 1995 και βέβαια, σύμφωνα και με το Σύνταγμά μας, υποχρεούμεθα να την εφαρμόσουμε. Και απορεί κανείς. Γιατί δεν κηρύξαμε την Α.Ο.Ζ μας τόσα χρόνια. Γιατί αυτή η συστηματική ύποπτη σιωπή; Εγκληματική αμέλεια ή “φοβικό σύνδρομο”;

Φτάνει πια με αυτό το “φοβικό σύνδρομο”. Φοβόμαστε τους Τούρκους, τους Αμερικάνους, τους Γερμανούς, ακόμα και τους Σκοπιανούς! Φτάνει πια.

Δεν φοβήθηκε η ματωμένη Κύπρος, που κήρυξε και οριοθέτησε την κυπριακή Α.Ο.Ζ. με την Τουρκία πάνοπλη στο νησί. Δεν φοβήθηκε ο Τάσσος Παπαδόπουλος, οι δικοί μας γιατί φοβούνται εδώ και 25 χρόνια;

Τώρα όμως διαφαίνονται επιτέλους τα πρώτα ελπιδοφόρα σημάδια. Οι αγώνες του Καθηγητή Καρυώτη και αρκετών άλλων, αρχίζουν να αποδίδουν. Ο Αντώνης Σαμαράς διεκήρυξε την Ελληνική ΑΟΖ ως πρώτη προτεραιότητα και σύντομα ξεκινούν συνομιλίες με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της Ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ.

Το 1912 ο Βενιζέλος διπλασίασε την Ελλάδα. Το 2012 μπορούμε να την διπλασιάσουμε και πάλι. Και πέραν της τεράστιας γεωπολιτικής αναβάθμισης της χώρας μας, να αρχίσουμε άμεσα την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου όλης της Α.Ο.Ζ. μας.

Το Ισραήλ και η Κύπρος άνοιξαν το δρόμο. Εμείς πρέπει να μη χάσουμε στιγμή πλέον.

Οι σημερινές εκτιμήσεις της αξίας των κοιτασμάτων, υπερβαίνουν τα 3 τρισεκατομμύρια € και όπως απεδείχθη, με τις αντίστοιχες γεωτρήσεις στο Ισραήλ και Κύπρο, η πραγματικότητα υπερβαίνει τις εκτιμήσεις.

Λοιπόν άμεσα Α.Ο.Ζ. – άμεσα προκήρυξη διαγωνισμών στα 10 πρώτα οικόπεδα – όχι μόνο στο Ιόνιο – αλλά και στο Αιγαίο, ανατολικά της Θάσου, νότια της Κρήτης, νότια του Καστελόριζου.

Προτείνω την παραχώρηση όλων των δικαιωμάτων εξόρυξης και εκμετάλλευσης στην «Ελληνική Εταιρεία Υδρογονανθράκων», την εκτίμηση της αξίας των κοιτασμάτων από διεθνείς οίκους και την προσφορά του 20% των μετοχών της Εταιρείας στους απανταχού Έλληνες. Με εκτίμηση σημερινής αξίας 1 τρισεκατομμυρίου € λοιπόν και προσφορά του 20% των μετοχών στη μισή αξία, μπορεί να συγκεντρωθούν 100 δισεκατομμύρια €. Και αν μείνουν αδιάθετες μετοχές, αυτές μπορεί να διατεθούν στο παγκόσμιο επενδυτικό κοινό. Με σφιχτό χρονοδιάγραμμα, η διαδικασία μπορεί να   ολοκληρωθεί σε 1 χρόνο.

Μετά από 4 χρόνια, όταν θα έχουν προχωρήσει οι έρευνες, όταν το ελληνικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο θα ρέουν στην Ευρώπη αποτρέποντας την ενεργειακή της ασφυξία, τότε μπορεί να γίνει επανεκτίμηση της αξίας της Εταιρείας και έκδοση νέων μετοχών και πάλι με παρόμοια διαδικασία.

Και βέβαια, πρέπει να θέσουμε με παρρησία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι η Ελληνική Α.Ο.Ζ. είναι και Ευρωπαϊκή Α.Ο.Ζ., ότι όταν τα παγκόσμια αποθέματα φυσικού αερίου και το πετρέλαιο θα λιγοστεύουν, άρα οι τιμές θα ανεβαίνουν, η Ευρώπη θα έχει τη δική της ενέργεια, που δεν θα εξαρτάται από ένα “επεισόδιο” στα στενά του Ορμούζ ή στο Σουέζ, ούτε σε διαμάχες Ρωσίας – Ουκρανίας, ούτε στους εκβιασμούς της Τουρκίας.

Και βέβαια, πρέπει να υποστηρίξουν και να χρηματοδοτήσουν τα ενεργειακά έργα υγροποίησης και αγωγού φυσικού αερίου Ισραήλ –Κύπρου – Κρήτης – Ηπείρου – Ιταλίας και να μην επιτρέψουν πειρατικές ενέργειες οιουδήποτε αντίθετες με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και της ίδιας της Ένωσης.

 

ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΕΙΣ

 Οι Γερμανοί δεν πρέπει να ξεχνούν τα εγκλήματα που διέπραξαν στην πατρίδα μας τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μας ερείπωσαν και μας λεηλάτησαν. 300.000 Έλληνες πέθαναν από την πείνα. Έκαψαν 1.700 χωριά, δολοφόνησαν χιλιάδες Έλληνες. Το Δίστομο δεν ξεχνιέται, όποια απόφαση και αν βγάλει η Χάγη.

Μας χρωστούν λοιπόν, δεν τους χρωστούμε. Και μας χρωστούν τις πολεμικές επανορθώσεις, αλλά και το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο!

Η Ιταλία και η Βουλγαρία πλήρωσαν – πρέπει να πληρώσει και η Γερμανία. Το 1990 η Γερμανία ενοποιήθηκε, άρα και η τελευταία δικαιολογία εξέλιπε. Να τηρήσουν και το λόγο που έδωσε ο Καγκελάριός τους Erhard το ’64. Τα κράτη έχουν συνέχεια και οι υποχρεώσεις πρέπει να τηρούνται εκατέρωθεν. Ο Χίτλερ το παραδέχθηκε, πλήρωσε μάλιστα δύο δόσεις, πώς μπορεί η Μέρκελ να το αρνείται;

Τι μας οφείλουν λοιπόν τώρα οι Γερμανοί; Με μέσο τόκο 6% από το ’44 μέχρι τώρα, μας οφείλουν 165 δισεκατομμύρια $ από το κατοχικό δάνειο και 335 από τις πολεμικές επανορθώσεις, ήτοι 500 δισεκατομμύρια $. Κατ’ άλλους υπολογισμούς – του Γάλλου Οικονομολόγου Delpla – το ποσό ανέρχεται σε 575 δισεκατομμύρια $, ήτοι περί τα 440 δισεκατομμύρια €.

Είναι επιτέλους καιρός το θέμα να τεθεί επίσημα, από την Ελλάδα στη Γερμανία και να οριστικοποιηθεί ο τρόπος αποπληρωμής. Επίσημα, υπεύθυνα, ανυποχώρητα, χωρίς “φοβικό σύνδρομο”.

Και να δώσουμε και μία συμβουλή στην Μέρκελ, τον Σόιμπλε και όσους μας ειρωνεύονται, υποτιμούν και εξευτελίζουν: “Δύο φορές τον περασμένο αιώνα αιματοκυλίσατε την Ευρώπη, οδηγήσατε τη χώρα σας σε ολική καταστροφή. Πάρτε το μάθημα της Ιστορίας. Μην επαναλάβετε το ίδιο λάθος τρίτη φορά”.

 Τα 100 δισεκατομμύρια € από την μετοχοποίηση του 20% των πόρων της Ελληνικής Α.Ο.Ζ., συν την τμηματική καταβολή από τις πολεμικές επανορθώσεις της Γερμανίας, δεν θα αλλάξουν μόνο τη σημερινή οικονομική αθλιότητα στην Ελλάδα. Θα αποτελέσουν το απαραίτητο οικονομικό εφαλτήριο, για να αποκτήσουμε την αξιοπρέπεια και την υπερηφάνεια μας. Θα μας βοηθήσουν – σοφότεροι πια – να προχωρήσουμε, να γεννάμε, να δημιουργούμε, να παράγουμε πολιτισμό, ότι κάναμε εδώ και 3.000 χρόνια!

          Εμπρός λοιπόν, “Θαρσείν Χρη”.

          «Θαρσείν χρή ταχ΄ αύριον έσετ΄ άμεινον»                     

       Χρειάζεται θάρρος, αύριο όλα θα είναι καλύτερα.

Αμερικανός καθηγητής σε ΕΕ για Καστελόριζο: Συνετίστε την Άγκυρα!

Στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος μετακινείται σταδιακά το Καστελόριζο, αφού όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν την δυσανάλογη με το μέγεθός του σημασία, στον τομέα της εκμετάλλευσης των αποθεμάτων υδρογονανθράκων της Μεσογείου.

Με μια παρουσίαση του ζητήματος στο «National Review Online», ο διακεκριμένος Αμερικανός αναλυτής, Ντάνιελ Πάιπς, αναδεικνύει τη σημασία του Καστελορίζου, περιγράφει με μελανά χρώματα την «διπλωματίας των κανονιοφόρων» της Τουρκίας, ενώ καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξει την Ελλάδα στην ανακήρυξη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).

Ο τίτλος του άρθρου είναι «Kastelorizo – Mediterranean Flashpoint?» (Καστελόριζο – Μεσογειακό σημείο έκρηξης;) το οποίο δημοσιεύθηκε χθες στην ιστοσελίδα του Φόρουμ Μέσης Ανατολής (Middle East Forum), διευθυντής του οποίου είναι ο Πάιπς, ο οποίος είναι και συνεργάτης τουΙνστιτούτου «Hoover» στο φημισμένο αμερικανικό πανεπιστήμιο του Stanford.

Εντύπωση προκαλεί ο τρόπος με τον οποίο ξεκινάει το άρθρο του ο αναλυτής: «Θυμηθείτε το όνομα Καστελόριζο, το ακούτε εδώ για πρώτη φορά»! Για να συνεχίσει παραθέτοντας γεωγραφικά στοιχεία, ότι δηλαδή απέχει μόλις ένα μίλι από τις τουρκικές ακτές, 80 μίλια από τη Ρόδο και 170 από την Κύπρο. Μιλάει για τους 430 κατοίκους του στα μόλις πέντε τετραγωνικά μίλια έκταση και αναφέρει ότι η περιοχή θεωρείται από το «Lonely Planet Travel Guide» από τις τέσσερις κορυφαίες σε ελληνικά νησιά για καταδύσεις.

Στη συνέχεια εξηγεί τη γεωστρατηγική του σημασία, το πως αποκόπτει τη δυνατότητα στην Τουρκία να… βάλει χέρι σε μεγάλα θαλάσσια τμήμα που ενδεχομένως περιέχουν πλούσια αποθέματα, ενώ επιτρέπει σε Ισραήλ, Κύπρο και Ελλάδα να δημιουργήσουν έναν νοητό θαλάσσιο «διάδρομο» για τη μεταφορά των υδρογονανθράκων στην Ευρώπη, χωρίς να απαιτείται τουρκική άδεια. Η «λεπτομέρεια» αυτή είναι πολύ σημαντική για τον αναλυτή, καθώς η Τουρκία έχει δηλώσει ότι δεν θα επιτρέψει τη διέλευση του ισραηλινού φυσικού αερίου από το έδαφός της.

Στη συνέχεια μιλάει ανοικτά για την πολιτική εκφοβισμού του Ερντογάν και της κυβέρνησης του τουρκικού AKP απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, τις υπερπτήσεις πάνω από το Καστελόριζο, κάτι που αποκαλύπτει ότι η ελληνική νήσος θα μπορούσε να αποτελέσει «θερμό σημείο», ενώ εκτιμά ότι η κατάληψή του από στρατιωτικής απόψεως θα χρειαζόταν «όσο χρόνο χρειάζεστε για να διαβάσετε αυτό το άρθρο»…

Ο Πάιπς αναφέρεται και στις δηλώσεις του Ισραηλινού αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Ντάνι Αγιαλόν, ο οποίος ότι η ασφάλεια των περιοχών εξόρυξης υδρογονανθράκων και της Κύπρου αποτελεί προτεραιότητα για τη χώρα του και πως κάθε απειλή δεν θα μείνει αναπάντητη.

Για να καταλήξει το άρθρο – παρουσίαση του προβλήματος, λέγοντας ότι «τέτοια ξεκάθαρα σημάδια αποφασιστικότητας είναι ευπρόσδεκτα. Καθόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει την Ελλάδα να κάνει γεωτρήσεις για να εξασφαλίσει νέες πηγές εισοδήματος, θα πρέπει να υποστηρίξει την Αθήνα να ανακηρύξει ΑΟΖ, να απορρίψει τη δημιουργία προβλημάτων από το AKP αναφορικά με το Καστελόριζο και ξεκάθαρα να εννοήσει ότι οποιαδήποτε έγερση προβλημάτων από την Τουρκία θα έχει σοβαρότατα αποτελέσματα»…

 

Ας ελπίσουμε ότι η έγερση του ζητήματος ενός πασίγνωστου διεθνώς αναλυτή με τεράστιες διασυνδέσεις στο «κατεστημένο» της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής σε Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ, στέλνει τα κατάλληλα μηνύματα, όχι τόσο στην Τουρκία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά στην Ελλάδα, επειδή το να κατανοήσουν οι Έλληνες το τεράστιο γεωστρατηγικό «παίγνιο» που εξελίσσεται πλέον στην ευρύτερη περιοχή, είναι σαφέστατα το πρώτο βήμα για την αποφασιστική έξοδο της χώρας από την κρίση…

http://www.defence-point.gr/news/?p=36526

ΑΟΖ: Από τις εκτιμήσεις στα αποτελέσματα

Του Νίκου Λυγερού

Εδώ και μήνες ακούμε μερικούς αναλυτές να μας εξηγούν ότι η ΑΟΖ είναι μόνο και μόνο ένα θεωρητικό πλαίσιο δίχως καμιά πρακτική αξία στον τομέα της οικονομίας. Δέχονταν βέβαια την πραγματικότητα του παραδείγματος της Κύπρου, αλλά όχι τις εφαρμογές του στην Ελλάδα. Οι θέσεις της Κύπρου ήταν πολύ πρωτοποριακές και ριψοκίνδυνες. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι γνωρίζουμε όλοι τη γεωπολιτική της θέση και τις στρατιωτικές της ικανότητες. Σε κάθε περίπτωση ο χρόνος είναι μαζί μας και μετέτρεψε σιγά σιγά τις εκτιμήσεις σε πραγματικότητα. Τώρα η Κύπρος δεν προσφέρει πια θεωρητικούς υπολογισμούς για το φυσικό αέριο αλλά χειροπιαστά αποτελέσματα τα οποία δεν δίνουν μεγάλες δυνατότητες επιλογής. Η Κύπρος θέλουνε δεν θέλουνε έχει με την ΑΟΖ της έναν πραγματικό πλούτο. Και αυτοί που δεν το βλέπουν, ήρθε η ώρα να ξεστραβωθούν, διότι δεν υπάρχει πια δικαιολογία. Η επόμενη πραγματικότητα είναι ήδη εδώ και βρίσκεται στην Κύπρο. Τα διαγράμματα Voronoi και η τριγωνοποίηση Delaunay δεν είναι μόνο και μόνο θεωρητικές έννοιες, αλλά αληθινά εργαλεία που παράγουν έργο μέσω του απέραντου γαλάζιου του ελληνισμού. Ποιος θα έρθει τώρα να μας πείσει ότι η διαχείριση της ΑΟΖ δεν είναι μια οικονομική λύση; Ποιος θα έρθει να μας κατηγορήσει ότι αυτή η στρατηγική δεν είναι αποτελεσματική; Η ίδια εταιρία Noble έρχεται να μας δείξει την αξία της ελληνικής ΑΟΖ. Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι όποια κι αν είναι η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να θεσπίσει όσο πιο γρήγορα την ΑΟΖ, για να υλοποιήσει αυτήν την στρατηγική δίχως να περιμένει άλλο. Δεν θα έχει τα περιθώρια της αδράνειας, διότι τώρα ο ελληνικός λαός γνωρίζει τα πάντα για την ΑΟΖ και περιμένει. Όχι, όμως, όπως περίμεναν οι ειδικοί εδώ και χρόνια, διότι ο λαός μας είναι μια δύναμη και έχει την ικανότητα να πιέσει τους πολιτικούς για να πάρουν τις απαραίτητες αποφάσεις. Επιπλέον, η ΑΟΖ αφορά και το μέλλον των παιδιών του. Δεν έχει πια δικαίωμα μια κυβέρνηση να καθυστερεί, διότι όπου να ‘ναι ακόμα κι αν δεν τολμούμε να κάνουμε γεωτρήσεις, θα πρέπει να περάσει και ο αγωγός της Κύπρου για να εφοδιάσει όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση με το αέριό του. Και αυτός ο αγωγός θα πρέπει να περάσει από την περιοχή όπου βρίσκεται η ελληνική ΑΟΖ. Τι θα πούνε τότε οι ειδικοί και οι πολιτικοί της αδράνειας και της απραξίας, ότι δεν ήταν ενημερωμένοι; Δεν υπάρχουν πια δικαιολογίες και ο χρόνος και το δίκαιο της θάλασσας είναι με την πατρίδα μας. Ας αποφασίσουν οι δικοί μας αν είναι και αυτοί μαζί της, αλλιώς δεν έχουν πια κανένα ρόλο στη γη της θάλασσας.

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΑΟΖ

 Ευχαριστούμε τον Δημήτριο Αλευρομάγειρο, που μας έσειλε την ομιλία του Καθηγητού Θεοδωρου Καρυώτη από την εκδηλωση, η οποία πραγματοποιηθηκε το Σάββατο 12 Νοεμβρίου γιά την ΑΟΖ, στο αμφιθεατρο της Εθνικής Ασφαλιστικής.

του Θεόδωρου Κ. Καρυώτη*

 *Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας. Υπήρξε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και επιμελήθηκε του βιβλίου «Greece and the Law of the Sea». Θεωρείται ο πρώτος Έλληνας που ασχολήθηκε με το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και τώρα τελευταία οι ιδέες του έχουν αρχίσει να συζητούνται ευρέως.

 

Για πάνω από τριάντα χρόνια τώρα η Ελλάδα επιμένει μονότονα ότι η μοναδική της διαφορά με την Τουρκία, ήτοι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, είναι νομικής φύσης. Όμως, εδώ και πάνω από 25 χρόνια η έννοια της υφαλοκρηπίδας έχει υπερκερασθεί απ’ αυτή της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Από την ύπαρξη της νέας Σύμβαση του Διεθνούς Δίκαιου της Θάλασσας το 1982, κανένα κράτος στον κόσμο δεν έχει ζητήσει μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αλλά πάντα ζητά και την ταυτόχρονη οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Πράγματι, όλες οι αποφάσεις του Δικαστηρίου μέχρι σήμερα, λαμβάνουν υπ’ όψη την οριοθέτηση και των δύο ζωνών πού πάντα συμπίπτουν.

Οι Τούρκοι βέβαια τρίβουν τα χέρια τους που ακούν για τόσα χρόνια τις ελληνικές κυβερνήσεις και όλα τα πολιτικά κόμματα να μιλάνε μόνο για την υφαλοκρηπίδα χωρίς να αναφέρονται στην ΑΟΖ. Ο λόγος βέβαια της μεγάλης χαράς των Τούρκων είναι ότι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει πολλά να κερδίσει μετά την οριοθέτηση μιας ΑΟΖ στο Αιγαίο. Τα πράγματα, όμως, άλλαξαν πριν λίγο καιρό, όταν η Κύπρος αποφάσισε, πολύ σωστά, να συνάψει συμφωνία με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ των δύο κρατών και μετά να αρχίσει έρευνες για πετρέλαια στην κυπριακή ΑΟΖ. Η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται να συμφωνεί και υποστηρίζει την κυπριακή θέση την στιγμή που ποτέ δεν ασχολήθηκε με αυτή τη νέα έννοια του Δίκαιου της Θάλασσας. Όπως γνωρίζουμε, ο κύριος λόγος της ελληνοτουρκικής διαφοράς είναι η ύπαρξη πετρελαίου στο Αιγαίο, όμως οι ελληνικές κυβερνήσεις ουδέποτε ζήτησαν οριοθέτηση της ΑΟΖ στο Αιγαίο! Τώρα, η κυπριακή πρωτοβουλία φέρνει στο προσκήνιο όχι μόνο αυτή τη μεγάλη ελληνική παράλειψη αλλά και σε πολύ δύσκολη θέση και την Τουρκία η οποία βέβαια δεν επιθυμεί κάποιος να εγείρει θέμα ΑΟΖ που τόσο πολύ βλάπτει τα συμφέροντά της στη Μεσόγειο.    

Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ρητά (άρθρο 121, παράγραφο 2) ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ ενός νησιού καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Επομένως, η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει για την ΑΟΖ  τα ίδια επιχειρήματα που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου, ότι, δηλαδή, τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι «κάθονται» πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας γιατί η ΑΟΖ δεν έχει κανένα γεωλογικό «παρελθόν».  Άλλωστε, η νέα Σύμβαση έχει καταργήσει τη γεωλογική έννοια της υφαλοκρηπίδας και έτσι η Τουρκία έχει χάσει και αυτό το επιχείρημα. Δεν είναι από την άποψη αυτή τυχαίο ότι η πρόσφατη ελληνο-αλβανική σύμβαση αφορά γενικώς την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών άρα –και ορθώς- υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Πως αυτό που θέλουμε να γίνει με την Αλβανία δεν θα γίνει με Τουρκία;

Τα 200 μίλια αποτελούν το ανώτατο όριο μιας ΑΟΖ. Για να έχει ένα κράτος ΑΟΖ 200 μιλίων πρέπει να απέχει από ένα άλλο παράκτιο κράτος 400 μίλια. Τέτοιες αποστάσεις δεν υπάρχουν ανάμεσα στην Ελλάδα και σε όλες τις γειτονικές της χώρες και επομένως ακολουθείται η οριοθέτηση με βάση την μέση γραμμή. Η Τουρκία δεν δέχεται αυτό το είδος οριοθέτησης λέγοντας ότι το Αιγαίο είναι κλειστή θάλασσα και τα ελληνικά νησιά δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα που έχουν οι ηπειρωτικές περιοχές. Προσπαθεί βέβαια να αποσιωπήσει ότι έχει ήδη συμφωνήσει την ΑΟΖ της στην Μαύρη Θάλασσα, πού είναι πιο κλειστή θάλασσα από το Αιγαίο. Συγκεκριμένα προχώρησε σε οριοθετήσεις με την  τότε Σοβιετική Ένωση, με τη Ρουμανία και με την Βουλγαρία χρησιμοποιώντας βεβαίως τη  μέθοδο της μέσης γραμμής – που όμως αρνείται να αποδεχτεί για το Αιγαίο.

Τώρα τελευταία, κάποιοι προσπαθούν  να μειώσουν την αξία της ΑΟΖ επιδιώκοντας να μας πείσουν ότι δεν αποτελεί παρά ΜΟΔΑ. Ξεχνούν βέβαια, όπως ήδη αναφέραμε, ότι για πολλά χρόνια κανένα κράτος δεν έχει πάει στη Χάγη ζητώντας μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας αλλά ζητούν ταυτόχρονα και την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Ξεχνούν επίσης ότι στη δεκαετία του 1970, κατά τις συζητήσεις της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, οι αντιπροσωπείες των κρατών της Λατινικής Αμερικής, που έφεραν προς συζήτηση την νέα έννοια της ΑΟΖ, ζήτησαν να αγνοηθεί η ύπαρξη της υφαλοκρηπίδας μια και είχε ξεπεραστεί από αυτή της ΑΟΖ. Οι ίδιοι, όχι μόνο αγνοούν την αξία της ΑΟΖ αλλά προσπαθούν να μας πείσουν ότι το Ισραήλ και η Κύπρος κακώς έκαναν οριοθέτηση της ΑΟΖ και έχουν απεμπολήσει τα εθνικά τους συμφέροντα μια και αγνόησαν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Κύπρο και το Ισραήλ αποτελεί όχι μόνο μία σημαντική οριοθέτηση αλλά ταυτόχρονα τα κράτη αυτά έχουν προχωρήσει σε θαλάσσιες έρευνες για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου και δεν σχεδιάζουν να οριοθετήσουν ποτέ την υφαλοκρηπίδα τους, διότι η έννοια αυτή έχει ξεπεραστεί από το 1982 με την έννοια της ΑΟΖ. Όμως η κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ και οι υποστηρικτές της επιμένουν να δίνουν μαθήματα στους Έλληνες, στους Κύπριους και στους Ισραηλίτες τονίζοντας ότι «Η ΑΟΖ δεν έχει καμία σχέση με το θέμα του ορυκτού πλούτου. Με την υφαλοκρηπίδα σχετίζεται.”

            Το άρθρο 56 της Σύμβασης αναφέρεται στα δικαιώματα, τις αρμοδιότητες και τις υποχρεώσεις του παράκτιου κράτους μέσα στην ΑΟΖ. Σύμφωνα με αυτό, στην ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα για την έρευνα, την εκμετάλλευση, την διατήρηση και την διαχείριση των ζώντων ή μη πόρων του βυθού, του υπεδάφους και των υπερκείμενων υδάτων.  Επίσης, ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα και σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες, όπως είναι η παραγωγή ενέργειας από τα ύδατα, τα ρεύματα και τους ανέμους. Επιπλέον, το παράκτιο κράτος έχει αποκλειστική αρμοδιότητα για: (α) την τοποθέτηση και χρήση τεχνητών νήσων και άλλων εγκαταστάσεων, (β) τη διεξαγωγή θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας και (γ) την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τη ρύπανση.  Το άρθρο 56 αναφέρει επίσης ότι το παράκτιο κράτος έχει υποχρέωση να σέβεται τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των άλλων κρατών μέσα στην δική του ΑΟΖ, πάντα βέβαια με βάση τους όρους που προβλέπει η Σύμβαση.

Η παράγραφος (1) του άρθρου 74 της ίδιας Σύμβασης αναφέρει συγκεκριμένα ότι: «Η οριοθέτηση της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης μεταξύ χωρών με αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές θα γίνεται με συμφωνία βάσει του Διεθνούς Δικαίου, όπως αναφέρεται στο άρθρο 38 του Κανονισμού του Διεθνούς Δικαστηρίου, ώστε να επιτευχθεί μια δίκαιη λύση.»

Βέβαια εδώ έχουμε και πάλι τη σύγκρουση μεταξύ δύο σχολών σκέψης, αυτής που υποστηρίζει τη μέθοδο της «μέσης γραμμής» και αυτής που προωθεί την οριοθέτηση με βάση τις «αρχές δικαιοσύνης». Πάνω απ’ όλα δεν πρέπει να μας φοβίζουν οι λέξεις «αρχές δικαιοσύνης» και «επιείκεια» (equity), διότι θα μπορούσαμε και εμείς να τις επικαλεσθούμε λόγω της ιδιομορφίας των γεωγραφικών συνθηκών στο Αιγαίο. Επιπλέον, η μέση γραμμή δεν αποτελεί τίποτα άλλο παρά μια από τις λύσεις που μπορεί να φθάσει κανείς και που σίγουρα αποτελεί μια μορφή δικαιοσύνης.

Τα τέσσερα βασικά στοιχεία  της ΑΟΖ – εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος – συνιστούν «κυριαρχικά δικαιώματα» του άρθρου 56 της Σύμβασης.  Η υποχρέωση του παράκτιου κράτους για την επιβολή μέτρων σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος περιλαμβάνεται στο Μέρος ΧΙΙ της Σύμβασης. Το άρθρο 57 προβλέπει ότι η ΑΟΖ δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης.  Αυτό σημαίνει ότι το μέγιστο πλάτος της ΑΟΖ μπορεί να είναι 200 ν.μ. χωρίς το πλάτος αυτό να είναι υποχρεωτικό για όλα τα παράκτια κράτη που δικαιούνται ΑΟΖ.  Μέχρι τώρα, όλα τα κράτη που έχουν ΑΟΖ έχουν επιλέξει τα 200 ν.μ. ως μέγιστο πλάτος,  από το οποίο πρέπει βέβαια να αφαιρεθεί το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης. Διότι, το ακριβές πραγματικό πλάτος της ΑΟΖ κάθε κράτους εξαρτάται από το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης του. Έτσι, η Σιγκαπούρη που έχει αιγιαλίτιδα ζώνη 3 ν.μ. έχει ΑΟΖ 197 ν.μ., η Δομινικανή Δημοκρατία που έχει αιγιαλίτιδα ζώνη 6 ν.μ έχει ΑΟΖ 194 ν.μ., οι ΗΠΑ που έχουν αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ν.μ. έχει ΑΟΖ 188 ν.μ. και το Τόγκο που έχει αιγιαλίτιδα ζώνη 30 ν.μ. έχει ΑΟΖ 170 ν.μ.

Εάν όλα τα παράκτια κράτη κάνουν χρήση των δικαιωμάτων τους για θέσπιση ΑΟΖ 200 ν.μ. τότε η περιοχή των ωκεανών που θα ανήκει σ’ αυτά τα κράτη θα καλύπτει γύρω στα 37,7 εκατ. τετρ.  ν.μ. ή το 35,8% της παγκόσμιας θαλάσσιας επιφάνειας. Μέσα στην επικυριαρχία αυτών των ζωνών περιλαμβάνονται πάνω από το 90% της παγκόσμιας αλιείας, πάνω από το 87% του πετρελαίου και γύρω στο 10% των πολυμεταλλικών κονδύλων.  Επομένως, εύκολα μπορεί κανείς να αντιληφθεί την  κρίσιμη σημασία που έχει η ΑΟΖ όχι μόνο για το Δίκαιο της Θάλασσας αλλά γενικότερα για την παγκόσμια οικονομία και τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις.

Τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από τη δημιουργία ΑΟΖ μπορεί να είναι τεράστια εφόσον ένα πάρα πολύ μικρό κατοικήσιμο νησάκι βρίσκεται στρατηγικά τοποθετημένο σε απόσταση πέρα από 400 ν.μ. από οποιαδήποτε γειτονική χώρα. Έτσι, θα μπορεί επί παραδείγματι να εξασφαλίσει αποκλειστική ζώνη για αλιεία και εκμετάλλευση του θαλάσσιου βυθού που να ξεπερνάει τα 125.000 τετραγωνικά μίλια, δηλαδή έκταση μεγαλύτερη από τη Γαλλία. Τέτοιου είδους περιπτώσεις παρουσιάζονται κυρίως στον Ειρηνικό Ωκεανό αλλά και στον Ατλαντικό. Στον Νότιο Ειρηνικό υπάρχει ένα νησιωτικό κράτος, το Κιριμπάτι (πληθυσμός 60,000) που παλαιότερα είχε την ονομασία Νησιά του Γκίλμπερτ, που τώρα διαθέτει ΑΟΖ 770.000 τ.ν.μ.

Ένα εύλογο ερώτημα που τίθεται, είναι γατί προτάθηκε και τελικά υιοθετήθηκε ΑΟΖ που έχει πλάτος 200 ν.μ.  Δηλαδή, γιατί δεν προτιμήθηκε μια απόσταση 50 ν.μ. ή 100 ν.μ. ή 150 ν.μ. ή 500 ν.μ.; Η πιο αποδεκτή ερμηνεία είναι ότι όταν άρχισε η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας υπήρξαν ήδη ορισμένα κράτη που είχαν υιοθετήσει απόσταση 200 ν.μ. για την αιγιαλίτιδα ζώνη τους. Τα κράτη αυτά (της Λατινικής Αμερικής και μερικά της Αφρικής) δεν θα δεχόντουσαν να περιορίσουν την κυριαρχία τους σε πλάτος μικρότερο των 200 ν.μ. και πολύ σωστά στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας πολλές αντιπροσωπείες σκέφθηκαν να προτείνουν τα 200 ν.μ. ως ΑΟΖ, πράγμα που θα είχε μεγαλύτερη πιθανότητα υιοθέτησης από την παγκόσμια κοινότητα.

Επιπλέον, η έννοια της ΑΟΖ είχε γίνει κατανοητή ως μια προστατευτική ζώνη όπου το παράκτιο κράτος θα είχε σοβαρό έλεγχο των ζώντων και μη πλουτοπαραγωγικών πηγών του. Επίσης, η απόσταση των 200 ν.μ. θα περιλάμβανε στις περισσότερες περιπτώσεις όλη την υφαλοκρηπίδα του παράκτιου κράτους που μέχρι τότε είχε ορισθεί ως η απόσταση όπου το βάθος της θάλασσας φτάνει τα 200 μέτρα. Είναι φυσιολογικό διάφορα κράτη να διαχειρίζονται κατά διαφορετικούς τρόπους την δική τους ΑΟΖ και να παίρνουν αποφάσεις που άλλα κράτη δεν μπορούν να πάρουν διότι έχουν διαφορές σε σχέση με το πολιτικό τους σύστημα, καθώς επίσης για κοινωνικοοικονομικούς, μορφωτικούς και περιβαλλοντολογικούς λόγους.  Ανεξάρτητα, όμως, από αυτό, υπάρχουν μερικά γενικά μέτρα που όλα τα παράκτια κράτη πρέπει να πάρουν για να υπάρξει σωστή και λογική διαχείριση. Έτσι, κάθε κράτος με ΑΟΖ πρέπει να κάνει τα ακόλουθα:

1. Να καθορίσει ποιές περιοχές του θαλάσσιου χώρου περιλαμβάνονται στην δική του ΑΟΖ.

2. Να επιχειρήσει, κατά το καλύτερο δυνατόν τρόπο, να εκτιμήσει τις πλουτοπαραγωγικές  πηγές της ΑΟΖ καθώς και τις οικολογικές ισορροπίες αυτής της ζώνης.

3. Να επιχειρήσει, κατά το καλύτερο δυνατό τρόπο, να εκτιμήσει τις διαφορετικές χρήσεις  των πλουτοπαραγωγικών πηγών καθώς και την αλληλεπίδρασή τους στην ΑΟΖ.

4. Να επιχειρήσει την καθιέρωση στόχων και προτεραιοτήτων υιοθετώντας πολιτική που να   προάγει αυτούς τους στόχους και να ενσωματώσει αυτές τις προτεραιότητες.

5. Να επιχειρήσει να ρυθμίσει τις διάφορες δραστηριότητες που θα λάβουν χώρα στην  ΑΟΖ, ώστε αυτές οι δραστηριότητες να προσαρμόζονται στις εθνικές επιλογές και δραστηριότητες.

6. Να καθιερώσει θεσμικό μηχανισμό για την διαμόρφωση των αποφάσεων και την       διαχείριση της ΑΟΖ.

7. Να προσδιορίζει αυτά τα προβλήματα ή τις ευκαιρίες που δεν μπορούν να επιλυθούν  ή από τις οποίες δεν μπορούν να επωφεληθούν λόγω των περιορισμών που υφίστανται στην ΑΟΖ.  Να αναπτύξουν στρατηγική για να μπορέσουν να ξεπεράσουν τέτοιου είδους ατέλειες

Οι χώρες που έλαβαν μέρος στην Διάσκεψη προσπάθησαν να διατυπώσουν κάποια φόρμουλα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την οριοθέτηση των διαφόρων θαλάσσιων ζωνών των παράκτιων κρατών. Δυστυχώς, δεν τα κατάφεραν και τα άρθρα της Σύμβασης απλώς απέφυγαν να λάβουν μια ξεκάθαρη θέση ανάμεσα στις δυο αντιμαχόμενες τάσεις, δηλαδή αυτής της “μέσης γραμμής” ή ίσης απόστασης (equidistance) και αυτής της ευθυδικίας (equity).  Έτσι, διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν πολλές διαφορές που έχουν επιλυθεί με την αρχή της ίσης απόστασης αλλά και άλλες που έχουν επιλυθεί με την αρχή της ευθυδικίας.

Σε πολλές περιπτώσεις ορισμένα κράτη δέχονται και τις δύο αρχές ανάλογα με τα συμφέροντα που έχουν σε διαφορετικές ναυτικές ζώνες. Για παράδειγμα, βλέπουμε τις ΗΠΑ να υποστηρίζουν την αρχή της ευθυδικίας στην διαφορά τους με τον Καναδά στον κόλπο του Maine, ενώ αντίθετα χρησιμοποίησαν την αρχή της μέσης γραμμής στην συμφωνία τους με το Μεξικό.

Υπάρχουν τέσσερεις βασικές θέσεις που δεν αμφισβητεί κανείς σε σχέση με την ΑΟΖ:

1. Η ΑΟΖ αποτελεί πλέον, χωρίς καμία αμφιβολία, μέρος του γραπτού και εθιμικού διεθνούς δικαίου, ιδιαίτερα τώρα που Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας έχει τεθεί σε ισχύ.   

2. Η ΑΟΖ, σε αντίθεση με την υφαλοκρηπίδα, δεν ανήκει στο παράκτιο κράτος ipso jure, αλλά πρέπει σαφώς να ανακηρυχθεί από το παράκτιο κράτος.  Εάν δεν συμβεί κάτι τέτοιο, ΑΟΖ απλώς δεν υφίσταται.  Η θαλάσσια περιοχή (η επιφάνεια και τα υπερκείμενα ύδατα) που δεν θα ανακηρυχθεί ως ΑΟΖ, παραμένει νομικώς ως μέρος της ανοικτής θάλασσας.

3. Το νομικό περιεχόμενο αυτού του νέου θεσμού του διεθνούς δικαίου ορίζεται από το  5ο Μέρος της Σύμβασης.  Τα παράκτια κράτη δεν μπορούν να υπερβαίνουν τους          περιορισμούς που τους έχουν επιβληθεί από το 5ο Μέρος της Σύμβασης σχετικά με τα     δικαιώματά τους, τις δικαιοδοσίες τους και τις υποχρεώσεις τους. Έτσι, «άλλα» κράτη  έχουν δικαιώματα στην ΑΟΖ ενός παράκτιου κράτους και το παράκτιο κράτος δεν μπορεί να δημιουργήσει ΑΟΖ που να υπερβαίνει τα 200 ν.μ.

4. Κανένα κράτος ή ομάδα κρατών δεν έχει το δικαίωμα να ισχυρισθεί ότι κάποιο            παράκτιο κράτος δεν μπορεί να ανακηρύξει την δική του ΑΟΖ.  Αν και πότε ένα   παράκτιο κράτος ανακηρύξει την ΑΟΖ του εξαρτάται εντελώς από τη δική του δικαιοδοσία και βούληση.

 

ΑΛΙΕΙΑ

Επανερχόμενος στο θέμα των υποστηρικτών της υφαλοκρηπίδας θέλω να επισημάνω ότι ένα  μεγάλο σφάλμα που διαπράττουν είναι το γεγονός ότι παριστάνουν να αγνοούν την αξία της αλιείας στην οικονομική ανάπτυξη ενός κράτους και δεν ενδιαφέρονται καθόλου για την προστασία των Ελλήνων ψαράδων στο Αιγαίο από τις παρενοχλήσεις των Τούρκων. Ένας από τους λόγους που πολλά κράτη έχουν ανακηρύξει ΑΟΖ 200 ν.μ. είναι διότι θέλουν να διασφαλίσουν την υπέρμετρη εκμετάλλευση των αλιευτικών πηγών τους.  Η Ελλάδα με ένα σύνολο ακτών γύρω στα 15.000 χιλιόμετρα αναγκάζεται να εισαγάγει σχεδόν 70.000 τόνους ψαριών κάθε χρόνο.

Ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού αλιευτικού στόλου έχει παραδοσιακά χρησιμοποιήσει τα νερά της Μεσογείου και του Ατλαντικού Ωκεανού. Τώρα όμως που πολλά κράτη έχουν ανακηρύξει την δική τους ΑΟΖ, οι έλληνες ψαράδες έχουν χάσει την πρόσβαση σε αυτές τις παραδοσιακές αλιευτικές περιοχές. Επομένως, μια ελληνική ΑΟΖ θα ωφελήσει τον αλιευτικό τομέα της χώρας, ο οποίος, παρά την μικρή του συμβολή στο Ακαθάριστο Γεωργικό Προϊόν, έχει ένα σημαντικό ρόλο στην διατροφή του ελληνικού πληθυσμού με την παροχή πρωτεϊνών υψηλής θρεπτικής αξίας με σχετικά χαμηλό κόστος.

Συμπερασματικά, η Ελλάδα πρέπει άμεσα να ανακηρύξει την κυριαρχία της σε μια ΑΟΖ , με βάση το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, όπως αυτό εκφράζεται στη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας και να μην διακατέχεται από φοβικό σύνδρομο. Ο εκλιπών πρόεδρος της Κύπρου, Τάσος Παπαδόπουλος ανακήρυξε ΑΟΖ το 2004 έχοντας μόνο 4 τανκς και 2 ελικόπτερα και δεν φοβήθηκε την Τουρκία, η οποία απλώς είπε ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή ΑΟΖ, ενώ αντίθετα και οι ΗΠΑ και η ΕΕ την αποδέχτηκαν αμέσως.  Φυσικά, μια τέτοια ΑΟΖ δεν θα διαθέτει μόνο η ηπειρωτική χώρα, αλλά και όλα τα ελληνικά νησιά. Έτσι, η Ελλάδα θα αποκτήσει μια ΑΟΖ που θα έχει έκταση 147.300 τ.χ.μ., δηλαδή μια έκταση μεγαλύτερη από αυτή της ηπειρωτικής χώρας. Χρησιμοποιώντας τις αρχές της ΑΟΖ το μεγαλύτερο ποσοστό του Αιγαίου και οι φυσικοί του πόροι θα ανήκουν στην Ελλάδα και με αυτό τον τρόπο δεν θα χρειασθεί ούτε να γίνει καμιά επέκταση των χωρικών μας υδάτων, ούτε να συζητάμε με τους Τούρκους αν τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα ή όχι.

 

 

Η δημιουργία ΑΟΖ στις Ελληνικές θάλασσες δικαιολογείται για τους ακόλουθους λόγους:

Α. Υπάρχουν σήμερα 137 παράκτια κράτη που διαθέτουν ΑΟΖ. Είναι εμφανές ότι οι Έλληνες επικριτές της ΑΟΖ πιστεύουν ότι αυτά τα κράτη κακώς οριοθέτησαν ΑΟΖ.  Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ρητά στο Άρθρο 121, παράγραφος 2, ότι όλα τα νησιά και οι νησίδες, με εξαίρεση τους βράχους που δεν μπορούν να έχουν δική τους οικονομική ζώνη,  διαθέτουν ΑΟΖ  και ότι η ΑΟΖ ενός νησιού καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας γιατί η Τουρκία δεν μπορεί να προβάλει τα ίδια επιχειρήματα που χρησιμοποιεί για δεκαετίες τώρα για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου. Δηλαδή ότι τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι βρίσκονται πάνω στην «υφαλοκρηπίδα» της Ανατολίας

Β. Στις 10 Μαρτίου 1983 ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν υπέγραψε διακήρυξη βάσει της οποίας  η Αμερική δημιούργησε ΑΟΖ 200 ν.μ. πέρα από τις ακτές της. H πράξη αυτή της Αμερικής ήταν πολύ χρήσιμη για την Ελλάδα διότι η Αμερική διατήρησε, σύμφωνα με την Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, ΑΟΖ για όλα ανεξαιρέτως τα νησιά της. Έτσι, για την αμερικανική κυβέρνηση θα είναι πολύ δύσκολο να αρνηθεί στην Ελλάδα τη δημιουργία  ελληνικής ΑΟΖ που δεν θα διαφέρει καθόλου από την αμερικανική ΑΟΖ.

Ας σημειώσω ότι Αμερική, που απέχει μόνο 90 μίλια από τη Κούβα, δεν τόλμησε να πει ότι η Κούβα, επειδή είναι νησί, δεν διαθέτει ΑΟΖ, αλλά οριοθέτησε την ΑΟΖ ανάμεσα στα δύο κράτη χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της “μέσης γραμμής” , μέθοδο που τόσο απεχθάνονται οι Τούρκοι. Μάλιστα η κυβέρνηση της Κούβας αποφάσισε πρόσφατα να αρχίσει έρευνες για πετρέλαια στη δική της ΑΟΖ, έρευνες που μάλιστα γίνονται σε απόσταση μόνο 45 μιλίων  από τις ακτές της Φλόριδα. Όταν λέμε στους Αμερικάνους γιατί δεν λέτε στην  Τουρκία να σεβαστεί τα νησιά που είναι πολύ κοντά της αλλά δεν της ανήκουν, όπως κάνετε και σεις, μας απαντούν ότι αυτή η περίπτωση είναι διαφορετική και πρόκειται για «ειδικές περιστάσεις».

Γ. Στα τέλη του 1986 η Τουρκία υιοθέτησε ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα και κατέληξε  σε συμφωνία με την τότε Σοβιετική Ένωση για τις επικαλυπτόμενες περιοχές χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της “μέσης γραμμής”. Αργότερα, η Τουρκία άρχισε συνομιλίες με την Βουλγαρία και την Ρουμανία για το ίδιο θέμα που κατέληξαν σε συμφωνίες παρόμοιες του τύπου που είχε συνάψει με τους Σοβιετικούς. Ουδέποτε, βέβαια, η Τουρκία πρότεινε στην Ελλάδα και σε άλλα γειτονικά κράτη να κάνουν το ίδιο στη Μεσόγειο. Έτσι, η Μαύρη Θάλασσα, που αποτελεί «κλειστή ή ημίκλειστη θάλασσα», όπως και η Μεσόγειος, έχει εντελώς μοιρασθεί από τα παράκτια κράτη αυτής της θάλασσας χρησιμοποιώντας την οριοθέτηση της ΑΟΖ και όχι της υφαλοκρηπίδας. Αυτό, κατά την άποψή μου , αποτελεί τον πιο λανθασμένο χειρισμό της Τουρκίας, διότι δέχθηκε να οριοθετήσει τη θαλάσσια ζώνη της Μαύρης Θάλασσας με μια μέθοδο που δεν ίσχυε μέχρι το 1982, δηλαδή με τη μέθοδο της ΑΟΖ που πολέμησε τόσο πολύ κατά τη Διάσκεψη του ΟΗΕ. Η Τουρκία χρησιμοποίησε αυτή τη νέα θαλάσσια ζώνη, παρ’ όλον ότι μέχρι σήμερα αρνείται να προσχωρήσει στη νέα Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας που περιλαμβάνει και την ΑΟΖ. Πώς μπορεί η Τουρκία να αρνείται την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα όταν ήδη υπάρχει το προηγούμενο της Μαύρης Θάλασσας;

Δ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης αποδεχθεί την ΑΟΖ και πολλά παράκτια κράτη-μέλη της έχουν υιοθετήσει ΑΟΖ 200 μιλίων. Έτσι, είναι απορίας άξιον γιατί όχι μόνο η ΕΕ δεν παρεμβαίνει υπενθυμίζοντας στη Τουρκία ότι όλα τα κράτη-μέλη της έχουν δικαίωμα να υιοθετήσουν ΑΟΖ στις παράκτιες περιοχές τους, αλλά και να υποχρεώσει όλα τα κράτη-μέλη της, που δεν έχουν ήδη ΑΟΖ, να προκηρύξουν τέτοια ΑΟΖ.

Η Τουρκία επίσης γνωρίζει ότι η θέση της όσον αφορά στην ΑΟΖ είναι πολύ αδύναμη γι’ αυτό και δεν εκστομίζει ποτέ αυτές τις τρεις λέξεις στις συνομιλίες της με όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις από το 1974 μέχρι σήμερα. Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι γιατί και η Ελλάδα αποφεύγει να αναφερθεί και να θέσει η ίδια, στο τραπέζι των συνομιλιών, τις τρεις αυτές λέξεις (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) που ανησυχούν τόσο πολύ τη Τουρκία.

Ανακάλυψα πρόσφατα, ότι έδινα μια λανθασμένη απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Έλεγα τα εξής:

“Στη δεκαετία του 1980, η Ελλάδα αποτάθηκε στην Τουρκία με κάποιες μυστικές συνομιλίες και της ζήτησε να φέρουν στο τραπέζι των συζητήσεων το θέμα της ΑΟΖ. Δυστυχώς, η τουρκική αντιπροσωπεία αντέδρασε έντονα λέγοντας ότι το θέμα αυτό δεν μπορεί ποτέ να προστεθεί στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων διότι  θίγονται μεγάλα συμφέροντά της στο Αιγαίο. Ζήτησε, μάλιστα, από την ελληνική πλευρά να μην επαναφέρει αυτό το θέμα ποτέ πια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κάτι που, εκ των πραγμάτων, φαίνεται ότι έγινε δεκτό από όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις!”

Δυστυχώς, πρόσφατα ανακαλύψαμε ότι είχε συμβεί κάτι χειρότερο. Πριν λίγους μήνες δημοσιεύτηκε ένα απόρρητο έγγραφο από τα αρχεία του Υπουργείου Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας πού είχε σταλεί στις 24 Ιανουαρίου του 1979 από τον τότε Βρετανό Πρέσβη στην Αθήνα. Την προηγούμενη ημέρα τον είχε επισκεφτεί ο Έλληνας πρέσβης Γιάννης Τζούνης ο οποίος του είπε ότι εκείνη την περίοδο κατά την διάρκεια της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας έχει αρχίσει να συζητείται μια νέα έννοια, αυτή της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης που συμφέρει την Ελλάδα αλλά δεν συμφέρει την Τουρκία και για αυτό η Ελλάδα δεν πρόκειται να το φέρει προς συζήτηση με τους Τούρκους. Εκείνη την περίοδο Πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Γεώργιος Ράλλης και Υπουργός Εξωτερικών ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Έχουν περάσει 32 χρόνια από τότε και όλοι οι επόμενοι Πρωθυπουργοί ακολούθησαν την ίδια τακτική. Έτσι για την ιστορία να σας τους υπενθυμίσω. Ανδρέας Παπανδρέου, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πάλι Ανδρέας Παπανδρέου, Κώστας Σημίτης, Κώστας Καραμανλής και Γεώργιος Παπανδρέου.

Τώρα, όμως που η κυπριακή πρωτοβουλία φέρνει στο προσκήνιο την ξεχασμένη ΑΟΖ, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δικαίωμα πλέον να αγνοεί τη ρύθμιση αυτή του Δίκαιου της Θάλασσας που τόσο πολύ ευνοεί τη χώρα μας. Φαίνεται, όμως, ότι το Υπουργείο Εξωτερικών, από την εποχή της προηγούμενης κυβέρνησης, έστω και καθυστερημένα για αρκετές δεκαετίες, έχει καταλάβει την αξία της ΑΟΖ και έχει αρχίσει συνομιλίες με τα κράτη στα νοτιοδυτικά σύνορα της Ελλάδας, δηλαδή την Αλβανία, την Ιταλία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με αυτά τα κράτη.

Η πρώτη συμφωνία έγινε πρόσφατα με την Αλβανία χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της “μέσης γραμμής”  ο δε τρόπος της οριοθέτησης ονομάστηκε «θαλάσσιο όριο πολλαπλών χρήσεων». Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί  χρησιμοποιήθηκε μια τέτοια ορολογία ενώ θα μπορούσε να γίνει οριοθέτηση της ΑΟΖ των δύο κρατών. Επίσης, έχει σημασία το γεγονός ότι η Αλβανία έκανε αποδεκτή τη θέση της Ελλάδας ότι όλα τα νησιά στη περιοχή έχουν πλήρη δικαιώματα όπως και οι ηπειρωτικές ακτές. Το μόνο που μένει είναι να υπάρξει και μια συμφωνία σένα τριεθνές σημείο όπου συνορεύουν η Ελλάδα, η Αλβανία και η Ιταλία.

Όπως είναι γνωστό οι Αλβανοί ακύρωσαν αυτή τη συμφωνία. Εγώ δεν είμαι ιδιαίτερα θαυμαστής των συνωμοτικών θεωριών αλλά νομίζω ότι υπήρξε παρέμβαση της Τουρκίας γιατί κατάλαβε ότι δημιουργείται ένα κακό προηγούμενο στην περιοχή γιατί οι θέσεις της Αλβανίας ήταν διαμετρικά αντίθετες με τις τουρκικές θέσεις. Τώρα οι Αλβανοί προσπαθούν να αρχίσουν μια επαναδιαπραγμάτευση της πρώτης συμφωνίας κάτι που η Ελλάδα δεν πρέπει να αποδεχτεί γιατί μια άλλη συμφωνία θα δίνει περισσότερο θαλάσσιο χώρο στην Αλβανία. Η Ελλάδα πρέπει να επιμείνει ότι η πρώτη συμφωνία ήταν απόλυτα δίκαιη και για το δυο κράτη και να υπογράψουν από την αρχή την πρώτη τους συμφωνία για να μη μπορεί το Ανώτατο Δικαστήριο της Αλβανίας να βρει πάλι δικαιολογίες για την εκ νέου απόρριψή της.

Ήδη έχει αρχίσει να διαφαίνεται και  κάποιο πρόβλημα με τη Λιβύη, διότι ενώ η ελληνική πλευρά  δέχεται να κλείσει ο κόλπος της Σύδρας και η οριοθέτηση της ΑΟΖ να αρχίσει από εκείνο το σημείο, η πλευρά των Λιβύων δεν θέλει να συμπεριλάβει στην οριοθέτηση την Γαύδο που βρίσκεται 12 ν.μ. νότια της Κρήτης.

Από την άλλη μεριά, ακόμα και με την Ιταλία φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα.  Ήδη υφίσταται η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας των δυο κρατών και επομένως μπορούν εύκολα να δηλώσουν ότι οι ΑΟΖ τους συμπίπτει με αυτή της υφαλοκρηπίδας. Δυστυχώς όμως οι Ιταλοί απαιτούν να έχουν μεγαλύτερη ΑΟΖ από ότι υφαλοκρηπίδα.

Ένα άλλο, τραγικό κατά την άποψή μου, λάθος που έκανε η Ελλάδα ήταν η απόφασή της να αρχίσει συνομιλίες, πριν δύο χρόνια, με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών των δυο κρατών. Το τραγικό λάθος έγκειται στο γεγονός ότι η Ελλάδα άρχισε τις συνομιλίες της με την Αίγυπτο χωρίς να πάρει κάποια ρητή και σαφή διαβεβαίωση από αυτήν ότι θα δοθούν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο. Τώρα που οι συνομιλίες έχουν προχωρήσει φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι δεν θέλουν να δώσουν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο και αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα στη ελληνική πλευρά. Πρέπει, επί τέλους, οι Τούρκοι και οι Αιγύπτιοι να καταλάβουν ότι το Καστελόριζο δεν είναι μόνο ένα ελληνικό νησί αλλά και ένα νησί της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τέλος, η Ελλάδα δέχθηκε άλλο ένα χαστούκι από του Αιγυπτίους όταν αυτοί ενημέρωσαν την ελληνική πλευρά ότι θα αρχίσουν συνομιλίες για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με τη Τουρκία τη στιγμή που η Αίγυπτος δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη Τουρκία! Η Αίγυπτος θα μπορούσε να διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη Τουρκία μόνο αν δεν αναγνωρισθούν τα δικαιώματα του Καστελόριζου. Ο νοών νοήτω.

Η Αίγυπτος ενημέρωσε την ελληνική πλευρά ότι θα είχε συνομιλίες μαζί της στο Κάιρο στις 20 Ιουνίου του 2009 και αμέσως μετά στις 22 Ιουνίου 2009 με τη τουρκική πλευρά! Η Ελλάδα αντί να προβεί σε έντονη διαμαρτυρία για αυτή την αιγυπτιακή θέση, που παραβιάζει ξεκάθαρα το Δίκαιο της Θάλασσας, πήγε στη συνάντηση στις 20 Ιουνίου γνωρίζοντας ότι δυο μέρες αργότερα Αιγύπτιοι και Τούρκοι θα καθόντουσαν στο ίδιο τραπέζι. Η Ελλάδα έχει παραμείνει εντελώς αδρανής και δεν ασκεί καμία –δημόσια τουλάχιστον γνωστή- πίεση στην Αίγυπτο να σταματήσει αυτές τις επαφές με την Τουρκία που κινούνται, όπως ήδη αναφέραμε, εκτός του πεδίου του Διεθνούς Δικαίου.

Πρόσφατα όμως ανακαλύψαμε τι συνέβη το 2003 στις συζητήσεις της τότε κυβέρνησης Κληρίδη με την Αιγυπτιακή πλευρά. Ο τότε Υπουργός Νίκος Ρολάνδης, της Κυπριακής κυβέρνησης, ανέφερε πριν λίγο καιρό, με καθυστέρηση 9 ετών, ότι η τότε ελληνική κυβέρνηση με Πρωθυπουργό τον Σημίτη  και Υπουργό Εξωτερικών τον Γ. Παπανδρέου έκανε μια παρέμβαση στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην  Κύπρο και την Αίγυπτο και τους ζήτησε να μη κάνουν οριοθέτηση λαμβάνοντας υπόψη το Καστελόριζο γιατί θα δημιουργηθεί πρόβλημα με την Τουρκία.   

Η Κύπρος, από την εποχή του Προέδρου Παπαδόπουλου μέχρι σήμερα, όχι μόνο προσέγγισε αλλά παρακάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσουν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ των δυο κρατών, αλλά δυστυχώς η Ελλάδα μέχρι σήμερα αρνείται να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτή της Κύπρου που θα δημιουργούσε και ένα προηγούμενο για το Καστελόριζο!

Η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να οριοθετήσει την δική της ΑΟΖ με αυτή της Κύπρου είναι μία πράξη μεγάλης απερισκεψίας. Εύχεται κανείς η κυβέρνηση να διορθώσει σύντομα αυτό το λάθος. Κλειδί σ’ αυτήν την οριοθέτηση είναι το Καστελόριζο, νησί το οποίο κατοικείται –όχι, ας πούμε, κάποια ακατοίκητη βραχονησίδα-και κατά συνέπεια κανείς δεν μπορεί  να αμφισβητήσει ότι διαθέτει ΑΟΖ. Εάν η Ελλάδα δεχτεί να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο χωρίς τον υπολογισμό του Καστελόριζου η εμφανής συνέπεια θα είναι, όπως ήδη αναφέραμε, η Ελλάδα να μην έχει θαλάσσια σύνορα με τη Κύπρο!

Πολλοί, τώρα τελευταία, αναφέρουν ότι οι Τούρκοι απαιτούν συνεκμετάλλευση του Αιγαίου μαζί μας. Αυτό δεν είναι ακριβές. Οι πρώτοι διδάξαντες ήταν οι Αμερικανοί οι οποίοι δεν έχουν αλλάξει τακτική για δεκαετίες και  χρησιμοποίησαν την λέξη «συνεκμετάλλευση» για πρώτη φορά το 1975. Οι ΗΠΑ ζήτησαν τότε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να ξεκινήσει συνομιλίες για συνεκμετάλλευση του Αιγαίου αλλά αυτός αρνήθηκε να το κάνει, κάτι που ενόχλησε πολύ τους Αμερικανούς τότε. Αργότερα, οι Αμερικανοί ζήτησαν το ίδιο από τον Ανδρέα Παπανδρέου αλλά και αυτός αρνήθηκε να το κάνει. Είναι προφανές ότι ορισμένα σενάρια επανέρχονται.

Τελευταίες έγκυρες μελέτες που έχουν γίνει στην Ανατολική Μεσόγειο καθιστούν πολύ πιθανή την  ύπαρξη μεγάλης ποσότητας φυσικού αερίου και πετρελαίου. Αυτό εξηγεί την έντονη κινητικότητα στο Αιγαίο και ιδίως στην Ανατολική Μεσόγειο και επιβάλλει στην Ελλάδα να προβεί τώρα σε κινήσεις αναγκαίες για την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων που έχουν μεγάλη γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία.

Η Ελλάδα όταν αποφασίσει να δημιουργήσει ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές της ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την Τουρκία. Απλώς η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει μια ελληνική ΑΟΖ όπως ακριβώς έκανε και με την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά η Κύπρος ούτε φοβήθηκε ούτε σταμάτησε από αυτή την ενέργεια της Τουρκίας και μάλιστα πήρε και την έγκριση της ΕΕ. Η Άγκυρα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει και να αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλει τις όποιες νέο-οθωμανικές βλέψεις της στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα.

Επομένως, ο δισταγμός της ελληνικής κυβέρνησης είναι εντελώς αδικαιολόγητος γιατί η οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου δημιουργεί ένα προηγούμενο για το Καστελόριζο και μία ΑΟΖ που είναι επίσης ΑΟΖ της ΕΕ. Τώρα που η Κύπρος αποφάσισε θαρραλέα  να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτή του Ισραήλ δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία για την Ελλάδα να μην κάνει το ίδιο με την Κύπρο. Η Τουρκία προσπαθεί για πολύ καιρό τώρα να πείσει την διεθνή κοινότητα ότι η περιοχή ανάμεσα στο Καστελόριζο, την Κρήτη και την Κύπρο είναι μέρος της τουρκικής ΑΟΖ. Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση όλων των κανόνων του Δίκαιου της Θάλασσας.

Υπάρχει και ένα συμβάν που δεν έχει γίνει γνωστό στον ελληνικό λαό. Την Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010, ο Πρωθυπουργός Γ. Α. Παπανδρέου ενημέρωσε τους Έλληνες δημοσιογράφους στην ελληνική πρεσβεία της Ουάσιγκτον για την επίσκεψή του στις ΗΠΑ. Η τελευταία ερώτηση ήταν του Μιχάλη Ιγνατίου, δημοσιογράφου του MEGA TV και των εφημερίδων «Έθνος» και «Φιλελεύθερος» της Κύπρου. Την παραθέτω αυτούσια από την απομαγνητοφώνηση:

M. Ιγνατίου:

“Κύριε πρόεδρε, μιλάτε συνεχώς για το θέμα της υφαλοκρηπίδας σαν την μοναδική μας διαφορά με την Τουρκία. Γιατί δεν συνδέεται και το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης;”

Πρωθυπουργός:

“Αναμφίβολα η υφαλοκρηπίδα και η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη συνδέονται. Το θέμα μάς έχει απασχολήσει και θα το φέρω προς συζήτηση με τον Ερντογάν στην  επόμενη επίσκεψή του στην Αθήνα.”

Έχουν περάσει πολλοί μήνες από τότε και οι δύο Πρωθυπουργοί έχουν βρεθεί και μιλήσει τέσσερες φορές μετά από αυτή την δήλωση του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον και όμως δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι το θέμα της ΑΟΖ συζητήθηκε. Επομένως, ή τότε ο Παπανδρέου παραπληροφορούσε τον Ιγνατίου ή  έφερε μεν το θέμα αλλά ο Ερντογάν αρνήθηκε οποιαδήποτε συζήτηση επ’ αυτού. Ο Πρωθυπουργός οφείλει μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα.

Πρόσφατα, για πρώτη φορά Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ΑΟΖ σε μια

 ερώτηση στην  Βουλή για τα πετρέλαια. Ο πρωθυπουργός είπε: “Η ΑΟΖ δεν είναι

 κάποιο μαγικό χαρτί, με υπερφυσικές ιδιότητες, που λύνει όλα τα προβλήματα”.  Αλλά

 κανείς ποτέ δεν είπε ότι η ΑΟΖ είναι ένα μαγικό χαρτί με υπερφυσικές ιδιότητες. Νομίζω

 ότι ήταν μια προσπάθεια υποτίμησης της ΑΟΖ για να δικαιολογήσει το γεγονός ότι την

 είχε αγνοήσει όλα τα χρόνια που ήταν Υπουργός Εξωτερικών και Πρωθυπουργός. Το

 γεγονός και μόνο της αναφοράς της ΑΟΖ από το βήμα της Βουλής όμως, σημαίνει ότι

 δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί και πρέπει να συμπεριληφθεί στις συνομιλίες με τους

 Τούρκους.

 Ένας από του μεγάλους οπαδούς της ΑΟΖ τον τελευταίο χρόνο είναι και ο Αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας Αντώνης Σαμαράς και επιτέθηκε στον Πρωθυπουργό που αρνείται να υιοθετήσει ΑΟΖ αλλά ξεχνάει ότι όταν κάποτε ήταν αυτός Υπουργός Εξωτερικών, η  ΑΟΖ  είχε ήδη δημιουργηθεί οκτώ χρόνια νωρίτερα και δεν επιδίωξε τότε να δημιουργήσει ΑΟΖ. Ευχόμαστε να το κάνει τώρα.

 

ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ

Είναι δύσκολο και ίσως παράτολμο να επιχειρήσει κανείς να προβλέψει τι είδους απόφαση θα ελάμβανε το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, σε περίπτωση που τελικά έφτανε ενώπιών του η Ελληνοτουρκική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου. Έχοντας όμως υπόψη τις προηγούμενες αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου σε παρεμφερείς διαφορές, μπορούμε να εικάσουμε ότι το Δικαστήριο θα χρησιμοποιούσε σ’ αυτή την περίπτωση την αρχή της «ίσης απόστασης-ειδικών περιστάσεων» αντί για μόνο την αρχή της ίσης απόστασης.

Δυστυχώς, το Διεθνές Δικαστήριο όχι μόνο φαίνεται να διστάζει να ακολουθήσει ένα προηγούμενο (precedent) σε περιπτώσεις οριοθέτησης, αλλά επίσης δεν έχει δημιουργήσει ορισμένους κανόνες προς τους οποίους τα ενδιαφερόμενα κράτη θα μπορούσαν να στραφούν για καθοδήγηση.

Αν και δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι μια ζώνη 12 ν.μ. γύρω από τα νησιά θα είναι η εμπειρική μέθοδος για τις επόμενες αποφάσεις οριοθέτησης του Διεθνούς Δικαστηρίου, μπορούμε ωστόσο να πούμε ότι είναι ξεκάθαρο ότι η  ΑΟΖ ενός νησιού δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το διεθνώς καθιερωμένο και αναγνωρισμένο μέγιστο της αιγιαλίτιδας ζώνης.

Εάν μια ζώνη 12 ν.μ. δοθεί στα ελληνικά νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τότε η ΑΟΖ της Τουρκίας θα είναι περιορισμένη.  Εάν η οριοθέτηση γίνει με βάση την νέα Σύμβαση του 1982 η Τουρκία θα λάβει μόνο 2-4% της συνολικής έκτασης του Αιγαίου. Αλλά, μια και το Διεθνές Δικαστήριο, με τις τελευταίες αποφάσεις του, έχει δώσει έμφαση στις αρχές της δικαιοσύνης (επιείκειας), η περιοχή που θα λάβει η Τουρκία θα είναι περίπου 10-12% του συνόλου της ΑΟΖ του Αιγαίου, υποθέτοντας βέβαια ότι τα ελληνικά νησιά δικαιούνται τουλάχιστον μια ζώνης 12 ναυτικών μιλίων.

Το κύριο πρόβλημα που θα έχει η Ελλάδα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είναι αυτό του Καστελόριζου διότι το Δικαστήριο, σε περιπτώσεις που ένα νησάκι βρίσκεται μπροστά σ’ ένα τεράστιο ηπειρωτικό χώρο ενός άλλου κράτους , ποτέ δεν δίνει «πλήρη επήρεια» σε αυτό το νησάκι. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο τότε η Ελλάδα δεν θα έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο. Γι’ αυτό το λόγο η απραξία των κυβερνήσεων της Ελλάδας τα τελευταία 30 χρόνια να μην ορίσει ΑΟΖ και να κάνει ταυτόχρονη οριοθέτηση με την Αίγυπτο και την Κύπρο αποτελεί μια τεράστια παράλειψη.

Βέβαια, ακόμα και σήμερα δεν είναι καθόλου αργά να γίνει κάτι τέτοιο. Πρέπει να συμφωνήσουμε για μια τριεθνή οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο που θα δίνει πλήρη επήρεια στο Καστελόριζο και στην Στρογγύλη. Η Τουρκία, σίγουρα, θα μπορεί να ζητήσει παρέμβαση της Χάγης, κάτι που δικαιούται να κάνει, αλλά η θέση της θα είναι πιο αδύνατη εάν υπάρχει αυτή η τριεθνής οριοθέτηση που θα έχει και την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής  Ένωσης. Σε περίπτωση που τελικά δεν έχουμε θαλάσσια σύνορα με τη Κύπρο η ζημιά πέραν από  πολιτική, και ιδεολογική είναι  και οικονομική. Διότι μπορεί να υπάρξει οικονομική ζημιά εάν τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που θα χάσουμε, σε περίπτωση μείωσης της ΑΟΖ του Καστελόριζου και της Στρογγύλης, είναι αρκετά μεγάλα. Πάντως, καλό είναι να γνωρίζουμε ότι εάν χρειαστεί να περάσει ένας αγωγός από την Κύπρο στην Κρήτη και πρέπει να περάσει από την τουρκική ΑΟΖ, η Τουρκία δεν έχει κανένα δικαίωμα να εμποδίσει την διέλευση του διότι είναι ρητά αναγνωρισμένο δικαίωμα από το Άρθρο 79 της Συνθήκης για το Δίκαιο της Θάλασσας. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι καθορίσει την πορεία που θα πρέπει να ακολουθήσει ένας αγωγός όταν διασχίζει την δικιά της ΑΟΖ.

Παρά το γεγονός ότι το θέμα της Χάγης έχει διαιρέσει τους Έλληνες ειδικούς  σε χαμένους και κερδισμένους, προσωπικά δεν πιστεύω ότι αυτό είναι η ουσία του θέματος. Το Δικαστήριο  εκδίδει «αποφάσεις» που όλα τα κράτη οφείλουν να αποδέχονται, ανεξάρτητα εάν έχασαν ή κέρδισαν. Στη τελευταία του απόφαση για την οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ρουμανία και στην Ουκρανία, έχασε η Ουκρανία  πού είχε ελληνικές θέσεις και κέρδισε η Ρουμανία που είχε τουρκικές θέσεις. Σημασία έχει ότι μια απόφαση της Χάγης θα λύσει την Ελληνοτουρκική διένεξη και η Ελλάδα δεν θα κινδυνεύει από τον τουρκικό επεκτατισμό και θα είναι ελεύθερη να κάνει γεωτρήσεις για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, να μπορεί να αξιοποιήσει στο έπακρον την αλιευτική της δυνατότητα και να χρησιμοποιήσει τον εναέριο χώρο της ΑΟΖ για αιολική ενέργεια.

Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι όσοι προτείνουν προσφυγή στη Χάγη είναι σχεδόν «προδότες». Αλλά με αυτό το σκεπτικό ήταν προδότες και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου που επέμεναν ότι η διένεξή  μας με την Τουρκία έπρεπε να πάει στη Χάγη. Στη Χάγη βέβαια δεν πρόκειται να πάμε ποτέ διότι δεν το θέλει η Τουρκία όχι μόνο επειδή θα χάσει αλλά επειδή δεν επιθυμεί να υπάρξει λύση στην Ελληνοτουρκική διένεξη με ασφάλεια διεθνούς δικαίου πιστεύοντας έκδηλα ότι αυτή η διένεξη είναι χρήσιμη και συμφέρουσα για τα δικά της σχέδια στην  περιοχή, τα οποία επιδιώκει να «λύσει» όχι με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου αλλά με προσφυγή σε πολιτικά και στρατιωτικά μέσα πίεσης.

Τελειώνοντας, θέλω να επαναλάβω ότι η Ελλάδα όταν αποφασίσει να δημιουργήσει ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές της ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την Τουρκία. Απλώς η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει μια ελληνική ΑΟΖ όπως ακριβώς έκανε και με την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά η Κύπρος ούτε φοβήθηκε ούτε σταμάτησε από αυτή την ενέργεια της Τουρκίας και μάλιστα πήρε και την έγκριση της ΕΕ. Η Άγκυρα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει και να αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλει τις όποιες νέο-οθωμανικές βλέψεις της στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα.

Οι αυξανόμενες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο Πέλαγος, τα σενάρια μυστικής

 Διπλωματίας μεταξύ Αθήνας- Άγκυρας και η εγκληματική αμέλεια των ελληνικών

 κυβερνήσεων να υιοθετήσουν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) θέτουν σε

 κίνδυνο τα εθνικά κυριαρχικά μας δικαιώματα σε μια περίοδο που η Ελλάδα εμφανίζεται

 τρωτή απέναντι σε διεθνείς πιέσεις.

 

ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ συζήτηση με τον Νίκο Λυγερό

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΝΗ:

           

ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

 

Μέσα στη δίνη των προβλημάτων που προκαλεί η οικονομική κρίση, πολύ συχνά σκεφτόμαστε ότι, αν η Ελλάδα ήταν ισχυρότερη, κι αν διαπραγματευόταν καλύτερους όρους συνύπαρξης με την Ε.Ε. και τους γείτονες, ίσως να μην είχαμε φτάσει ως εδώ.

Μόλις πριν λίγες μέρες, μάθαμε επίσημα πως στο υπέδαφος του Αιγαίου, του Ιονίου, στον Πατραϊκό και την Ήπειρο, βρέθηκαν τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ έχει ήδη αρχίσει η  αντίστροφη μέτρηση για τη χρεοκοπία της χώρας…

Στη Μεσόγειο, οι γεωπολιτικές ισορροπίες και οι διακρατικές σχέσεις αλλάζουν (Καστελόριζο, Κύπρος, Αραβική Εξέγερση, Ισραήλ…), με άμεσες επιδράσεις στο μέλλον μας. Η θάλασσα ανέκαθεν ήταν πηγή ζωής και πλούτου για τη χώρα. Σήμερα, όπως και πάντα, η θάλασσα είναι το θεμέλιο της Ελλάδας. Ο καθορισμός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (Α.Ο.Ζ.) της Ελλάδας, παρά τις αντιδράσεις της Τουρκίας, μπορεί να προσδώσει στην πατρίδα μας τεράστια διαπραγματευτική, πολιτική και οικονομική ισχύ.

 Ο Νίκος Λυγερός είναι στρατηγικός αναλυτής με πολύχρονη πείρα και έργο στο χειρισμό ζητημάτων Α.Ο.Ζ. για την Κύπρο, τη  Γαλλία και την Ελλάδα.

 

ΤΕΤΑΡΤΗ 19 0ΚΤΩΒΡΙΟΥ  ΣΤΙΣ 6.00μμ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ, ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ, ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ “ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ” ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ, ΜΕΓΙΣΤΗΣ 18-20 με θέμα:   ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

 

“Ενώ οι περισσότεροι προσπαθούν να μας πείσουν ότι η Α.Ο.Ζ. δεν έχει μεγάλη σημασία σε σχέση με το Casus Belli για τα χωρικά ύδατα και την υφαλοκρηπίδα, η Α.Ο.Ζ. αποδει-κνύει de facto ότι είναι όχι μόνο πιο λειτουργική, αλλά και αποτελεσματικότερη.[….]. Η από-τελεσματικότητα της  Α.Ο.Ζ. είναι τόσο ξεκάθαρη, που τους αναγκάζει να προωθήσουν τις θέσεις της Τουρκίας, για να μη φανεί η αδράνειά τους κι η έλλειψη πρωτοβουλίας. “Ακόμα και αν υπάρχουν δυσκολίες, ποτέ ο ελληνισμός δεν έκανε τόσο σημαντικά βήματα στον τομέα του Δίκαιου της Θάλασσας. Ποτέ το Αιγαίο δεν έδειξε τόσο ξεκάθαρα τις δυνατότητες που προσφέρει στην πατρίδα μας. Και όλα τα λόγια περί στρατηγικού βάθους και νεοθω-μανισμού φαίνονται πολύ μεγάλα μπροστά στις λεγόμενες μικρές πράξεις. Κι όσοι προ-σπαθούν να μας πείσουν ότι η Τουρκία είναι μια μεγάλη δύναμη, πρέπει να αποδεχθούν ότι έχει μεγάλα προβλήματα με μικρούς παίκτες. Την ενοχλούν οντότητες, όπως είναι το Καστελόριζο και η Κύπρος, και δεν μπορεί ν’ αναπτυχθεί στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεί-χνει τη δύναμή της με τα διάφορα Casus Belli που εκδίδει, αλλά στην πράξη έχει αληθινά προβλήματα που δεν μπορεί να αποφύγει.”     (Ν. Λυγερός).-

                            

Οκτώβριος 2011

Ανακηρύσσουν de facto ΑΟΖ προς Τουρκία με θέσπιση «μέσης γραμμής»!

Με νόμο η Ελλάδα («τη προτροπή» των ΗΠΑ) προχωρά στην de facto ανακήρυξη για πρώτη φορά Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) σε όλο το μήκος της ηπειρωτικής και νησιωτικής αιγιαλίτιδας ζώνης της, (πέρα από το Ιόνιο και τη Νότια Κρήτη που περιλαμβάνονταν στην πρόσκληση ενδιαφέροντος προς τις εταιρείες για την διενέργεια ερευνών και εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου) και σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές της από τον Έβρο μέχρι την Μεγίστη (Καστελόριζο). Η νόμος θα ψηφιστεί αμέσως μόλις ανοίξει η Βουλή από το θερινό τμήμα.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου κινούμενη μεταξύ των παραδοσιακών φοβικών συνδρόμων έναντι της Τουρκίας, της διάθεσης εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων (όπως αποκάλυψε χθες το defencenet.gr με το βιβλίο του Ν.Μπουλούκμπασι) στην Άγκυρα και της αμερικανικής «δίψας» για φυσικό αέριο που θα διοχετευθεί και θα απεξαρτήσει εν μέρει τουλάχιστον την Ευρώπη από την Ρωσία για την ώρα διαλέγει το τελευταίο. Με τις εγγυήσεις των ΗΠΑ, οι οποίες πλέον αντιμετωπίζουν την Τουρκία περισσότερο ως ανταγωνιστή, παρά ως σύμμαχο στην ανατολική Μεσόγειο.

Το κείμενο του νέου νόμου που καθορίζει τις ιδρυτικές διατάξεις για την δημιουργία του δημόσιου φορέα παροχής αδειών έρευνας και αξιοποίησης φυσικού αερίου και υδρογονανθράκων, είναι πραγματική «βόμβα», αφού καθορίζει μια υφαλοκρηπίδα ή μια ΑΟΖ («αφ’ης κηρυχθεί» κάνοντας την κήρυξη της ΑΟΖ εντελώς τυπική διαδικασία) 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές ηπειρωτικών και νησιωτικών περιοχών! Αλλά το πιο ενδιαφέρον σημείο είναι άλλο.

Προβαίνει σε μια de facto «αφ’εαυτής» ρύθμιση, έστω και αν δεν έχει υπάρξει συμφωνία οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, βασικά με την Τουρκία: Τη μέση γραμμή!

Κάτι που αφορά κυρίως την Ανατολική Μεσόγειο, αφού το Αιγαίο μετατρέπεται σε «κλειστή ελληνική λίμνη» με αυτή την ρύθμιση με εξαίρεση κάποιες περιοχές  στο Βόρειο Αιγαίο όπου η Ίμβρος δίνει μια «ανάσα» στην Τουρκία.

Ιδού πως προσδιορίζει ο νόμος τις υποθαλάσσιες περιοχές ερευνών:

«Ο βυθόs και το υπέδαφος των εσωτερικών υδάτων, της αιγιαλίτιδας ζώνης, της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (αφ’ης κηρυχθεί) μέχρι την απόσταση των 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης. Eλλείψει συμφωνίας οριοθέτησης με γειτονικά κράτη των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές, το εξωτερικό όριο της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (αφ’ης κηρυχθεί) είναι η μέση γραμμή, κάθε σημείο της οποίας απέχει ίση απόσταση από τα εγγύτερα σημεία των γραμμών βάσης (τόσο ηπειρωτικών όσο και νησιωτικών) από τις οποίες μετράται το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης”!

Πολύ καλό για να είναι αληθινό; Ας είμαστε ρεαλιστές στις εκτιμήσεις μας. Ούτε η Ελλάδα – ειδικά με την παρούσα κυβέρνηση – ούτε πολύ περισσότερο η Κύπρος θα προχωρούσαν σε τέτοιες κινήσεις αν δεν υπήρχε η κάλυψη των Ηνωμένων Πολιτειών και η σύμπηξη της συμμαχίας με το Ισραήλ που και αυτή οι ΗΠΑ την επέβαλαν.

Για το λόγο αυτό έχει μεγάλη σημασία να δούμε πως θα εξελιχθεί και η 1η Οκτωβρίου, όπου η Τουρκία δήλωσε ότι θα αντιδράσει με τον ενδεικνυόμενο τρόπο κατά των σκαφών της αμερικανικής Noble Energy που θα κάνει τις πρώτες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ για φυσικό αέριο.

Σε ότι αφορά τα «οικόπεδα» και τους όρους παραχώρησής τους στις εταιρείας (αμερικανικές κατά βάση, φυσικά…). «Οι άδειες αναζήτησης 18μηνες  σε συγκεκριμένες περιοχές που δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα 4.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στην ξηρά και τα 20.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στη θάλασσα. Η παραχώρηση δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης γίνεται με τρεις τρόπους: είτε μετά από διακήρυξη, είτε μετά από αίτηση ενδιαφερόμενου επενδυτή, ή με ανοιχτή πρόσκληση (open door) για εκδήλωση ενδιαφέροντος»

Το ζήτημα είναι ότι το όλο σκηνικό υπαγορεύεται από τα συμφέροντα μιας ξένης δύναμης, η οποία στην παρούσα φάση είναι πλήρως προσανατολισμένα υπερ της ελληνική πλευράς. Αυτή η συγκυρία πόσο θα διαρκέσει; Πόσο έτοιμη είναι η ελληνική πλευρά από άποψη ισχύος να εξασφαλίσει μόνη της την υπεράσπισι των δικαιωμάτων της; Μην ξεχνάμε ότι η καταστροφή του 1922 επήλθε όταν άλλαξαν οι γεωστρατηγικές ισορροπίες εις βάρος μας, και μας έπιασαν εντελώς απροετοίμαστους!

Στο μεταξύ τα κόμματα της Αριστεράς εξέδωσαν πρώτα ανακοινώσεις, επιδεικνύοντας αξιοθαύμαστα αντανακλαστικά, αναφορικά με την αποκάλυψη του defencenet.gr για το βιβλίο του Ντενίζ Μπουλούκμπασι, πρώην εμπειρογνώμονα του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος αναφέρει ότι η κυβέρνηση Σημίτη με υπουργό Εξωτερικών τον Γιώργο Παπανδρέου, είχε συμφωνήσει στη εκχώρηση του δικαιώματος μη επέκτασης των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια σε όλο το εύρος των περιοχών που γειτνιάζουν με την Τουρκία και σε όλους τους διύλους και θαλάσσιες περιοχές στρατηγικής σημασίας. Σε δήλωση προέβη πριν λίγα λεπτά και η Ν.Δ. δια του υπεύθυνου του Τομέα Εξωτερικών, Πάνου Παναγιωτόπουλου.

«Ανεξάρτητα από το τί θα πει ή δεν θα πει η κυβέρνηση, ο λαός πρέπει να έχει το νου του», τονίζει το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του σχετικά με τα όσα ισχυρίζεται ο Ντενίζ Μπουλούκμπασι. Το ΚΚΕ τονίζει ότι «οι κίνδυνοι για κυριαρχικά δικαιώματα είναι τεράστιοι», καθώς «η NATOποίηση και συνεκμετάλλευση του Αιγαίου βρίσκεται διαρκώς στο τραπέζι, όπως το ΚΚΕ έχει εδώ και καιρό καταγγείλει, γιατί αυτό επιδιώκουν ισχυρά τμήματα της ελληνικής και τουρκικής πλουτοκρατίας».

Να ενημερωθεί η Βουλή για τις ελληνοτουρκικές διαπραγματεύσεις για το Αιγαίο και να συνεδριάσει το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, ζητεί, με ανακοίνωσή του, ο ΣΥΝ και ταυτόχρονα κατηγορεί την κυβέρνηση ότι είναι απαράδεκτο να ενημερώνονται τα πολιτικά κόμματα και η κοινή γνώμη της χώρας από ανεπίσημα τουρκικά δημοσιεύματα για πτυχές των, μέχρι σήμερα, 50 κύκλων συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας σε ευαίσθητα εθνικά μας θέματα.

Στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΝ «απαιτεί να υπάρξει ενημέρωση στην Ελληνική Βουλή για τις εξελίξεις των συνομιλιών» και προσθέτει ότι η μυστική διπλωματία δεν είναι προς όφελος των λαών και ενέχει κινδύνους πολύπλευρων εκμεταλλεύσεων για ιδιοτελείς σκοπούς ακόμα και εσωτερικής κατανάλωσης.

Το θέμα της υφαλοκρηπίδας και των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, που άπτονται αυτού του ζητήματος, οφείλουν να διευθετηθούν με βάση τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και την από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης», επισημαίνει ο ΣΥΝ, υποστηρίζοντας ότι η προοπτική αυτή «είναι μια λύση που διασφαλίζει τόσο την διαφάνεια όσο και την ειρηνική επίλυση των διαφορών προς όφελος και των δύο γειτονικών λαών, σε μια εποχή όπου η βαθιά οικονομική κρίση δεν επιτρέπει κανενός είδους μικροτυχοδιωκτισμούς αλλά ούτε και εφησύχαση».

Επίσης σε σχετική ανακοίνωσή του ο υπεύθυνος του Τομέα Εξωτερικών της Ν.Δ. Πάνος Παναγιωτόπουλος αναφέρει τα εξής:

“Από τα όσα αναφέρει στο βιβλίο του ο Τούρκος πρώην διπλωμάτης Ντενίζ Μπολούκμπασι, ο οποίος έλαβε μέρος στις 36 από τις 50 διερευνητικές επαφές Ελλάδας – Τουρκίας, που έχουν δρομολογηθεί από το 2002, ανακύπτουν – εκ νέου- πολλά ερωτηματικά και απορίες για το πραγματικό περιεχόμενο αυτών των συνομιλιών, που διεξάγονται μεταξύ εκπροσώπων των δύο Υπουργείων των Εξωτερικών.

Τα ερωτηματικά αυτά πολλαπλασιάζονται και από το γεγονός ότι οι ισχυρισμοί του Τούρκου πρεσβευτή ότι “ η Ελληνική πλευρά δέχθηκε σε ορισμένες περιοχές του Αιγαίου να υποχωρήσει από  το δικαίωμα της επέκτασης των χωρικών της  υδάτων στα 12 μίλια” αναφέρονται στην χρονική περίοδο όπου πολιτικός προϊστάμενος του ΥΠΕΞ ήταν ο κ. Γιώργος Παπανδρέου και Πρωθυπουργός ο κ. Κώστας Σημίτης.

Επειδή τα όσα υποστηρίζει ο κ. Μπολούκμπασι για το ακριβές περιεχόμενο των διερευνητικών συνομιλιών Ελλάδας – Τουρκίας έρχονται να προστεθούν σε ένα πλήθος δηλώσεων Τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων, (μεταξύ αυτών, στο παρελθόν,  ο Αντιπρόεδρος Αρίντς αλλά και επίσημες πηγές του Τουρκικού ΥΠΕΞ) ήρθε η ώρα ο ίδιος ο Πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου να αποκαταστήσει την αλήθεια και να βάλει τα πράγματα στην θέση τους, για να σταματήσει η Τουρκική πλευρά να δημιουργεί εντυπώσεις σε βάρος της Ελλάδος και να παραπληροφορεί την διεθνή κοινή γνώμη, προπαγανδίζοντας και προβάλλοντας απόψεις, από πλευράς Τουρκίας, που θίγουν κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας στο Αιγαίο.

Οι “αναιμικές” δηλώσεις και διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου του εκπροσώπου του Υπουργείου Εξωτερικών, που γίνονται από καιρού εις καιρόν, δεν επαρκούν πλέον…”.

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

 

Η υφαλοκρηπίδα, η ΑΟΖ και το ζήτημα του Αιγαίου.

Περιορισμοί της ελεύθερης θάλασσας, επέκταση της κυριαρχίας των κρατών.
Το τελευταίο κείμενο του Αναστάσιου Πεπονή

Ένα κείμενο-παρακαταθήκη για την Ελλάδα, που συμπυκνώνει πολλά από τα χαρακτηριστικά που ενέταξαν τον Αναστάσιο Πεπονή μεταξύ των μεγάλων ελλήνων πολιτικών ανδρών -τον ορθολογισμό, τον πατριωτισμό, την ακόρεστη βούληση προσφοράς στην πατρίδα- δημοσιεύει σήμερα η “Μ”.
Πρόκειται για το τελευταίο κείμενο του Αναστάσιου Πεπονή, όπου ο εκλιπών πολιτικός παρουσιάζει με ενάργεια, διεισδυτικότητα, τόλμη και επεξηγηματική δεινότητα τα κρίσιμα και εξαιρετικά επίκαιρα θέματα της υφαλοκρηπίδας, της ΑΟΖ και του ζητήματος του Αιγαίου. “Οι ενδείξεις για την ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων [στο Αιγαίο] είναι σοβαρές… Η εκτίμηση αν είναι όχι μόνο υπαρκτά αλλά και επιδεκτικά συμφέρουσας εκμετάλλευσης είναι ζήτημα ζωτικό για την οικονομία της Ελλάδας”, γράφει χαρακτηριστικά ο Αναστάσιος Πεπονής, παραπέμποντας σχετικά σε δημοσίευση του καθηγητή Βασίλη Παπαγεωργίου από τα τέλη του 1998 στο περιοδικό “Δίαυλος”. Το κείμενο φιλοξενείται, μαζί με άλλες εκλεκτές παρεμβάσεις, στον τόμο που εξέδωσε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για να τιμήσει τον ομότιμο καθηγητή Βασίλη Παπαγεωργίου για την προσφορά του επί 35 χρόνια στην επιστήμη, στο πανεπιστήμιο της πόλης και στην κοινωνία. Ο τιμητικός τόμος επιδόθηκε στον καθηγητή Παπαγεωργίου σε ειδική τελετή στο ΑΠΘ τον περασμένο Μάιο. Το κείμενο του Αναστάσιου Πεπονή δημοσιεύεται σήμερα στη “Μ” με την ευγενική άδεια του ιδίου και του πρύτανη του ΑΠΘ Γιάννη Μυλόπουλου.

Καθηγητής Βασίλης Παπαγεωργίου: “Ο Πεπονής ήταν ένας πολύ μεγάλος Έλληνας”

“Είχα το πολύ μεγάλο προνόμιο και την τιμή να γνωρίσω τον μεγάλο αυτόν έλληνα πολιτικό, τον Αναστάση Πεπονή, και να με συνδέσει μαζί του μία ειλικρινής, ανιδιοτελής και πολύ μεγάλη φιλία τα τελευταία είκοσι χρόνια. Οι συζητήσεις μαζί του μου φώτισαν πολλές δυσνόητες αλλά και σκοτεινές πλευρές για το ζήτημα του Αιγαίου και ειδικότερα για το θέμα των υδρογονανθράκων. Είχα την ευκαιρία μέσα από αυτές τις πολύ μεγάλες συζητήσεις να διαπιστώσω το μέγεθος του πατριωτισμού, της εντιμότητας, του ορθολογισμού του ανδρός. Ήταν ένας πολύ μεγάλος  Έλληνας και τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής μου θα με συντροφεύει η ανάμνηση αυτής της πολύ μεγάλης προσωπικότητας”.

Την Πέμπτη η κηδεία

Την Πέμπτη στις 11 το πρωί θα γίνει η κηδεία του πρώην υπουργού Αναστάση Πεπονή. Η νεκρώσιμος ακολουθία θα τελεστεί στον ιερό ναό των Αγίων Θεοδώρων στο Α’ νεκροταφείο Αθηνών. Υπενθυμίζεται ότι με πρωτοβουλία του υπουργού Εσωτερικών, Χάρη Καστανίδη, η κηδεία του Αναστάση Πεπονή θα γίνει δημοσία δαπάνη, με τιμές υπουργού εν ενεργεία.
 

---

Η υφαλοκρηπίδα, η ΑΟΖ και το ζήτημα του Αιγαίου

Περιορισμοί της ελεύθερης θάλασσας, επέκταση της κυριαρχίας των κρατών

Έως και τα μέσα του 20ού αιώνα κυριαρχούσε στο διεθνές δίκαιο η νομική διάκριση των θαλασσίων εκτάσεων της γης σε αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) και ανοικτή, ή ελεύθερη, θάλασσα. Τα παράκτια κράτη ασκούσαν κυριαρχικά δικαιώματα μόνο στα χωρικά τους ύδατα. Σ’ όλη την άλλη θαλάσσια έκταση ίσχυε η αρχή της ελευθερίας των θαλασσών με την οποία αποκλειόταν η άσκηση σ’ αυτήν οιωνδήποτε κυριαρχικών δικαιωμάτων κράτους.

Τις κρατούσες αντιλήψεις για τον ρόλο και το νομικό καθεστώς των θαλασσών μετέβαλαν τεχνολογικές εφαρμογές πορισμάτων της επιστημονικής έρευνας, ιδίως από τα μέσα του 20ού αιώνα. Στον ρόλο της θάλασσας ως οδού επικοινωνίας (ναυτιλία) και ως πηγής τροφής (αλιεία), προστέθηκε η εκμετάλλευση πλούτου στον βυθό των θαλασσών και στο υπέδαφός του.

Η αυστηρή διάκριση σε χωρικά ύδατα και ελεύθερη θάλασσα έπαυσε να ισχύει από το 1958 με την εισαγωγή της υφαλοκρηπίδας ως νομικής έννοιας από τη σχετική με αυτήν Σύμβαση της Γενεύης. Με αυτή τη σύμβαση αναγνωρίστηκαν ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα του παράκτιου κράτους στην υφαλοκρηπίδα, δηλαδή σε περιοχή του βυθού και του υπεδάφους του που εκτείνεται πέραν της αιγιαλίτιδας ζώνης σε βάθος έως 200 μέτρα. Αντικείμενο αυτών των ειδικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα είναι η έρευνα και εκμετάλλευση μη ζώντων φυσικών πόρων, κυρίως φυσικού αερίου και πετρελαίου. Αναγνωρίστηκε έτσι ένας μερικός περιορισμός του εύρους της ελεύθερης θάλασσας(1).

Όταν το 1973 ενέργειες και κυβερνητικές πράξεις της Τουρκίας, με πρόσχημα έρευνες πετρελαίου, γέννησαν το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, ίσχυαν οι διατάξεις της Σύμβασης της Γενεύης. Η Ελλάδα αναγνώριζε ως μόνο υπαρκτό και προς επίλυση ζήτημα μεταξύ των δύο χωρών την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας με εφαρμογή των διατάξεων της τότε ισχύουσας σύμβασης. Αυτή η σύμβαση ρητά όριζε ότι ο όρος “υφαλοκρηπίδα” χρησιμοποιείται και για τον βυθό της θάλασσας και το υπέδαφος των θαλάσσιων περιοχών που συνέχονται με τις ακτές νήσων. Οι πράξεις όμως παραχώρησης υποθαλάσσιων εκτάσεων της τουρκικής κυβέρνησης, καθώς και οι αντίστοιχοι χάρτες, αγνοούσαν την υφαλοκρηπίδα των νησιών μας και περιλάμβαναν στα όριά τους μεγάλα τμήματα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Επακολούθησε το 1982 η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Ελλάδα κύρωσε το 1995 με τον Ν. 2321 αυτή τη σύμβαση (εφεξής Σύμβ. Η.Ε.) η οποία, σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος, αποτελεί μέρος του εσωτερικού μας δικαίου. Με το άρθρο 121, παρ. 2, η Σύμβ. Η.Ε. ορίζει, ανάμεσα σ’ άλλα, ότι οι διατάξεις για την υφαλοκρηπίδα ισχύουν και για την υφαλοκρηπίδα μιας νήσου. Τρία μόνο κράτη, μεταξύ των οποίων η Τουρκία και οι ΗΠΑ, δεν έχουν προσυπογράψει αυτή τη σύμβαση, η οποία όμως εφαρμόζεται από το Διεθνές Δικαστήριο των Η.Ε. (Χάγης) σε σχετικές διαφορές που καλείται να επιλύσει. Αυτή τη σύμβαση θα ερμηνεύσει και θα εφαρμόσει το Δικαστήριο και στην περίπτωση που θα γίνει δεκτή η πρόταση της Ελλάδας να υπαχθεί στην κρίση του το ζήτημα της οριοθέτησης στο Αιγαίο.

Η Σύμβ. Η.Ε. όμως πρόσθεσε ακόμα έναν περιορισμό του εύρους της ελεύθερης θάλασσας με την αναγνώριση και άλλων ειδικών κυριαρχικών δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους. Πρόκειται για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, εφεξής ΑΟΖ, η οποία επίσης εκτείνεται πέρα από τα όρια της χωρικής θάλασσας. Η κύρια διαφορά της ΑΟΖ από την υφαλοκρηπίδα -όχι όμως η μόνη- έγκειται στο ότι, με το άρθρο 56 της Σύμβ. Η.Ε., το παράκτιο κράτος που θεσπίζει ΑΟΖ ασκεί ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα έρευνας, εκμετάλλευσης, διαχείρισης, στον βυθό, το υπέδαφός του, αλλά και στα υπερκείμενα θαλάσσια ύδατα. Κατά συνέπεια όχι μόνο σε μη ζώντες φυσικούς πόρους (ορυκτά), αλλά και σε ζώντες, δηλαδή κυρίως αλιείας. Μια άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι σύμφωνα με ρητές διατάξεις του άρθρου 77 της Σύμβ. Η.Ε., τα δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα υπάρχουν και διατηρούνται ανεξάρτητα απ’ το εάν το παράκτιο κράτος την ερευνά ή την εκμεταλλεύεται και χωρίς να απαιτείται οιαδήποτε διακήρυξή του. Η ΑΟΖ όμως θεσπίζεται με διακήρυξη από το παράκτιο κράτος το οποίο, όπως θα εξηγηθεί παρακάτω, υποχρεούται σε συγκεκριμένα μέτρα.

Επιστήμονες ειδικοί σε ζητήματα έρευνας πετρελαίου, αλλά και έγκυροι αρθρογράφοι, υποστηρίζουν ως λανθασμένη την εμμονή της Ελλάδας στην έννοια της υφαλοκρηπίδας, την χαρακτηρίζουν ξεπερασμένη από την ΑΟΖ κι ακόμα ότι, αν η Ελλάδα προχωρήσει σε κήρυξη και οριοθέτηση ΑΟΖ, στο Αιγαίο η θέση της θα είναι πιο ισχυρή σε νομικό επίπεδο(2).

Οριοθέτηση και νησιά σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ

Όπως σημειώθηκε, σταθερή θέση της Ελλάδας είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Εξετάζουμε λοιπόν, με τις αναφορές και τις σκέψεις που ακολουθούν, εάν και γιατί, στο ζήτημα του Αιγαίου(3) η μετακίνηση από την υφαλοκρηπίδα στην ΑΟΖ θα ενίσχυε τη θέση της Ελλάδας στο πολιτικό και στο νομικό επίπεδο, αλλά και ως προς το οικονομικό αντικείμενο των αντίστοιχων δικαιωμάτων.

Το μέγιστο εύρος της ΑΟΖ κάθε κράτους μπορεί να είναι 200 μίλια. Το ίδιο ισχύει, σύμφωνα με την ισχύουσα τώρα Σύμβ. Η.Ε., και για την υφαλοκρηπίδα. Τούτο σημαίνει ότι μόνο όπου η απόσταση των γραμμών από τις οποίες μετριέται το εύρος των χωρικών υδάτων αντίπερα χωρών είναι τουλάχιστον 400 μίλια, μπορεί κάθε κράτος να θεσπίσει ΑΟΖ χωρίς να γεννάται ζήτημα οριοθέτησης(4). Γι’ αυτό τον λόγο το άρθρο 74 της Σύμβ. Η.Ε. καθορίζει τις διαδοχικές διαδικασίες με τις οποίες μπορεί να πραγματοποιηθεί η οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ κρατών με έναντι ή προσκείμενες ακτές.

Μήπως όμως αυτές οι ρυθμίσεις για την οριοθέτηση της ΑΟΖ είναι ευνοϊκότερες για την Ελλάδα, σε σύγκριση με εκείνες που διέπουν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας; Η απάντηση είναι αρνητική. Οι σχετικές διατάξεις του άρθρου 74 για την ΑΟΖ είναι ταυτόσημες με εκείνες του άρθρου 83 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.

Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι με τη θέσπιση ΑΟΖ το ζήτημα της οριοθέτησης στο Αιγαίο δεν ξεπερνιέται. Και με τις δύο εκδοχές, η οριοθέτηση και χάραξη της ΑΟΖ αντιμετωπίζονται υπό τις ίδιες γεωγραφικές προϋποθέσεις και με τις ίδιες διαδικασίες που ισχύουν και για την υφαλοκρηπίδα. Εξάλλου μπορεί να υποστηριχθεί ότι η γραμμή οριοθέτησης της ΑΟΖ δεν θα διέφερε από τη γραμμή οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας που τυχόν θα είναι προηγηθεί(5).

Όπως σημειώθηκε, το κράτος της Τουρκίας, με τις πράξεις εκχώρησης σε δική του εταιρεία (ΤΡΑΟ) θαλάσσιων περιοχών στο Αιγαίο για έρευνα πετρελαίου, καθώς και με τους συνοδεύοντες χάρτες, αγνοεί την υφαλοκρηπίδα των νησιών μας.

Η Τουρκία δεν υποστήριξε ευθέως κατά τις δεκαετίες 1970 και 1980, όταν δηλαδή η Ελλάδα δεν είχε ακόμα κυρώσει τη Σύμβ. Η.Ε. ότι τα νησιά του Αιγαίου δεν έχουν υφαλοκρηπίδα την οποία ρητά τους αναγνώριζε η Σύμβαση της Γενεύης του 1958. Τοποθετούσε και τοποθετεί το ζήτημα ως ζήτημα ειδικών συνθηκών και ισορροπίας δικαιωμάτων και συμφερόντων, επικαλούμενη και την έννοια της ευθυδικίας.

Η αναγνώριση της υφαλοκρηπίδας των νησιών αποτελεί σταθερό κανόνα του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Αυτός ο κανόνας επιβεβαιώνεται και με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1958 και με τη Σύμβαση Η.Ε. Η διαφορά έγκειται στη διάκριση μεταξύ νήσων και βράχων στους οποίους η Σύμβ. Η.Ε. δεν αναγνωρίζει υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, όπως και εγκαταλείπει το βάθος των 200 μ. για τον υπολογισμό του εύρους της υφαλοκρηπίδας.

Η νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει λάβει υπόψη της ειδικές συνθήκες, όπως το μέγεθος νησιών με μικρότερο μήκος ακτών σε σύγκριση με εκείνες του άλλου διάδικου κράτους, ή νησιά απομονωμένα από την κύρια εδαφική περιοχή κράτους. Αυτές οι ειδικές συνθήκες αφορούν αποκλειστικά στον υπολογισμό του εύρους της υφαλοκρηπίδας. Απόφαση η οποία να μην αναγνωρίζει σε νησί υφαλοκρηπίδα δεν υπάρχει.

Στην περίπτωση όμως του Αιγαίου δεν πρόκειται για απομονωμένα νησιά. Έχουμε μια πυκνή και συνεχόμενη νησιωτική περιοχή η οποία καλύπτει σημαντικό τμήμα της εδαφικής έκτασης του ελληνικού κράτους, κατοικημένη από σημαντικό μέρος του πληθυσμού του. Σ’ αυτές τις γεωγραφικές συνθήκες στο Αιγαίο στηρίζεται η έγκυρη εκτίμηση ότι “…τα κύρια ελληνικά νησιά όχι μόνο δεν θα αγνοηθούν, αλλά και θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην κατανομή της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στις δύο χώρες”(6).

Η εύλογη επιφύλαξη ως προς τη διάκριση που υποδηλώνει η αναφορά σε “κύρια” νησιά δεν μειώνει τη σημασία αυτής της εκτίμησης: οριοθέτηση από το Δικαστήριο της Χάγης θα είναι πάντως και οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας των ελληνικών νησιών του Αιγαίου.

Το ερώτημα είναι εάν η θέσπιση από την Ελλάδα ΑΟΖ ισχυροποιεί τη θέση της ως προς τα νησιά. Το άρθρο 121 της Σύμβασης Η.Ε. αναγνωρίζει στα νησιά και ΑΟΖ. Είναι όμως η ίδια διάταξη (παρ. 2) με την οποία αναγνωρίζεται στα νησιά και η υφαλοκρηπίδα, όπως επίσης χωρικά ύδατα και συνορεύουσα ζώνη(7). Άρα η θέσπιση ΑΟΖ δεν προσφέρει πρόσθετη υποστήριξη στο ζήτημα των νησιών, σε σύγκριση με κείνη που μας προσφέρει η έννοια της υφαλοκρηπίδας.

Τα ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα που έχει αναγνωρίσει το διεθνές δίκαιο στα παράκτια κράτη ασκούνται κατά κύριο λόγο στο πεδίο της οικονομίας. Όπως σημειώθηκε, η ΑΟΖ θεσπίζει κυριαρχικά δικαιώματα με αντικείμενο την εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διαχείριση, ζωντανών και μη ζωντανών φυσικών πόρων από την επιφάνεια της θάλασσας έως τον βυθό και το υπέδαφός του. Αλλά για τα δικαιώματα με αντικείμενο τον βυθό και το υπέδαφός του, δηλαδή για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεν προβλέπονται ειδικές για την ΑΟΖ ρυθμίσεις – ισχύουν και εφαρμόζονται οι διατάξεις για την υφαλοκρηπίδα (Συμβ. Η.Ε., άρθρο 56, παρ. 3).

Το ζήτημα του Αιγαίου το δημιούργησε η Τουρκία με τις προαναφερθείσες πράξεις της περιόδου 1973-1974. Η εξαγγελία, τον Ιούνιο του 1974, ότι πραγματοποιήθηκαν έρευνες πετρελαίου δυτικά της Λέσβου από ένα μικρό υδρογραφικό σκάφος, το “Τσανταρλί”, ακατάλληλο για αξιόπιστες έρευνες πετρελαίου, επιβεβαιώνει ότι το πετρέλαιο χρησίμευσε ως πρόσχημα για να γεννηθεί ζήτημα Αιγαίου(8). Ούτε αυτή η έρευνα, ούτε όσες ακολούθησαν, ούτε οι πράξεις εκχώρησης και οι χάρτες, μπορούν να έχουν οιαδήποτε νομική συνέπεια επί της υφαλοκρηπίδας, εις βάρος της Ελλάδας και υπέρ της Τουρκίας. Η Τουρκία απέβλεψε και πέτυχε να ανοίξει το ζήτημα του Αιγαίου και να το καταστήσει ζήτημα υπαρκτό και προς επίλυση, εξαρτώμενη όμως αυτή από τη δική της συναίνεση διότι η προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης προϋποθέτει συνυποσχετικό, δηλαδή συμφωνία και συνυπογραφή της Τουρκίας(9).

Η οικονομική εκμετάλλευση – Υδρογονάνθρακες και ψάρια

Πρακτική συνέπεια αυτής της εκκρεμότητας για την οριοθέτηση είναι η αδράνεια της Ελλάδας για έρευνες πετρελαίου σε όλη την έκταση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Οι ενδείξεις για την ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σ’ αυτή την περιοχή είναι σοβαρές(10). Η συστηματική έρευνα για τον ακριβή εντοπισμό τους, για το βάθος τους, για τις κατά προσέγγιση ποσότητες, για την ποιότητά τους, κοντολογίς η εκτίμηση αν είναι όχι μόνο υπαρκτά αλλά και επιδεκτικά συμφέρουσας εκμετάλλευσης, είναι ζήτημα ζωτικό για την οικονομία της Ελλάδας. Αυτή η εκτίμηση όμως προϋποθέτει ευχέρεια ερευνητικής δραστηριότητας, χωρίς περιορισμούς και διακρίσεις, σε όλη την έκταση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Είναι λοιπόν φανερό ότι η σημασία της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, με εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου, δεν περιορίζεται στην ενεργοποίηση της ελληνικής κυριαρχίας επί της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Ανοίγει ενδεχομένως μια σημαντική προοπτική για τη διερεύνηση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας μας στον τομέα της ενέργειας. Η Τουρκία προτείνει και επιδιώκει να συμφωνηθεί συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων. Ουσιαστικά, προτείνει να αποδεχθούμε, αντί για οριοθέτηση, συγκυριαρχία της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο!

Τα ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα του παράκτιου κράτους, που η άσκησή τους προϋποθέτει τη θέσπιση ΑΟΖ, δηλαδή αυτά που δεν καλύπτονται από τις διατάξεις για την υφαλοκρηπίδα, έχουν ως αντικείμενο υπερκείμενους του βυθού πόρους, με κυριότερους τους αλιευτικούς.

Η αλιεία αποτελεί σημαντικό τομέα της εθνικής μας οικονομίας. Το ερώτημα είναι αν η προστασία και εκμετάλλευση ζώντων πόρων στο θαλάσσιο στρώμα του Αιγαίου, καθώς και οι σχετικές έρευνες, εξαρτώνται σε κάποιο έστω βαθμό από τη θέσπιση ΑΟΖ.

Από έρευνες και εκθέσεις αρμοδίων και ειδικών προκύπτει ότι ένα πλέγμα αλιευτικών πρακτικών και διοικητικών αδυναμιών έχει ως συνέπεια την καταστροφή παραγωγικών οικότοπων, μείωση των ιχθυοαποθεμάτων και μαρασμό της παράκτιας αλιείας(11). Να σημειωθεί ότι η παράκτια αλιεία καλύπτει το 95% της αλιευτικής οικονομίας της Ελλάδας.

Η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει έως σήμερα στον τομέα της αλιείας προβλήματα που η επίλυσή τους προϋποθέτει τη θέσπιση ΑΟΖ.

Η ΑΟΖ και οι περίκλειστοι γείτονες – Η περίπτωση της ΠΓΔΜ και η Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995

Στην υφαλοκρηπίδα η άσκηση δικαιωμάτων εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων δεν υπόκειται σε περιορισμούς. Τα δικαιώματα του παράκτιου κράτους είναι αποκλειστικά και απόλυτα. Οιαδήποτε δραστηριότητα τρίτων (κράτους, επιχειρήσεων, ερευνητικών φορέων) εξαρτάται απολύτως από τη συναίνεση του παράκτιου κράτους (άρθρο 77, παρ. 2, Σύμβ. Η.Ε.). Πρόκειται για ένα σοβαρό συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι της ΑΟΖ.

Η θέσπιση της ΑΟΖ παρακολουθείται από ένα πλέγμα όχι μόνο δικαιοδοσιών και δικαιωμάτων, αλλά και υποχρεώσεων, σχετικά με τους ζώντες πόρους, δηλαδή με την αλιεία. Ιδιαίτερη σημασία για το Αιγαίο έχει η πρόβλεψη της Σύμβ. Η.Ε. (άρθρο 62) ότι το παράκτιο κράτος προσδιορίζει τις δυνατότητές του για την εκμετάλλευση ζώντων πόρων της ΑΟΖ. Στην περίπτωση δε που δεν έχει τη δυνατότητα να αλιεύσει όλο τον επιτρεπόμενο όγκο, παρέχει σε άλλα κράτη πρόσβαση στο πλεόνασμα του επιτρεπόμενου αλιεύματος. Η συμμετοχή στην εκμετάλλευση αυτού του πλεονάσματος είναι δικαίωμα για δύο κατηγορίες κρατών: α. για γεωγραφικά μειονεκτούντα κράτη, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 70 της Σύμβ. Η.Ε. και β. για τα κράτη χωρίς ακτές (άρθρο 69, Σύμβ. Η.Ε.).

Το γειτονικό μας κράτος που μπορεί να υπαχθεί στη δεύτερη κατηγορία είναι η ΠΓΔΜ. Η θέσπιση ΑΟΖ στο Αιγαίο προσφέρει σ’ αυτό το χωρίς ακτές γειτονικό μας κράτος μια σημαντική νομιμοποίηση: να ζητήσει από την Ελλάδα τον καθορισμό του επιτρεπόμενου αλιεύματος και της δυνατότητάς να αλιεύει το σύνολό του. Στόχος του αιτήματος θα είναι να παρασχεθεί στο γειτονικό κράτος πρόσβαση στο τυχόν πλεόνασμα αλιεύματος σε ΑΟΖ που θα θεσπιζόταν για το Αιγαίο (άρθρο 62, παρ. 2, Σύμβ. Η.Ε.). Άρνηση της Ελλάδας να καθορίσει το επιτρεπόμενο αλίευμα ή να κατανείμει το τυχόν πλεόνασμα γεννά διάφορα προς επίλυση (άρθρο 297, παρ. 3β, Σύμβ. Η.Ε.) με τις προβλεπόμενες διαδικασίες.

Έχει υποστηριχθεί ότι “αναγνωρίζεται κατ’ αρχήν δικαίωμα συμμετοχής του περίκλειστου κράτους σε περισσότερες από μία ΑΟΖ”, δηλαδή, στην περίπτωση του γειτονικού κράτους, στο Αιγαίο και τον Εύξεινο ή και την Αδριατική, με την πρόσθετη παρατήρηση όμως ότι αυτό το δικαίωμα μπορεί να περιοριστεί εάν οι συνθήκες το επιβάλλουν(12).

Όμως, ανεξάρτητα από το ενδεχόμενο να προσφέρονται ΑΟΖ και άλλων κρατών, εκτός απ’ αυτή του Αιγαίου, για το αίτημα πρόσβασης σε τυχόν πλεόνασμα αλιεύματος, η Ελλάδα έχει ήδη αποδεχθεί την εφαρμογή υπέρ της ΠΓΔΜ των διατάξεων της Σύμβ. Η.Ε., εάν συντρέξουν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις.

Με το άρθρο 13 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας της 13ης Σεπτεμβρίου του 1995 μεταξύ Ελλάδος και ΠΓΔΜ έχει γίνει αποδεκτό ότι η δεύτερη συμβαλλόμενη υπάγεται στην περίπτωση του εδαφικά περίκλειστου κράτους (land-locked state) και ότι τα συμβαλλόμενα μέρη θα καθοδηγούνται από τις εφαρμόσιμες διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας κατά το δυνατό και στην πράξη και όταν θα συνάπτουν τις συμφωνίες που προβλέπονται στο άρθρο 12. Αυτό το άρθρο (12) προβλέπει και διμερείς συμφωνίες σε περιοχές κοινού ενδιαφέροντος. Είναι προφανές ότι η Ελλάδα αποδέχτηκε όρο που μόνο το αντισυμβαλλόμενο κράτος έχει συμφέρον να επικαλεστεί.

Η θέσπιση λοιπόν ΑΟΖ στο Αιγαίο προσφέρει στην ΠΓΔΜ την απαιτούμενη προϋπόθεση να επικαλεστεί τις προαναφερθείσες διατάξεις της Ενδιάμεσης Συμφωνίας και της Σύμβ. Η.Ε., να ζητήσει την τήρησή τους από την Ελλάδα, να προβάλει αμφισβητήσεις ως προς το τυχόν πλεόνασμα και να εγείρει αξιώσεις συμμετοχής. Θα θεμελίωνε έτσι ειδικά οικονομικά συμφέροντα στο Αιγαίο.

Το αίτημα για πρόσβαση σε πλεόνασμα του επιτρεπόμενου αλιεύματος έχει περιορισμένη σημασία, όταν είναι δεδομένες και αδιατάρακτες οι σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ του περίκλειστου και του παράλιου κράτους. Ενδεχομένως αυτή η πρόσβαση να ενισχύει κιόλας υφιστάμενες σχέσεις φιλίας και συνεργασίας. Κι ακόμα δεν προσθέτει ζητήματα εάν πρόκειται για θαλάσσια περιοχή ως προς την οποία δεν υφίστανται εκκρεμότητες με τρίτο κράτος.

Στην περίπτωση όμως του Αιγαίου δεν συντρέχει καμία απ’ αυτές τις προϋποθέσεις. Η στάση των κυβερνήσεων της ΠΓΔΜ στο κρίσιμο θέμα της ονομασίας -με τις προεκτάσεις του- παραμένει αδιάλλακτη. Η θέσπιση λοιπόν ΑΟΖ στο Αιγαίο μπορεί να προσθέσει σ’ αυτά τα ζητήματα και ζήτημα άσκησης αλιευτικών δικαιωμάτων. Ζήτημα που θα συναντούσε στο Αιγαίο το άλλο, το ήδη ανοικτό και κρίσιμης σημασίας, που έχουν γεννήσει οι ισχυρισμοί της Τουρκίας για την ίδια αυτή θάλασσα.

(1) Για την επίδραση του θεσμού της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας στο καθεστώς της ελεύθερης θάλασσας και για τη μείωση του εύρους της βλ. Χρήστου Ροζάκη “Το Δίκαιο της Θάλασσας και η διαμόρφωσή του από τις διεκδικήσεις των παρακτίων κρατών”, εκδ. Παπαζήση 1976, Κεφ. Πρώτο, Β, “Οι περιορισμοί της ελευθερίας των θαλασσών”.
(2) Βλ. μεταξύ άλλων Σταύρο Λυγερό στο εβδομαδιαίο περιοδικό “Επίκαιρα” της 15-4-2010, σελ. 8. Επίσης Κωνστ. Νικολάου στην “Καθημερινή” της 28-2-2010 (ένθετο “Οικονομία”).
(3) Οι διατάξεις της Σύμβ. Η.Ε. που αναγνωρίζουν και υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ στα νησιά ισχύουν και για το Καστελόριζο. Οι γεωγραφικές συνθήκες θέσπισης ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο (Καστελόριζο), διαφέρουν υπέρ της Ελλάδος σε σύγκριση με αυτές που ισχύουν στο Αιγαίο, στο οποίο και μόνο αναφέρεται το παρόν άρθρο.
(4) Βλ. σχετικά Χρ. Ροζάκη “Η ελληνική ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα” στον τόμο “Το δίκαιο της θάλασσας και η εφαρμογή του στην Ελλάδα”, εκδ. Ι. Σιδέρης, 2004, σ. 210.
(5) Αναστασία Στρατή “Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη”, ό.π., σ. 170-178.
(6) Χρ. Ροζάκης, ό.π., σ. 224-225.
(7) Με τη συνορεύουσα ζώνη αναγνωρίζεται στο παράκτιο κράτος η άσκηση ελεγκτικών αρμοδιοτήτων αστυνομικού χαρακτήρα, όπως για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης.
(8) Βλ. Α. Πεπονή “Για το Ζήτημα του Αιγαίου”, εκδ. Α.Α. Λιβάνη, σ. 15-20 και 128-129.
(9) Βλ. Α. Πεπονή, ό.π., σ. 143-144.
(10) Βλ. Βασίλη Παπαγεωργίου, περιοδικό “Δίαυλος”, τεύχ. Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 1998, ένθετο, σ. 40 και επ.
(11) Βλ. Αναστ. Μήλιου, πρεσβευτή της Ελλάδας στην ΕΕ για θέματα Αειοφόρου Θαλάσσιας Πολιτικής, στη http://kavopapas.gr/press/Ενότητα Ειδήσεις: 18 Νοεμβρίου 2009 και http://www.kavopapas.gr./press/news/paremvasi_archipelagous.pdf. Επίσης http://oikologia.gr.
(12) Αναστασία Στρατή, ό.π., σ. 195.

 

Σχέδιο Ανάν και Κυπριακή ΑΟΖ: Τώρα εξηγούνται όλα… .

Η ιστορία, μας έχει δείξει πως πολύ σπάνια μια σημαντική πολιτική απόφαση εκτιμάται στο ποσοστό που της αναλογεί την ώρα που αποφασίζεται.

 Σήμερα σε περίπου καθημερινή βάση διαβάζουμε τα αποτελέσματα επιτυχίας της Κύπρου σχετικά με την οριοθέτηση του θαλασσίου χώρου γύρω από το νησί μέσω της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Το τι μεσολάβησε, ποιοι και με ποιο τρόπο προσπάθησαν να την εμποδίσουν είναι κάτι που έρχεται πια σε δεύτερη μοίρα μιας και σήμερα εξετάζουμε απλώς το δεδομένο. Την οριοθέτηση δηλαδή Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και τα οφέλη αυτής.

Ας θυμηθούμε και αυτό…

Τίτλος: Σχέδιο Ανάν – ΑΟΖ: Τώρα εξηγούνται όλα…

Κώστας Μαυρίδης – Υποψήφιος Βουλευτής ΔΗΚΟ – Επαρχίας Κερύνειας (20.03.2011)

Η οριοθέτηση του θαλάσσιου χώρου γύρω από την Κύπρο μέσω της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) είναι κατά την άποψή μου, η σημαντικότερη πολιτική ευκαιρία των τελευταίων δεκαετιών που παρέχει την δυνατότητα για τεράστιες πολιτικές και οικονομικές ανατροπές. Ωστόσο, ο επιστημονικός εντοπισμός ενεργειακού πλούτου (φυσικού αερίου/πετρελαίου)  στον υποθαλάσσιο χώρο της Κύπρου έγινε ΠΡΙΝ το Σχέδιο Ανάν. Για αυτό, στο Σχέδιο υπήρχαν πρόνοιες-παγίδες που αφαιρούσαν την αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου από το Κυπριακό κράτος και έδιναν σε Τουρκία-Αγγλία πρωτεύοντα ρόλο στην θαλάσσια περιοχή.

Προσωπικά, αισθάνομαι δικαιωμένος που πρωτοστάτησα στην αποκάλυψη εκείνης της συνωμοσίας πριν το δημοψήφισμα. Για παράδειγμα,  φανερώσαμε την ένσταση της Τουρκίας για την συμφωνία μεταξύ Κύπρου-Αιγύπτου για ρύθμιση της θαλάσσιας ΑΟΖ. Η παγίδα ήταν χωσμένη στις 10,000 σελίδες του Σχεδίου που το κοινό δεν διάβασε! Όσο για την πρόσφατη συμφωνία Κύπρου-Ισραήλ, αυτό θα απαιτούσε έγκριση ξεχωριστών πλειοψηφιών ώστε οι Τ/κ και Τούρκοι έποικοι αντιπρόσωποί τους να την εγκρίνουν!

Το «Πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης» που αφορούσε τις Αγγλικές Βάσεις ήταν μέρος του Σχεδίου Ανάν, έξω από το κυρίως μέρος και προνοούσε ότι: «Η Κύπρος δεν θα απαιτήσει, ως μέρος των χωρικών υδάτων της, τα ύδατα μεταξύ των γραμμών οι οποίες περιγράφονται στην έκθεση που αναφέρεται στο Πρόσθετο Πρωτόκολλο …» και ότι «το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να απολάβει πλήρους και ανεμπόδιστης πρόσβασης για ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ σκοπό στα ύδατα μεταξύ των υδάτων τα οποία η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία ΔΕΝ θα διεκδικήσει…». Στο κείμενο υπήρχε αναφορά σε «νέα σύνορα» (!) τα οποία θα καθορίζονταν από πρόσωπο που θα διόριζε η Αγγλία, μετά την αποδοχή του Σχεδίου. Παράλληλα, δεσμευόταν η Κύπρος για πάντα πως οποιαδήποτε διαφορά ΔΕΝ μπορούσε να τεθεί ενώπιον διεθνούς δικαστηρίου. Ξεκαθαρίζουμε ότι η ευθύνη ΔΕΝ αφορά όσους αποδέχτηκαν το Σχέδιο, αλλά εκείνους τους πολιτικούς που γνώριζαν και εντούτοις σιώπησαν.  Άλλωστε, ο κόσμος είχε να επιλέξει με βάση την όποια ενημέρωση είχε και την εμπιστοσύνη που έτρεφε προς συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα.

Η ρύθμιση λοιπόν της ΑΟΖ είναι μια εξέλιξη με τεράστια πολιτική σημασία που προκύπτει ως ευτυχές συνεπακόλουθο της απόρριψης του Σχεδίου Ανάν με  πλήρη ένταξη στην Ε.Ε. Αυτό είναι που διατήρησε ζωντανή την δυνατότητα για αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου, την στιγμή που «σημαίνοντες» πολιτικοί -από το Προεδρικό μέχρι εκείνους στην αντιπολίτευση που ονειρεύονται το Προεδρικό- αλληθώριζαν στην κρίσιμη ώρα. Σήμερα όμως έχουν άποψη και για το πώς πρέπει να διανεμηθούν τα κέρδη που θα προκύψουν! Την ώρα όμως που απαιτούνταν σθένος, πολιτικός ρεαλισμός και διορατικότητα, την ώρα των εξελίξεων που τα πράγματα ήταν ρευστά,  άλλα βαρίδια επικράτησαν και ζύγισαν περισσότερο στα μυαλά τους. Σήμερα, χρόνια αργότερα, όταν τα πράγματα έχουν κριθεί και εδραιωθεί, προβάλλουν απόψεις για το τι πρέπει να γίνει. Χωρίς να εξηγήσουν γιατί δεν «είδαν» εκείνα που απλοί πολίτες εντόπισαν και πρόβαλαν. Η διορατικότητα είναι πολιτική αρετή όταν αφορά το παρόν και το μέλλον, όχι το παρελθόν. Γι αυτό και η σημερινή μεταστροφή τους δημιουργεί περισσότερη καχυποψία για την τότε στάση τους.

Η ρύθμιση των θαλάσσιων ορίων γύρω από την Κύπρο, μαζί με την ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ, σηματοδοτούν μια μοναδική πολιτική ευκαιρία, πέραν της οριοθέτησης της θαλάσσιας ζώνης ανάμεσα στις δύο χώρες. Το Ισραήλ ήδη έμπρακτα κάνει γεωπολιτική στροφή μέσω Κύπρου και Ελλάδας, ως την μοναδική του έξοδο προς την Ευρώπη π.χ.  η εγκατάσταση τερματικού στο Βασιλικό της Κύπρου και όχι στο Τσειχάν της Τουρκίας σημαίνει πολλά. Αν δε συνυπολογιστεί ότι το Ισραήλ, ως κύριος παίχτης στην περιοχή διαθέτει  δυνατούς δεσμούς στήριξης από τις ΗΠΑ, οι κινήσεις του σημαίνουν πάρα πολλά.

/parisis.wordpress.com/ gdailynews.wordpress.com

 

http://www.newstrap.gr/m-episimainoume/mek-episimainoume/7636-sxedio

Η τραγωδία της υφαλοκρηπίδας και το φάντασμα της ΑΟΖ

Tου Θόδωρου Καρυώτη,

Καθηγητή πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστημιακό Σύστημα Μέρυλαντ, ΗΠΑ

 

Για πάνω από τριάντα χρόνια τώρα η Ελλάδα επιμένει μονότονα ότι η μοναδική της διαφορά με την Τουρκία, ήτοι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, είναι νομικής φύσης. Όμως, εδώ και πάνω από 25 χρόνια η έννοια της υφαλοκρηπίδας έχει υπερκερασθεί απ’ αυτή της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Από την ύπαρξη της νέας Σύμβαση του Διεθνούς Δίκαιου της Θάλασσας το 1982, κανένα κράτος στον κόσμο δεν έχει ζητήσει μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αλλά πάντα ζητά και την ταυτόχρονη οριοθέτηση της ΑΟΖ. Πράγματι, όλες οι αποφάσεις του Δικαστηρίου μέχρι σήμερα, λαμβάνουν υπ’ όψη την οριοθέτηση και των δύο ζωνών πού πάντα συμπίπτουν. Οι Τούρκοι βέβαια τρίβουν τα χέρια τους που ακούν για τόσα χρόνια τις ελληνικές κυβερνήσεις και όλα τα πολιτικά κόμματα να μιλάνε μόνο για την υφαλοκρηπίδα χωρίς να αναφέρονται στην ΑΟΖ. Ο λόγος βέβαια της μεγάλης χαράς των Τούρκων είναι ότι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει πολλά να κερδίσει με την οριοθέτηση ΑΟΖ στο Αιγαίο.

Υπάρχει και ένα συμβάν που δεν έχει γίνει γνωστό στον ελληνικό λαό. Την Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010, ο Πρωθυπουργός Γ. Α. Παπανδρέου ενημέρωσε τους Έλληνες δημοσιογράφους στην ελληνική πρεσβεία της Ουάσιγκτον για την επίσκεψή του στις ΗΠΑ. Η τελευταία ερώτηση ήταν του Μιχάλη Ιγνατίου, δημοσιογράφου του MEGA TV και των εφημερίδων «Έθνος» και «Φιλελεύθερος» της Κύπρου. Την παραθέτω αυτούσια από την απομαγνητοφώνηση:

M. Ιγνατίου:

“Κύριε πρόεδρε, μιλάτε συνεχώς για το θέμα της υφαλοκρηπίδας σαν την μοναδική μας διαφορά με την Τουρκία. Γιατί δεν συνδέεται και το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης;”

Πρωθυπουργός:

“Αναμφίβολα η υφαλοκρηπίδα και η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη συνδέονται. Το θέμα μάς έχει απασχολήσει και θα το φέρω προς συζήτηση με τον Ερντογάν στην  επόμενη επίσκεψή του στην Αθήνα.”

Έχουν περάσει πολλοί μήνες από τότε και οι δύο Πρωθυπουργοί έχουν βρεθεί και μιλήσει τρεις φορές μετά από αυτή την δήλωση του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον και όμως δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι το θέμα της ΑΟΖ συζητήθηκε. Επομένως, ή τότε ο Παπανδρέου παραπληροφορούσε με την απάντησή του στην ερώτηση του Ιγνατίου ή  έφερε μεν το θέμα αλλά ο Ερντογάν αρνήθηκε οποιαδήποτε συζήτηση επ’ αυτού. Ο Πρωθυπουργός οφείλει μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα.

Πριν από λίγο καιρό, για πρώτη φορά Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ΑΟΖ σε μια ερώτηση στην  Βουλή για τα πετρέλαια. Ο πρωθυπουργός είπε: “Η ΑΟΖ δεν είναι κάποιο μαγικό χαρτί, με υπερφυσικές ιδιότητες, που λύνει όλα τα προβλήματα”.  Αλλά, κανείς δεν έχει ποτέ ισχυριστεί  ότι η ΑΟΖ αποτελεί κάποιο μαγικό χαρτί με υπερφυσικές ιδιότητες. Νομίζω ότι η απάντηση του πρωθυπουργού ήταν μια προσπάθεια υποτίμησης της ΑΟΖ, προφανώς για να δικαιολογήσει το γεγονός ότι την είχε αγνοήσει όλα τα χρόνια που διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών και κατά τη διάρκεια της σημερινής του θητείας ως Πρωθυπουργός. Όμως, το γεγονός και μόνο της αναφοράς της ΑΟΖ από το βήμα της Βουλής σημαίνει ότι δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί και πρέπει να συμπεριληφθεί στις συνομιλίες με τους Τούρκους.

Πρόσφατα, ο υπουργός  Εξωτερικών της Ελλάδας επιτέθηκε σ’ όσους πιστεύουν ότι η ΑΟΖ αποτελεί “μόδα”, όπως είπε, και επιτέθηκε μάλιστα σε αυτούς που μιλάνε για την ΑΟΖ και αγνοούν τη σημασία της υφαλοκρηπίδας. Ο κ. Δρούτσας είναι ή άσχετος ή παριστάνει τον άσχετο αλλά σε κάθε περίπτωση απαράδεκτος διότι ισχυρίζεται ότι η εθνική κυριαρχία στις ελληνικές θάλασσες μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Όχι μόνο αγνοεί την αξία της ΑΟΖ αλλά προσπαθεί να μας πείσει ότι το Ισραήλ και η Κύπρος κακώς έκαναν οριοθέτηση της ΑΟΖ και έχουν απεμπολήσει τα εθνικά τους συμφέροντα μια και αγνόησαν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Είναι σαφές και φανερό σε όλους ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στη Κύπρο και το Ισραήλ αποτελεί όχι μόνο μία σημαντική οριοθέτηση αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να επισημανθεί τα κράτη αυτά έχουν προχωρήσει σε θαλάσσιες έρευνες για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου και δεν σχεδιάζουν να οριοθετήσουν ποτέ την υφαλοκρηπίδα τους γιατί η έννοια αυτή έχει ξεπεραστεί από το 1982 από την έννοια της ΑΟΖ. Ωστόσο, ο υπουργός επιμένει να δίνει μαθήματα στους Έλληνες, στους Κύπριους και στους Ισραηλίτες τονίζοντας ότι «Η ΑΟΖ δεν έχει καμία σχέση με το θέμα του ορυκτού πλούτου. Με την υφαλοκρηπίδα σχετίζεται.”

Δυστυχώς ο κ. Δρούτσας δεν γνωρίζει ότι στο τέλος της δεκαετίας του 1970, στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας τα κράτη της Λατινικής Αμερικής, που πρωτοστάτησαν στη δημιουργία της ΑΟΖ, ζήτησαν  να σταματήσει η συζήτηση για την ύπαρξη της υφαλοκρηπίδας γιατί είχε υπερκεραστεί από την έννοια της ΑΟΖ αλλά, η τότε ελληνική αντιπροσωπεία δεν υποστήριξε αυτή τη θέση που θα έλυνε τα χέρια της Ελλάδας στο Αιγαίο! Γνωρίζει, όμως, ότι πριν λίγους μήνες ανακαλύψαμε γιατί η ελληνική κυβέρνηση δεν συζητά το θέμα της ΑΟΖ με τη Τουρκία. Ένα έγγραφο του υπουργείου Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας μας διαφωτίζει ξεκάθαρα. Πρόκειται για εμπιστευτικό έγγραφο του Βρετανού πρέσβη στην Αθήνα με ημερομηνία 24 Ιανουαρίου 1979. Την προηγούμενη ημέρα είχε επισκεφτεί τον πρέσβη ο Γιάννης Τζούνης, τότε Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών και του ανέφερε ότι η Ελλάδα δεν ενδιαφέρεται να δημιουργήσει ΑΟΖ στο Αιγαίο, που είχε τότε αρχίσει να διαμορφώνεται στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, διότι ενώ αυτή είναι έννοια που ευνοεί την Ελλάδα δεν ευνοεί καθόλου την Τουρκία. Αυτό συνέβη επί πρωθυπουργίας Γεωργίου Ράλλη και με υπουργό Εξωτερικών τον Κ. Μητσοτάκη. Έχουν περάσει από τότε 32 χρόνια και όλοι οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας έχουν ξεκάθαρα σεβαστεί αυτή τη θέση διότι, κατά την άποψή μου, διακατέχονται από ένα ανίατο φοβικό σύνδρομο, πιστεύοντας ότι η Τουρκία θα φτάσει ακόμη και σε πόλεμο για να προστατέψει τα συμφέροντά της σε περίπτωση που η Ελλάδα ανακηρύξει ΑΟΖ στο θαλάσσιο χώρο της.  

Η Ελλάδα πρέπει άμεσα να προβεί σε ταυτόχρονη οριοθέτηση της ΑΟΖ της με αυτές της Κύπρου και της Αιγύπτου, λαμβάνοντας φυσικά υπόψη το Καστελόριζο και έτσι θα υπάρχουν θαλάσσια σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αλλά πιο σημαντικό θα είναι το γεγονός ότι δεν θα υπάρχουν θαλάσσια σύνορα της Αιγύπτου με τη Τουρκία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Τουρκία θα αντιταχτεί σε μια τέτοια οριοθέτηση και θα ζητήσει την παρέμβαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, πράγμα που έχει δικαίωμα να κάνει ad hoc. Δηλαδή μπορεί να ζητήσει από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης  να παρέμβει μόνο για αυτή την οριοθέτηση. Οι πιθανότητες της Τουρκίας να αποσπάσει κάτι θετικό από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είναι πολύ μικρές, διότι όχι μόνο θα ζητάει την ανατροπή της απόφασης τριών κρατών αλλά θα έχει να αντιμετωπίσει και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία  ασφαλώς και δεν θα ήθελε να δει μείωση της ΑΟΖ της στη Μεσόγειο, ιδιαίτερα τώρα που η περιοχή παρουσιάζει μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον.

Ο χάρτης που παραθέτω πιο κάτω δείχνει την οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ στις ελληνικές θάλασσες βάσει του Δίκαιου της Θάλασσας  (άσπρη γραμμή) και ταυτόχρονα δείχνει την αξία του Καστελόριζου, διότι σε περίπτωση που υποθέσουμε ότι το Καστελόριζο δεν διαθέτει ΑΟΖ (η διακεκομμένη κόκκινη γραμμή) η ελληνική ΑΟΖ δεν μπορεί κατά συνέπεια να συνορεύει με τη κυπριακή ΑΟΖ.

Η επιμονή της ελληνικής κυβέρνησης  να μη προβεί πρώτα σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με την Κύπρο και την Αίγυπτο αλλά να παραπέμψει την ελληνοτουρκική διένεξη στη Χάγη για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας θα έχει ως αποτέλεσμα να χαθεί ένα μέρος της θαλάσσιας ζώνης του Καστελόριζου διότι η Χάγη, σε παρόμοιες περιπτώσεις, δεν δίνει πλήρη επήρεια σε πολύ μικρά νησιά που βρίσκονται κοντά σ’ ένα μεγάλο ηπειρωτικό χώρο ο οποίος ανήκει σ’ άλλο κράτος. Ο νοών νοήτω. Κατά συνέπεια, ενώ θα δοθεί μια αρκετά μεγάλη περιοχή στο Καστελόριζο (η Χάγη δεν θα δεχτεί την τουρκική θέση ότι τα Καστελόριζο δεν διαθέτει τίποτα παραπάνω από την αιγιαλίτιδα ζώνη του), δεν αναμένεται να προσδιορίσει μια έκταση που να δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη Κύπρο.

Η Ελλάδα, όταν αποφασίσει να δημιουργήσει ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές της ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας, δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την Τουρκία. Απλώς, η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει την ελληνική ΑΟΖ, όπως ακριβώς έκανε και με την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά η Κύπρος ούτε φοβήθηκε ούτε σταμάτησε από αυτή την ενέργεια της Τουρκίας και μάλιστα πήρε και την έγκριση της ΕΕ. Η Άγκυρα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει και να αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλει τις όποιες νεο-οθωμανικές βλέψεις της στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα. 

 

http://euractiv.gr/apopseis/i-tragodia-tis-yfalokripidas-kai-fantasma-tis-aoz

Ξεπουλιέται η Α.Ο.Ζ.;

Η αποτυχημένη και φοβική κυβέρνηση του «Γιωργάκη» απεμπολεί κυριαρχικά μας δικαιώματα για να μη δυσαρεστήσει την Τουρκία! Δύο κείμενα [του Κ. Χολέβα-εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (10.5.2011) και ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη (11.5.11)], από διαφορετικούς πολιτικοϊδεολογικούς χώρους επιβεβαιώνουν το ξεπούλημα…

ΔΕΕ

Η ΑΟΖ ΕΓΙΝΕ ΡΟΖ

Κωνσταντίνος Χολέβας
Πολιτικός Επιστήμων

Ώστε έτσι, λοιπόν! Ο Υπουργός των Εξωτερικών κ. Δημήτρης Δρούτσας δήλωσε δημοσίως ότι η Ελλάς δεν θα ανακηρύξει, όπως θα εδικαιούτο να το κάνει με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της, και τούτο για να μη δυσαρεστήσει την Τουρκία. Δεν εκπλήσσομαι, προσωπικώς, διότι από τα πρώτα βήματά του στον χώρο της εξωτερικής πολιτικής ο σημερινός Πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου ήταν οπαδός των συνεχών υποχωρήσεων και της ηττοπάθειας. Αυτό το κάνει λόγω ιδεολογικών αγκυλώσεων, όχι από σκοπιμότητα. Όλα δε αυτά καμουφλάρονται με λεκτικά περιτυλίγματα, όπως εκσυγχρονιστική πολιτική, φιλειρηνική διπλωματία, καταπολέμηση του εθνικισμού (πάντα του ελληνικού και ποτέ του τουρκικού) και άλλα παρεμφερή.

Ο κ. Δρούτσας έχει ζήσει πολλά χρόνια στην Αυστρία και όφειλε να γνωρίζει ότι η χώρα αυτή γέννησε τον Καγκελλάριο Μέτερνιχ, φανατικό αντίπαλο της Ελληνικής Επαναστάσεως. Όμως ο Μέτερνιχ είχε απέναντί του σε κάθε διπλωματική μάχη τον Ιωάννη Καποδίστρια. Ο Κερκυραίος διπλωμάτης και επί έτη σύμβουλος του Τσάρου της Ρωσίας, εφοδιασμένος με μία στέρεα ελληνορθόδοξη παιδεία, αντιμετώπισε με επιτυχία τον Μέτερνιχ, Ο Χένρυ Κίσσιντζερ στη διδακτορική διατριβή του για την εποχή εκείνη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στην Ιστορία υπάρχουν δύο είδη πολιτικών και διπλωματών: Οι Μέτερνιχ και οι Καποδίστριες. Οι πρώτοι αγωνίζονται να καταπνίξουν τα δικαιώματα των μικρότερων λαών και υπερασπίζονται παλαιολιθικές αυτοκρατορίες. Οι δεύτεροι αρθρώνουν λόγο πατριωτισμού, εθνικής αξιοπρέπειας και στηρίζουν τα δικαιώματα και των αριθμητικά μικρότερων λαών. Ο κ. Δρούτσας παραμένει οπαδός του Μέτερνιχ, ο οποίος πίστευε στη διατήρηση της Αυστρουγγαρίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ενώ όσοι προτείνουμε την ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ διδασκόμαστε από τη συγκρατημένη αισιοδοξία και τη μαχητικότητα του Καποδίστρια. Οι κ.κ. Παπανδρέου και Δρούτσας γοητεύονται από το νεο-οθωμανικό πρότυπο του Αχμέτ Νταβουτογλου, γι’ αυτό και τον αφήνουν να αλωνίζει προκλητικά στη Θράκη. Όσοι πιστεύουμε στη γραμμή Καποδίστρια χαρακτηριζόμαστε από τον κ. Δρούτσα ότι απλώς ακολουθούμε μια μόδα. Καλύτερα να είσαι του συρμού (της μόδας) παρά να είσαι του διασυρμού, όπως κατήντησε η εξωτερική πολιτική μας.

Ο κ. Γ. Α. Παπανδρέου ως Υπουργός ή Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών έχει συνδέσει τα βήματά του με …..επιτεύγματα του νεοελληνικού εκσυγχρονισμού όπως η υποχώρηση στα Ίμια, η Μαδρίτη του 1997 με αναγνώριση ζωτικών συμφερόντων της Άγκυρας στο Αιγαίο, η παράδοση του Οτσαλάν, τα ζεϊμπέκικα με τον μακαρίτη Τζεμ, η υπογραφή συμφωνίας με την Τουρκία για περικοπή από τα σχολικά μας βιβλία των σημείων που ενοχλούν την Άγκυρα. Η γραμμή του κ Παπανδρέου δεν απαντά στο ερώτημα «πώς θα αναβαθμίσουμε τον γεωπολιτικό μας ρόλο», αλλά διέπεται από το φοβικό σύνδρομο «μην ενοχληθεί η Τουρκία». Η λογική Παπανδρέου- Δρούτσα εντάσσει την Ελλάδα στη ζώνη επιρροής της Τουρκίας και φοβούμαι ότι κάθε υποχώρησή μας δίνει γενικότερα μηνύματα υποχωρητικότητας προς κάθε ξένη χώρα. Ακόμη και προς το υπό διάλυσιν κράτος των Σκοπίων.

Τον Απρίλιο του 2000, λίγες ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές που κερδήθηκαν οριακά από τον Κώστα Σημίτη, ο κ. Γ. Παπανδρέου εγκαινίασε μία ηλεκτρονική πύλη του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών με τον τίτλο http://www.greece.gr/. Υποτίθεται ότι αυτός ο αγγλόφωνος ιστότοπος θα προέβαλλε τις εθνικές μας θέσεις διεθνώς. Από την πρώτη ημέρα της λειτουργίας του -ευτυχώς σταμάτησε μετά από λίγους μήνες- η άποψη του κ. Παπανδρέου κατέστη εμφανής. Δημοσιεύθηκε, λοιπόν, ως κύριο άρθρο της πρώτης εβδομάδας ένα κείμενο στα αγγλικά με ελληνική υπογραφή, το οποίο κατηγορούσε τα … ελληνικά σχολικά βιβλία ότι καλλιεργούν μίσος κατά των Τούρκων. Άρα η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων θα αρχίσει από την αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων Ιστορίας των δύο χωρών. Κατέληγε μάλιστα ο αρθρογράφος με την πρόταση προς εμάς τους Έλληνες να υιοθετήσουμε μία νέα εθνική ταυτότητα για … να μάς αγαπήσουν οι Τούρκοι. Έκτοτε έχουν γίνει πολυάριθμα εθνικώς απαράδεκτα ψαλιδίσματα ηρώων, μαρτύρων, μαχών και γενοκτονιών από τα ελληνικά εγχειρίδια, ενώ οι Τούρκοι καλλιεργούν μέσω της παιδείας τον νεο-οθωμανισμό και τον επεκτατισμό. Στην προσπάθεια των κ. Παπανδρέου και Δρούτσα να μας πείσουν πόσο καλοί γείτονες είναι οι Τούρκοι ήλθαν ως αρωγοί και οι ανιστόρητοι «ιστορικοί» που επιχείρησαν μέσω τηλεοπτικών ντοκυμανταίρ να υπονομεύσουν το κύρος της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 και των πρωταγωνιστών της.

Με τη λογική του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εξωτερικών ότι δεν ασκούμε νόμιμα δικαιώματα για να μη χαλάσουμε την καρδιά των Τούρκων η Ελλάς δορυφοροποιείται. Με πρόσχημα μάλιστα το ανεκδιήγητο Μνημόνιο οδηγούμαστε σε πλήρη απεμπόληση και απάρνηση καιρίων εθνικών συμφερόντων. Από τις γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο προχωρούμε προς τις ροζ ζώνες των ελληνικών υποχωρήσεων. Η ελληνική ΑΟΖ ουσιαστικά παραχωρείται στην Τουρκία και αποκτά ροζ χρώμα από την ανάμιξη της λευκής πετσέτας που πετάξαμε και της κόκκινης τουρκικής σημαίας. Αντί για το γαλάζιο της σημαίας μας και της θάλασσάς μας οι χειριζόμενοι τα εθνικά μας θέματα προτίμησαν το ροζ. Αντί του δυναμισμού προτίμησαν την υποταγή. Αντί της αξιοπρέπειας την υποτέλεια.

Στο Αιγαίο, στη Θράκη, στην Κύπρο διακυβεύεται η ασφάλεια, η άμυνα, η εθνική αξιοπρέπεια και η οικονομική και ενεργειακή επιβίωση του Ελληνισμού. Δυστυχώς οι θαυμαστές του Τζεμ και του Νταβούτογλου υποθηκεύουν το μέλλον όλων μας και κυρίως των παιδιών μας.

Κ.Χ. 8.5.2011

 

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ

 

Χαράζει «θαλάσσια στρατηγική» χωρίς πρόβλεψη ΑΟΖ

Τετάρτη 11 Μάη 2011

 

Κατατέθηκε χτες στη Βουλή το νομοσχέδιο για τη «Θαλάσσια στρατηγική για την προστασία και διαχείριση των θαλάσσιων υδάτων» στο οποίο σκόπιμα παραλείπεται ο προσδιορισμός της «Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης» (ΑΟΖ). Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ενσωματώνει στην ελληνική νομοθεσία την οδηγία 2008/56 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη θαλάσσια στρατηγική.

Η συγκεκριμένη οδηγία, που αποτελεί τη μελλοντική θαλάσσια πολιτική για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ για την προστασία των θαλασσών (νερών, υπεδάφους κλπ.), αφήνει έωλο τον προσδιορισμό της ΑΟΖ. Η κυβερνητική απόφαση για επικύρωση από τη Βουλή της εν λόγω οδηγίας, χωρίς στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο να γίνεται σαφής προσδιορισμός της ΑΟΖ και με δεδομένο ότι η ελληνική κυβέρνηση, λόγω τουρκικών διεκδικήσεων, δεν ασκεί τα δικαιώματα που απορρέουν από τις διατάξεις της Σύμβασης του ΟΗΕ του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας, τόσο όσον αφορά το πλάτος των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, όσο και στην κήρυξη της ΑΟΖ, δημιουργεί ένα καθεστώς «ρευστότητας» για τη θαλάσσια περιοχή του Αιγαίου και τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Το ίδιο ισχύει και στα θαλάσσια σύνορα της χώρας με τη Λιβύη, την Αλβανία και την Αίγυπτο. Πολλά ερωτήματα επίσης προκαλεί το γεγονός ότι από το Παράρτημα ΙΙ του νομοσχεδίου που κατατέθηκε τελικά στη Βουλή, αφαιρέθηκε χάρτης ο οποίος υπήρχε όταν αυτό τέθηκε σε διαβούλευση και περιείχε οριοθετημένες κάποιες θαλάσσιες υποπεριοχές της χώρας, ενώ τώρα αυτός αντικαταστάθηκε με ένα χάρτη όπου δε διευκρινίζεται απολύτως τίποτε…

Κατά τα άλλα, τίθενται για την επίτευξη του στόχου της διατήρησης ή επίτευξης της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος έως το έτος 2020, τα εξής χρονοδιαγράμματα:

Εως το 2012, θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί α) η αρχική αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης των θαλάσσιων υδάτων, β) ο προσδιορισμός της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης των θαλάσσιων υδάτων και γ) ο καθορισμός των περιβαλλοντικών στόχων και δεικτών.

 Εως το 2013, θα πρέπει να έχουν οριοθετηθεί οι προστατευόμενες περιοχές για κάθε θαλάσσια περιοχή ή υποπεριοχή, με στόχο τη δημιουργία ενός συνεκτικού και αντιπροσωπευτικού δικτύου θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών.

Εως το 2014, θα πρέπει να έχουν θεσπιστεί τα προγράμματα παρακολούθησης της περιβαλλοντικής κατάστασης των υδάτων τους.

Τέλος,το 2015, θα πρέπει να έχουν διαμορφωθεί τα προγράμματα μέτρων για την εξασφάλιση καλής περιβαλλοντικής κατάστασης των υδάτων μέχρι το έτος 2020. Η θέση των μέτρων σε λειτουργία προβλέπεται το αργότερο έως το έτος 2016.

Για την εφαρμογή του νόμου προβλέπεται η σύσταση Εθνικής Επιτροπής Θαλάσσιας Στρατηγικής με συμμετοχή όλων των συναρμόδιων υπουργών, ενώ ως Αρμόδια Αρχή ορίζεται η Ειδική Γραμματεία Υδάτων του ΥΠΕΚΑ.

http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=6240321&publDate=11/5/2011

http://hellenicinterest.blogspot.com/2011/05/blog-post_12.html

Πυρ και μανία για την ΑΟΖ μας

 

ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΖΑΧΑΡΑΚΗ
Ο Τούρκος Ειδικός Στρατηγικής Ενέργειας μάς προειδοποιεί με…προβλήματα
«Όσοι προβαίνουν σε τέτοιου είδους βήματα, απειλούν την Τουρκία», δηλώνει ο Αχμέτ Νετζντέτ Παμίρ, εκπρόσωπος της Εθνικής Επιτροπής Ενέργειας της Τουρκίας και μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Ενέργειας, σχολιάζοντας στη «Σ» τη συμφωνία Κύπρου – Ισραήλ για τον καθορισμό της ΑΟΖ. Ο Τούρκος Ειδικός Στρατηγικής Ενέργειας υποστηρίζει ότι έχουν κι άλλοι δικαιώματα στο φυσικό πλούτο της ανατολικής Μεσογείου, ενώ όσον αφορά στις… τσάρκες των τουρκικών πλοίων στη Μεσόγειο για έρευνες, τις αποδίδει σε αντίδραση της Τουρκίας απέναντι στην ελληνοκυπριακή συμπεριφορά.

Η ένστασή σας στη συμφωνία είναι ότι, από τη στιγμή που δεν έχει λυθεί το πολιτικό πρόβλημα, η Κύπρος δεν μπορεί να καθορίσει ούτε την ΑΟΖ της;
Ναι. Κατ’ αρχάς από τη στιγμή που υπάρχουν πολιτικά προβλήματα η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν θα έπρεπε ποτέ να γίνει μέλος της Ε.Ε. Αυτό είναι ενάντια στους διεθνείς κανόνες. Κι από τη στιγμή που προβαίνεις σε τέτοια βήματα, απειλείς την Τουρκία με διάφορους τρόπους. Από εκεί ξεκινάει το πρόβλημα. Αν όλοι υπάκουαν στους διεθνείς κανόνες, δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Όταν βασίζεσαι σε τέτοια λάθος βήματα, αναγκαστικά παίρνεις μέτρα κατά της Τουρκίας. Δεν είναι δίκαιο.

Η συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου – Ισραήλ δεν μπορεί να είναι επωφελής και για τους Τουρκοκύπριους;
Θα σας δώσω ένα πολύ απλό παράδειγμα ως απάντηση. Το Ιράκ. Υπάρχει μια αυτο-αποκαλούμενη κυβέρνηση στο βόρειο Ιράκ και μια κεντρική κυβέρνηση. Σύμφωνα με το σύνταγμα του Ιράκ, η εξουσία ασκείται από τη Βαγδάτη και -σύμφωνα με το ιρακινό σύνταγμα και πάλι- το πετρέλαιο και ο φυσικός πλούτος όλης της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του βόρειου Ιράκ, ανήκει στον ιρακινό λαό, όχι στο βόρειο Ιράκ. Ωστόσο, το βόρειο Ιράκ μέχρι σήμερα έχει υπογράψει κάπου 20-21 συμφωνίες με διεθνείς εταιρείες, προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα δεδικασμένο και μέσω αυτών των διεθνών εταιρειών να πιέζει την κεντρική κυβέρνηση. Και μέχρι σήμερα δεν μοιράζονται ούτε ένα βαρέλι, γιατί δεν θέλουν να μοιραστούν τα κέρδη. Το ίδιο θα συμβεί και στην Κύπρο.

Υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα. Οι Ε/κ θα διαχειρίζονται μόνοι τους όλο το εισόδημα. Είναι ξεκάθαρο. Γι’ αυτό λέω ότι θα έπρεπε πρώτα να διευθετηθεί το πολιτικό ζήτημα με σωστό τρόπο, να βρεθούν αμοιβαίες λύσεις. Υπάρχει, δεν υπάρχει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο στη Μεσόγειο, θα έχουμε προβλήματα. Ελπίζω βέβαια να βρεθεί κάτι και να δείξουμε πως μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας και στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο. Θα είναι ενθαρρυντικό. Δεν υπάρχει λόγος να αυξάνεται η ένταση μεταξύ των χωρών.

Ποιος κερδίζει τελικά; Ίσως οι εταιρείες που πουλάνε όπλα. Ποιος άλλος;
Γιατί αντιδρά η Τουρκία κάθε φορά που η Κύπρος προβαίνει σε κάποια κίνηση στη Μεσόγειο, ακόμη κι όταν δεν αφορά την Τουρκία τι κάνει στα ύδατά της;
Ούτε η Τουρκία έχει καθορίσει την ΑΟΖ της στη Μεσόγειο, αλλά όποτε η ε/κ πλευρά ανοίγεται και προβαίνει σε κινήσεις για την εκμετάλλευση του πλούτου της ανατολικής Μεσογείου με διεθνείς συμφωνίες κτλ., πάντα υπάρχει αντίδραση από την Τουρκία και έτσι δεν έχουμε ποτέ λύση. Τελευταία, μάλιστα, λόγω της επιδείνωσης των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ, η ισραηλινή κυβέρνηση φαίνεται να αναζητεί συμμάχους στην Ελλάδα και τους Ελληνοκύπριους και επιδιώκει διάφορες συνεργασίες. Αλλά έτσι δεν λύνουν το ζήτημα, ίσα-ίσα προκαλούν περισσότερα προβλήματα, γιατί ακόμη κι αν η περιοχή για την οποία έγινε η συμφωνία δεν έχει κάποια σχέση με τη γεωγραφία της Τουρκίας, στο νησί υπάρχουν και Τουρκοκύπριοι και θα έπρεπε να είναι μέρος αυτής της διαπραγμάτευσης. Από τη στιγμή που είναι διμερής, δεν την αποδεχόμαστε. Είτε είναι αποδεκτή είτε όχι, αυτή είναι η θέση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών.

Αλλά υπάρχουν και άλλοι παίκτες στην περιοχή, όπως ο Λίβανος, που εξαιτίας του Ισραήλ απειλείται άμεσα και γι’ αυτό αντέδρασε. Και όσο δεν υπάρχει καν μία κυβέρνηση εκεί, είναι ένας άλλος παράγοντας αστάθειας στην περιοχή. Στον καθορισμό της ΑΟΖ σε εκείνη την περιοχή έχει ρόλο κι ο Λίβανος, καθώς έχει κι εκείνος δικαιώματα στα συγκεκριμένα κοιτάσματα. Η άποψή μου είναι ότι όλα τα μεσογειακά κράτη, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Αίγυπτος θα πρέπει να μαζευτούμε και να λύσουμε κατ’ αρχάς το ζήτημα, όπως έγινε και στη Μαύρη Θάλασσα, κι έπειτα ο καθένας θα είναι ελεύθερος να επενδύσει στο κομμάτι που του ανήκει και δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα. Ένα μεγάλο μέρος του κοιτάσματος που έχει βρεθεί, είναι μέσα στα χωρικά ύδατα του Ισραήλ και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αλλά ένα άλλο κομμάτι είναι εκτός της κυριαρχίας του, επομένως θα πρέπει να υπολογίσει και τις άλλες γειτονικές χώρες, όπως το Λίβανο.

«Τσάρκες» από αντίδραση
Όταν η Εταιρεία Πετρελαίου της Τουρκίας (ΤΡΑΟ) βγαίνει έξω στο Αιγαίο ή τη Μεσόγειο με το «Πίρι Ρέις» κτλ., για έρευνες στα διεθνή ύδατα, ενώ δεν έχει καθοριστεί η ΑΟΖ, είναι σωστό θεωρείτε;
Μα το ίδιο κάνουν και οι Ε/κ και η ελληνική πλευρά. Αφού το κάνουν εκείνοι, αυτή είναι η απάντησή μας. Για παράδειγμα, όταν οι Ε/κ προσκάλεσαν κάποιες νορβηγικές εταιρείες να κάνουν σεισμικές έρευνες στη Μεσόγειο, την επόμενη μέρα το τουρκικό ναυτικό έκανε την εμφάνισή του και το σταμάτησε. Το ίδιο θα έκανε και η ελληνική πλευρά.

Αλλά από τη στιγμή που η Τουρκία λέει είναι λάθος αυτό, γιατί το κάνει και η ίδια;
Από αντίδραση. Μια αντίδραση μπορεί να φέρει μία δεύτερη αντίδραση από την άλλη πλευρά και μετά ξανά αντίδραση και ξαφνικά, όπως στα Ίμια, μπορεί να φτάσεις σε ένα σημείο μη αναστρέψιμο. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Δεν μπορώ να πω ότι η ΤΡΑΟ δεν πρέπει να το κάνει. Θα το κάνει, όπως το κάνει και η άλλη πλευρά.
Μα, αυτό δεν είναι λογική…

Όχι, κι αυτό προσπαθώ να πω. Δεν λέω ότι πρέπει να το κάνουν, αλλά όταν η άλλη πλευρά…
Η Ελλάδα, όμως, δεν βγάζει αντίστοιχα πλοία για τέτοιες έρευνες… Άρα σε τι πράγμα αντιδρά η τουρκική πλευρά;
Στους Ελληνοκύπριους, που κάνουν αντίστοιχες κινήσεις στη Μεσόγειο. Επομένως, αφού το κάνετε εσείς, μπορούμε να το κάνουμε κι εμείς. Δεν υπερασπίζομαι μία τέτοια κατάσταση, αλλά από τη στιγμή που έχουμε να κάνουμε με μία παράλογη αντίδραση, οδηγούμαστε σε μίαν αλυσιδωτή αντίδραση, που πρέπει βέβαια να σταματήσουμε κάποια στιγμή.

Υπάρχουν σημάδια για πετρέλαιο στο Αιγαίο
Υπάρχουν σημάδια στο Αιγαίο ή τη Μεσόγειο, που μαρτυρούν ότι υπάρχει πετρέλαιο;
Ναι, για παράδειγμα στο Αιγαίο η Ελλάδα έχει ήδη προβεί σε εξορύξεις στην περιοχή του Πρίνου, κοντά στην Καβάλα. Αυτή η περιοχή μάς δείχνει ότι υπάρχει υδροκαρβονική συσσώρευση, όπως και στη Μεσόγειο αντίστοιχα. Οι Ισραηλινοί ήδη ανακάλυψαν ένα πολύ μεγάλο κοίτασμα. Αυτά μας δείχνουν ότι υπάρχει πιθανότητα ύπαρξης κοιτασμάτων. Χρησιμοποιώ με μεγάλη προσοχή τις συγκεκριμένες λέξεις, γιατί δεν μπορούμε να ισχυριστούμε κάτι τέτοιο με απόλυτη βεβαιότητα, χωρίς να έχουμε ως βάση μία επιστημονική μελέτη της περιοχής. Αλλά και το αντίθετο δεν ισχύει. Δηλαδή, αν δεν δοθούν χρήματα και αν δεν προχωρήσουμε σε έρευνες και εξόρυξη πηγαδιών, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε αντίστοιχα ότι δεν υπάρχει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο. Ούτε αυτό θα είναι αλήθεια. Όταν πρόκειται για θάλασσα, όπως το Αιγαίο ή η Μεσόγειος, απαιτείται μία τεράστια χρηματοδότηση. Είναι πιο δαπανηρή σε σύγκριση με την ηπειρωτική περιοχή. Αυτήν τη στιγμή δεν έχουμε τίποτα στα χέρια μας, αλλά σημάδια υπάρχουν για πετρέλαιο στο Αιγαίο.

Ποιο είναι το εμπόδιο για τις έρευνες;
Από τη στιγμή που έχουμε συγκεκριμένα προβλήματα με την Ελλάδα σε πολιτικό επίπεδο εξαιτίας των νησιών, εννοώ ότι το Αιγαίο δεν είναι μια κλασική ακτή ή μια κλασική θάλασσα, και οι δύο πλευρές έχουν διεκδικήσεις και διαφορετικές απόψεις, είναι αδύνατο να προχωρήσουμε σε κάποια εξέλιξη, αν δεν λυθούν πρώτα αυτά τα ζητήματα. Γιατί οι άνθρωποι τείνουν να ορίζουν κανόνες, σύμφωνα με τα συμφέροντά τους. Εσείς έχετε αναπτύξει μία θεωρία, που δεν θα έπρεπε να είναι έτσι, σύμφωνα με τις δικές σας πρακτικές ή προσδοκίες. Αυτό που είναι δίκαιο για τον καθένα, δεν μετράει, από τη στιγμή που έχουμε ένα πρόβλημα εδώ. Χρειάζεται συνεργασία, χρειάζεται κεφάλαιο, χρειάζεται τεχνολογία κι εμείς ακόμη τσακωνόμαστε μεταξύ μας.

http://www.sigmalive.com

Οι γεωγραφικές αντιφάσεις και οι γεωπολιτικές παρερμηνείες Νταβούτογλου για Δωδεκάνησα

 

tου ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΝ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγητού Πανεπιστημίου

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας στο βιβλίο του (ενότητα «Το Αιγαίο και η Κύπρος», σελ. 266-267) γράφει ότι όλο το Αιγαίο κείται, όπως και η Κύπρος, στην Ανατολική Μεσόγειο, όταν αναφέρεται σε «ζητήματα όπως του Αιγαίου και της Κύπρου, που περιλαμβάνονται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου…».

Στις πρόσφατες όμως δηλώσεις του στην «Καθημερινή» κάνει άλλες γεωγραφικές προσεγγίσεις, ότι ειδικά το Καστελλόριζο, κατ’ αυτόν, είναι εκτός Αιγαίου, αλλά εντός της Ανατολικής Μεσογείου. Τώρα το Αιγαίο έπαψε να «περιλαμβάνεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».

Διερωτώμεθα: Πώς είναι δυνατόν όλο το Αιγαίο να είναι Ανατολική Μεσόγειος, αφενός, και ένα επιμέρους νησί του Νοτίου Αιγαίου, το Καστελλόριζο, να είναι εκτός Αιγαίου, αλλά εντός της Ανατολικής Μεσογείου, αφετέρου; Εν τω μεταξύ, ο ίδιος πάλι στο Αιγαίο ταξινομεί και «την ομάδα των Δωδεκανήσων και του Νοτίου Αιγαίου». Γράφει: «Τα νησιά του Αιγαίου ταξινομούνται σε έξι βασικές ομάδες-νησιά: του Βορείου Αιγαίου, των Βορείων Σποράδων, των Κυκλάδων, του Ανατολικού Αιγαίου, των Δωδεκανήσων και του Νοτίου Αιγαίου…» (σελ. 268 της ενότητος «Ο θαλάσσιος ζωτικός χώρος και το Αιγαίο», σελ. 267-274, όπου πολλά ενδιαφέροντα).

Προφανώς, όταν διατύπωνε τα παραπάνω ο κ. καθηγητής-ΥΠΕΞ δεν είχε προβλέψει, παρόλη τη διορατικότητα και την προβλεπτική ικανότητά του, τη γεωπολιτική σκοπιμότητα της σήμερον στην περιοχή, σε σχέση με τις ΑΟΖ, ώστε από τότε να εξαιρέσει το Καστελλόριζο από το όλο δωδεκανησιακό αιγαιακό σύμπλεγμα, εμφανίζοντάς το ως Αν. Μεσόγειο, αλλά και να θέσει το Αιγαίο όλο σαφώς εκτός Αν. Μεσογείου. Για να μπορεί να ξεμυτίζει εκεί η Τουρκία, με διεκδικητική ΑΟΖ, διασπαστική της ενιαίας ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ.

Πάντως, ουδείς αξιόπιστος γεωπολιτικός χάρτης, σε ανύποπτο χρόνο, θέτει το Καστελλόριζο εκτός Δωδεκανήσων και Νοτίου Αιγαίου, αλλά εντός Αν. Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των χαρτών που το 1932 συνόδευαν τα πρωτόκολλα που υπογράφηκαν μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, αλλά και των ομοίων κατά την εκχώρηση του όλου συμπλέγματος των Δωδεκανήσων από την Ιταλία στην Ελλάδα το 1947. Με βάση τους επισήμους αυτούς χάρτες, στο πρώτο άρθρο του νόμου της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής «Περί προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα» γράφονται τα εξής: «Αι Νήσοι της Δωδεκανήσου, Ρόδος, Κάλυμνος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Πάτμος, Χάλκη, Κάσος, Σύμη, Κως, Λέρος, Καστελλόριζο, ως και αι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσηρτημέναι εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28ης Οκτωβρίου 1947».

Όχι δε μόνο οι γεωπολιτικοί, αλλά κατ’ εξοχήν και οι γεωεκκλησιαστικοί χάρτες του ίδιου συμπλέγματος νησιών, υπό τον όρο «Δωδεκάνησα» περιλαμβάνουν, στηριζόμενοι σε γεωιστορικά, γεωπολιτικά και πολιτισμικά σαφή δεδομένα, ανυπερθέτως, κατά τα κανονικά θέσμια της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το Καστελλόριζο είτε στη Μητρόπολη Ρόδου είτε σήμερα στη Μητρόπολη Σύμης, με τα νησιά Σύμη, Τήλο, Χάλκη και Μεγίστη (Καστελλόριζο). Ο δε Μητροπολίτης Σύμης σήμερα τιτλοφορείται «υπέρτιμος και έξαρχος Νοτίου Αιγαίου Πελάγους».

5. Μας καθησυχάζει πάντως ο κ. ΥΠΕΞ ότι, εντούτοις, το Καστελλόριζο είναι ελληνική επικράτεια. Στο βάθος όμως το στρατηγικό του με το διορατικό και διεισδυτικό βλέμμα του, εποφθαλμιά –και οσφραίνεται όπως η γάτα το ψάρι– όλα τα Δωδεκάνησα όταν γράφει επί λέξει ότι «θα πρέπει να αυξηθεί η εξάρτηση των Δωδεκανήσων από τη μικρασιατική ηπειρωτική πλάκα» (σελ. 235). Πώς όμως; Με σεισμική δόνηση; Με τσουνάμι; Με γέφυρες; Με το εμπόριο; Με τον τουρισμό κ.λπ.;

6. Πολύ δε περισσότερο θα επιθυμούσε όλο το Αιγαίο υπό τον άμεσο εναγκαλισμό-ζώνη επιρροής της πατρίδος του, ως οιονεί περιφερειακής δυνάμεως, όταν γράφει ωσαύτως τα εξής επί λέξει: «Αυτή η θάλασσα-πέρασμα… παρουσιάζει μια πολύπλοκη δομή στο εσωτερικό της, αποτελούμενη από χιλιάδες νησιά, νησίδες και βραχονήσια… Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία αποτελεί το σημαντικότερο αδιέξοδο της πολιτικής της εγγύς θαλάσσιας περιοχής της Τουρκίας. Η βασική πηγή προβλήματος στο Αιγαίο είναι η αγεφύρωτη αντίφαση μεταξύ της γεωλογικής και γεωπολιτικής πραγματικότητας και του ισχύοντος καθεστώτος. Το γεγονός ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι φυσική προέκταση της γεωλογικής δομής της Χερσονήσου της Μικράς Ασίας και το ότι ο πολιτικός διαχωρισμός που έχει προκύψει, σε αντίθεση με τις γεωπολιτικές αναγκαιότητες, με τις διεθνείς συνθήκες έχει προσκυρωθεί υπέρ της Ελλάδας παρέχουν το κατάλληλο έδαφος για να αναφύονται διάφορα ζητήματα, όπως η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος, η ζώνη FIR, τα πεδία διοικήσεως και ελέγχου και ο εξοπλισμός των νησιών. Η εγγύτητα ενός σημαντικού μέρους των ελληνικών νησιών στη μικρασιατική ακτή σε τέτοιο βαθμό… αξιολογείται από την Τουρκία ως ένα πολύ σοβαρό κενό ασφαλείας» (σελ. 268).

Τα ανωτέρω προς ενημέρωση και προβληματισμό των αρμοδίων του ΥΠΕΞ και της ευαίσθητης κοινής γνώμης. Ευχαριστούμε δε τον καθηγητή-συγγραφέα γιατί μας εξομολογείται το ντέρτι του και μας ανοίγει τα μάτια.
http://paron.gr

«Καθορίστε εσείς ΑΟΖ και αντίδραση της Τουρκίας θα είναι αιτία πολέμου για εμάς» λέει το Ισραήλ

 Του Δημήτρη Μπεκιάρη

«Καθορίστε την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη σας με την Κύπρο, και οποιαδήποτε απειλή, αντίδραση και πρωτοβουλία της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας θα θεωρείται για εμάς Casus Belli». Αυτό είναι το μήνυμα το οποίο μετέφεραν την προηγούμενη εβδομάδα Ισραηλινοί αξιωματούχοι σε ανώτατα στελέχη του ελληνικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Όπως αναφέρει πολύ καλά πληροφορημένη πηγή στο newscode.gr «Οι Ισραηλινοί είναι έτοιμοι να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Είναι στο χέρι της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει με τολμηρά βήματα».

Σύμφωνα με πολύ καλά πληροφορημένες πηγές του newscode.gr, το Ισραήλ είναι έτοιμο να παράσχει οποιαδήποτε στήριξη στην Ελλάδα, από την στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση αποφασίσει να προχωρήσει στον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της συμπεριλαμβανομένου και του Καστελόριζου.

Ιδιαίτερα δεν μετά τον χαρακτηρισμό του Ισραήλ στην τουρκική «Κόκκινη Βίβλο» ως «βασική απειλή», το Τελ Αβίβ είναι αποφασισμένο όσο ποτέ να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την στρατιωτική συνεργασία με την Ελλάδα. Εξάλλου, τους τελευταίους μήνες τα δείγματα στο πεδίο της προσέγγισης της Αθήνας με το Ισραήλ στον στρατιωτικό τομέα υπήρξαν θετικά. Η επικοινωνία και οι επαφές ανάμεσα στα ανώτατα κλιμάκια των ενόπλων δυνάμεων της Ελλάδας και του Ισραήλ είναι συνεχείς τους τελευταίους μήνες, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί μυστικές συναντήσεις ανάμεσα σε ανώτερους και ανώτατους αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών στην Αθήνα, με αντικείμενο τόσο την στρατιωτική συνεργασία, όσο και την μελλοντική προμήθεια ισραηλινών εξοπλιστικών προγραμμάτων (εννοείται όταν και αν η Ελλάδα αντιμετωπίσει με επιτυχία την σφοδρή οικονομική κρίση).

Ενιαίος χώρος

Το Ισραήλ επιθυμεί να δημιουργηθεί όσο γίνεται πιο γρήγορα ένας «ενιαίος», επί της ουσίας, χώρος Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών με την Κύπρο και την Ελλάδα, στο πλαίσιο της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Εξάλλου δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που το Τελ Αβίβ με δική του πρωτοβουλία έδωσε στη δημοσιότητα χάρτες με βάση τους οποίους αναγνώριζε την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ελλάδας.

Η προοπτική του καθορισμού της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης θα αποτελέσει την βάση για την υλοποίηση του σχεδίου κατασκευής αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Ελλάδα, με τη χώρα μας να αναλαμβάνει ρόλο διαμετακομιστικού κέντρου του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Ήδη η Ισραηλινή πλευρά από το περασμένο καλοκαίρι έχει υποβάλει αυτή την πρόταση προς την ελληνική. Ταυτόχρονα ο καθορισμός Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης από την πλευρά της Ελλάδας, θα ενισχύσει την προοπτική απόκτησης του απαραίτητου για το Ισραήλ στρατηγικού βάθους στη Μεσόγειο.

Στο Τελ Αβίβ, θεωρούν ότι στην παρούσα συγκυρία οι προϋποθέσεις είναι οι κατάλληλες, ώστε η Ελλάδα να προχωρήσει με τολμηρά βήματα στον καθορισμό των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών, δεδομένου ότι η κατάσταση στην ανατολική μεσόγειο, εξαιτίας των ραγδαίων εξελίξεων στον αραβικό κόσμο και ειδικότερα στο βορειο-αφρικανικό χώρο, ευνοεί τις τολμηρές, αλλά και εξαιρετικά μεγάλης στρατηγικής σημασίας αποφάσεις.

Κύπρος

Το Ισραήλ παρακολουθεί πολύ στενά τις εξελίξεις στην βόρειο Κύπρο και τις αντιδράσεις των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι ζητούν την απομάκρυνση του τουρκικού στρατού κατοχής και καθιστούν δηλωτική την επιθυμία τους για αποδέσμευση από την Τουρκία. Σε αυτό το πλαίσιο το ενδιαφέρον τόσο της Αθήνας, όσο και του Τελ Αβίβ προκάλεσε η συνάντηση εκπροσώπων ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών κομμάτων στο ξενοδοχείο «Λήδρα Palace» στη Λευκωσία, με αντικείμενο συζήτησης το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Σε σχετική ανακοίνωση, σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι «Τα οφέλη των φυσικών πόρων πρέπει να προκύπτουν για όλους τους Κυπρίους και να μπορούν να συμβάλλουν στην χρηματοδότηση της λύσης του Κυπριακού».

Η ένταση και οι αντιδράσεις που εκδηλώνονται στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο εναντίον της Τουρκίας, μπορεί να επηρεάσουν μελλοντικά και τις εξελίξεις στο θέμα του καθορισμού των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών, δεδομένου ότι επίκειται επιτάχυνση των επαφών στο πλαίσιο της διαπραγματευτικής διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού. Τον περασμένο Φεβρουάριο η ηγεσία του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους προανήγγειλε την διεξαγωγή ερευνών για κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου και ταυτόχρονα έκανε γνωστό ότι θα προχωρήσει σε καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με την Τουρκία και όλα αυτά εν μέσω των σφοδρών αντιδράσεων και των διαδηλώσεων εναντίωσης προς την τουρκική παρουσία στο βόρειο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου.

Καλά πληροφορημένοι διπλωματικοί κύκλοι εκτιμούν ότι εκείνη η απόφαση της τουρκοκυπριακή ηγεσίας, σε εκείνη τη συγκυρία αποτελούσε ένα ακόμη δείγμα εκνευρισμού. Σύμφωνα με τους ίδιους διπλωματικούς κύκλους «Οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να κοιτάξουν το μέλλον τους, να αξιολογήσουν τα υπέρ και τα κατά της τουρκικής κατοχής, η οποία τους οδηγεί σε απομόνωση και σε ένα μέλλον οικονομικής καταστροφής».

http://www.newscode.gr/diplwmatia/story/27647/kathoriste-eseis-aoz-kai-antidrash-ths-toyrkias-tha-einai-aitia-polemoy-gia

Ο πόλεμος στη Λιβύη και τα άμεσα Ελληνικά Συμφέροντα

Του Νίκου Κοτζιά

Η Εξωτερική πολιτική για να είναι πετυχημένη οφείλει να είναι ενεργητική και δημοκρατική. Να συνδέει τις θεματικές και δράσεις της με τα συμφέροντα της χώρας και την ηθική ως προς την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση. Δεν μπορεί να είναι ετσιθελική. Στη βάση του τι θα μας άρεσε. Αλλά ούτε και να παρακολουθεί απλά παθητικά τις επιλογές τρίτων και να τις υιοθετεί με υποκλίσεις είτε αυτός λέγεται Σαρκοζύ, είτε Γκαντάφι. Πρέπει να υπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα και τις ανάγκες των πολιτών. Να εξετάζει το τι μπορεί να κερδίσει η χώρα από αυτές τις εξελίξεις. Το τι οφείλει να διεκδικεί η κυβέρνηση ως προς το κόστος του πολέμου και την ελληνική ΑΟΖ.

1. Το κριτήριο της Δημοκρατίας
Ορθά ο πρωθυπουργός της χώρας θέλησε την προηγούμενη Τρίτη να ενημερώσει τη Βουλή των Ελλήνων γύρο από τον πόλεμο της Λιβύης. Σε όλα τα υπόλοιπα μέτωπα της δημοκρατίας, όμως, ακολουθεί την πεπατημένη της κυβέρνησής του: Παραβίαση των δημοκρατικών συνταγματικών κανόνων. Θυμίζω, ότι η στήριξη που δίνει η Ελλάδα στη συμμαχία των κρατών που αντέδρασαν η κάθε μία για διαφορετικό λόγο στα εγκλήματα του Γκαντάφι ενάντια στους Λίβυους δεν απορρέει από κάποια συμβατική της δέσμευση. Πρόκειται για πόλεμο που διεξάγεται από εθνικά κράτη σε μεταξύ τους συμμαχία, αλλά δεν διεξάγεται από το ΝΑΤΟ ή την ΕΕ. Οι δε αποφάσεις του ΟΗΕ δεν δεσμεύουν τα μέλη τους να διαθέσουν πολεμικό υλικό και έδαφος / βάσεις στους εμπλεκόμενους. Κατά συνέπεια, προκειμένου να κινηθεί η Ελληνική κυβέρνηση στην πολεμική σκηνή θα έπρεπε να υπάρξουν συλλογικές αποφάσεις των ειδικών κύκλων κυβερνητικής λειτουργίας, όπως είναι το ΚΥΣΕΑ και ακόμα ορθότερα του ίδιου του Υπουργικού Συμβουλίου. Το γεγονός είναι ότι δεν υπήρξε ούτε για αυτό το θέμα μια συλλογική κυβερνητική απόφαση. Πολύ λιγότερο τέθηκε αυτή η όποια επιλογή υπόψη της Βουλής, όχι για ενημέρωση, αλλά για έγκριση. Τέλος, με βάση τις συνταγματικές επιταγές η Κυβέρνηση όφειλε να ενημερώσει επίσημα τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τις όποιες ενέργειές της.

2. Στην κρίση ποιος πληρώνει τις πολεμικές δαπάνες της Ελλάδας;
Αντίθετα με τις συνταγματικές και δημοκρατικές επιταγές, μια μικρή ομάδα στην Κυβέρνηση χειρίζεται τα ζητήματα της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής ως να είναι ιδιωτική υπόθεση. Δεν θεωρεί τον εαυτό της υποχρεωμένο να θέτει τις σκέψεις της προς απόφαση στα υφιστάμενα όργανα και θεσμούς της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η κυβέρνηση δεν έκανε καν τον κόπο να ενημερώσει τους αρχηγούς των κομμάτων πριν πάει επτά ημέρες πριν στο Παρίσι και δώσει τη συναίνεσή της για τον πόλεμο της Λιβύης. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τυπικό. Είναι ουσιαστικό. Αν ήθελε η κυβέρνηση να κάνει την οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με αφορμή τα μέσα που έβαλε στη διάθεση των συμμάχων, έπρεπε να εμφανιστεί στο Παρίσι με την επίκληση αντιρρήσεων στο εσωτερικό μέτωπο προκειμένου να λάβει αυτά που όφειλε να ζητήσει.Η συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο που διεξάγει η αντι-Γκαντάφι συμμαχία κοστίζει άμεσα στην Ελλάδα ένα εκατομμύριο ευρώ και έμμεσα σχεδόν δύο το μήνα. Αν ο πόλεμος κρατήσει όσο και άλλοι ανάλογοι, τότε η Ελλάδα θα έχει ένα κόστος τουλάχιστον 250.000.000 Ευρώ σε εποχή βαθιάς κρίσης. Πριν δώσει, λοιπόν, την συναίνεσή της, θα έπρεπε να είχε διασφαλίσει ότι «οι αυστηροί» ευρωπαίοι σύμμαχοί μας, αλλά και τα αραβικά κράτη που επιθυμούν την ανατροπή του Γκαντάφι θα συμφωνούσαν να αναλάβουν τα έξοδα που θα κάνει το ελληνικό κράτος με τις διευκολύνεις και στήριξη που τους δίνει. Η δε ελληνική διπλωματία όφειλε να συνομιλήσει προηγούμενα με τον αραβικό κόσμο. Η ελληνική κυβέρνηση και τα φερέφωνά της δείχνουν να μην τους νοιάζει καθόλου το κόστος αυτού του πολέμου για τα ελλείμματα της Ελληνικής οικονομίας που βρίσκεται σε ύφεση και εφαρμόζει πολιτική μονόπλευρης λιτότητας.

3. Τι θέλουν οι Γάλλοι και μια ελληνική απαίτηση ως προς την ΑΟΖ
H Γαλλία είναι η χώρα που κίνησε και συνέβαλε όσο κανείς άλλος στην διαμόρφωση μιας συμμαχίας για τον Πόλεμο της Λιβύης. Κατά τη γνώμη μου τρεις είναι οι λόγοι αυτής της επιλογής. Πρώτον, το Παρίσι ήθελε να επανακάμψει στην παγκόσμια πολιτική σκηνή ως σοβαρός παίκτης, αποφασιστικός και ικανός να προασπίσει τα συμφέροντά της Γαλλίας και εκτός Ευρώπης. Δεύτερο, ο Σαρκοζί χρειαζόταν τον πόλεμο για λόγους εσωτερικής πολιτικής. Ως εργαλείο και μοχλό πολιτικής ανάκαμψης. Τρίτο, η Γαλλία προσπαθεί με αυτή την επιχείρηση να αναδιατάξει τους συσχετισμούς στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όντας με σειρά οικονομικών προβλημάτων, ιδιαίτερα ως προς τα ελλείμματα και την ανάκαμψη, βρέθηκε τον τελευταίο χρόνο υπό τον Γερμανικό ημι-ηγεμονισμό. Αναγκάστηκε σε μεγάλο βαθμό να ακολουθεί τις επιλογές του Βερολίνου. Να εμφανίζεται ως ο μικρός συνεταίρος του γαλλογερμανικού άξονα και όχι ως ο ισότιμος συνομιλητής του Βερολίνου. Η οικονομική ισχύς της Γερμανίας σε περίοδο μεγάλης κρίσης έγινε το πρώτιστο κριτήριο για το ποιος επιβάλλει και πώς την θέλησή του στην ΕΕ. Η Λιβύη υπήρξε μια σημαντική αφορμή για το Παρίσι προκειμένου να αλλάξει την ευρωπαϊκή ατζέντα. Να στριμώξει την άβουλη σε τέτοια ζητήματα Γερμανία και να δείξει το ποιος είναι το αφεντικό στα μεγάλα γεωπολιτικά ζητήματα. Με άλλα λόγια υπενθύμισε στη Γερμανία ότι δίπλα στα νομισματικά ζητήματα υπάρχουν σημαντικότατα ζητήματα στα οποία η Γερμανία έχει περιορισμένο λόγο και δυνατότητες.Η Γαλλία προσβλέπει σε μια αλλαγή της κυβέρνησης στην Λιβύη. Κυβέρνηση η οποία θα της «Χρωστά» τη νίκη, αλλά και τις όποιες αρχικές δυνατότητες διακυβέρνησης. Η Ελληνική εξωτερική πολιτική προς το παρόν ακολουθεί τις επιλογές της Γαλλίας και της συμμαχίας της με ΗΠΑ και ΗΒ. Η μεγάλη ευκαιρία είναι να θέσει η Ελλάδα ζητήματα προϋπόθεση για την όποια συνδρομή της; Όπως τα χρέη της Λιβύης σε έλληνες και η συμμετοχή της Ελλάδας στην ανοικοδόμησή της. Η κυριότερη, όμως, προϋπόθεση αφορά την σημαντική διαφορά που έχει η Λιβύη με την Ελλάδα ως προς την ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη). Στη λογική της Τουρκίας δεν αναγνωρίζει στην νήσο Γαύδο στα νότια της Κρήτης δικαίωμα στην ΑΟΖ. Κατά τη γνώμη μου σημαντικός γνώμονας της όποιας ελληνικής στάσης στον πόλεμο της Λιβύης είναι η αποδοχή εκ μέρους της Λιβύης ότι η ελληνική ΑΟΖ στο Λιβυκό Πέλαγος ξεκινά και από την Γαύδο. Άμεσα δε, η δέσμευση της συμμαχίας ότι θα συμπεριλάβει αυτό το ελληνικό δίκαιο αίτημα στις μεταπολεμικές συμφωνίες. Διότι θα ήταν το λιγότερο οξύμωρο, να απέχει η Τουρκία από τον πόλεμο, μετρώντας κέρδη στους «αραβικούς δρόμους», και η νέα κυβέρνηση της Λιβύης να λειτουργήσει στις σχέσεις της με την Ελλάδα στη βάση «των προδιαγραφών» της Άγκυρας.

4. Η θέση της Γερμανίας – νέες ελληνικές διαπραγματευτικές δυνατότητες
Η Γερμανική διπλωματία δεν περιορίστηκε στην άρνηση συμμετοχής στην «εκστρατεία στη Λιβύη», αλλά και στην ψήφιση ενός τέτοιου δικαιώματος στους συμμάχους της. Η θέση της έναντι των άλλων δυτικών δυνάμεων δεν είναι η ίδια όπως στον δεύτερο πόλεμο του Ιράκ διότι αυτή τη φορά είχε τη Γαλλία απέναντί της. Στην επιλογή της αυτή, η Γερμανία έκανε σειρά λαθών. Όπως, πρώτον, δεν κατάλαβε με σαφήνεια τα κριτήρια δράσης της Γαλλίας. Δεύτερον, δεν περίμενε ότι οι ΗΠΑ θα συμφωνούσαν με τη Γαλλία για αυτή την εκστρατεία και μάλιστα με τον τρόπο που έγινε. Τρίτον, περίμενε ότι Ρωσία και Κίνα θα καταψήφιζαν στο ΣΑ του ΟΗΕ και εκείνη θα έπαιρνε μια ενδιάμεση ιδιαίτερη θέση. Τελικά βρέθηκε ουσιαστικά απέναντι σε όλη την Δύση και στην ίδια γραμμή με τις αναδυόμενες δυνάμεις. Αυτό της δημιουργεί μια αίσθηση απομόνωσης και ανασφάλεια. Το γεγονός αυτό, την κάνει πιο ευάλωτη στις πιέσεις των ΗΠΑ σε ορισμένους άλλους τομείς, όπως, πιθανά, στα νομισματικά. Ιδιαίτερα οι πιέσεις των ΗΠΑ ως προς την Ιρλανδία, πιστεύω ότι θα αποδώσουν επί της ουσίας, όχι κατ’ ανάγκη και επί των τύπων: Όπως, επί παραδείγματι, να συναινέσει η Ιρλανδία σε μια ενιαία φορολογική λογική στην ΕΕ διατηρώντας, όμως, το δικό της ιδιαίτερο φορολογικό καθεστώς. Μη υποχωρώντας, δηλαδή, στις αντίστοιχες με τα ελληνικά 50 δισεκατομμύρια απαιτήσεις του Βερολίνου.Η Ελλάδα οφείλει να αναλύσει την τωρινή θέση της Γερμανίας στο πλέγμα των δυτικών σχέσεων και συστήματος θεσμών. Το ίδιο, βέβαια, οφείλει να κάνει ως προς την Τουρκία (δεν είναι, βέβαια, του παρόντος). Να κατανοήσει το βαθμό που αναγκάζεται τη Γερμανία, εξαιτίας της μη συμμετοχής της στον πόλεμο της Λιβύης να δείξει καλύτερο πρόσωπο έναντι των κυρίων συμμάχων της. Την νέα θεματική ιεράρχηση της Γαλλίας. Τις καινούργιες πιέσεις που θα ασκήσουν οι ΗΠΑ στη Γερμανία. Σε αυτά δε τα πλαίσια να ζητήσει α) καλύτερους όρους δανεισμού. Β) Πληρωμή για τα έξοδά της εξαιτίας του πολέμου της Λιβύης. Γ) Διασφάλιση της ΑΟΖ της στη Μεσόγειο / Λιβυκό Πέλαγος.

Αναρτήθηκε από epirusgate

Παπανδρέου: H Τουρκία προσπαθεί να ελέγξει την Ελληνική ΑΟΖ!

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της χώρας Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος επιβεβαίωσε με τον τρόπο του την θέση του defence-point.gr για το θέμα, η Τουρκία ζήτησε να αναλάβει τον έλεγχο ολόκληρης της περιοχής που εμπίπτει με την Ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) νοτίως της Κρήτης, ως αντάλλαγμα για την συμμετοχή  της στις επιχειρήσεις στην Λιβύη!

 

Η εκπληκτική αυτή δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού έγινε στην Βουλή των Ελλήνων κατά τη δευτερολογία του στην συζήτηση για τις εξελίξεις στην Λιβύη και έχει ως εξής: «Κλείνω με ένα τηλεγράφημα  που μόλις πήρα, που νομίζω ότι  πρέπει και αυτό να το αξιολογήσουμε. Δεν θα το σχολιάσω σε βάθος, αλλά πρέπει να το αξιολογήσουμε σε σχέση με τη δική μας παρουσία και την ορθότητα της απόφασής μας, όχι της στρατιωτικής εμπλοκής, αλλά της παρουσίας και όχι της απουσίας. Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας, μιλώντας σε στελέχη του κόμματός του, είπε ότι «η Τουρκία είναι πρόθυμη να αναλάβει τη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λιβύη, να διαχειριστεί το αεροδρόμιο της Βεγγάζης και να αναπτύξει ναυτικές δυνάμεις» – ακούστε – «για τον έλεγχο της θαλάσσιας περιοχής μεταξύ Βεγγάζης και Κρήτης».»

To defence-point.gr αντί άλλου σχολιασμού επαναφέρει για ακόμα μία φορά δύο αναλύσεις του, οι οποίες και δημοσιεύθηκαν ακριβώς την ώρα της έναρξης των πολεμικών επιχειρήσεων στην Λιβύη με τις οποίες με έγκαιρο, έγκυρο και αξιόπιστο τρόπο έθετε το κορυφαίο ζήτημα της παρουσίας μας στην περιοχή με στρατιωτικά μέσα η οποία δεν επιδιώκει τίποτα άλλα παρά την εμπέδωση της Ελληνικής κυριαρχίας σε μία περιοχή (ελληνική ΑΟΖ) η οποία αποτελεί στην ουσία την μισή έκταση του Λιβυκού πελάγους και συνδέεται άμεσα:

Πρώτον, με την ύπαρξη, ανάπτυξη και εξόρυξη υδρογονανθράκων η οποία εκτός της επίλυσης του οικονομικού προβλήματος της χώρας συμβάλλει τα μέγιστα και στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης αλλά και στην ασφάλεια και ευημερία της Κύπρου και του Ισραήλ.

Δεύτερον, με την ανάσχεση της νεοθωμανικής επεκτατικής πολιτικής η οποία υπό συνθήκες μπορεί να οδηγήσει στην στρατηγική περικύκλωση της χώρας μας από μία αναθεωρητική Τουρκία με ότι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλειά της, ειδικά σε μία περίοδο που το μέτωπο με την Άγκυρα δεν είναι το μόνο ανοιχτό.

 Ανάλυση 1: Επιχείρηση «Οδύσσεια» και η ελληνική στρατηγική σύγχυση

Του Στέλιου Καναβάκη (ειδικευμένος σε θέματα στρατηγικής – στρατιωτικής ανάλυσης)

 

Για αρκετά χρόνια μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου πολλοί «αναλυτές», έλεγαν ότι η Ελλάδα πλέον δεν έχει καμία στρατηγική αξία. Επρόκειτο για αξιολογικές κρίσεις με ισχυρές δόσεις γενίκευσης στην προσπάθεια πρόβλεψης του μέλλοντος Την έλλειψη αυτή θεωρούσαν κι ως έναν από τους λόγους που οι ΗΠΑ στήριζαν περισσότερο την Τουρκία, οπότε η χώρα μας ήταν απλά καταδικασμένη σε απαξίωση, στρατηγική και εθνική.

Από την κατάρρευση του Ανατολικού μπλοκ μέχρι σήμερα συνέβησαν πολλά γεγονότα στη γειτονιά μας, διαψεύδοντας πανηγυρικά τις αρχικές προβλέψεις των «ειδικών». Πρώτο μεγάλο τεστ ήταν η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, δεύτερο η δυτική ανάγκη ύπαρξης της ΠΓΔΜ, τρίτο η κατάρρευση των πυραμίδων στην Αλβανία, τέταρτο η κρίση στα Ίμια, πέμπτο το Κοσσυφοπέδιο, έκτο η κρίση των S-300, έβδομο η ειρήνευση μεταξύ του Ισραήλ και αραβικών κρατών, όγδοο οι συνεχείς Ιντιφάντα, ένατο η εισβολή στο Ιράκ, δέκατο τα ενεργειακά σχέδια με τη συμμετοχή της χώρας μας, ενδέκατο η ανάγκη της Ρωσίας για κάθοδο στη Μεσόγειο και ισχυρότερη παρουσία στα Βαλκάνια, δωδέκατο η αύξηση της μεταναστευτικής ροής με προορισμό την Ευρώπη και σύνορο την Ελλάδα, δέκατο τρίτο η σύγκρουση Ισραήλ και Τουρκίας, δέκατο τέταρτο η κρίση στον αραβικό κόσμο γενικότερα (Αίγυπτος, Αλγερία, Λιβύη κ.λπ.).

Αν αυτά τα γεγονότα δεν αναδεικνύουν τη στρατηγική σημασία της Ελλάδας και της Κύπρου, απλά και μόνο λόγω ης γεωγραφικής πραγματικότητας, τότε τι θα μπορούσε να θεωρηθεί ως πηγή αναβάθμισης της χώρας στη γειτονιά της; Το μόνο σίγουρο είναι ότι όπως έχει αποδειχθεί είναι ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει πολιτική ηγεσία και κόμματα αντάξια να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, όντας απαξιωμένα και αγκυλωμένα σε ιδεοληπτικού χαρακτήρα αντιλήψεις της πραγματικότητας.Το διεθνές σύστημα μας κρίνει καθημερινά και σημαντικότερο τεστ αποτελούν οι διεθνείς κρίσεις. Είτε είμαστε παρόντες στο διαγώνισμα και περνούμε τις εξετάσεις είτε βρισκόμαστε εκτός «αίθουσας». Και το ερώτημα είναι συγκεκριμένο: Τι ακριβώς πέτυχε η Ελλάδα από όλες τις παραπάνω κρίσεις και σημαντικά γεγονότα, πολιτικά ή οικονομικά; Κατόρθωσε να αξιοποιήσει τις συγκυρίες ώστε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της; Αλλά κι αν δεχτούμε ότι επιδίωξή μας ήταν να παραμείνουμε ουδέτεροι (υπάρχει ακόμα ουδετερότητα;) προκειμένου να εκμεταλλευθούμε την «αντικειμενική» μας στάση και την επιθυμία μας να εμφανιστούμε ως έντιμοι διαμεσολαβητές, μπορεί κάποιος να πει τι είδους διαμεσολαβητικές πρωτοβουλίες ανέλαβε η Ελλάδα και τι αποτελέσματα πέτυχε; Πετύχαμε την κατάπαυση πυρός σε κάποια εμπόλεμη ζώνη; Πετύχαμε την αποτροπή κάποιας σύρραξης; Πετύχαμε την απελευθέρωση κρατουμένων; Πετύχαμε τη μετάβαση στη δημοκρατία κάποιας χώρας;Επί της ουσίας είμαστε απόντες, με εξαίρεση ορισμένες περιπτώσεις που είμαστε λίγο παρόντες. Ακόμα και στις προσωπικές μας υποθέσεις, τα Ίμια, την Κύπρο, το Μακεδονικό… κι εκεί ήμασταν απόντες ή ολίγον παρόντες, καταβάλλοντας σοβαρές… ημι-προσπάθειες.

Κι ερχόμαστε στη Λιβύη. Τι πέτυχε η Ελλάδα προκειμένου να συνετίσει τον Μουαμάρ Καντάφι, έτσι ώστε να μην υπάρξει επέμβαση; Τι πέτυχε το δίκτυο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και η Ελλάδα με τις σχέσεις που έχει αναπτύξει τόσα χρόνια με τον σύντροφο Καντάφι; Μήπως οι εικόνες του Έλληνα πρωθυπουργού «αγκαλιά» με τον Καντάφι συνοδευόμενος από μεγάλο αριθμό Ελλήνων επιχειρηματικών φαντάζει σήμερα κάπως γραφική;

Η πολιτική ηγεσία της χώρας, σε μια προσπάθεια συναίνεσης, αποφάσισε ότι η Λιβύη δεν είναι υπόθεση που αφορά την Ελλάδα, είτε γιατί οι υπόλοιπες χώρες «θα βομβαρδίσουν αθώους καμηλιέρηδες», είτε επειδή οι υπόλοιπες χώρες είναι «ιμπεριαλιστικές» ή γιατί είμαστε «ειρηνιστές». Μιλάμε δηλαδή πάλι για εκφράσει και απόψεις «κλισέ» οι οποίες είναι διαστρεβλωτικές και παραμορφωτικές της πραγματικότητας. Ωστόσο, κανείς δεν αναφέρει ότι ούτε αθώοι καμηλιέρηδες θα βομβαρδιστούν, ούτε ότι η Ελλάδα ξαφνικά θα μετατραπεί σε ιμπεριαλιστική δύναμη αν επιχειρήσει να προστατεύσει τα συμφέροντά της, αξιοποιώντας μια δυναμικά μεταβαλλόμενη κατάσταση.

Αυτό που πρέπει αν καταστεί σαφές σε όλους τους τόνους, είναι ότι η παρούσα κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στη Λιβύη έχει σαν αποτέλεσμα να διακυβεύονται τα συμφέροντα της Ελλάδας, ενώ δοκιμάζονται από τους πάντες οι αντιδράσεις της.

Πρώτον, μεγάλο μέρος της περιοχής στην οποία εξελίσσεται η δραστηριότητα είναι – ή γειτνιάζει με – τμήμα της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Αυτής που δεν κηρύξαμε μέχρι στιγμής διότι όπως προαναφέρθηκε, είμαστε απόντες.Αλλά κι αν θεωρεί η ηγεσία μας ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρχε η κατάλληλη ευκαιρία να το πράξει, μήπως είναι τώρα η κατάλληλη χρονική στιγμή; Και ποιος θα μπορούσε να είναι ο καλύτερος τρόπος να το πράξει, από το να δηλώσει παρούσα και να αναλάβει δράση δηλώνοντας άμεσα ή έμμεσα ότι η περιοχή αυτή της ανήκει; Όχι επειδή έτσι λέμε επειδή μας συμφέρει, αλλά διότι καλυπτόμαστε απολύτως από τις προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.Αλήθεια, αφού η ηγεσία είναι συνεχώς εν κινήσει υποστηρίζοντας ότι έχει λόγο στα ζητήματα που απασχολούν το διεθνές σύστημα, έχει δηλαδή ενεργό διεθνή παρουσία, ποιες πρωτοβουλίες ανέλαβε για να βοηθήσει την Αίγυπτο, ώστε να εξασφαλίσει ότι δε θα συνεχίσει να φλερτάρει με την Τουρκία απειλώντας τα ελληνικά συμφέροντα στο ζήτημα της ΑΟΖ; Προσποιούνται – επειδή ολιγωρούν συστηματικά – ότι δεν γνωρίζουν πως σε περίπτωση που περάσει ο τουρκικός «τσαμπουκάς», κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, ότι το Καστελόριζο δεν διαθέτει ΑΟΖ, ότι αυτό θα επιτρέψει στις ΑΟΖ Τουρκίας και Αιγύπτου να εφάπτονται, αποκόπτοντας την ελληνική από την κυπριακή ΑΟΖ. Και τελούν σε τέτοια κατάσταση βαθύτατης ύπνωσης ώστε δεν αντιλαμβάνονται ότι η συγκυρία ευνοεί την Ελλάδα, εφόσον ο Δυτικός κόσμος ποντάρει σε αυτή την ενότητα, σε συνέχεια της ΑΟΖ του Ισραήλ για την προώθηση του πλούτου των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που βρέθηκαν στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, για να επιλυθεί το πρόβλημα της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας! Άρα, η Δύση στη  παρούσα συγκυρία ανακαλύπτει ότι έχει ταυτόσημα συμφέροντα με τον Ελληνισμό! Και αντί να αξιοποιήσουν ενεργητικά τη συγκυρία, συνεχίζουν την πρακτική κατευνασμού της Τουρκίας, με… εφηβική συνέπεια… 

Η γεωστρατηγική θέση της χώρας ανά περιόδους λειτουργεί ως «κατάρα» ή ως «ευλογία», στο χέρι μας είναι σήμερα να μπορέσουμε να μετατρέψουμε την «κατάρα» σε… ευλογία

Με λίγα λόγια, ο Μουμπάρακ που συνομιλούσε με την Τουρκία για την ΑΟΖ, μη λαμβάνοντας υπόψη του το Καστελόριζο, έφυγε και αυτός και η οικογένειά του. Από την άλλη ο Καντάφι που δεν δεχόταν τη Γαύδο ως νήσο με ΑΟΖ πνέει και αυτός τα λοίσθια, ενώ είναι πλέον σίγουρο πως η Ανατολική Λιβύη, δηλαδή το κομμάτι που «βλέπει» προς Ελλάδα, δηλαδή προς Γαύδο και Κρήτη, δεν πρόκειται να επανέλθει υπό τον έλεγχό του.

Να συνεχίσουμε; Είναι τυχαίο πως ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ μετέβη άμεσα στην Αίγυπτο για συζητήσεις με τη νέα ηγεσία της χώρας, ενώ είναι τυχαίο που ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν ήθελε, αρχικά τουλάχιστον, να ακούσει για επέμβαση στην Λιβύη;Δεύτερον, η Ελλάδα από καιρό είναι εδώ και αρκετό καιρό «μαύρο πρόβατο» του ΝΑΤΟ λόγω της χαρακτηριστικής της απουσίας. Το όλο θέμα έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις λόγω της μη αναλογικής μας παρουσίας στην ISAF, σε σχέση με άλλες χώρες και λόγω της απουσίας μας από τον πυρήνα των εξελίξεων που είναι η συμμετοχή στις επιχειρήσεις. Δε θα διαφωνήσουμε για την περίπτωση του Αφγανιστάν. Αλλά το ζήτημα της Λιβύης είναι μια μεγάλη ευκαιρία για να δηλώσουμε παρόντες και στην στρατιωτική πλευρά του προβλήματος, η οποία είτε μας αρέσει είτε όχι «ανοίγει» τις πόρτες στις αίθουσες συνομιλιών.Και είναι η καλύτερη ευκαιρία γιατί η Ελλάδα δε θα συμμετάσχει σε μια επιχείρηση με επίφαση νομιμότητας. Υπάρχει η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που νομιμοποιεί πολιτικά. Υπάρχει η απόφαση του Αραβικού Συνδέσμου. Οι Άραβες, τους οποίους κοπτόμαστε να μην δυσαρεστήσουμε, στηρίζουν! Τι άλλο μας απασχολεί επιτέλους;Εκτός κι αν θεωρούμε το Συμβούλιο Ασφαλείας ως ιμπεριαλιστικό όργανο ή δεν το αποδεχόμαστε, οπότε θα πρέπει να το αποσύρουμε από την επιχειρηματολογία μας για το Κυπριακό και την τουρκική εισβολή. Θα το κάνουμε ή θα κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας; Ακόμα και το να κρυβόμαστε με νομικίστικα ή πολιτικά επιχειρήματα μας αφήνει εκτεθειμένους.Επιχειρησιακά δε μιλάμε για αποστολή υψηλού κινδύνου αντίστοιχη με αυτή του Ιράκ ή του Αφγανιστάν. Το κόστος σημαντικά χαμηλότερο και μηδαμινό σε σχέση με τα πολιτικά οφέλη που θα πρέπει να αποκομίσουμε.Πόσες ευκαιρίες υπάρχουν όπου τα συμφέροντα της χώρας μας συμπίπτουν με τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων; Σε κάτι τέτοιες συγκυρίες γεννήθηκε η σύγχρονη Ελλάδα. Για πόσο χρόνο θα αφήνουμε σε ξένα χέρια τη διαχείριση προβλημάτων που ανακύπτουν στον άμεσο γεωπολιτικό μας περίγυρο;Τρίτον, πιστεύουμε ότι με το να μη συμμετέχουμε θα αποκτήσουμε και διαμεσολαβητικό ρόλο στη μετά-Καντάφι εποχή;Ή μήπως θα περιμένουμε ο Νικολά Σαρκοζί να κατέβει τα σκαλιά στα Ηλύσια Πεδία να αγκαλιάσει και να χαιρετίσει θερμά τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, τον μελλοντικό διαμεσολαβητή, όπως έκανε με ορισμένους ευρωπαίους ομολόγους του;

Τέταρτον. Αυτή τη στιγμή χτίζεται η νέα Ευρώπη. Στο οικονομικό σκέλος η Γερμανία είχε τον πρώτο λόγο, αλλά η Ελλάδα δεν είχε λόγο γιατί οι απόντες Έλληνες πολιτικοί, προτίμησαν να ασχοληθούν με το πως θα επενδύσουν αντιπαραγωγικά τα ευρωπαϊκά χρήματα που εισέρρεαν στη χώρα. Πιστεύουν ακόμα στο παλαιοκομματικό ρητό ότι «η Ελλάδα έχει ισχυρή φωνή στην Ευρώπη»; Μήπως μένει έξω και από τους τομείς ασφάλειας και άμυνας (όπου δραστηριοποιούνται Γαλλία και Βρετανία), ενώ λόγω ειδικών συνθηκών ασφαλείας που αντιμετωπίζει (βλ. Τουρκία) έχει όλα τα μέσα που θα της επέτρεπε να έπαιζε ρόλο, να εξήγαγε ασφάλεια, οικοδομώντας συμμαχίες που θα εξυπηρετούσαν τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα;

Πέμπτον, φοβάται κανείς εξεγέρσεις μεταναστών εντός της χώρας, σε περίπτωση που λάβουμε ενεργή συμμετοχή στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ; Αφενός η κυβέρνηση δεν είναι και δεν πρέπει να είναι όμηρος τέτοιων εκβιαστικών διλλημάτων στην άρθρωση πολιτικής και αφετέρου διότι αυτοί που οργανώνουν τις εξεγέρσεις και τις καταλήψεις αφορμές βρίσκουν οποιαδήποτε στιγμή. Η Λιβύη έφταιξε άραγε για την Υπατία;Θα υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας στην ΑΟΖ, στο Αιγαίο και στην Κύπρο ή θα κρυβόμαστε πάλι πίσω από το δάχτυλό μας, απαξιώνοντας τη στρατηγική μας σημασία;  

Ανάλυση 2: Επιχείρηση «ΟΔΥΣΣΕΙΑ»: Το στρατηγικό σφάλμα μη συμμετοχής της Ελλάδας…

 Του Δρ. Γεωργίου Κ. Φίλη, Διεθνολόγου-Οικονομολόγου

Γίνεται να εξελιχθεί μία πολεμική επιχείρηση στην περιοχή μας υπό την ονομασία … ΟΔΥΣΣΕΙΑ χωρίς να λάβει μέρος ο… Οδυσσέας, δηλαδή η χώρα μας; Με άλλα λόγια η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει μέρος στις επιχειρήσεις κατά της Λιβύης ή όχι; Δυστυχώς ή ευτυχώς, η πραγματικότητα είναι μία και η απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι πολύ απλή και αποτελεί ουσιαστικά έναν μονόδρομο για την Αθήνα.Η κρίσιμη παράμετρος που καθορίζει τις κινήσεις των κρατών της περιοχήςΠοια όμως είναι η κύρια παράμετρος την οποία θα πρέπει να λάβει υπόψη της η Αθήνα έτσι ώστε να μπορέσει να εφαρμόσει την σωστή πολιτική στο συγκεκριμένο ζήτημα; H απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο μέσω της μακροσκοπικής ανάλυσης των δεδομένων στην περιοχή μας. Και πως θα ορίσουμε τι εννοούμε με την έννοια «περιοχή» μας;Η ανάλυση του ζητήματος έχει να κάνει με τις εξελίξεις των τελευταίων δύο μηνών, όχι μόνο στην Λιβύη αλλά και στην Τυνησία, την Υεμένη την Αίγυπτο, το Μπαχρέιν, την Ιορδανία, το Μαρόκο, αλλά και την Αλγερία. Ποιο το κοινό σημείο όλων αυτών των χωρών πέραν του ότι είναι μουσουλμανικές και αραβικές; Το κοινό σημείο σχετίζεται με το πως ακριβώς «συσσωματώνονται» αυτή τη στιγμή στον γεωπολιτικό χάρτη. Με άλλα λόγια, οι χώρες της Βορείου Αφρικής με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και τις χώρες που βρίσκονται στον Κόλπο, σύμφωνα με την νέα γεωπολιτική Αγγλοσαξονική θεώρηση αποτελούν μια ολότητα, η οποία ονομάζεται ως «Ευρύτερη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική» (Broader Middle East & North Africa – ΒΜΕΝΑ).Ο συγκεκριμένος αυτός χώρος περιλαμβάνει όλες τις χώρες από τον Ατλαντικό έως τον Ινδό ποταμό, δηλαδή όλες τις αραβικές χώρες της Βορείου Αφρικής, την παραδοσιακή Μέση Ανατολή, καθώς και το Ιράν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Αξίζει να σημειωθεί πως στο συγκεκριμένο χώρο περιλαμβάνονται και όλα τα… «σταν» της Κεντρικής Ασίας, δηλαδή οι τουρκογενείς πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας (Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν, Κιργζία και Τατζικιστάν).

Η τεράστια αυτή περιοχή περιλαμβάνει στα όριά της τεράστια ενεργειακά κοιτάσματα υδρογονανθράκων (πετρελαίου και φυσικού αερίου) τα οποία έχουν αποτελέσει εδώ και δέκα με δεκαπέντε έτη το μήλον της έριδος μεταξύ της Ρωσίας, της Κίνας, των ΗΠΑ και της ΕΕ. Εν συντομία, θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως τα αποθέματα αυτά βρίσκονται σε τρία κυρίως σημεία της περιοχής, στην Κεντρική Ασία, πλησίον και εντός της Κασπίας, στον Περσικό Κόλπο και την περιοχή της Σαουδικής Αραβίας καθώς και στην Ανατολική Μεσόγειο… Το «μυστικό» της όλης ανάλυσης είναι να αντιληφθεί κάποιος πως τα δύο από τα τρία αυτά σημεία, μαζί με τα κοιτάσματά τους είναι… ρεζερβέ. Αναφορικά με την περιοχή της κεντρικής Ασίας τα πράγματα είναι πολύ απλά: Πλην του Αζερμπαϊτζάν, όλα τα υπόλοιπα κρίσιμα κοιτάσματα έχουν περιέλθει στον απόλυτο έλεγχο της Ρωσίας και ότι έχει απομείνει το λαμβάνει η Κίνα. Με άλλα λόγια η Κεντρική Ασία, το σύγχρονο δυτικό «Ελ Ντοράντο», όπως αυτό παρουσιάστηκε τα τελευταία 20 χρόνια, έχει χαθεί για την Δύση, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου. Κινούμενοι στην περιοχή της Αραβικής χερσονήσου και του Περσικού Κόλπου τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο απλά. Η μεν Αραβική περιοχή στέλνει τους υδρογονάνθρακές της στις ΗΠΑ ο δε ιρανικός τομέας πολύ απλά είναι μη ελεγχόμενος από την Δύση, τουλάχιστον για την ώρα.  

Η Ευρύτερη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική αποτελεί το κύριο γεωπολιτικό σχήμα το οποίο έχει αναπτύξει η Αγγλοσαξονική γεωπολιτική σκέψη και μέσω αυτού θα γίνει προσπάθεια ελέγχου της Ευρασιατικής και Αφρικανικής πλάκας, δηλαδή της, κατά Μακίντερ «Παγκοσμίου Νήσου». Προσέξτε πως η CENTCOM, καλύπτει μία περιοχή η οποία αποτελεί το κέντρο της ΒΜΕΝΑ καθώς και όλες τις ενεργειακά ενδιαφέρουσες περιοχές της Ευρασίας, δηλαδή την Κεντρική Ασία, τον Κόλπο και την Αραβική χερσόνησο και φυσικά την Ανατολική Μεσόγειο… 

Μέχρι στιγμής, η Ουάσιγκτον δεν διανοείται καν να αλλάξει την πολιτική της αναφορικά με την Σαουδική Αραβία αφού σκοπεύει για τις επόμενες δεκαετίες να χρησιμοποιεί τα αραβικά πετρέλαια έτσι ώστε να κρατάει τα δικά της αποθέματα ουσιαστικά ανέγγιχτα. Από την άλλη, το ζήτημα του Ιράν είναι πολύ πολύπλοκο και επικίνδυνο με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν στο άμεσο μέλλον να υπάρξει θετική για την Δύση εξέλιξη. Με λίγα λόγια, τόσο η Κεντρική Ασία όσο και ο Κόλπος δεν μπορούν να προσφέρουν, τουλάχιστον για την ώρα κάτι καινούργιο στην Δύση και την ενεργειακή της ασφάλεια…Πώς όμως όλα αυτά συνδέονται με τα γεγονότα στην Λιβύη και το ερώτημα για το πως ακριβώς θα πρέπει να αντιδράσει η χώρα μας στα τεκταινόμενα; Υπενθυμίζεται πως όπως έχουμε αναφέρει το τρίτο σημείο το οποίο αποτελεί σημαντική πηγή υδρογονανθράκων στην ΒΜΕΝΑ είναι η Ανατολική Μεσόγειος. Ας το κρατήσουμε για την ώρα αυτό και ας ανοίξουμε μία παρένθεση αναφέροντας πως το κύριο παίγνιο ισχύος που εξελίσσεται αυτή τη στιγμή στην Ευρασία συνδέεται με το προς τα που θα μετακινηθεί η ΕΕ: Προς τις ΗΠΑ ή προς τη Ρωσία; Με άλλα λόγια, η αέναη αγγλοσαξονική γεωπολιτική θεωρία προβλέπει πως το «παίγνιο» της παγκόσμιας εξουσίας θα παιχθεί στο ζήτημα του προς τα που θα κινηθεί η Ευρώπη. Εάν αυτή κινηθεί προς την Μόσχα τότε είναι πολύ πιθανό οι αγγλοσαξονικές δυνάμεις να «εκπαραθυρωθούν» από την Ευρασία. Από την άλλη, εάν η Ευρώπη κινηθεί προς τις ΗΠΑ τότε η Ρωσία αναμένεται να περιοριστεί στην αφιλόξενη και αχανή ρωσική γη χωρίς να έχει την δυνατότητα να κινηθεί προς τα πιο θερμά κλίματα. Όπως είναι φυσικό μία ενδελεχής ανάλυση της αγγλοσαξονικής γεωπολιτικής θεωρίας όπως αυτή έχει αναπτυχθεί από τον Α. Τ. Μάχαν και τον Σερ Χ. Μακίντερ, στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα δεν είναι δυνατόν να αναλυθεί στα στενά πλαίσια ενός ενημερωτικού σημειώματος.Θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως το προς τα που θα κινηθεί η ΕΕ εξαρτάται απολύτως από το που ακριβώς θα βρει τις απαραίτητες ποσότητες ενέργειας που χρειάζεται για να συνεχίσει να επιβιώνει αλλά και να μπορέσει να κινήσει εκ νέου τη χειμαζόμενη οικονομία της. Για την ώρα η ΕΕ εξαρτάται εν πολλοίς από την Ρωσία για την προμήθεια ειδικά του φυσικού αερίου. Η κατάσταση αυτή γίνεται ακόμα πιο κρίσιμη αφού η Κεντρική Ασία έχει περιέλθει στον έλεγχο της Μόσχας, η αραβική αγορά δεν μπορεί να υποστηρίξει τις ΗΠΑ και την ΕΕ ταυτοχρόνως ενώ το Ιράν παραμένει μία «παρθένα» περιοχή για την Δύση. Το δίλημμα λοιπόν που τίθεται για την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες είναι ένα: Οι Αγγλοσαξονικές δυνάμεις για να μπορέσουν να κυριαρχήσουν, ή να συνεχίσουν να κυριαρχούν, στην Ευρασία,  χρειάζονται επειγόντως την συμμαχία της ΕΕ, ή για να το θέσουμε καλύτερα πρέπει να «απομακρύνουν» την ΕΕ από την Ρωσία.

Πως όμως θα το κάνουν αυτό όταν η ΕΕ χρειάζεται την Ρωσία διότι εξαρτάται από αυτή ενεργειακά; Προφανώς η Δύση αναζητά εναλλακτικές πηγές ενέργειας για να προμηθεύσει την Ευρώπη, έτσι ώστε να μπορέσει να την απογαλακτίσει, τουλάχιστον έως ένα σημείο από την Μόσχα. Όπως είπαμε όμως, η Κεντρική Ασία είναι μάλλον χαμένη για τη Δύση, κάτι το οποίο συμβαίνει και με το Ιράν ενώ η περιοχή της Σαουδικής Αραβίας είναι «ρεζερβέ» από τις ίδιες τις ΗΠΑ. Άρα τί μένει;H Ανατολική Μεσόγειος μέλει να αποτελέσει την νέα πηγή παραγωγής και εξαγωγής υδρογονανθράκων προς την ΕΕ η οποία προβλέπεται να αντικαταστήσει την Κεντρική Ασίας στα σχέδια της Δύσης για την σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από την Μόσχα. Εάν η Ανατολική Μεσόγειος φέρει στην επιφάνεια τους θησαυρούς της τότε είναι σίγουρο πως η ΕΕ θα βρει «μέσα στην αυλή» της μία τεράστια πηγή ενέργειας η οποία θα της επιτρέψει να εφαρμόσει πιο ανεξάρτητες πολιτικές απέναντι στην Ρωσία, και φυσικά όπως εκτιμούν οι ΗΠΑ αυτό θα τους επιτρέψει να κρατήσουν την Μόσχα μακριά από τις θερμές θάλασσες. Με άλλα λόγια η Ανατολική Μεσόγειος θα αποτελέσει στο άμεσο μέλλον το βαρόμετρο της σύγκρουσης για την κυριαρχία στην Ευρασία τον 21ο αιώνα και εντεύθεν.Αντιλαμβανόμενοι όλα τα παραπάνω η εξίσωση στην περιοχή μας γίνεται πολύ απλή: Αυτή τη στιγμή ΟΛΟΚΛΗΡΗ η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται στο στάδιο μίας τρομακτικής γεωπολιτικής ανακατανομής ισχύος και ισορροπίας η οποία σκοπό έχει να δημιουργήσει όλες αυτές τις συνθήκες οι οποίες θα επιτρέψουν στην Δύση να εκμεταλλευθεί τα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής. Αυτό που πρέπει να γίνει απολύτως ξεκάθαρο είναι πως ο σχεδιασμός δεν προβλέπει μακροχρόνιες «ζυμώσεις» αλλά το «Blitzkrieg» των εξεγέρσεων και των ανακατατάξεων στην περιοχή πρόκειται να ακολουθηθεί από ένα νέο «new deal» το οποίο σκοπό έχει να μοιράσει την ενεργειακή τράπουλα κατά έναν τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει δυνατή η εξόρυξη του υποθαλάσσιου φυσικού αερίου και η εξαγωγή του στην Ευρώπη πολύ σύντομα.Ο συντελούμενος γεωπολιτικός αναπροσανατολισμός της περιοχής είναι ξαφνικός, θα είναι καθοριστικός και οι εξελίξεις θα τρέχουν τόσο γρήγορα ώστε δεν θα τις προλαβαίνουμε. Και εδώ ερχόμαστε στο ζήτημα της χώρας μας…

Ελλάδα: Γίνεται να λείπει ο… Οδυσσέας;Είτε το θέλουμε είτε όχι, η Ελλάδα, με τις αχανείς θαλάσσιες εκτάσεις που ελέγχει ή θα ελέγξει εάν και εφόσον ανακηρύξει τις Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), πρόκειται να αποτελέσει την  χώρα κλειδί για την παραγωγή και εξαγωγή του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Φυσικά το ίδιο συμβαίνει και για την  περίπτωση της Κύπρου αλλά και του Ισραήλ.Με άλλα λόγια, για να μπορέσει η Ελλάδα να λειτουργήσει, χάριν της Ευρώπης αλλά και για το δικό της το καλό θα πρέπει να ανακηρύξει ΑΟΖ και να ξεκινήσει την εξόρυξη. Αυτό όμως για να συμβεί θα πρέπει να υπάρξουν οι απαραίτητες συνθήκες στον «περίγυρο» έτσι ώστε η Ελλάδα να μπορέσει χωρίς πρόβλημα να ανακηρύξει ΑΟΖ, η οποία φυσικά και πρόκειται να αποτελέσει ευρωπαϊκή περιοχή, άρα πλήρως εκμεταλλεύσιμη από την πεινασμένη για ενέργεια ΕΕ.Συμβαίνουν όμως γεγονότα τα οποία θα μπορούσαν να διαμορφώσουν μία «βολική» για την Ελλάδα κατάσταση για την ανακήρυξη ΑΟΖ και έναρξη εκμετάλλευσης των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων της αλλά και για την δημιουργία ενός συνεχόμενου «διαδρόμου» ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ ο οποίος θα επιτρέψει στην μεταφορά και των Κυπριακών και Ισραηλινών αποθεμάτων στην Ευρώπη;Υπενθυμίζεται πως η Τουρκία για να αποτρέψει τον κίνδυνο ανακήρυξης Ελληνικής ΑΟΖ είχε προσεταιριστεί την Αίγυπτο και την Λιβύη, με τις οποίες προσπαθούσε να δημιουργήσει θέμα στο Καστελόριζο και στην Γαύδο αντιστοίχως. Τι έχει συμβεί τους τελευταίους μήνες σε αυτές τις χώρες;To καθεστώς του Χόσνι Μουμπάρακ που συνομιλούσε με την Τουρκία για την ΑΟΖ, μη λαμβάνοντας υπόψη του το Καστελόριζο, κατόπιν φυσικά της ελληνικής εγκληματικής ενέργειας του 2003 που απέτρεψε την Κύπρο από το να υπογράψει με την Αίγυπτο ΑΟΖ που να λαμβάνει υπόψη της το Καστελόριζο (για περισσότερες πληροφορίες δείτε αντίστοιχο άρθρο στο τεύχος αυτού του μήνα του περιοδικού ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ & ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ το οποίο κυκλοφορεί στα περίπτερα), κατέρρευσε με συνοπτικές διαδικασίες. Ο δε Συνταγματάρχης Μουαμάρ Καντάφι που δεν δεχόταν την Γαύδο ως νήσο με ΑΟΖ πνέει και αυτός τα λοίσθια. Ας έχουμε στο νου μας πως ακόμα και αν ο Λίβυος ηγέτης δεν αποχωρήσει από την εξουσία το πλέον σίγουρο είναι πως η ανατολική Λιβύη τουλάχιστον, δηλαδή το κομμάτι που «βλέπει» προς Ελλάδα, δηλαδή προς Γαύδο και Κρήτη, δεν πρόκειται να επανέλθει υπό τον έλεγχό του.Να συνεχίσουμε; Είναι τυχαίο πως ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ μετέβη άμεσα, μετά την καθεστωτική αλλαγή, στην Αίγυπτο για συζητήσεις με την νέα ηγεσία της χώρας, ενώ είναι τυχαίο που ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν θέλει να ακούσει για επέμβαση στην Λιβύη και η τουρκική κυβέρνηση ουσιαστικά κρατάει μία διπρόσωπη στάση αναφορικά με τις επιχειρήσεις στην Λιβύη; Ας υπογραμμίσουμε εδώ πως η μη έγκριση, μέχρι στιγμής, του σχεδίου επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ για την Λιβύη οφείλεται, εκτός της Γερμανίας, και εν πολλοίς στην Τουρκική αρνητική στάση και τακτική κωλυσιεργίας που ακολουθεί για το θέμα.Τι προσπαθούμε να πούμε με όλα αυτά;

Όσο απίθανο και να φαίνεται η όλη κατάσταση στην στεριά της Βορείου Αφρικής, ειδικά στην Αίγυπτο και Λιβύη, έχει άμεσο αντίκτυπο στο τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί στην θάλασσα της περιοχής και στο κατά πόσο η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ θα καταφέρουν να δημιουργήσουν την ενεργειακή αποθήκη της Ευρώπης η οποία θα επιτρέψει στην Γηραιά Ήπειρο να ακολουθήσει μία ποιο ανεξάρτητη πολιτική αλλά και να αντιμετωπίσει την τεράστια οικονομική και κοινωνική κρίση που την μαστίζει.Επανερχόμενοι λοιπόν στο βασικό ερώτημα της παρούσας ανάλυσης, δηλαδή στο κατά πόσο είναι σωστό ή λάθος η Ελλάδα να συμμετάσχει στην επιχείρηση στην Λιβύη αναρωτιόμαστε εάν είναι δυνατόν μετά από όλα αυτά να υπάρχει εχέφρων άνθρωπος στην χώρα μας που να πιστεύει πως αντί να αναλάβουμε τις ευθύνες μας σε μία τεράστια περιοχή η οποία δυνητικά μας ανήκει, δηλαδή την περιοχή νοτίως της Κρήτης. θα ήταν καλύτερα να κυνηγήσουμε… ανεμόμυλους για ακόμα μία φορά.Ας σημειώσουμε πως φυσικά και η Δύση δεν μας έχει αγαπήσει ξαφνικά, ούτε θέλει το καλό μας έτσι απλά μέσω μίας ανιδιοτελούς στάσης. Η αλήθεια είναι πως η Δύση αυτή τη στιγμή διαμορφώνει μία κατάσταση στην περιοχή μας η οποία θα της επιτρέψει να αποκτήσει ενεργειακή αυτάρκεια. Λόγω όμως γεωγραφίας αυτοί που θα πρέπει να λειτουργήσουν ως οι θεματοφύλακες και βασικοί παράγοντες αυτής της προσπάθειας είμαστε εμείς (Ελλάδα και Κύπρος). Αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται σταδιακά οι συνθήκες για να ανακηρύξουμε ΑΟΖ χωρίς να αντιμετωπίζουμε σοβαρές αντιδράσεις από τυχών… θιγόμενους, ή εάν αυτοί αντιδράσουν να μην μπορούν να πετύχουν τίποτα.Αφού λοιπόν αντιληφθούμε πως δυστυχώς ή ευτυχώς αυτό που συμβαίνει στην περιοχή «μας συμφέρει» θα πρέπει να βοηθήσουμε στο μέτρο του δυνατού στην προσπάθεια της Δύσης για ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια. Επιπροσθέτως, με το να στέλνουμε δυνάμεις στα όρια της Ελληνικής ΑΟΖ νοτίως της Γαύδου, ουσιαστικά και εμπεδώνουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στην περιοχή. Φυσικά και δεν αναφερόμαστε στην άμεση εμπλοκή μας σε καθαρά πολεμικές επιχειρήσεις αλλά υπογραμμίζουμε πως η παρουσία μας θα πρέπει να είναι αναβαθμισμένη στο έπακρο και με κάθε ευκαιρία θα πρέπει να επιδεικνύουμε την σημαία μας στην περιοχή.Οι ΗΠΑ για έναν «περίεργο» λόγο ονόμασαν την επιχείρηση ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ, ας μην ξεχνάμε πως η ευρύτερη περιοχή εκτιμάται πως αποτελούσε το βασίλειο των Λωτοφάγων οι οποίοι έκαναν τους ταξιδιώτες να «ξεχνάνε»… Στο ερώτημα λοιπόν εάν ο ίδιος ο Οδυσσέας θα πρέπει να βρεθεί εκεί η απάντηση είναι ένα μεγάλο ΝΑΙ αφού μόνο έτσι θα μπορέσει όχι να «ξεχάσει» αλλά να «θυμηθεί» και να βρει ξανά τον δρόμο του προς την… Ιθάκη η οποία δεν είναι τίποτα άλλο από την προσπάθεια δημιουργίας ενός καλύτερου μέλλοντος για τον τόπο μας.

Λιβύη και ο μουσουλμανικός «κίνδυνος»

…Κλείνοντας το σύντομο αυτό σημείωμα ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στους φόβους περί μουσουλμανικών «αντιποίνων» στην Ελλάδα. Ως απάντηση καλό θα ήταν οι επικριτές της επέμβασης να απαντήσουν το κάτωθι ερώτημα: Έως σήμερα όσοι βρίσκονται στην Ελλάδα και ετοιμάζουν ότι ετοιμάζουν δεν θα μπορούσαν να βρουν αφορμές για τις προβοκάτσιές τους και περιμένουν την Ελληνική στάση στο θέμα της Λιβύης; Δηλαδή η έως σήμερα εμπειρία με τα δήθεν «Κοράνια» που… σκίζονται ανά πάσα στιγμή και οι μολότοφ που πέφτουν σε «χώρους λατρείας» ή περιστατικά τύπου «Νομικής» και «Υπατία» δεν αρκούν για να βγάλουν διαφόρους μετανάστες ή μη στους δρόμους… η Λιβύη μας μάρανε…Αυτές είναι αναλύσεις ανθρώπων οι οποίοι είτε δεν κατόρθωσαν ποτέ να ξεφύγουν από τον Ψυχρό Πόλεμο, είτε να κατανικήσουν τις βαθιά χαραγμένες στερεοτυπικές τους πεποιθήσεις για διαφόρους «κατατρεγμένους» ανά την υφήλιο. Όχι ότι δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν αδικημένοι στον άδικο κόσμο που ζούμε. Αλλά αυτό που ουδέποτε αντιλήφθηκαν ήταν το ότι είχαν μετατραπεί σε πιόνια της επικοινωνιακής στρατηγικής (κάποτε το έλεγαν «παραπληροφόρηση, προπαγάνδα, αγκιτάτσια» κ.λπ.) κάποιων, των οποίων τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα εξυπηρετούνταν από την «επαναστατική διάθεση» των χρήσιμων… αφελών (άλλη είναι η λέξη που συμπληρώνει τον συγκεκριμένο όρο, δεν την αναφέρουμε σεβόμενοι τις αναμφισβήτητα αγνές προθέσεις τους).Με τον τρόπο όμως αυτό έχει καταδικαστεί η ελληνική εξωτερική πολιτική εδώ και πολλά χρόνια, ενώ η Ελλάδα και οι Έλληνες βλέπουν τον κόσμο με έναν μοναδικό – παραμυθένιο – δικό τους τρόπο. Κι αυτή, δυστυχώς, είναι μια από τις αιτίες που μας έχει οδηγήσει στο παρόν κατάντημα…

 http://www.defencepoint.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=2483:-h-defence-pointgr&catid=28:foeign-affairs-greece&Itemid=55

Ο πόλεμος για την ΑΟΖ ξεκίνησε – ισραηλινή εμπλοκή…

Η Τουρκία πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη «εχθροπραξία» κατά της χώρας μας στο πεδίο μάχης της ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) επιλέγοντας για μια ακόμη φορά τη χρήση στρατιωτικών μέσων.

 Του Γιάννη Θεοδωράτου

Με τη χρήση πολεμικού πλοίου, εφάρμοσε για μία ακόμη φορά τη γνωστή της στρατηγική προκειμένου να αμφισβητήσει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή του Καστελόριζου, προκαλώντας παράλληλα και την ισραηλινή αντίδραση.

Το ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών, με καθυστέρηση δύο τουλάχιστον ημερών, έδωσε στη δημοσιότητα όλα τα στοιχεία αναφορικά με την παρενόχληση του ιταλικού ερευνητικού σκάφους OGS-Explora, το οποίο είχε μισθωθεί από την ισραηλινή κυβέρνηση με σκοπό την εκτέλεση βυθομέτρησης εντός της ελληνικής και της κυπριακής ΑΟΖ. Η Τουρκία αντέδρασε δυναμικά αποστέλλοντας την κορβέτα «Bandirma» (F502), η οποία το Σάββατο 12 Μαρτίου προσέγγισε το ιταλικό σκάφος προειδοποιώντας το να διακόψει τις μετρήσεις και να εγκαταλείψει την περιοχή, ενημερώνοντας ότι βρίσκεται παράνομα (χωρίς άδεια) εντός της τουρκικής ΑΟΖ! Το ιταλικό σκάφος που εκτελούσε τις υποθαλάσσιες έρευνες – μετά το πέρας των οποίων θα ποντιζόταν καλώδιο οπτικών ινών που θα συνέδεε το Ισραήλ με την Ιταλία – είχε ζητήσει και λάβει σχετική άδεια από την Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ).Ο κυβερνήτης του πλοίου ενημέρωσε την αρμόδια εταιρεία με την οποία συνεργαζόταν, καθότι το πλοίο (που δεν είναι πολεμικό) δεν είχε καμία απολύτως σχέση / αρμοδιότητα να επικοινωνήσει με τις ελληνικές αρχές. Η εταιρεία στη συνέχεια ενημέρωσε για το συμβάν την Υδρογραφική Υπηρεσία του ΠΝ, οπότε το θέμα έφθασε στο ΓΕΕΘΑ, πλην όμως τον χειρισμό του ανέλαβε το Υπουργείο των Εξωτερικών.Το ιταλικό πλοίο διέκοψε τις έρευνες και στη συνέχεια κινήθηκε με τη συνοδεία της τουρκικής κορβέτας εκτός της ελληνικής ΑΟΖ. Όταν εισήλθε στην κυπριακή, η «Bandirma» απομακρύνθηκε, έχοντας ολοκληρώσει την πρώτη καταγεγραμμένη εχθροπραξία, η οποία έληξε με την καταγραφή των τουρκικών διεκδικήσεων. Το ελληνικό ΥΠΕΞ απέκρυψε το γεγονός, προκειμένου να κρατηθούν κατά την πάγια τακτική χαμηλοί τόνοι, μέχρις ότου (άγνωστο πως) υπήρξε διαρροή στην εφημερίδα «Αυγή». Η μη ανακήρυξη ΑΟΖ εκ μέρους της Αθήνας δημιουργεί ένα «ύποπτο κενό» στην περιοχή του Καστελορίζου (βλ. τις αποκαλύψεις Ρολάνδη στο τρέχων τεύχος Μαρτίου του περιοδικού ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ τ.13 που κυκλοφορεί πανελλαδικά), που έρχεται να καλύψει η Άγκυρα! Η τουρκική ενέργεια προκάλεσε την ισραηλινή αντίδραση, η οποία σύντομα αναμένεται να λάβει πιο σαφή μορφή, διότι παρεμποδίστηκε ένα έργο που αφορά τα συμφέροντα του εβραϊκού κράτους και διέρχεται μέσω της ελληνικής ΑΟΖ. Ωστόσο πρέπει να επισημανθούν τρία σημεία:Α. Η τουρκική αντίδραση δεν πραγματοποιήθηκε μέσω της αποστολής σκάφους της Ακτοφυλακής αλλά του Τουρκικού Ναυτικού, το οποίο μάλιστα φαίνεται ότι περιπολεί βάσει σχεδίου στην περιοχή της ελληνικής ΑΟΖ με αποστολή να αποτρέψει οποιαδήποτε ενέργεια ξένης δύναμης / εταιρείας, η οποία δεν θα έχει λάβει την άδεια από την Άγκυρα. Συνεπώς η Τουρκία προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα και έχει προσδιορίσει κανόνες εμπλοκής.Β. Η ελληνική πλευρά υπέστη την πρώτη της ήττα στον πόλεμο της ΑΟΖ καθότι η τουρκική κορβέτα όχι μόνο προσδιόρισε το εύρος της τουρκικής διεκδίκησης δίνοντας το στίγμα(!) γεωγραφικού μήκους 32ο 16΄18’’ δυτικά του οποίου (ανοικτά των κυπριακών ακτών) η Τουρκία έχει νόμιμα δικαιώματα, αλλά κατέστησε άμεσα σαφές προς την Ελλάδα, την Κύπρο και ειδικά το Ισραήλ, ότι δεν υφίσταται συνέχεια των μεταξύ του ΑΟΖ, «εξουδετερώνοντας το φρούριο» του Καστελόριζου.Γ. Αποτελεί παράδοξο το γεγονός της αναφοράς – σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες – των τουρκικών στρατιωτικών αρχών σε ύπαρξη τουρκικής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ είναι γνωστό ότι η Άγκυρα δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη του Μοντέγκο Μπέι (1982, ενεργοποιήθηκε μετά τη συλλογή των προβλεπόμενων κυρώσεων στις αρχές της δεκαετίας του 1990) και συνεπώς δεν αναγνωρίζει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτή (εξαίρεση αποτελεί ο καθορισμός ΑΟΖ στην κλειστή Μαύρη Θάλασσα).Η εμπλοκή συνιστά επιβεβαίωση του «κρυφού casus belli» που έχει γνωστοποιηθεί στη χώρα μας και είναι συνέχεια της δήλωσης Νταβούτογλου περί τοποθέτησης του Καστελορίζου στην Μεσόγειο. Η επιθετική αυτή ενέργεια έρχεται να απαντήσει σε ισραηλινές δηλώσεις περί ελληνικής ΑΟΖ, η οποία εσφαλμένα δεν ανακηρύσσεται. Πιθανόν η Άγκυρα να σκέφτεται σοβαρά να προχωρήσει και σε ανακήρυξη ΑΟΖ, σταθμίζοντας τα υπέρ και τα κατά που θα προκύψουν από μια τέτοια απόφαση.Συμπερασματικά, θα πρέπει να αναμένονται τις επόμενες εβδομάδες νέες κινήσεις στο μέτωπο της ΑΟΖ, όπου η ισραηλινή εμπλοκή αναμένεται να είναι πολύ πιο συγκεκριμένη διότι επηρεάζονται πλέον ανοικτά και ισραηλινά συμφέροντα. Σε Αθήνα, Λευκωσία, Τελ Αβίβ και φυσικά στην Ουάσιγκτον γνωρίζουν ότι η τουρκική ενέργεια αποτελεί προοίμιο πρόκλησης προσχεδιασμένη κρίσης στην ανατολική Μεσόγειο, με σκοπό να διαπιστωθεί η «αντοχή» του πιο αδύναμου κρίκου της αλυσίδας, που είναι χωρίς αμφιβολία η Ελλάδα…

http://agrupnoipolites.wordpress.com/2011/03/18/67654-39/

Ευρωπαϊκή ΑΟΖ

Ν. Λυγερός
Ο προβληματισμός της Ελλάδας περί ΑΟΖ δεν είναι ούτε φανταστικός, ούτε φαντασιακός, όπως νομίζουν οι περισσότεροι. Αντιθέτως η ΑΟΖ ως έννοια είναι μία πραγματικότητα με πολλαπλές επιπτώσεις, ειδικά στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Πολλοί στον ελλαδικό χώρο ανακαλύπτουν τη σημασία και την ουσία της ΑΟΖ, ενώ υπάρχουν συμφωνίες της Κύπρου όσον αφορά σε αυτό το θέμα.
Επιπλέον, αν εντάξουμε αυτόν τον προβληματισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τότε ένας απλός χάρτης ακόμα και της Μεσογείου επαρκεί για να αποδείξει τη χρησιμότητα της ΑΟΖ, ανεξάρτητα από τα έμμεσα γεωστρατηγικά οφέλη που αναδεικνύει η τοποστρατηγική της.
Η Ευρωπαϊκή ΑΟΖ δεν είναι μόνο θεωρητική, έχει αποκτήσει ισχυρά στοιχεία πραγματικότητας. Μόνο και μόνο η ύπαρξη της Γαλλίας, η οποία αποτελεί το δεύτερο κράτος στον κόσμο μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και πριν την Αυστραλία με τη μεγαλύτερη ΑΟΖ παγκοσμίως επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνει ως ολική οντότητα, η πρώτη παγκόσμια ΑΟΖ σε μέγεθος. Έτσι η σημασία της ΑΟΖ δεν μπορεί να έρθει σε αμφισβήτηση σε ευρωπαϊκό πλαίσιο. Το επακόλουθο είναι ότι αυτός ο όγκος πάνω στην υδρόγειο είναι στρατηγικής σημασίας. Η βάση τους δεν είναι μόνο οι συμβάσεις, αλλά το μαθηματικό υπόβαθρο της τοπολογίας και της γεωμετρίας.
Όταν εξετάζουμε το θέμα της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ συνειδητοποιούμε ότι τα προβλήματα με τα οποία ασχολούμαστε στον ελλαδικό χώρο δεν είναι της ίδιας εμβέλειας. Με άλλα λόγια, όταν υπάρχει ένα τόσο μεγάλο καταλυτικό πλαίσιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο με παγκόσμιες επιπτώσεις, τα τεράστια προβλήματα που προβάλλουμε με την Τουρκία είναι στα όρια του ασήμαντου. Η παραδοσιακή προσέγγιση του προβλήματος των 12 μιλίων, το οποίο έχει καθηλώσει τη Τουρκία με την έννοια του Casus Βelli δεν μπορεί να λυθεί απλώς με την υφαλοκρηπίδα, διότι η τελευταία καθιερώνεται ακόμα πιο δύσκολα σε μη φιλικό περιβάλλον και απαιτεί συχνά δικαστική παρέμβαση. Προσπαθούμε να επιλύσουμε ένα πρόβλημα με ένα άλλο, το οποίο είναι δυσκολότερο. Διότι και το θέμα του Νεοοθωμανικού δόγματος έρχεται σε αντιπαράθεση με αυτή την έννοια, ειδικά όταν εξετάζουμε την κατηγορία των μηδενικών τριβών με τις γειτονικές χώρες.
Η Ευρωπαϊκή ΑΟΖ αλλάζει ριζικά τα δεδομένα κι αυτό εξηγείται τοποστρατηγικά. Βασίζεται στις έννοιες της συνεκτικότητας και της τοπολογικής τρύπας, ενσωματώνει νοητικά σχήματα που έχουν επιπτώσεις σε μεγάλες αποστάσεις, στηρίζεται αποκλειστικά στην έννοια της μέσης γραμμής, η οποία ενισχύεται μέσω της μεθοδολογίας των διαγραμμάτων Voronoi και της τριγωνοποίησης Delaunay. Η Ελλάδα ως κρατική οντότητα είχε άλλες προτεραιότητες στο παρελθόν κι εξέταζε μόνο τοπικά τα προβλήματά της. Κατά συνέπεια, δεν έχει δώσει έμφαση στο θέμα της ΑΟΖ κι επομένως έχει καθυστερήσει σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά το timing παραμένει σωστό, διότι δεν έχει κλείσει το παράθυρο των διαπραγματεύσεων. Απλώς, το σωστό υπόβαθρο είναι το ευρωπαϊκό. Κι ο λόγος είναι απλός. Δομικά η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κι ένας αποκλειστικός επιμερισμός της ΑΟΖ των κρατών μελών. Με αυτόν τον τρόπο κάθε νέο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αποδεχθεί ό,τι ισχύει την ώρα της ένταξής του. Κατά συνέπεια, το θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενισχύει de facto και de jure τις προσπάθειές μας. Με άλλα λόγια, αν ακολουθήσουμε τα αρμόδια στρατηγικά βήματα για την καθιέρωση της ελληνικής ΑΟΖ μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ θα ενισχύσουμε την τελευταία με τη συμβολή μας και θα τη χρησιμοποιήσουμε στις διαπραγματεύσεις μας.
Η Κύπρος, η οποία είναι σε χειρότερη κατάσταση λόγω κατοχής, έδειξε την ύπαρξη αυτής της οδού. Είναι θέμα βούλησης εκ μέρους μας η υλοποίηση της ελληνικής ΑΟΖ. Είμαστε έτοιμοι τεχνοκρατικά, έχουμε αποκτήσει τη τεχνογνωσία σε μαθηματικό επίπεδο, δεν μένει παρά μόνο να πάρουμε την πολιτική απόφαση, που θα ενεργοποιήσει όλο το ευρωπαϊκό πλαίσιο προς όφελός μας όχι μόνο για τώρα, αλλά περισσότερο για το μέλλον της πατρίδας μας.

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2011/03/blog-post_2104.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed%3A+InfognomonPolitics+%28InfognomonPolitics%29

Θεόδωρος Καρυώτης: «Όχι στη Συνεκμετάλλευση της ΑΟΖ με την Τουρκία – θα Οδηγήσει σε Αδιέξοδο»

Συνέντευξη στον Γιώργο Ξ. Πρωτόπαπα
Οι αυξανόμενες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο Πέλαγος, τα σενάρια μυστικής διπλωματίας μεταξύ Αθήνας- Άγκυρας και η εγκληματική αμέλεια των ελληνικών κυβερνήσεων να υιοθετήσουν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) θέτουν σε κίνδυνο τα εθνικά κυριαρχικά μας δικαιώματα σε μια περίοδο που η Ελλάδα εμφανίζεται τρωτή απέναντι σε διεθνείς πιέσεις. Ο Θεόδωρος Καρυώτης καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Πανεπιστημίου Μέριλαντ των ΗΠΑ ο πλέον ειδικός σε θέματα ΑΟΖ που με την αρθογραφία του προωθεί και υπερασπίζεται το νόμιμο δικαίωμα της Ελλάδας για ΑΟΖ, σε αποκλειστική του συνέντευξη στη «Σ» κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, επισημαίνοντας ότι μια ενδεχόμενη συμφωνία για συνεκμετάλλευση του Αιγαίου με την Τουρκία βλάπτει τα ελληνικά συμφέροντα.

Παράλληλα, ο καθηγητής εξηγεί τη διαφορά μεταξύ ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, το πόσο σημαντικό για την ελληνική ΑΟΖ είναι το Καστελόριζο, το πώς η Τουρκία προσπαθεί να πείσει τη διεθνή κοινότητα ότι το Καστελόριζο δεν διαθέτει ΑΟΖ παραβιάζοντας τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και αναλύει τη στάση της Αιγύπτου πάνω στην ΑΟΖ του Καστελόριζου. Επιπλέον δεν παραλείπει να αποδώσει τα εύσημα στην Κύπρο για τη δημιουργία ΑΟΖ και την οριοθέτηση ΑΟΖ με το Ισραήλ και να μιλήσει για παρέμβαση τουρκικού δαχτύλου στην ακύρωση της συμφωνίας Ελλάδας – Αλβανίας για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.

Κατά αρχήν ως ειδικός και ως ένα διακεκριμένο μέλος της ελληνικής ομογένειας ποια είναι τα συναισθήματα σας για φημολογούμενη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου με την Τουρκία πάντα σύμφωνα με δημοσιεύματα του ελληνικού Τύπου που αναφέρουν για μυστική διπλωματία μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας;

Νομίζω ότι η συνεκμετάλλευση δεν οδηγεί πουθενά και δεν λύνει κανένα πρόβλημα. Πάνω από όλα θα αποτελούσε παγκόσμια πρωτοτυπία. Πουθενά δεν έχει γίνει κάτι παρόμοιο. Όλα τα κράτη που αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τους γείτονές τους δεν έχουν έρθει σε κάποια συμφωνία συνεκμετάλλευσης. Αντίθετα, είτε έχουν προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για να λύσουν τις διαφορές τους είτε συμφωνούν μεταξύ τους τις οριοθετήσεις των θαλάσσιων συνόρων τους, ποτέ όμως με όρους συνεκμετάλλευσης.
Ακούγονται, λέγονται, γράφονται πολλά για αυτό το θέμα αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι η συνεκμετάλλευση και συν διαχείριση έχουν δρομολογηθεί και μάλιστα χωρίς επιστροφή. Πάντως, αυτή την περίοδο, έχουν αυξηθεί οι συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών και πολύ σωστά πολλοί υποψιάζονται κάποιου είδους «μαγειρέματα». Θεωρώ πάντως αδιανόητο ο Πρωθυπουργός να υπογράψει συμφωνία που να βλάπτει τα ελληνικά συμφέροντα διότι γνωρίζει ότι μια τέτοια συμφωνία είναι αδύνατο να επικυρωθεί ποτέ από την ελληνική Βουλή.

Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) με βάση τον ορισμό της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) του 1982 κατά πόσο είναι σε διεθνές επίπεδο αποδεχτή;

Ένα από τα πιο σημαντικά έργα της Διάσκεψης για το Δίκαιο της Θάλασσας (1973-1982) ήταν η δημιουργία και η κωδικοποίηση του θεσμού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Έτσι, δόθηκε ένα τέλος στη χαώδη κατάσταση που επικρατούσε μέχρι τότε στο Διεθνές Δίκαιο Αλιείας. Με βάση τα άρθρα 55, 56, 57 της νέας Σύμβασης, ως ΑΟΖ ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή. Το πλάτος της ΑΟΖ μπορεί να φτάσει τα 200 ναυτικά μίλια (ν.μ.), από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης και εντός της οποίας το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση με την εξερεύνηση, την εκμετάλλευση, τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή μη των υδάτων, του βυθού και του υπεδάφους της θάλασσας, καθώς και κυριαρχικά δικαιώματα, που αναφέρονται στην εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων. Σήμερα υπάρχουν 137 παράκτια κράτη που έχουν δημιουργήσει ΑΟΖ και η ΑΟΖ αποτελεί πλέον ένα αναπόσπαστο κομμάτι του Διεθνούς Δίκαιου της Θάλασσας.

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, ποια υπερτερεί ποιας ; Μπορείτε να μας δώσετε παραδείγματα ;

Το καθεστώς της ΑΟΖ καλύπτει όλους τους φυσικούς πόρους, ζωντανούς και μη, ενώ η υφαλοκρηπίδα καλύπτει μόνο τους μη ζωντανούς πόρους. Μια άλλη σημαντική διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι τα δικαιώματα ενός κράτους πάνω στην υφαλοκρηπίδα υπάρχουν ipso facto και ab initio, ενώ η ύπαρξη της ΑΟΖ είναι
δυνατή μόνο κατόπιν διακήρυξης των κυριαρχικών δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους. Επομένως, το παράκτιο κράτος μπορεί να έχει υφαλοκρηπίδα χωρίς να έχει ΑΟΖ, ενώ το αντίστροφο δεν είναι δυνατόν.

Μπορούν τα κράτη να χρησιμοποιήσουν είτε την υφαλοκρηπίδα είτε την ΑΟΖ ανάλογα με το ποια τους βολεύει για την προώθηση των συμφερόντων τους;

Οι οριοθετήσεις της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας συμπίπτουν. Κανένα κράτος στον κόσμο δεν κάνει μόνο οριοθέτηση για μια από αυτές τις θαλάσσιες ζώνες και αγνοεί την άλλη.

Πως η δημιουργία μια ελληνικής ΑΟΖ μας λύνει το πρόβλημα διαμάχης που έχουμε με την Τουρκία στο Αιγαίο;

Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ρητά (άρθρο 121, παράγραφο 2) ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα ενός νησιού καθορίζονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζονται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Επομένως, η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα ίδια επιχειρήματα για την ΑΟΖ που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου, ότι, δηλαδή, τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι κάθονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας. Επιπλέον, η νέα Σύμβαση έχει καταργήσει τη γεωλογική έννοια της υφαλοκρηπίδας και έτσι η Τουρκία έχει χάσει άλλο ένα επιχείρημα.

To Καστελόριζο/Μεγίστη ποσό σημαντικό είναι για την υπεράσπιση των ελληνικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο έναντι των τουρκικών διεκδικήσεων;

Η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ με αυτή της Κύπρου είναι ένα από τα μεγάλα λάθη της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Εύχεται κανείς η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να διορθώσει σύντομα αυτό το λάθος. Κλειδί σ’ αυτή την οριοθέτηση είναι το Καστελόριζο, νησί το οποίο κατοικείται – δεν πρόκειται, δηλαδή, για κάποια ακατοίκητη βραχονησίδα- και κατά συνέπεια κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι διαθέτει ΑΟΖ. Εάν η Ελλάδα δεχτεί να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο χωρίς τον υπολογισμό του Καστελόριζου, η εμφανής συνέπεια θα είναι η Ελλάδα να μην έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο! Οι τελευταίες μελέτες που έχουν γίνει στην περιοχή δείχνουν ότι υπάρχουν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου στο τρίγωνο Καστελόριζου-Κρήτης-Κύπρου. Οι περισσότερες μελέτες είναι από αμερικανικές εταιρείες οι οποίες φαίνεται ότι ειδοποίησαν τους Τούρκους έγκαιρα για τον θαλάσσιο πλούτο της περιοχής. Έτσι, οι Τούρκοι έχουν αρχίσει να προκαλούν την Ελλάδα με έρευνες σε αυτή την περιοχή.
Επομένως, σύντομα, η Ελλάδα θα πρέπει να προβεί στην ίδια ενέργεια στην οποία προέβησαν οι ΗΠΑ, η Ρωσία και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, δηλαδή να διακηρύξει την κυριαρχία της σε ΑΟΖ, με βάση το εθιμικό δίκαιο της θάλασσας, όπως αυτό εκφράζεται στη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας. Φυσικά, μια τέτοια ΑΟΖ δεν θα διαθέτει μόνο η ηπειρωτική χώρα, αλλά και όλα τα ελληνικά νησιά. Χρησιμοποιώντας τις αρχές της ΑΟΖ, το μεγαλύτερο ποσοστό του Αιγαίου και οι φυσικοί του πόροι θα ανήκουν στην Ελλάδα και με αυτό τον τρόπο δεν θα χρειαστεί ούτε να γίνει κάποια επέκταση των χωρικών μας υδάτων ούτε να συζητάμε με τους Τούρκους αν τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα ή όχι.

H Ελλάδα δεν έχει υιοθετήσει AOZ μήπως μπορείτε να μας εξηγήσετε που οφείλεται αυτό;

Είναι ουσιαστικά ένα ανεξήγητο φαινόμενο. Η μόνη πιθανή εξήγηση που μπορεί κανείς να δώσει είναι η ακόλουθη:
Στη δεκαετία του 1980, η Ελλάδα απευθύνθηκε στην Τουρκία σε κάποιες μυστικές συνομιλίες και της ζήτησε να συζητήσουν το θέμα της ΑΟΖ. Δυστυχώς, η τουρκική αντιπροσωπεία αντέδρασε έντονα, λέγοντας ότι το θέμα αυτό δεν μπορεί ποτέ να προστεθεί στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων, διότι θίγονται μεγάλα συμφέροντά της στο Αιγαίο. Ζήτησε, μάλιστα, από την ελληνική πλευρά να μην επαναφέρει αυτό το θέμα ποτέ πια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κάτι που, εκ των πραγμάτων, φαίνεται ότι έγινε δεκτό από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις!
Θα έλεγα ότι εάν είχε ακολουθηθεί για δεκαετίες τώρα μια σοβαρή πολιτική αξιοποίησης των πηγών ενέργειας στην περιοχή, θα είχαμε αποφύγει τα σημερινά οικονομικά μας δεινά.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ΑΟΖ με την έννοια ότι υπάρχουν κοινά σύνορα ;

Σήμερα το μήκος των ακτών της ΕΕ των 27 ξεπερνάει τα 66.000 χλμ. και η Ελλάδα διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτή από όλα τη κράτη-μέλη που φτάνει τα 13.676 χλμ. καθώς επίσης και τα περισσότερα νησιά και νησίδες που είναι 3.100 και 2.463 από αυτά βρίσκονται στο Αιγαίο Πέλαγος. Βέβαια, αν υπολογισθούν και οι βραχονησίδες, τότε ξεπερνούν συνολικά τις 10.000.
Η ΕΕ έχει υπογράψει και επικυρώσει την Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας και τα περισσότερα θέματα της ΑΟΖ των κρατών-μελών της ανήκουν στην δικαιοδοσία και αρμοδιότητά της, ιδιαίτερα αυτά που αφορούν τα θέματα της αλιείας.
Όταν η ΕΕ αποφάσισε να δημιουργήσει ΑΟΖ 200 ν.μ. για όλα τα κράτη-μέλη της, η Τουρκία ζήτησε να μη δημιουργηθεί τέτοια ζώνη στη Μεσόγειο, αίτημα που δυστυχώς αποδέχθηκε και η ΕΕ και η Ελλάδα. Η εξήγηση που δόθηκε από την ΕΕ είναι ότι τα ψάρια σε αυτή τη θάλασσα έχουν υψηλή μεταναστευτική τάση και έτσι δεν κρίθηκε χρήσιμο να επεκταθούν τα 200 ν.μ. και σε αυτή τη θαλάσσια περιοχή. Κατά συνέπεια, ούτε η Ελλάδα ούτε και η Ιταλία διαθέτουν ΑΟΖ 200 ν.μ., ενώ η Γαλλία και η Ισπανία διαθέτουν ΑΟΖ 200 ν.μ. αλλά όχι στην περιοχή της Μεσογείου. Έτσι, το μοναδικό κράτος της ΕΕ που διαθέτει ΑΟΖ στη Μεσόγειο είναι η Κύπρος για τη οποία δεν έφερε καμία αντίρρηση η ΕΕ. Η Τουρκία βέβαια ξεχνάει ότι ένας από του βασικούς όρους για να γίνει μέλος της ΕΕ είναι και αυτός που της επιβάλει να επικυρώσει την Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Πως η Τουρκία μπορεί να χρησιμοποιήσει την ΑΟΖ για να πλήξει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και να αποκόψει την Ελλάδα από την Κύπρο;

Η Τουρκία προσπαθεί για πολύ καιρό τώρα να πείσει την διεθνή κοινότητα ότι το Καστελόριζο δεν διαθέτει ΑΟΖ και η περιοχή ανάμεσα στο Καστελόριζο, την Κρήτη και την Κύπρο είναι μέρος της τουρκικής ΑΟΖ. Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση όλων των κανόνων του Δίκαιου της Θάλασσας αλλά δυστυχώς η Τουρκία έχει για σύμμαχο την Αίγυπτο, η οποία έχει αρχίσει επαφές με την Τουρκία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ των δυο κρατών την στιγμή που η Αίγυπτος δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία. Η Ελλάδα έχει παραμείνει εντελώς αδρανής και δεν ασκεί καμία πίεση στην Αίγυπτο να σταματήσει αυτές τις παράνομες επαφές με την Τουρκία.

Οι «γκρίζες ζώνες» που επικαλείται στο Αιγαίο η Τουρκία τις δίνουν δικαίωμα να επικαλεστεί κάποια στιγμή ΑΟΖ υποτιθέμενων δικών της βραχονησίδων;

Οι βραχονησίδες δεν δικαιούνται ΑΟΖ.

Δεν είναι αντιφατικό σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας η Τουρκία να έχει από τη μια πλευρά ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα και από την άλλη να αρνείται το νόμιμο δικαίωμα στην Ελλάδα να υιοθετήσει ΑΟΖ στο Αιγαίο;

Στα τέλη του 1986, η Τουρκία υιοθέτησε ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα και κατέληξε σε συμφωνία με την τότε Σοβιετική Ένωση για τις επικαλυπτόμενες περιοχές, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της «μέσης γραμμής». Αργότερα, η Τουρκία άρχισε συνομιλίες με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία για το ίδιο θέμα, που κατέληξαν σε συμφωνίες παρόμοιες του τύπου που είχε συνάψει με τους Σοβιετικούς.
Ουδέποτε, βέβαια, η Τουρκία πρότεινε στην Ελλάδα και σε άλλα γειτονικά κράτη να κάνουν το ίδιο στη Μεσόγειο. Έτσι, η Μαύρη Θάλασσα, που αποτελεί «κλειστή ή ημίκλειστη θάλασσα», όπως και η Μεσόγειος, έχει εντελώς μοιραστεί από τα παράκτια κράτη αυτής της θάλασσας, χρησιμοποιώντας την οριοθέτηση της ΑΟΖ και όχι της υφαλοκρηπίδας. Αυτό, κατά την άποψή μου, αποτελεί τον πιο λανθασμένο χειρισμό της Τουρκίας, διότι δέχτηκε να οριοθετήσει τη θαλάσσια ζώνη της Μαύρης Θάλασσας με μια μέθοδο που δεν ίσχυε μέχρι το 1982, δηλαδή με τη μέθοδο της ΑΟΖ που πολέμησε τόσο πολύ κατά τη Διάσκεψη του ΟΗΕ.
Η Τουρκία υιοθέτησε αυτή τη νέα θαλάσσια ζώνη, παρόλο που μέχρι σήμερα αρνείται να προσχωρήσει στη νέα Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας που περιλαμβάνει και την ΑΟΖ. Πώς μπορεί η Τουρκία να αρνείται την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα, όταν ήδη υπάρχει το προηγούμενο της Μαύρης Θάλασσας; Η απάντηση βέβαια είναι εύκολη. Η Τουρκία όχι μόνο αρνείται να οριοθετήσει την ΑΟΖ με την Ελλάδα αλλά εδώ και 25 χρόνια αρνείται να συζητήσει το θέμα.

Πως η Αίγυπτος μπορεί να επηρεάσει θετικά ή αρνητικά τη δημιουργία της ελληνικής ΑΟΖ στο Αιγαίο;

Ένα, τραγικό κατά την άποψή μου, λάθος που έκανε η Ελλάδα ήταν η απόφασή της να αρχίσει συνομιλίες με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών των δυο κρατών. Το τραγικό λάθος έγκειται στο γεγονός ότι η Ελλάδα άρχισε τις συνομιλίες της με την Αίγυπτο χωρίς να πάρει κάποια ρητή και σαφή διαβεβαίωση από αυτήν ότι θα δοθούν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο. Τώρα που οι συνομιλίες έχουν προχωρήσει φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι δεν θέλουν να δώσουν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο και αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα στη ελληνική πλευρά. Πρέπει, επί τέλους, οι Τούρκοι και οι Αιγύπτιοι να καταλάβουν ότι το Καστελόριζο δεν είναι μόνο ένα ελληνικό νησί αλλά και ένα νησί της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, η Ελλάδα δέχθηκε άλλο ένα χαστούκι από του Αιγυπτίους όταν αυτοί ενημέρωσαν την ελληνική πλευρά ότι θα αρχίσουν συνομιλίες για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με τη Τουρκία τη στιγμή που η Αίγυπτος δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη Τουρκία! Η Αίγυπτος θα μπορούσε να διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη Τουρκία μόνο αν δεν αναγνωρισθούν τα δικαιώματα του Καστελόριζου. Ο νοών νοήτω.
Η Αίγυπτος ενημέρωσε την ελληνική πλευρά ότι θα είχε συνομιλίες μαζί της στο Κάιρο στις 20 Ιουνίου του 2009 και αμέσως μετά στις 22 Ιουνίου 2009 με τη τουρκική πλευρά! Η Ελλάδα αντί να προβεί σε έντονη διαμαρτυρία για αυτή την αιγυπτιακή θέση, που παραβιάζει ξεκάθαρα το Δίκαιο της Θάλασσας, πήγε στη συνάντηση στις 20 Ιουνίου γνωρίζοντας ότι δυο μέρες αργότερα Αιγύπτιοι και Τούρκοι θα καθόντουσαν στο ίδιο τραπέζι.

Η ακύρωσης της συμφωνίας Ελλάδας και Αλβανίας για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ τις επιπτώσεις μπορεί να έχει πάνω στα θαλάσσια σύνορα των δυο κρατών;

Η πρώτη συμφωνία για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών έγινε πρόσφατα με την Αλβανία χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της “μέσης γραμμής” ο δε τρόπος της οριοθέτησης ονομάστηκε «θαλάσσιο όριο πολλαπλών χρήσεων». Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί χρησιμοποιήθηκε μια τέτοια ορολογία ενώ θα μπορούσε να γίνει οριοθέτηση της ΑΟΖ των δύο κρατών. Επίσης, έχει σημασία το γεγονός ότι η Αλβανία έκανε αποδεκτή τη θέση της Ελλάδας ότι όλα τα νησιά στη περιοχή έχουν πλήρη δικαιώματα όπως και οι ηπειρωτικές ακτές. Το μόνο που μένει είναι να υπάρξει και μια συμφωνία σε ένα τριεθνές σημείο όπου συνορεύουν η Ελλάδα, η Αλβανία και η Ιταλία.
Όπως είναι γνωστό οι Αλβανοί ακύρωσαν αυτή τη συμφωνία. Εγώ δεν είμαι ιδιαίτερα θαυμαστής των συνωμοτικών θεωριών αλλά νομίζω ότι υπήρξε παρέμβαση της Τουρκίας γιατί κατάλαβε ότι δημιουργείται ένα κακό προηγούμενο στην περιοχή γιατί οι θέσεις της Αλβανίας ήταν διαμετρικά αντίθετες με τις τουρκικές θέσεις. Τώρα οι Αλβανοί προσπαθούν να αρχίσουν μια επαναδιαπραγμάτευση της πρώτης συμφωνίας κάτι που η Ελλάδα δεν πρέπει να αποδεχτεί γιατί μια άλλη συμφωνία θα δίνει περισσότερο θαλάσσιο χώρο στην Αλβανία. Η Ελλάδα πρέπει να επιμείνει ότι η πρώτη συμφωνία ήταν απόλυτα δίκαιη και για τα δυο κράτη και να υπογράψουν από την αρχή την πρώτη τους συμφωνία για να μη μπορεί το Ανώτατο Δικαστήριο της Αλβανίας να βρει πάλι δικαιολογίες για την εκ νέου απόρριψή της.

Το γεγονός ότι η Κύπρος έχει ΑΟΖ τη διασφαλίζει από τις διεκδικήσεις της Τουρκίας και του «ψευδοκράτους»;

Μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις που πήρε ο Πρόεδρος της Κύπρου, Τάσος Παπαδόπουλος, ήταν η δημιουργία Κυπριακής ΑΟΖ το 2004. Η απόφαση αυτή έγινε αποδεκτή και από την ΕΕ αλλά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Από τότε η κυπριακή πλευρά προσέγγισε την ελληνική κυβέρνηση και της ζήτησε να προχωρήσουν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ των δυο κρατών, αλλά δυστυχώς η Ελλάδα δεν άδραξε μια τόσο μεγάλη ευκαιρία που θα δημιουργούσε και ένα προηγούμενο για το Καστελόριζο! Η άρνηση των δύο τελευταίων ελληνικών κυβερνήσεων να οριοθετήσουν την Ελληνική ΑΟΖ με αυτή της Κύπρου αποτελεί μία πράξη δειλίας και μεγάλης απερισκεψίας.
Τώρα που η Κύπρος με μια άλλη γενναία πράξη αποφάσισε να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτή του Ισραήλ δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία για την Ελλάδα να μην πράξει το ίδιο με την Κύπρο.

*O Δρ. Θεόδωρος Καρυώτης είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Μέρυλαντ, ΗΠΑ. Υπήρξε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Στρατηγική», Τεύχος 197, Φεβρουάριος 2011

Αναρτήθηκε από Geopolitics-Gr.blogspot

ΤΑ ΙΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

  Του Δρ. Θαλή Μυλωνά , δικηγόρου –διεθνολόγου . Προέδρου του Ινστιτούτου Δια-Βαλκανικών Σχέσεων

 Με την ευκαιρία  της « επετείου »  των 15 χρόνων από την κρίση στα ΄Ιμια , τα τηλεοπτικά κανάλια  αλλά και οι εφημερίδες ,αφιέρωσαν  τηλεοπτικές εκπομπές και άρθρα, στις οποίες  σχετικοί και άσχετοι, με το διεθνές δίκαιο και το νομικό καθεστώς που διέπει τα ΄Ιμια, εξέφρασαν τη γνώμη τους, για να καταλήξουν  ότι δήθεν  τα νησιά μας  ΄Ιμια ανήκουν  σε γκρίζα ζώνη .

Επειδή όμως εμείς ,δεν γνωρίζουμε να υφίσταται γκρίζα ζώνη στο Αιγαίο  που είναι Ελληνικό και διαφωνούμε  ριζικά με την άποψή τους, είμαστε υποχρεωμένοι  προς αποκατάσταση των  πραγμάτων ,να   δηλώσουμε για άλλη μια  φορά, ότι τα Ιμια είναι Ελληνικά  και ότι την περίοδο της κρίσης δώσαμε  την δέουσα απάντηση, στο υπόμνημα, που μας υπέβαλε η Τουρκική Πρεσβεία, με την οποίαν τεκμηριώσαμε  και αποδείξαμε   και με Χάρτη του Αμερικανικού Ναυαρχείου, την αδιαμφισβήτητη  Ελληνική κυριαρχία στα Ίμια.

[Διεθνές Βήμα, Τεύχος 6, Ειδικό Αφιέρωμα για την κρίση στα Ίμια]

Την απάντησή μας μαζί με το  υπόμνημα της Τουρκικής Πρεσβείας,   για λόγους εντιμότητας, τα  στείλαμε  για ενημέρωση στους Πρέσβεις των  Βαλκανικών χωρών, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, σε Αμερικανούς Γερουσιαστές και  στον  τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωστή  Στεφανόπουλο, ο οποίος   μας εξέφρασε τα συγχαρητήριά του,  καθώς και σε άλλους πολιτικούς…

Τέλος δηλώνουμε  ότι την απάντησή μας αυτή, μαζί με το υπόμνημα της Τουρκικής Πρεσβείας, θα τα δημοσιεύσουμε ,για λόγους ενημέρωσης του Ελληνικού λαού και στο υπό έκδοση νέο τεύχος του περιοδικού μας Διεθνές Βήμα..                              

            ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ  ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ             

Η Ευρώπη αναγνωρίζει ελληνική ΑΟΖ, αν και οι κίνδυνοι δεν εξέλειπαν…

Όταν τα συμφέροντα των ισχυρών και οι σχεδιασμοί τους εξυπηρετούνται, αίφνης όλα γίνονται σύννομα και απολύτως ξεκάθαρα…

 Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), η οποία καθορίζεται από τις προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου, και του Δικαίου της Θαλάσσης.

Η  απόφαση αυτή ελήφθη κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, ενώ αποφασίστηκε πως για την ώρα δεν πρόκειται να δημοσιοποιηθεί επισήμως, αφού το μέγα ζήτημα πλέον είναι η «διαχείριση» του παράγοντα Τουρκία. Με τη συγκεκριμένη απόφαση, η Δύση αναγνωρίζει πως τα νησιά του Αρχιπελάγους του Αιγαίου, το Καστελόριζο και η Κύπρος διαθέτουν ΑΟΖ, άρα οι ζώνες Ελλάδας και Κύπρου έχουν κοινό σύνορο, ενώ η αντίστοιχη ζώνη του Ισραήλ εφάπτεται με αυτήν της Λευκωσία και της Αθήνας.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «ΣΙ&Γ» και του http://www.defencepoint.gr,  οι οποίες δεν επιδέχονται αμφισβήτησης, ο ελληνισμός βρίσκεται πολύ κοντά σε μία εθνική επιτυχία άνευ προηγουμένου, αφού στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, επιβεβαιώθηκε ότι οι Βρυξέλλες έχοντας αντιληφθεί τη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου για την ενεργειακή τους ασφάλεια, αναγνωρίζουν στην Αθήνα και τη Λευκωσία το δικαίωμα να εξασκήσουν πλήρως και χωρίς καμία έκπτωση τα δικαιώματά τους στο θέμα της ΑΟΖ. Είναι χαρακτηριστικό πως κατά τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, οι αρχηγοί κρατών επιβεβαίωσαν το δικαίωμα της Αθήνας, τόσο στο Αιγαίο όσο και το Ιόνιο Πέλαγος.

Αξίζει να σημειωθεί πως η ίδια η Γερμανία, διά της καγκελαρίου Αγκέλα Μέρκελ, κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην Κύπρο είχε διαβεβαιώσει τη Λευκωσία, πως τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουν το δικαίωμα να ανακηρύξουν ΑΟΖ στις περιοχές ενδιαφέροντος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας.

 Το μυστικό της επίσκεψης του Δημήτρη Χριστόφια στην Αθήνα ήταν η ενημέρωση της Αθήνας για το εν λόγω θέμα αλλά και ο περαιτέρω συντονισμός των κέντρων του Ελληνισμού για την διαχείριση του θέματος τους επόμενους μήνες οι οποίοι αναμένεται να αποβούν καθοριστικοί.

 Η παρούσα είδηση κάθε άλλο παρά εφησυχασμό επιτρέπει. Αντιθέτως, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι η τόσο ρευστή περίοδος που διανύουμε έχει πολύ μεγάλους κινδύνους για την ασφάλεια της χώρας. Διότι καλό θα ήταν να μην «πειστούμε» ότι η Τουρκία θα κάτσει με τα χέρια σταυρωμένα.

 Δεδομένου μάλιστα ότι πλησιάζουν οι εκλογές, ενώ ο Ερντογάν παρουσιάζει μεγάλη νευρικότητα, αποξενώνοντας τους ψηφοφόρους που τον εξέλεξαν, δηλαδή το «φιλελεύθερο κέντρο» που τον εμπιστεύθηκε, το οποίο ουδεμία σχέση έχει με τα ισλαμικά νάματα, απλώς θεώρησαν ότι θα προωθήσει μεγαλύτερες ελευθερίες για τους πολίτες. Η στάση όμως του Ερντογάν, ο οποίος υπερ-αντιδρά στην παραμικρή αντιπολίτευση, αναδεικνύουν ένα ηγετικό προφίλ αρκούντως αυταρχικό.

 Η έκβαση των εκλογών στην Τουρκία θα κρίνει πολλά. Σε κάθε περίπτωση, ότι και να γίνει, η τουρκική κοινωνία φαίνεται ότι είναι βαθύτατα διχασμένη. Σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα οφείλει να επαγρυπνεί, διότι η συνταγή της πρόκλησης «εξωτερικών περιπετειών» με σκοπό τη συσπείρωση του εσωτερικού μετώπου, είναι μια «συνταγή» την οποία έχει δει η περιοχή μας ουκ ολίγες φορές…

http://77.235.59.34/index.php?option=com_content&view=article&id=1946:2011-02-07-16-50-07&catid=28:foeign-affairs-greece&Itemid=55

ΙΜΙΑ- 2: Πολιτική κατάσταση και χειρισμός της κρίσης

<!– Σε µεταλλικά κοντέινερ θα µεταφερθούν αµέσως µόλις βγουν στην επιφάνεια οι 33 µεταλλωρύχοι, προκειµένου να προστατευτούν από το φως του ηλίου. –>

Το δεύτερο μέρος της μελέτης του Αντιναύαρχου ε.α Σήφη Μανουσοαγιαννάκη,πρώην Υπαρχηγού ΓΕΝ και διοικητή υποβρυχίων τη νύχτα των Ιμίων,έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Αφού περιγράφει τη πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στις δύο χώρες,φθάνει στο κρίσιμο σημείο:το χειρισμό της κρίσης.

Του ΣΗΦΗ ΜΑΝΟΥΣΟΓΙΑΝΝΑΚΗ*

Η  ΠΟΛΙΤΙΚΗ  ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ  ΔΥΟ  ΚΡΑΤΩΝ
 
        ΤΟΥΡΚΙΑ
       Από  τον  Σεπτέμβριο  του  1995  η  Τουρκία  βρισκόταν  σε  πολιτική  κρίση.  Ο  συνασπισμός  των  Σοσιαλδημοκρατών  και  του  κόμματος  του  Ορθού  Δρόμου είχε  καταρρεύσει.  Οι  εκλογές  της  24ης  Δεκεμβρίου  είχαν  φέρει  πρώτο  το  κόμμα  της  Ευημερίας  του  Ν.Ερμπακάν.  Φόβος  είχε  κυριεύσει  το  Τουρκικό  κατεστημένο.  Ο  Ν. Ερμπακάν  αναζητούσε συμμάχους  για  να  σχηματίσει  κυβέρνηση.  Η  Τανσού Τσιλλέρ  σ’  αυτή  τη  φάση  λειτουργούσε σαν  υπηρεσιακός  Πρωθυπουργός.

Το  Τουρκικό  κατεστημένο  αναζητούσε  αγωνιωδώς  τρόπους  στήριξης  στην  εξουσία της  Τ.Τσιλλέρ  ώστε   να  αποφευχθεί   η  ανάληψη  της  εξουσίας  από τον  Ν.Ερμπακάν.  Η  κρίση  στα  Ίμια  παρουσιαζόταν  σαν  μια  πρώτης  τάξεως  ευκαιρία  να  ισχυροποιηθεί  η  θέση  της  Τ.Τσιλλέρ. Και  προς  την  κατεύθυνση  αυτή  έμελλε  να  εργασθεί  μεγάλη  μερίδα  του  Τουρκικού  κατεστημένου.
      
Οι  ΗΠΑ  στα  πλαίσια  των  προσπαθειών  τους  για  εξομάλυνση  των  ελληνοτουρκικών σχέσεων  είχαν  αναλάβει  πρωτοβουλίες  προς την  κατεύθυνση  της  εξέτασης    όλων  των  Ελληνοτουρκικών    διαφορών  ως  πακέτο.  Οι  πρωτοβουλίες  αυτές  των  ΗΠΑ  ικανοποιούσαν  την  Τουρκική  διπλωματία  η  οποία  στο  πνεύμα  του  ανατολίτικου  παζαριού  επιθυμούσε    να  τεθούν  όσο  το  δυνατόν  περισσότερα  προβλήματα  προς  συζήτηση  σε  μια  πιθανή  τράπεζα  διαπραγματεύσεων.
      
Η  κρίση  στα   Ίμια  προσφερόταν  ως  άριστη  ευκαιρία  για  την   Τ.Τσιλλέρ  να ισχυροποιήσει  την  πολιτική  της  θέση  προσβλέποντας  στο  κέρδος που  θα  αποκόμιζε   από  το  πολιτικό  παιχνίδι  που  παιζόταν  στην Τουρκία  αλλά  και  από  την  Τουρκική  διπλωματία  με  το να  θέσει   άλλο  ένα  προς  διαπραγμάτευση  ζήτημα    στα  υπάρχοντα  στο  Αιγαίο. Συγκεκριμένα με  την  αφορμή  των  Ιμίων,  πρόβαλε  τη  θέση  επανεξέτασης  του  καθεστώτος  νησίδων  και  βραχονησίδων  στο  Αιγαίο  αμφισβητώντας  τα  κυριαρχικά  δικαιώματα  της  Ελλάδας  επ΄αυτών. 

Είναι  γνωστό  ότι  η Τουρκική πλευρά δίδει  διαφορετική  ερμηνεία  στη  συνθήκη  του  Ouchy  στις  18-10-1912,  στη  συμφωνία  του  Λονδίνου  στις  30-5-1913,  στη  Συνθήκη  ειρήνης  των  Αθηνών  στις  14-11-1913,  στην  απόφαση  των  έξι  κρατών  στις  13  και  14-2-1914  που  αργότερα  απορρίφθηκε  από  την  Οθωμανική  αυτοκρατορία,  στη  Συνθήκη  της  Λωζάνης  στις  24-7-1923  και  στη  Συνθήκη  των  Παρισίων

ΕΛΛΑΔΑ
Η  εισαγωγή  και  νοσηλεία  στο  Ωνάσειο  του  Α.Παπανδρέου  είχε  σηματοδοτήσει  την μάχη  των  διαδόχων.  Στις  15  Ιανουαρίου  1996  ο  Α.Παπανδρέου  παραιτήθηκε  από Πρωθυπουργός
      
Στις   19  Ιαν.  εκλέχθηκε  από  την  κοινοβουλευτική  ομάδα  του  ΠΑΣΟΚ  ως   Πρωθυπουργός  ο  Κ.Σημίτης.  Ο  κύκλος  της  διαδοχής  δεν  είχε  κλείσει  καθώς  απέμεναν  ακόμη  η  απαιτούμενη  ψήφος  εμπιστοσύνης  προς τη  νέα  υπό  τον  Κ.Σημίτη κυβέρνηση  αλλά  και  η  εκλογή  του νέου  προέδρου  του ΠΑΣΟΚ.
       Τα  γεγονότα  αυτά  μονοπωλούσαν  το  ενδιαφέρον  της  κοινής  γνώμης.  Η  περίοδος  αυτή  δημιουργούσε  σε  αρκετά  πολιτικά  πρόσωπα  αίσθημα  ανασφάλειας  για το πολιτικό τους μέλλον.

 
 Η  ΣΤΑΣΗ  ΤΩΝ  ΗΠΑ 
      
Μετά  την  κρίση  των  Ιμίων  κυκλοφόρησε  σε  επανέκδοση  ο  χάρτης  του  Αμερικανικού  Ναυτικού  υπ’  αριθμόν  5441/5  Οκτωβρίου 1996,  στον  οποίο  αναγραφόταν   Vrachoi  Imia  (Greece)  με  υποσημείωση  ότι  τα  γεωγραφικά  ονόματα  και  ο  τρόπος  γραφής  τους  δεν  σημαίνουν  κατ’  ανάγκη  αναγνώριση  από  τις  ΗΠΑ  του  πολιτικού  καθεστώτος  σ’  αυτά.  Η Αμερικάνικη  Υπηρεσία  Χαρτών   (προ  της  κρίσεως)  κυκλοφόρησε  την  τέταρτη  έκδοση  του  χάρτη  υπ’  αριθμόν  54407  με  την  ένδειξη  Sovereignity  undetermined στις 27 Ιανουαρίου 1996 (Κυριαρχία  μη  καθορισμένη) (Λυμπέρης σελ. 530).
     
 Την  1η  Φεβρουαρίου  1996  ο  εκπρόσωπος  του  Υπουργείου Εξωτερικών  των  ΗΠΑ δήλωσε: «οι  ΗΠΑ  δεν  αναγνωρίζουν  Ελληνική  η  Τουρκική  κυριαρχία  στα  Ίμια (Καρντάκ)  και  πιθανολογείται  ύπαρξη  και  άλλων  νησίδων  στην  ίδια  κατάσταση» (Λυμπέρης σελ.529).

Την Πέμπτη 19 Ιουνίου 1997 ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Ken Bacon επιβεβαίωσε την ύπαρξη ενός ναυτικού χάρτη που εκδόθηκε στα τέλη του 1996 από την Ομοσπονδιακή Υδρογραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ και απεικόνιζε τα Ίμια ως περιοχή της Ελλάδας. Λίγες ώρες όμως αργότερα ο ίδιος δήλωνε «Στην χθεσινή μου ενημέρωση κατά λάθος είπα ότι το νησί του Αιγαίου Ίμια ανήκει στην Ελλάδα. Στην πραγματικότητα την κυριαρχία επί του νησιού διεκδικούν η Ελλάδα και η Τουρκία. Αποτελεί πάγια θέση της Αμερικής να μην παίρνει θέση σε διεκδικήσεις κυριαρχίας ή συνοριακές διαφορές άλλων κρατών.
     Τα  γεγονότα  αυτά  δεν  είναι  δυνατόν  να  μην δημιουργούν έντονους  προβληματισμούς  και  τούτο  διότι  το  Υπουργείο  Εξωτερικών  της  υπερδύναμης   ήταν  σε  θέση  να  γνωρίζει  και όφειλε  να  γνωρίζει  το  καθεστώς  των  βραχονησίδων  αφού  είχε  υπογράψει  την  Συμφωνία  των  Παρισίων  του  1947. 
 
      

Η  ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ  ΕΝΩΣΗ

      Η  Ευρωπαϊκή  Ένωση πριν  και  κατά  τη  διάρκεια  της  κρίσεως απουσίασε   εντυπωσιακά (Σημίτης σελ.67).
     
 Εκ  των  υστέρων  το  Ευρωπαϊκό  Κοινοβούλιο  εξέδωσε  ψήφισμα  με  342  ψήφους  έναντι  21,   κατά  των  προκλητικών,  όπως  τις  χαρακτήρισε,  ενεργειών  της  Τουρκίας  εις  βάρος  της  Ελλάδας,  ενός Κράτους  μέλους  της  Ευρωπαϊκής  Ένωσης. 

Σύμφωνα  με  το ψήφισμα  «οι  νησίδες  Ίμια  ανήκουν  στα  Δωδεκάνησα» με  βάση  τις  συνθήκες  του  1923, 1932  και  1947. Το  Ευρωπαϊκό  Κοινοβούλιο  επισήμανε  επίσης  «την  επικίνδυνη  παραβίαση  από  την  Τουρκία  των  κυριαρχικών  δικαιωμάτων  της  Ελλάδας»  και  την  κάλεσε  να  συμμορφωθεί  «με  τις  διεθνείς  συνθήκες»  και  να  απέχει  από  εχθρικές  ενέργειες  και  απειλές. 

Πρέπει  να  σημειωθεί  ότι  το  Ευρωπαϊκό  Κοινοβούλιο  μερικούς  μήνες  νωρίτερα  είχε επικυρώσει  την  τελωνειακή  σύνδεση  της  Τουρκίας  με  την  Ευρωπαϊκή  Ένωση.  Πρέπει  ακόμη  να  επισημανθεί  ότι  στο  Συμβούλιο  για  τη  σύνδεση  Ευρ. Ένωσης  και  Τουρκίας  το  Μάρτιο  του  1995  είχε  τονιστεί  ότι  «αποτελούσε  κεφαλαιώδους  σημασίας  ζήτημα  η  ενθάρρυνση  καλής  γειτονίας  της  Τουρκίας  με  τα  κράτη-μέλη  της  Ευρωπαϊκής  Ένωσης».  Στο  ψήφισμα  του  Ευρ. Κοινοβουλίου  της  16ης  Φεβρουαρίου  1996  τονιζόταν  ότι  «αυτές  οι  προνομιακές  σχέσεις  μεταξύ  της  Ευρωπαϊκής  Ένωσης  και  της  Τουρκίας  πρέπει  αυτομάτως  να  αποκλείουν  κάθε  επιθετικότητα στρατιωτικής φύσεως». 
     
 Είχε  προηγηθεί  η  δήλωση  του  Ιταλικού  Υπουργείου  Εξωτερικών  της  6ης   Φεβ.  ότι  η  Ιταλοτουρκική  συμφωνία  του  1932  εξακολουθούσε  να  ισχύει. Ακολούθησε  και  δεύτερη  Ιταλική  ανακοίνωση  από τη θέση  της  Ευρωπαϊκής  Προεδρίας  της,    στις  8 Φεβ. 1996 ότι  με  βάση  τις υπάρχουσες  συνθήκες  οι βραχονησίδες  Ίμια  έχουν  μεταβιβαστεί  στην  Ελλάδα.
 
.                     
Ο  ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ  ΤΗΣ  ΚΡΙΣΕΩΣ
 
      α. ΤΟΥΡΚΙΚΗ  ΠΛΕΥΡΑ
 
      Η  ύψωση  της  Ελληνικής  σημαίας  από  το  πλήρωμα  του  Ελληνικού  πολεμικού  πλοίου στην  ανατολική  Ίμια  και  αργότερα η  εγκατάσταση  φρουράς  για  τη  φύλαξή   του  προκάλεσε σοβαρές  αντιδράσεις  από τη μεριά   της  Τουρκίας. 

Η  τοποθέτηση  της σημαίας  από  προσωπικό  των  ενόπλων  δυνάμεων  έπαιρνε  διαφορετική  σημασία  και βαρύτητα  από ότι   η  τοποθέτηση  της  σημαίας  από  ένα  δήμαρχο  η  δημοσιογράφους,  καθώς  σύμφωνα  με  το  διεθνές  δίκαιο  η  πράξη  αυτή  συνιστούσε  επιθετική  ενέργεια.  Έτσι,  ενεργοποιήθηκε  το  Τουρκικό  δικαίωμα  για  ανάληψη  επιχειρήσεων  αυτοάμυνας, αφού κατ΄αυτούς τα Ίμια αποτελούν Τουρκικό έδαφος. 
    

  Στις   29  Ιαν.  η  Τουρκία  εξέδωσε  ρηματική  διακοίνωση.  Την  ίδια  μέρα  συνεκλήθη  το Συμβούλιο  Εθνικής  Ασφαλείας της Τουρκίας  με ειδική  σύνθεση  υπό  την  προεδρία  της  Πρωθυπουργού  Τ.Τσιλλέρ.

Σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στο Turkish Review of Balkan studies Annual 2001 στη συνάντηση έλαβαν μέρος εκτός της Πρωθυπουργού, ο Υπουργός Εξωτερικών Ν.Μπαικάλ ο Αρχηγός του Ναυτικού Ναύαρχος Γ. Ερκαγιά, ο Υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Τ.Μπίρ, ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Στρατηγός Ι.Κιλίτς, ο Αρχηγός των Υπηρεσιών πληροφοριών Πρέσβης Σ.Κιοκσάλ και ο Υφυπουργός Εξωτερικών Πρέσβης Ο.Οϋμέν.

Η  σύσκεψη  διήρκεσε  τρεις  ώρες  σε φορτισμένο κλίμα καθώς το θέμα που είχε προκύψει απαιτούσε άμεση δράση στις επόμενες, μία το πολύ δύο μέρες, είτε με διπλωματικά είτε με στρατιωτικά μέσα. Η Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Εξωτερικών επέμεναν να εκτελεσθούν στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή, ενόσω διεξάγονταν οι διαπραγματεύσεις σε διπλωματικό επίπεδο, ώστε οι διαπραγματευόμενοι να βρεθούν προ τετελεσμένων γεγονότων.

Ένα ελικόπτερο που είχε πετάξει πάνω από τα Ίμια ανέφερε την ύπαρξη Ελλήνων στρατιωτών στη βραχονησίδα. Ο Υφυπουργός Εξωτερικών Ο.Οϋμέν βεβαίωσε την Πρωθυπουργό ότι η νομική θέση της Τουρκίας για το θέμα είναι ισχυρή.

Σε ερώτηση «πόσο σημαντικά είναι τα Ίμια για την Τουρκία» οι διπλωμάτες εξήγησαν ότι οι βραχονησίδες αυτές είναι ένα τμήμα από άλλες 150 παρόμοιες με το ίδιο διπλωματικό καθεστώς.

Η συζήτηση επεκτάθηκε και στην υφαλοκρηπίδα και στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των νησιών. Υπογραμμίσθηκε ότι πίσω από το θέμα της κυριαρχίας στα Ίμια ήταν το θέμα των 12 ναυτικών μιλίων χωρικής θάλασσας και συνεπώς ο ιδιοκτήτης των βραχονησίδων θα είχε πλεονέκτημα κατά την χάραξη των θαλασσίων συνόρων στην περιοχή.

Συζητήθηκαν όλα τα σενάρια στην περίπτωση στρατιωτικής δράσεως καθώς και οι πιθανές επιπτώσεις. Συζητήθηκε η πιθανότητα μικρής μάχης. Ο πρέσβης Ι.Μπατού πρότεινε την αποστολή στρατιωτών στην Δυτ. Ίμια που δεν υπήρχαν Έλληνες στρατιώτες. Το γεγονός ότι υπήρχαν δυο βραχονησίδες και στη μία δεν υπήρχαν Έλληνες στρατιώτες προσέφερε μια άριστη ευκαιρία στους Τούρκους προκειμένου να αποφασίσουν. Σύμφωνα με τον Ι.Μπατού η σπουδαιότητα αυτής της λύσεως βρισκόταν στο γεγονός ότι ελαχιστοποιούσε το ρίσκο ένοπλης συρράξεως και έφερνε τα δύο κράτη στην ίδια θέση.

Στη σύσκεψη αυτή, η παραπάνω πρόταση δεν κρίθηκε εφαρμόσιμη. Όμως στην επόμενη που πραγματοποιήθηκε την άλλη μέρα στο ΓΕΕΘΑ υιοθετήθηκε και οριστικοποιήθηκαν οι ακόλουθες αποφάσεις:

• Σε διπλωματικό επίπεδο να ζητηθεί από την Ελλάδα η αποχώρηση των πλοίων των στρατιωτών και της σημαίας δηλαδή η επιστροφή στο καθεστώς «status quo ante».

• Να σχεδιαστούν στρατιωτικές επιχειρήσεις, ώστε στην περίπτωση αποτυχίας των διπλωματικών προσπαθειών, να προβλέπουν την αποβίβαση στρατιωτών με τη σημαία στην Δυτ. Ίμια που δεν υπήρχαν Έλληνες. Την επόμενη μέρα αν δεν είχε υπάρξει πρόοδος στο διπλωματικό επίπεδο να καταλαμβάνονταν και τα Ανατ. Ίμια.
 
Μετά  τη  συνεδρίαση  του  Συμβουλίου  Ασφαλείας  η  Πρωθυπουργός  Τ.Τσιλλέρ ενημέρωσε  τον  Πρόεδρο  της  Δημοκρατίας  Σ.Ντεμιρέλ. Ακολούθησε  σύσκεψη  του  Υπουργικού  Συμβουλίου  ενώ  το θέμα  της  κρίσεως συζητήθηκε  στην  Τουρκική  Εθνοσυνέλευση.
      
Οι  ξένοι  πρέσβεις  κλήθηκαν  στο Υπουργείο  Εξωτερικών  για  ενημέρωση.
Το  βράδυ  της  29ης  Ιαν.  βρίσκονταν  στην  ευρύτερη  περιοχή  των  Ιμίων   δύο 
 Πυραυλάκατοι  και  τέσσερα    σκάφη  της  Τουρκικής  Ακτοφυλακής (αντίστοιχη  του  δικού μας Λιμενικού  Σώματος ).
     
 Τις  πρώτες  πρωινές  ώρες  της  30ης  Ιαν. κατέπλευσαν  στην  περιοχή  και  δύο  Φρεγάτες  ώστε  η  παρουσία  Ναυτικών  Μονάδων  να  είναι  αντίστοιχη  των  Ελληνικών.  Μία  τρίτη  Φρεγάτα  βρισκόταν  εν  πλώ  στο  Αιγαίο  για  να  συμμετάσχει  σε  άσκηση  του ΝΑΤΟ.
      
Τις  μεσημεριανές  ώρες  της  30ης  Ιαν. Τουρκικό πλοίο επιβεβαίωσε την παρουσία Ελλήνων   βατραχανθρώπων   στα  Ανατ Ίμια.
      
Την  ίδια  μέρα  30  Ιαν.  ο  Έλληνας  πρέσβης  στην  Άγκυρα  συναντήθηκε  με  τον  Υφυπουργό  Εξωτερικών  Ο.Οϋμέν  και  απαίτησε  να  σταματήσει  η  παραβίαση  των  Ελληνικών   χωρικών  υδάτων  και  του  εθνικού  εναέριου  χώρου  επισημαίνοντας  τον  κίνδυνο.  Ο  βοηθός  Υφυπουργός  Εξωτερικών  πρέσβης  Ι.Μπατού  κάλεσε  τούς πρέσβεις  ή  τους  επιτετραμμένους των Ευρωπαϊκών  χωρών  και  τους  παρουσίασε  την  Τουρκική εκδοχή  για  την  κρίση.  (Κούρκουλας  σελ.51).
      
Το  απόγευμα  άρχισε  η  διαμεσολαβητική  δραστηριότητα  Αμερικανών  αξιωματούχων.  Στην  Άγκυρα  οι  συνομιλητές  των  Αμερικανών  ήταν  η  Πρωθυπουργός  Τ.Τσιλλέρ,  ο  Υπουργός και  Υφυπουργός  Εξωτερικών  Ν.Μπαικάλ  και  Ο.Οϋμέν  καθώς και  ο  Πρόεδρος  της  Δημοκρατίας  Σ. Ντεμιρέλ. 

Από  την  εξέλιξη  των  γεγονότων  προκύπτει  ότι η Τουρκική πλευρά  δέχθηκε  μεν  την διαμεσολάβηση  αλλά  έθεσε  και  το  χρονικό  όριο  μέσα στο  οποίο  θα  διαρκούσαν  οι  διαπραγματεύσεις.  Γι’  αυτό  και  λίγο  πριν  τα  μεσάνυχτα  της  30ης  Ιαν.  τόσον  ο  Πρόεδρος  της  Δημοκρατίας  όσο  και  η  Πρωθυπουργός « ροκάνιζαν»  τον  χρόνο  και  απέφευγαν  την  επικοινωνία  με  τους  Αμερικανούς  διαμεσολαβητές  αφού  τους είχαν γνωστοποιήσει  ότι  απέρριπταν  τις  Ελληνικές  προτάσεις.
      
Η  θέση  της  Τουρκίας  όπως  μεταφέρθηκε  από  την  Τ.Τσιλλέρ  στον  Πρόεδρο  Κλίντον   ήταν:  «αυτά  τα  πλοία  θα  φύγουν, αυτή  η  σημαία  θα  φύγει  αυτός  ο  στρατιώτης  θα  φύγει»  [Κούρκουλας σ.52 ].
      

  Μετά  την  έξοδο  του  Ελληνικού  Στόλου  αποφασίσθηκε  κατ’  αντιστοιχία  η  αύξηση  της  παρουσίας  και  των  Τουρκικών  Ναυτικών  Μονάδων  στο  Αιγαίο. Έτσι  τις  βραδινές  ώρες  εξήλθαν  από  τα  στενά  των  Δαρδανελίων  και  κινήθηκαν  προς  νότο  δυο  Φρεγάτες  τρία  Αντιτορπιλικά  και  τέσσερις  Πυραυλάκατοι.  Το  μέγεθος  της  Τουρκικής δυνάμεως  ήταν οπωσδήποτε  μικρότερο  της  αντίστοιχης  Ελληνικής.
      

Μέχρι  αργά  το  βράδυ  ο  Ρ.Χόλμπρουκ  είχε  αμέτρητες  επαφές  με  την   Πρωθυπουργό  Τ.Τσιλλέρ  και  τον  Υφυπουργό  Ο.Οϋμέν.  Αυτό  που  ουσιαστικά  έλεγε  ο Χόλμπρουκ  προς  την  Άγκυρα  ήταν  «σας  ζητάμε  να  κάνετε  λίγη  υπομονή,  μπορούμε  να   διαβεβαιώσουμε  ότι  θα  αποσυρθούν  οι  Ελληνικές  δυνάμεις,  αλλά  αυτό  δεν  μπορεί  να  γίνει τώρα  όσο  η  Ελληνική Κυβέρνηση  δεν  έχει  πάρει  ψήφο  εμπιστοσύνης». Στο  ερώτημα  της  Άγκυρας,  πόσο πρέπει  να  περιμένουν  ο  Χόλμπρουκ  απάντησε   «περίπου  δύο  εβδομάδες». [Κούρκουλας σ. 53 ]
      

Μία  ώρα  πριν  τα  μεσάνυχτα  της  30ης  Ιαν. γνωστοποιήθηκε  στον  Χόλμπρουκ  η απόρριψη  των  Ελληνικών  προτάσεων  για  αποκλιμάκωση  της  κρίσης καθώς  οι  Τούρκοι  επέμεναν  στην αποχώρηση  και  της  σημαίας.
      
Στις  0300  τα  ξημερώματα  της  31ης  Ιαν.  ο  Υπουργός  Εξωτερικών  της  Τουρκίας Ν.Μπαικάλ  ανακοίνωσε  από  την  Τουρκική  τηλεόραση   ότι  «στις  01.40  άνδρες  των  υποβρυχίων  καταδρομών πήγαν  στον  βράχο  που  είναι  δίπλα  από  τον  βράχο  που  είχαν  εγκατασταθεί  οι  Έλληνες   στρατιώτες  και  ύψωσαν την Τουρκική  Σημαία»  [Κούρκουλας σ. 53 ].

*Αντιναύαρχος ε.α

*Στη τρίτη συνέχεια της μελέτης: πως χειρίστηκε τη κρίση η Ελλάδα. Τα λάθη και οι παραλείψεις.

http://www.onalert.gr/default.php?pname=Article&catid=6&art_id=2825

Ξαφνική υποστήριξη των ΗΠΑ στη χώρα μας για το Καστελόριζο – Η πρεσβεία τους στην Αθήνα απέ­στειλε στις 17 Σεπτεμβρίου 2010 στο υπουργείο Εξωτερικών έγγραφο που επιβεβαιώνει τις ελληνικές θέσεις.

Του Αλέξανδρου Τάρκα (Εκδότης του Περιοδικού “Άμυνα & Διπλωματία”)
Έγγραφη αναγνώριση των ΗΠΑ για τα όρια της υφαλοκρηπίδας στο Κα­στελόριζο, δηλαδή στη θαλάσσια πε­ριοχή που κατεξοχήν αμφισβητείται την τρέχουσα περίοδο από την Τουρκία δι­αθέτει η ελληνική κυβέρνηση.

Το Καστελόριζο αποτελούσε, τους τελευ­ταίους μήνες, ένα από τα κυριότερα θέμα­τα των αδιαφανών συζητήσεων των πρω­θυπουργών Γ. Παπανδρέου και Ρ. Ερντογάν, καθώς η πλήρης κατοχύρωση της υφαλο­κρηπίδας του συγκεκριμένου νησιού ανοί­γει τον δρόμο για την ένωση των αποκλει­στικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ) της Ελλάδας και της Κύπρου και για την εκμετάλλευ­ση κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Η αλλαγή στάσης της Ουάσινγκτον, η οποία από την εποχή του «Βυθίσατε το Χόρα» το 1976 και την κρίση του Μαρτίου του 1987 τηρούσε ουδετερότητα για την υφαλοκρηπίδα, απο­κτά βαρύνουσα σημασία εν όψει των τελι­κών αποφάσεων του πρωθυπουργού για τον διάλογο με την Αγκυρα, αλλά και εν όψει της πιθανής επίσκεψης της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Χ. Κλίντον στην Αθή­να σε δύο εβδομάδες.
Στο Καστελόριζο
Σύμφωνα με έγκυρες διπλωματικές πηγές, η αμερικανική πρεσβεία της Αθήνας απέ­στειλε στις 17 Σεπτεμβρίου 2010 ρηματική διακοίνωση στο υπουργείο Εξωτερικών με την οποία επιβεβαιώνει, με τον πιο κατηγο­ρηματικό τρόπο, τις ελληνικές θέσεις για το ανατολικό όριο της υφαλοκρηπίδας του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελόριζου. Η επίδοση του επίσημου διπλωματικού εγ­γράφου ήταν το επιστέγασμα των, επί δίμη­νο, «τριγωνικών» υπηρεσιακών συνεννοήσεων μεταξύ της ελληνικής πλευράς, των στελεχών της αμερικανικής πρεσβείας της Αθήνας και των προϊσταμένων τους στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Οι σχετικές συζητήσεις είχαν ξεκινήσει στα μέσα Ιουλίου, όταν το ειδικό ωκεανο­γραφικό σκάφος «Ναυτίλος» θα εγκαινία­ζε τριμηνιαίο κύκλο ερευνών στην ανατολι­κή Μεσόγειο. Το «Ναυτίλος» (R/V Nautilus) χρηματοδοτείται και χρησιμοποιείται από τους αμερικανικούς φορείς Institute for Exploration (IFE), Ocean Exploration Trust (OET) και Center for Ocean Exploration and Archaeological Oceanography (COEAO), κα­θώς και από το Πανεπιστήμιο του Ροντ Αϊλαντ (URI). Πέρα από την αμιγώς επιστημο­νική εργασία, τα συμπεράσματα του «Ναυτί­λου» μελετώνται και από το ειδικό συμβούλιο της νέας Σύμβασης για τη θάλασσα των Ηνωμένων Εθνών. Σε πρώτη φάση, είτε λό­γω άγνοιας είτε λόγω εσκεμμένης υποβάθ­μισης των πολιτικών ζητημάτων Ελλάδας-Τουμκίας, η αμερικανική πλευρά ενημέρω­σε ότι σχεδίαζε να πραγματοποιήσει έρευνα νότια και νοτιοανατολικά του Καστελόριζου, χωρίς να διαθέτει σχετική άδεια από την ΕΧΑΕΘ, τη διυπουργική «Επιτροπή Χορή­γησης Αδειών Ερευνών Θαλάσσης». Τα μέ­λη της ΕΧΑΕΘ εξέτασαν με ιδιαίτερη προσο­χή το ζήτημα όχι μόνον λόγω της σημασίας του Καστελόριζου, αλλά και επειδή δημοσι­εύματα του 2006 επέκριναν τον επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος του «Ναυ­τίλου» δρα Ρ. Μπάλαρντ, ωκεανογράφο και απόστρατο του Ναυτικού των ΗΠΑ.
Το υπουργείο Εξωτερικών υπογράμμι­σε προς την αμερικανική πρεσβεία ότι δεν θα επέτρεπε στο «Ναυτίλος» να διενεργήσει έρευνες χωρίς την άδεια των ελληνικών αρ­χών, καθώς το προτεινόμενο σχέδιο περιε­λάμβανε και περιοχές της υφαλοκρηπίδας της χώρας μας. Γι’ αυτό τον λόγο η Αθήνα αξίωσε τη μετατόπιση των ερευνών ανατολικά, δηλαδή σε περιοχές μέσα στα όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Προς τον σκοπό αυτό, τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών προσδιόρισαν, με τις συγκεκρι­μένες γεωγραφικές συντεταγμένες, το ανατολικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ζήτησαν το ερευνητικό σκάφος να κι­νηθεί δυτικότερα από τη νοητή γραμμή του ορίου. Πραγματικά, λίγες ημέρες αργότερα, η αμερικανική πρεσβεία αποδέχθηκε τις ελ­ληνικές απόψεις με την αναγραφή των συ­ντεταγμένων, όπως και του όλου ιστορικού των εκατέρωθεν απόψεων, στη σημαντική ρηματική διακοίνωση.
Η ατολμία των κυβερνήσεων.
Με εξαίρεση -πάλι καλά- τους επίσημους χάρτες της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού, καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν έχει τολμήσει να αξιοποιήσει το πλεονέκτημα της επίσημης κατάθεσης των ορίων της υφαλοκρηπίδας και των ορίων των χωρικών υδάτων μας στον ΟΗΕ, όπως ορίζει η Σύμβαση για το Δίκαιο της θάλασ­σας. Κατά καιρούς μάλιστα, διάφοροι πολιτικοί προϊστάμενοι του υπουργείου Εξωτερι­κών άφηναν να διαρρεύσει ότι «δεν θα πέσουμε στην τουρκική παγίδα (!) της οριοθέτη­σης», παραδεχόμενοι προφανώς ότι δεν είχαν το θάρρος αντιμετώπισης της Αγκυρας. Εκτός από το πρόσφατο ανέλπιστο δώρο της ρηματικής διακοίνωσης των ΗΠΑ (με­τά τη γνωστοποίηση των γεωγραφικών συντεταγμένων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας από τους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών), η κυβέρνηση Κα­ραμανλή είχε κάνει ένα παρόμοιο «μισό βήμα».
Τον Νοέμβριο του 2008, όταν το νορ­βηγικό ερευνητικό σκάφος «M/V Ostervold» πραγματοποιούσε μελέτες στο Καστελό­ριζο βάσει τουρκικής άδειας, η ελληνική πλευρά απέστειλε στην κυβέρνηση του Οσλο έγγραφο με τη γνωστοποίηση των ορίων της υφαλοκρηπίδας. Σε εκείνο το έγγραφο αναγράφονταν οι γεωγραφικές συντεταγμένες πέντε σημείων που καθορίζουντη γραμ­μή οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας από το νοτιοανατολικό άκρο των χωρικών υδά­των του Καστελόριζου.

Εφημερίδα: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ – ΣΕΛ.3 (24.01.2011) 
Geopolitics & Daily News

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2011/01/17-2010.html

AOZ: Γεωπολιτική προσέγγιση και «Δημιουργικές Ασάφειες»

Η Ελλάς δεν είναι «αναθεωρητική χώρα» και ρυθμίζει την εξωτερικήν της πολιτική βάσει των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου
Ιωάννης Θ. Μάζης* 15/01/2011
Είναι σαφές ότι επί των ημερών μας αναπτύσσεται ένας διάλογος σχετικώς με τα θέματα Υφαλοκρηπίδος και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της χώρας1. Και μάλιστα υπό το φως της πρόσφατης Συμφωνίας Καθορισμού Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, η οποία μάλιστα προκάλεσε και την εντόνως εκφρασθείσα «δυσφορίαν» της Αγκύρας. Εγράφησαν δε εξαιρετικά κείμενα από ειδικούς και διπλωμάτες εις τον καθημερινόν Τύπον των Αθηνών σχετικώς με αυτά.
Επειδή όμως ορισμένα εξ αυτών δημιουργούν (ίσως εσφαλμένως και ίσως αποκλειστικώς εις τον γράφοντα), την εντύπωσιν ότι εμφυλοχωρούν κάποιες «δημιουργικές ασάφειες» εις το νομικόν πλαίσιον της Συμβάσεως για το Δίκαιον της Θαλάσσης του Montego Bay του 1982, οι οποίες να αναγκάζουν, πιθανώς την Ελλάδα, σε υποχωρήσεις από τα, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, θεωρούμενα κυριαρχικά της δικαιώματα, ας εστιάσουμε σε ορισμένα στοιχεία αυτού του νομικού πλαισίου και ας προσπαθήσομε να τα αναλύσομε. Θα εκκινήσουμε εκ της παραδοχής ότι η Ελλάς δεν είναι «αναθεωρητική χώρα» και ρυθμίζει την εξωτερικήν της πολιτική βάσει των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου. Εάν η Ελλάς παύσει να βασίζεται εις αυτούς και επιλέξει τον ολισθηρόν κατήφορον των «πολιτικών» καλουμένων λύσεων με την Τουρκία, τότε δύο τινά δύνανται να συμβούν: είτε η Ελλάς να αποδεχθεί τελικώς τον κανόνα της ισχύος και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικώς ενδεχόμενο κίνδυνο θερμών προκλήσεων από την Άγκυρα εις το Αιγαίο και την Ν/Α Μεσόγειο είτε να απωλέσει, ακόμη και άνευ αυτών των προκλήσεων, εθνικήν κυριαρχία εις το Ανατολικόν Αιγαίο, την Θράκη και την Ν/Α Μεσόγειο (Καστελλόριζο).Α. Υφαλοκρηπίδα και Μέση Γραμμή

A1. Ορισμός ΑΟΖ

Πρίν αναφερθούμε σε αυτό το μέγεθος της ΑΟΖ και την γεωπολιτική του σημασία, θα πρέπει να δώσουμε τα πλέον σημαντικά στοιχεία του νομικού του ορισμού, ώστε να μην δημιουργούνται αμφιβολίες και παρερμηνείες. Κάνουμε χρήση της Νέας Συμβάσεως για το Δίκαιο της Θαλάσσης του Montego Bay του 19822 [1]:

1) «Άρθρο 55. Ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της Χωρικής Θαλάσσης περιοχή, η υπαγόμενη στο ειδικό νομικό καθεστώς που καθιερώνεται στο παρόν Μέρος [v], δυνάμει του οποίου τα δικαιώματα και οι δικαιοδοσίες του παρακτίου Κράτους και τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των άλλων Κρατών, διέπονται από τις σχετικές διατάξεις της παρούσης Συμβάσεως [Μοντέγκο Μπαίυ, 1982]».

2) «Άρθρο 56. Στην ΑΟΖ το παράκτιο Κράτος έχει : α) Κυριαρχικά δικαιώματα που αποσκοπούν στην εξερεύνηση , εκμετάλλευση, διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων, ζωντανών ή μη, των υπερκείμενων του βυθού της θαλάσσης υδάτων, του βυθού της θαλάσσης και του υπεδάφους αυτού, ως επίσης και με άλλες δραστηριότητες σχετικές με την οικονομική εκμετάλλευση και εξερεύνηση της Ζώνης, όπως η παραγωγή ενέργειας από τα ύδατα, τα ρεύματα και τους ανέμους. β) έχει δικαιοδοσία, όπως προβλέπεται στα σχετικά άρθρα της παρούσης Συμβάσεως σχετικώς με: ι) την εγκατάσταση και τη χρησιμοποίηση τεχνητών νήσων, εγκαταστάσεων και κατασκευών ιι) τη θαλάσσια επιστημονική έρευνα ιιι) την προστασία και διατήρηση του θαλασσίου περιβάλλοντος. γ) άλλα διακιώματα και υποχρεώσεις που προβλέπονται από την παρούσα Σύμβαση.» [2]

«Η νέα αυτή ζώνη δικαιωμάτων του παρακτίου κράτους, φθάνει μέχρι τα 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσεως των εθνικών χωρικών υδάτων (ή αιγιαλίτιδος ζώνης, ή χωρικής θαλάσσης, είναι το ίδιο μέγεθος με διαφορετικές ονομασίες) και αρχίζει από το εξωτερικό της όριο»[3].
Δηλαδή, για να δώσουμε ένα παράδειγμα στην ελληνική περίπτωση: Εύρος χωρικής Θαλάσσης+εύρος ΑΟΖ= 200νμ. Με την παρούσα κατάσταση δηλαδή των ελληνικών εθνικών χωρικών υδάτων στα 6νμ έχουμε: 6νμ + 194νμ=200νμ= ΑΟΖ!

«Αυτό σημαίνει ότι στην ΑΟΖ πλέον, έχουν συσσωρευθεί τόσο τα παραδοσιακά κυριαρχικά δικαιώματα που το παράκτιο Κράτος ασκούσε στην Υφαλοκρηπίδα, δηλαδή, στους φυσικούς πόρους του βυθού και του υπεδάφους των παρακείμενων θαλάσσιων περιοχών του, όσο και τα νέα κυριαρχικά δικαιώματα που αφορούν την έρευνα, εκμετάλλευση και διατήρηση των φυσικών πόρων των υπερκειμένων υδάτων, δηλαδή κυρίως, των αλιευμάτων.
Εξάλλου, χορηγήθηκαν καιν πρόσθετες διακιοδοσίες στο παράκτιο κράτος (δηλ. Αποκλειστικές αρμοδιότητες) που αφορούν την τοποθέτηση και χρήση τεχνητών νησιών και άλλων κατασκευών, τη διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας και την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος από την ρύπανση. Δεν εθίγησαν όμως οι παραδοσιακές ελευθερίες της διεθνούς επικοινωνίας των άλλων Κρατών στα όρια της Ζώνης (ναυσιπλοϊας, υπέρπτησης και τοποθέτησης καλωδίων και σωληναγωγών). Ο νέος αυτός θεσμός, που ήδη και πριν την συμβατική του καθιέρωση είχε βρεί εκτεταμένη εφαρμογή στην πρακτική των Κρατών, αποτελεί ήδη μέρος του εθιμικού διεθνούς δικαίου»[4.] Αναφορικώς, πάντως με την υφαλοκρηπίδα οι διατυπώσεις είναι απολύτως σαφείς και ενισχύονται μάλιστα από τη Συνθήκη του Montego Bay του 1982. Με τη σύμβαση αυτή [5] επιλύθηκε ένα από τα πλέον ακανθώδη προβλήματα του Δικαίου της Θαλάσσης: επήλθε συμφωνία για το πλάτος των Χωρικών Υδάτων (Χωρικής Θαλάσσης ή άλλως Αιγιαλίτιδος Ζώνης), η οποία δύναται πλέον να εγγίζει το εύρος των 12 ναυτικών μιλίων (ν.μ). Ο κανόνας αυτός μάλιστα, λόγω της ευρυτάτου εφαρμογής του, έχει-και αυτός- πλέον αποκτήσει εθιμικήν ισχύ. Δια την οριοθέτησιν δε, των αλληλεπικαλυπτωμένων, Χωρικών Υδάτων (χωρικών Θαλασσών) υιοθετήθη η «αρχή της Μέσης Γραμμής» με ελάχιστες μόνον εξαιρέσεις (άρθρο 15). Η περίπτωση αυτή δύναται να καλύψει απολύτως την περίπτωση Ελλάδος-Τουρκίας. Αναφορικώς τώρα με τα δικαιώματα που ασκεί το παράκτιον κράτος το οποίο διαθέτει την συγκεκριμένην υφαλοκρηπίδα, αυτά έχουν την έννοια των «κυριαρχικών δικαιωμάτων» δηλαδή το ότι ουδέν άλλο κράτος δύναται να τα διεκδικήσει, έστω και αν το παράκτιο αυτό κράτος δεν ασκεί τα εν λόγω δικαιώματα εις την πράξη. Επίσης, να τονισθεί ότι τα δικαιώματα αυτά, συμφώνως προς την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης εις την Υπόθεση της Υφαλοκρηπίδος της Βορείου Θαλάσσης [6] υφνται υπέρ του παρακτίου Κράτους ipso jure et ab initio (αυτοδικαίως και εξυπαρχής) χωρίς το Κράτος αυτό να χρειάζεται να προβεί εις ουδεμία νομικήν ενέργεια[7].

Β. Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και Μέση Γραμμή
Επίσης, η Υφαλοκρηπίδα, συμφώνως προς την Σύμβαση του 1982, διαθέτει ως ελάχιστον εύρος, την έκτασιν του βυθού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) δηλαδή μέχρι 200 ν.μ. Δύναται όμως να υπερβεί και το όριον αυτό, όταν το Υφαλοπλαίσιον του παρακτίου κράτους εκτείνεται πέραν από τα 200 ν.μ., οπότε η Υφαλοκρηπίδα εξικνείται μέχρι και το τέλος του Υφαλοπλαισίου ή τα 350 ν.μ. ή ακόμα να εκτείνεται στα 100 ν.μ πέραν από την ισοβαθή καμπύλην των 2.500 μέτρων [8].

Γ. Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, Μέση Γραμμή και Ευθιδικία

Τώρα, ας εξετάσομε και ένα σημείον, το οποίο κατά τινες, μπορεί να δημιουργήσει ασάφειες οι οποίες θα απαιτούσαν μάλλον «πολιτικού τύπου προσεγγίσεις» και όχι -κατά βάσιν- νομικού. Πρόκειται, δια το άρθρον 74, εις το οποίο η νέα Σύμβασις (1982) προβλέπει σύναψη Συμφωνίας «συμφώνως προς το διεθνές Δίκαιον, όπως αυτό καθορίζεται στο άρθρο 38 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου, προς τον σκοπόν καταλήξεως εις δικαίαν (επιεική) λύση». Η «δημιουργική ασάφεια» λοιπόν, την οποίαν φαίνεται να επικαλούνται ορισμένοι αναλυταί, προκύπτει ακριβώς εδώ. Εις το πλαίσιο αυτό όμως, εμπεριέχεται και η μέθοδος χαράξεως της Μέσης Γραμμής-Μέσης Αποστάσεως, η οποία ήδη έχει αποτελέσει απολύτως πρόσφατο νομικόν προηγούμενο εις τις περιπτώσεις χαράξεως ΑΟΖ μεταξύ της Κύπρου και των γειτονικών της παρακτίων χωρών.
Δηλαδή, ας υπενθυμίσουμε ότι την 12η Δεκεμβρίου 1988, η Κύπρος επεκύρωσε την Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης. Τον Φεβρουάριο του 2003 και τον Ιανουάριο του 2007, η Κύπρος υπέγραψε συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αίγυπτο και το Λίβανο, αντιστοίχως. Με ΤΟΝ Λίβανο υπολείπεται η επικύρωσή της εις την Βουλή. Η προκύψασα, όμως κυβερνητική αστάσθεια στο Λίβανο, μετά την αποχώρηση των 11 Υπουργών της Χεζμπολλά και των υποστηριζόντων αυτήν, καθυστερεί εκ των πραγμάτων την επικύρωση. Η συμφωνία βασίζεται εις την διεθνώς αποδεκτή «αρχή της Μέσης Γραμμής» και τους όρους της Συμβάσεως του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης. Τον Δεκέμβριο του 2010 ακολούθησε η υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών και πάλιν με τη μέθοδο της Μέσης Γραμμής. Παράλληλα, η Κύπρος εγκαινίασε στις 16 Φεβρουαρίου 2007 τον πρώτο γύρο υποβολής αιτήσεων αδειών ερεύνης και αδειών εκμεταλλεύσεως υδρογονανθράκων, ο οποίος έληξε στις 16 Ιουλίου 2007, ενώ ικανός αριθμός εταιρειών επέδειξε ενδιαφέρον εις τις οποίες και εδόθησαν σχετικές πληροφορίες [9].
Η Τουρκία, δια τις δύο εκ των περιπτώσεων αυτών δεν αντέδρασε ούτε λεκτικώς! Αντέδρασε μόνον-και αποκλειστικώς-λεκτικώς, δια την περίπτωσιν Κύπρου-Ισραήλ. Και βεβαίως η αντίδρασίς της κατέπεσε εις το απόλυτον και αβυσαλέον… διπλωματικόν κενόν!
Συνεπώς, όταν η -κατά το ήμισυ- υπό τουρκικήν κατοχήν Κύπρος, με κατοχικά τουρκικά στρατεύματα της τάξεως των 40.000 ανδρών εις τα εδάφη του Βορείου τμήματός της, δύναται να εφαρμόσει την Μέσην Γραμμήν δια την χάραξιν της ΑΟΖ, την οποίαν προηγουμένως, μονομερώς είχεν ορίσει ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος, συνεπάγεται ασφαλώς ότι και η ισχυρά (;) αλλά και υπερήφανος (;) Ελλάς θα δύναται το τοιούτον πολλαπλασίως! Ή μήπως αυταπατώμαι;
Επίσης να προσθέσω ότι η πρόσφατη επίσκεψη της Καγκελαρίου της Γερμανίας κ. Α. Μέρκελ εις την Κύπρο, όπως και οι ευθύνες τις οποίες επέρριψε με τις δηλώσεις της εις την τουρκικήν και τουρκοκυπριακήν πλευρά για την αδυναμία εξευρέσεως λύσεως στο κυπριακό ζήτημα, μας πείθουν ότι το γερμανικό ενδιαφέρον εξήφθη και από τις πιθανότητες γερμανικών επενδύσεων στο ελληνο-κυπριακό φυσικό αέριο. Ας υπενθυμίσουμε ότι επίσκεψις γερμανού Καγκελλαρίου εις την Μεγαλόνησο έχει να σημειωθεί δια χρονικό διάστημα άνω των τριών δεκαετιών! Να υποθέσω ότι η γερμανίδα Καγκελλάριος -αίφνης- «μας ηράσθη σφόδρα»; Οι αντιδράσεις και οι αναλύσεις του τουρκικού τύπου επί της επισκέψεως της κ. Μέρκελ είναι εξαιρετικά εύγλωττες, αναφορικώς με την δυσφορία της τουρκικής πολιτικής ελίτ ως προς την υποστήριξη της γερμανίδας Καγκελλαρίου προς την σύμπηξη γενικότερης συμφωνίας Κύπρου-Ισραήλ και ευθυνών της τουρκικής πλευράς για την εξεύρεση λύσεως στο κυπριακό.[10 ]
1.1.) Εξετάζοντες τώρα ακόμη και την αρχήν της ευθιδικία/equity, η οποία εμπεριέχει και την αρχήν «των ειδικών περιπτώσεων» τις οποίες ασαφώς και αβασίμως από νομικής πλευράς, επικαλείται η Τουρκία, πρέπει να λάβουμε υπόψιν όλα τα ανωτέρω τα οποία και αποτελούν σαφώς ελληνικήν πολιτικήν επιλογή διαπραγματευτικής στρατηγικής, επί του προτάγματος (εκτιμώ) του raison d’État αλλά και της Ευρωπαϊκής στηρίξεως εις τις νόμιμες επιδιώξεις της. Και πάντως, και η περίπτωση της «δικαίας λύσεως/ευθιδικίας» οφείλει, κατά νόμον, να είναι απόρροια του Διεθνούς Δικαίου και σύμφωνη ως προς αυτό [11].
Και δια την πλήρη διασαφήνιση του ζητήματος πρέπει να σημειωθούν τα εξής : ι) συμφώνως προς την Σύμβαση του 1982 (άρθρο 121) οι Νήσοι διαθέτουν πλήρη δικαιώματα Υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ. Εξαιρούνται μόνον οι βραχονησίδες οι οποίες «δεν δύνανται να κατοικηθούν» (προσοχή, δεν ομιλεί ο νόμος περί «μη κατοικουμένων», αλλά περί «μη δυναμένων να κατοικηθούν»!) «ή δεν έχουν ιδικήν των οικονομική ζωή, και οι οποίες δικαιούνται να έχουν μόνον χωρική θάλασσα και συνορεύουσα ζώνη».
Κοντολογίς, οι βραχονησίδες αυτές δικαιούνται να έχουν μέχρι 12 ν.μ εύρος Χωρικής Θαλάσσης και ακόμη άλλα 12 ν.μ Συνορεύουσας Ζώνης! Να σημειωθεί εδώ, ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ανάλογα δικαιώματα καν εις το Καστελόριζο! Δεν αναγνωρίζει λοιπόν η γείτων, «φίλη» και «σύμμαχος», δικαίωμα Χωρικών Υδάτων και φυσικά ούτε Συνορεύουσας Ζώνης στις βραχονησίδες αλλά ούτε καν εις τις Νήσους του παρακτίου Κράτους το οποίον και τις διαθέτει, και δεν δέχεται να ακολουθήσει τις επιταγές του Δικαίου της Θάλασσας το οποίο, όμως, όπως απαιτεί η οιαδήποτε λύσις, ακόμη και ευθιδικίας, οφείλει να συντελείται με σαφή τήρηση των υπ’ αυτό προβλεπομένων κανόνων! Τί να συζητήσομε λοιπόν επ’ αυτού και βάσει ποίας «ευθιδικίας», πέραν των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, με την Τουρκία; Αυτό πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψιν εις ο οιοσδήποτε αναλυτής εις οιανδήποτε ανάλυσίν του. Διπλωμάτης, ακαδημαϊκός ή απλώς σκεπτόμενος πολίτης [12].

Δ. Περίκλειστη ή Ημιπερίκλειστη Θάλασσα και τουρκικές διεκδικήσεις
3) Υπάρχει ένα ακόμη σημείον το οποίον πρέπει να εκθέσουμε για να αποφύγουμε παρεξηγήσεις, οι οποίες δύνανται να οδηγήσουν σε παρερμηνείες συνεπαγώμενες ολεθρίους χειρισμούς αναφορικώς με τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στο Ανατολικό Αιγαίο. Πρόκειται για τα άρθρα 122 και 123 της Συνθήκης του 1982, τα οποία προτείνουν κάποιες εξαιρέσεις από τις παραδεδεγμένες και κοινώς αποδεκτές λύσεις του Δικαίου της Θαλάσσης αφορώσες τις περιπτώσεις των λεγομένων «κλειστών ή ημικλείστων Θαλασσών». Πρέπει να τονίσουμε ότι η ρύθμισις αυτή έχει χαρακτήρα συστάσεως και όχι δεσμευτικό, και προβλέπει απλώς συνεργασία στους τομείς της ι) εξερευνήσεως, διατηρήσεως και εκμεταλλεύσεως των «ζώντων φυσικών πόρων» (δηλαδή: αλιεία), των Θαλασσών αυτών όπως και εις τους τομείς ιι) της θαλασσίας επιστημονικής ερεύνης και της προστασίας του Θαλασσίου περιβάλλοντος (Περιβαλλοντική προστασία). Συνεπώς, τα οποιαδήποτε επιχειρήματα της Τουρκίας περί της Ημικλείστου Θαλάσσης του Αιγαίου δεν δύνανται, ακόμη και εάν εγίνοντο, παρ’ ελπίδα, αποδεκτά από την Αθήνα, να επεκταθούν σε τομείς συνεκμεταλλεύσεως υποθαλασσίου πλούτου (υδρογονανθράκων), ούτε βέβαια εκχωρήσεως εθνικής κυριαρχίας στους τομείς της Υφαλοκρηπίδος, διότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται κατ’ ουδένα τρόπο από την Σύμβαση του 1982! Πρέπει όμως να σημειώσουμε ακόμη μία ανακόλουθη στάση της Τουρκίας η οποία αποδεικνύει την γνωστή εις τους Τούρκους μέθοδον των «καλών και συμφερόντων» και μάλιστα δια της μεθόδου «των δύο μέτρων και δύο σταθμών»: ι) Η Τουρκία ούτε υπέγραψε αλλά και ούτε επικύρωσε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης. Ωστόσο, υιοθέτησε, περί το τέλος του 1986, ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα και ήρθε σε συμφωνία με την τότε Σοβιετική Ένωση για τις επικαλυπτόμενες περιοχές χρησιμοποιώντας τη… μέθοδο της μέσης γραμμής (!). ιι) Αργότερα η Τουρκία άρχισε συνομιλίες με την Βουλγαρία και την Ρουμανία για το ίδιο θέμα και ήρθε σε αναλόγου μορφής και περιεχομένου συμφωνία με αυτήν την οποίαν είχε συνάψει με τους Σοβιετικούς. Έτσι, ενώ η Τουρκία έχει προχωρήσει, σε συνεργασία με παρευξείνια κράτη στην οριοθέτηση της ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα – μιας «περίκλειστης ή ημί-περίκλειστης θαλάσσης», όπως ισχυρίζεται ότι είναι και η Μεσόγειος – αρνείται να πράξει το ίδιο και εις την… Μεσόγειο, έχοντας όμως η ίδια δημιουργήσει προηγούμενο εις την Μαύρη Θάλασσα! Αυτά αποτελούν ισχυρά όπλα στα χέρια της ελληνικής Διπλωματίας, αρκεί να της δοθεί η εντολή να τα χρησιμοποιήσει…

Ε. Τουρκία και οι Ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις ως προς την υπογραφή της Νέας Συνθήκης για το Δίκαιο της Θαλάσσης
Αναφορικώς τώρα με τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Τουρκίας ως προς την εφαρμογή της Συμβάσεως για το Δίκαιο της Θαλάσσης του 1982, πρει να υπογραμμίσουμε ότι: ι) η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας έχει κυρωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ( 10 Δεκεμβρίου 1998 ) και κατ΄ επέκταση αποτελεί μέρος του κοινοτικού κεκτημένου. Όλες οι υπό ένταξη χώρες – συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας – οφείλουν κατά το χρόνο της ένταξής τους να εφαρμόσουν το κοινοτικό κεκτημένο. ιι) το Συμβούλιο της ΕΕ στις 2 Ιουνίου 2005 κατέστησε σαφές ότι «Η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας αποτελεί μικτή συμφωνία, δηλαδή έχει συναφθεί και από την Κοινότητα και από τα κράτη μέλη. Δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 6 της πράξεως της αφορούσης τους όρους προσχωρήσεως των νέων κρατών μελών, τα κράτη αυτά δεσμεύονται να προσχωρήσουν στις συμβάσεις και συμφωνίες που έχουν συνάψει τα παλιά κράτη μέλη και, μαζί με αυτά, η Κοινότητα» ιιι) στις 2 Απριλίου 2007 ο Όλι Ρεν δήλωσε σαφώς ότι «Η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θαλάσσης αποτελεί όντως κοινοτικό κεκτημένο, το οποίο η Τουρκία αναμένεται να υιοθετήσει και να εφαρμόσει μετά την προσχώρησή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να ελέγχει την εφαρμογή του κεκτημένου στην Τουρκία» ιιιι) αναλόγου περιεχομένου ήταν επίσης η απάντηση του κ. Ρεν σε ερώτηση του Κυπρίου Ευρωβουλευτή κ. Ι. Κασουλίδη αναφορικώς με τις παραβιάσεις της ΑΟΖ της Κύπρου από τουρκικό σκάφος. Συγκεκριμένα, ο κ. Ρεν στην απάντησή του την 5η Μαρτίου 2009 προβαίνει σε ιδιαίτερη μνεία των συμπερασμάτων της 8ης Δεκεμβρίου 2008, όπου αναφέρεται ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποθαρρύνει τυχόν απειλές, προστριβές, ή πράξεις οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τις σχέσεις καλής γειτνίασης και την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών» [13].

Στ. Το ελληνοτουρκικό Κοινό Ανακοινωθέν (“Συμφωνία”) της Μαδρίτης του 1997

Το ελληνοτουρκικό Κοινό Ανακοινωθέν, το αποκαλούμενο και “Συμφωνία” της Μαδρίτης του Ιουλίου του 1997, επί Κυβερνήσεως Κ. Σημίτη, είναι ακόμη ένα σημείο το οποίο η Αθήνα οφείλει να συνεκτιμήσει και να χειρισθεί αναλόγως στην κρίσιμη συγκυρία των ελληνο-τουρκικών συνομιλιών αλλά και για το θέμα της χαράξεως της ελληνικής ΑΟΖ. Στη συμφωνία αναφέρεται ότι: «Και οι δύο χώρες θα αναλάβουν προσπάθεια να προωθήσουν διμερείς σχέσεις, που θα βασίζονται μεταξύ άλλων και σε:
[…]
ΙV ) Σεβασμό στα νόμιμα ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα της κάθε χώρας στο Αιγαίο, τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία τους.
V ) Δέσμευση αποφυγής μονομερών ενεργειών στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και της επιθυμίας, ώστε να αποτραπούν συγκρούσεις οφειλόμενες σε παρεξήγηση
[…]
Οι δύο αυτές παράγραφοι είναι οι επίμαχες και εκείνες οι οποίες χρησιμοποιούνται ή/και υπονοούνται από την ισλαμική κυβέρνηση της Άγκυρας ως βάση νομιμοποιήσεως των διεκδικήσεών της εις το Ανατολικό Αιγαίο και βεβαίως εις το Καστελόριζο. Ένα λαμπρό δείγμα αυτής της τουρκικής αναλύσεως, μας έδωσε, ήδη από τον Ιούνιο του 2007 Τούρκος Πρόεδρος κ. Γκιούλ, όταν εις το περιθώριο της Συνόδου του ΟΣΕΠ δήλωσε στην εφημερίδα Καθημερινή ότι: «Η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν νομικά και ζωτικά συμφέροντα και ανησυχίες στο Αιγαίο με μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία τους. Εχουν δεσμευθεί με τη Συμφωνία της Μαδρίτης του 1997 να σέβονται τις αρχές αυτές και να διευθετούν τις μεταξύ τους διενέξεις με ειρηνικά μέσα και με αμοιβαία συναίνεση».
Ακόμα όμως και αυτό το επιχείρημα της ισλαμικής Κυβερνήσεως της Άγκυρας δεν είναι επαρκές για να «γκριζάρει» το Αιγαίο και τη Ν/Α Μεσόγειο. Και αυτό διότι: ι) η Τετάρτη Παράγραφος ομιλεί περί «νομίμων ζωτικών συμφερόντων και ενδιαφερόντων» των δύο χωρών. Δηλαδή συμφερόντων και ενδιαφερόντων των οποίων η διεκδίκηση ορίζεται από το Διεθνές Δίκαιο και στην περίπτωση αυτή, από το Διεθνές Δίκαιον της Θαλάσσης του 1982! και ιι) η Πέμπτη Παράγραφος έχει ήδη πολλαπλώς καταρρακωθεί και εξευτελισθεί πλήρως από την τουρκική συμπεριφορά των διαρκών παραβιάσεων και υπερπτήσεων στο Αιγαίο, όπως και από μόνην την ύπαρξη του casus belli! Συνεπώς, η καταγγελία από ελληνικής πλευράς της Συμφωνίας αυτής είναι και εύκολη και επιβεβλημένη, ακριβώς λόγω των δύο ανωτέρω στοιχείων.
Και πάντως, ακριβώς λόγω της προκλητικής -και κάθε άλλο παρά ειρηνικής- συμπεριφοράς της Τουρκίας στο Αιγαίο η Συμφωνία αυτή έπρεπε ως ελάχιστο διπλωματικό μέτρο ή έστω διπλωματική ποινή, να καταγγελθεί από ελληνικής πλευράς στο σύνολό της. Επίσης η ύπαρξη και μόνη του εισέτι ισχύοντος casus belli ακυρώνει πλήρως το ουσιαστικό περιεχόμενο των Παραγράφων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ οι οποίες προβλέπουν αντιστοίχως: ι) Αμοιβαία δέσμευση για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη συνεχή ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας, ιι) Σεβασμό της κυριαρχίας της κάθε χώρας και ιιι) Σεβασμό των Αρχών του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών αλλά-και κυρίως-το γράμμα και το πνεύμα της Παραγράφου VI η οποία (τί ειρωνία…) προβλέπει «δέσμευση διευθέτησης των διαφορών τους με ειρηνικά μέσα, στη βάση αμοιβαίας συναίνεσης και χωρίς τη χρήση βίας ή την απειλή βίας». Ερωτώ λοιπόν, εάν το casus belli δεν αποτελεί «απειλή χρήσεως βίας» τότε τί αποτελεί; Ειρηνικό μέσο;

Στ. Γεωπολιτικό συμπέρασμα:
1) Για όλους, λοιπόν, τους ανωτέρω λόγους, από όποια πλευρά και αν ιδωθεί η Συμφωνία αυτή, παρά τις καλές προθέσεις της χώρας μας, δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει έστω και ως κείμενο… Οφείλει η Ελλάδα να δείξει ότι δεν ανέχεται επιτέλους την κοροϊδία και τον ευτελισμό και να δώσει ένα μήνυμα σοβαρότητος και εις το υπόλοιπο διεθνές της περιβάλλον…
2) Άλλωστε να γίνει πλέον κατανοητόν, ότι η ευρωπαϊκή -αλλά και κυρίως- η αγγλοσαξωνική γεωστρατηγική κατεύθυνση άλλαξε. Οι δύο αυτοί Διεθνείς πόλοι ισχύος, (ι)ΕΕ και (ιι) ΗΠΑ-Ηνωμένον Βασίλειον (δηλ., η, ούτως καλουμένη εις την διπλωματικήν ορολογίαν, «Ειδική Σχέσις») επιδιώκουν την αποδέσμευση από τα ρωσικά, ιρανικά και Αραβο-ισλαμικά ενεργειακά αποθέματα. Επίσης, υπό το φως αυτής της ερμηνείας, οι Αγγλοσάξωνες της «Ειδικής Σχέσεως» δεν βλέπουν με ιδιαίτερα θετικόν όμμα, την επερχομένη πρόσδεση της ΕΕ από το Ρωσικό φυσικό αέριο, μεταπράτης και διανομεύς του οποίου θα είναι η Γερμανία στην ΕΕ. «Ιδού λοιπόν η κατάλληλη ευκαιρία», αξιολογούν, «για να αποφευχθεί οριστικά το ενδεχόμενον Γερμανο-ρωσικής ενεργειακής κυριαρχίας επί της ΕΕ»: τα ισραηλινά και τα κυπριακά αποθέματα μαζί με τα ελληνικά αποθέματα φυσικού αερίου (Νοτίως της Κρήτης και στο Ιόνιο μέχρι την Αδριατική) αποτελούν την ιδανική λύση.
Συνεπώς, ο οιοσδήποτε θέσει εαυτόν ως εμπόδιο σε αυτήν την γεωστρατηγική εξέλιξη, και στην περίπτωσή μας αυτή φαίνεται να είναι μόνον η Τουρκία, θα αντιμετωπίσει τις σκληρότατες αντιδράσεις της -ούτω καλουμένης- «Δύσεως» δηλαδή των: ΕΕ και «Ειδικής Σχέσεως Λονδίνου-Ουάσιγκτον». Φυσικά ο ισραηλινός παράγων ο οποίος δύναται να επηρεάζει την «Ειδικήν Σχέσιν» θα συμβάλλει σαφώς προς την ιδίαν κατεύθυνσιν! Είναι μάλλον σαφές…
Άρα, φοβικά σύνδρομα εκ μέρους των Αθηνών για αποφασιστικές και στοχευμένες ενέργειες στη Ν/Α Μεσόγειο, δεν είναι δικαιολογημένα, ούτε και από τους πλέον «σώφρωνες» εγκεφάλους του ΥΠΕΞ και του Μεγάρου Μαξίμου. Πάντως αν κρίνουμε από τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού στο Ερζερούμ αλλά και του κ. Μπεγλίτη αναφορικά με το Αιγαίο και την στάση της Τουρκίας, το μήνυμα έχει ληφθεί και εκεί. Αυτό είναι εμφανές και μάλιστα θα έχει και ερείσματα υπερατλαντικής υποστηρίξεως. Τα πράγματα αλλάζουν στη Ν/Α Μεσόγειο, τί να κάνουμε… Ας είναι πάντα καλά, υπό την ασφαλή σκέπη του Αλλάχ και στο πηδάλιο της νεο-οθωμανικής εξωτερικής πολιτικής της Αγκύρας ο συνάδελφος κ. Νταβούτογλου…!
* Ι. Θ. Μάζης, Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας-Γεωπολιτικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, 14-01-2011
————————————————————————————————————————————
1. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας ( UNLOSC ) του 1982, μεταξύ άλλων, δίνει σαφείς ορισμούς για την Αιγιαλίτιδα Ζώνη (Α.Ζ.) ή τα Χωρικά Ύδατα, τη Συνορεύουσα ή Παρακείμενη Ζώνη, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία συμφωνήθηκε το 1982 στο Montego Bay της Τζαμάικα και τέθηκε σε εφαρμογή στις 16 Νοεμβρίου 1994, αντικατέστησε τέσσερις παλαιότερες διεθνείς συνθήκες. Σε ψηφοφορία που έγινε στις 30 Απριλίου 1982 στη Νέα Υόρκη για τη νέα Σύμβαση 130 κράτη ψήφισαν υπέρ, τέσσερα κατά και 17 τήρησαν αποχή. Μεταξύ των κρατών που ψήφισαν κατά της Σύμβασης ήταν και η Τουρκία. Μέχρι το τέλος του 2008 επικύρωσαν τη Σύμβαση 157 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος ( 12 Δεκεμβρίου 1988 ) και η Ελλάδα ( 21 Ιουλίου 1995 ).
2. B. Καρακωστάνογλου, Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στο Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, Σάκκουλας, Θεσ/νίκη, 2001, σ. 54 και σ. 559, (Τμήμα V, Διατάξεις της Συμβάσεως του 1982 για την ΑΟΖ, Πηγή: Νόμος 2321, ΦΕΚ 136/23-6-1995, τεύχος Α’).
3. B. Καρακωστάνογλου, όπ. αν., σ.σ. 544. B. Καρακωστάνογλου, όπ. αν., σ.σ. 53-545. B. Καρακωστάνογλου, όπ. αν., σ.σ. 53-546. Βλ. I.C.J Reports (1969), § 19 in B. Καρακωστάνογλου, Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στο Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, Σάκκουλας, Θεσ/νίκη, 2001, σ. 42
7. Βλ. και Κ. Οικονομίδη, «Βασικές Ρυθμίσεις του Νέου Δικαίου της Θάλασσας», Δίκαιο και Πολιτική, τόμος 9, εκδ. Παρατηρητής, (1985),σσ. 176-177 in B. Καρακωστάνογλου, Η Αποκλειστική Οικονομική Ζη στο Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, Σάκκουλας, Θεσ/νίκη, 2001, σ. 42
8. όπ. αν. σ. 55
9. [http://www.cyprus.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/all/AB89462E00BC0F73C22575710025E69C?opendocument]
10. Βλ. στον ιστότοπο: http://www.ikypros.com/easyconsole.cfm/id/8773: «Ο τουρκικός Τύπος ασχολείται και σήμερα εκτεταμένα με τον απόηχο της επίσκεψης της Γερμανίδας Καγκελαρίου στην Κύπρο, τις αντιδράσεις από την πλευρά της Αγκυρας, αλλά και τη δήλωση του Γερμανού εκπροσώπου Τύπου της Καγκελαρίας Στέφεν Σέιμπερτ ότι 1) η κ. Μέρκελ «δεν έχει ανάγκη μαθήματα Ιστορίας». 2) Η εφημερίδα Σαμπάχ, σε ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες με τίτλο «Προ των πυλών κρίση εμπιστοσύνης με την Ευρώπη», γράφει ότι στην ιστορική της επίσκεψη στην Κύπρο, η Γερμανίδα Καγκελάριος είχε επαφές μόνο με το «Νότο», δεικνύοντας ότι δεν έχει σκοπό να κάνει σημαντικά βήματα για την επίλυση του Κυπριακού. Στην πραγματικότητα, σχολιάζει η αρθρογράφος του κειμένου, η συμπεριφορά της κ. Μέρκελ ήλθε ως υποστήριξη στο κρύο ντους του Γιώργου Παπανδρέου προς την τουρκική πλευρά με τις δηλώσεις του ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να εισέλθει στην ΕΕ όσο εξακολουθεί η κατοχή στην Κύπρο. Επιπρόσθετα αναφέρεται ότι αν δεν επιτευχθεί πρόοδος στη νέα συνάντηση Χριστόφια – Ερογλου στις 25 Ιανουαρίου (πιθανόν να αναφέρεται στη συνάντηση της 26ης Ιανουαρίου) η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας θα παγώσει. Σχολιάζεται επίσης, αναφέρει, ότι η δυσαρέσκεια της Τουρκίας προς την ΕΕ αυξάνεται διαρκώς. 3) Η εφημερίδα Today’s Zaman, με τίτλο «Ελληνική Κύπρος στην Τουρκία: Εγκαταλείψτε την διπλωματία των κανονιοφόρων», εστιάζει στις δηλώσεις του Προέδρου Χριστόφια κατά τη συνάντησή του με την Καγκελάριο Μέρκελ, με τις οποίες επιτέθηκε στην Τουρκία επειδή παρενοχλεί τα πλοία που διεξάγουν έρευνες για λογαριασμό της Κύπρου στον τομέα της ενέργειας. 4) Στην ίδια εφημερίδα, δύο γνωστοί αρθρογράφοι, οι Μουράτ Χασγκιουλέρ και Μουράτ Οζκαελί, μεταξύ άλλων γράφουν ότι διακρίνουν τη δημιουργία μιας κοινής στάσης Μέρκελ – Σαρκοζί, οι οποίοι χρησιμοποιούν το Κυπριακό προκειμένου να αντιμετωπίσουν την Τουρκία, αλλά και τη σύμπηξη μιας συμμαχίας Κύπρου- Ισραήλ. Στο άρθρο διαπιστώνεται μια συναισθηματική αποξένωση των Τ/κ από την Τουρκία και καλούν τα πολιτικά κόμματα να συνεννοηθούν στο Κυπριακό και την αντιπολίτευση να μην χρησιμοποιεί το ζήτημα για να επιτεθεί στο κυβερνών ΑΚΡ. 5) Εξάλλου, σε άρθρο του στην αγγλόφωνη Χουριέτ, o Γιουσούφ Κανλί κατηγορεί την Γερμανίδα Καγκελάριο ότι ψεύδεται συνειδητά σε ό,τι αφορά το Κυπριακό και ότι πραγματική της επιθυμία είναι να «στριμώξει» την Τουρκία ώστε να την αναγκάσει να επιλέξει μεταξύ ΕΕ και Κύπρου. 6) Οι εφημερίδες Γενί Σαφάκ και Τούρκιγιε εστιάζουν στις δηλώσεις του Τούρκου Υπουργού και αρχιδιαπραγματευτή Εγκεμέν Μπαγίς περί «ιστορικής γκάφας» της κ. Μέρκελ.»
11. όπ. αν. σ. 56
12. Και πάντως, η Σύμβαση θέσπισε έναν υποχρεωτικό μηχανισμό για τη διευθέτηση διαφορών σχετικά με το Δίκαιο της Θάλασσας. Όταν τα Κράτη-Μέρη δεν μπορούν από μόνα τους να επιλύσουν διαφορές που προκύπτουν από τη Σύμβαση, είναι υποχρεωμένα να ακολουθήσουν συγκεκριμένες διαδικασίες που περιγράφονται στη Σύμβαση-όπως προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας. Το Δικαστήριο που εδρεύει στο Αμβούργο, στη Γερμανία, λειτούργησε το 1996, 2 χρόνια αφότου η Σύμβαση τέθηκε σε ισχύ. [http://www.unric.org/el/–law-articles/26267, Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης Ηνωμένων Εθνών]
13. http://www.cyprus.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/all/AB89462E00BC0F73C22575710025E69C?opendocument

http://geopolitics-gr.blogspot.com/2011/01/aoz.html

Η «Σφήνα» της Κύπρου και του Ισραήλ με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη

από τον Γιάννη Μάζη 

Από την αγγλόφωνη ιστοσελίδα της Τουρκικής εφημερίδας «Hurriyet,» δημοσιεύουμε δική μας μετάφραση άρθρου του συντάκτη Burat Bedkil στο οποίο αναφέρεται στην πρόσφατη συμφωνία της Κύπρου με το Ισραήλ για τον καθορισμό των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) τους και επικρίνει την εξωτερική πολιτική της Άγκυρας.

 

«Από τον Λίβανο, την Αίγυπτο, την Συρία και το Ισραήλ με αγάπη»

“Hurriyet” (21.12.2010)

Του Burat Bedkil

Το ομολογώ! Έκανα λάθος όταν αμφέβαλα για την σοφία των φιλόδοξων σχεδίων ειρήνης του Αχμέτ, κ. «Στρατηγικού Βάθους» Νταβούτογλου για την χαώδη Μέση Ανατολή. Το όραμα του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών έχει ήδη οδηγήσει σε πράγματα που θα ήταν αδιανόητα πριν λίγα χρόνια. Το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Συρία και ο Λίβανος συμφωνούν για τα σύνορα – όχι τα δικά τους – αλλά για τα θαλάσσια σύνορα της Κύπρου.

Πριν τρία χρόνια περίπου, η Κύπρος ξεκίνησε την εκπόνηση ενός σχεδίου προκειμένου να καθορίσει τα σύνορα της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης (ΑΟΖ) ώστε να αποκτήσει τον έλεγχο όλων των οικονομικών πόρων, εντός αυτής, όπως είναι οι πόροι από την αλιεία προχωρώντας σε γεωτρήσεις και έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Φυσικά οι Κύπριοι χρειαζόντουσαν παράκτιους «συνεταίρους» για να καθορίσουν την ΑΟΖ τους γι’ αυτό και ξεκίνησαν συνομιλίες με τους γείτονές τους. Αυτό ενόχλησε την Άγκυρα διότι μια διεθνώς αναγνωρισμένη ΑΟΖ για την Κύπρο θα μπορούσε να έχει ανεπιθύμητες οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις για την Τουρκία. Έτσι είχαμε τις επανειλημμένες τουρκικές διαμαρτυρίες για τις έρευνες από την πλευρά της Κύπρου, για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ευτυχώς, οι πρώτες πόρτες που κτύπησαν οι Κύπριοι ήταν αυτές των Μουσουλμάνων φίλων των Τούρκων. Ταυτόχρονα, πριν προλάβει η Άγκυρα έστω να κουνήσει το δακτυλάκι της, η χριστιανή ορθόδοξη Κύπρος υπέγραψε συμφωνία για τα παράκτια σύνορα της με την ισλαμική Αίγυπτο. Αλλά η Αίγυπτος είναι Αίγυπτος. Σίγουρα όμως, το νέο-οθωμανικό όραμα θα λειτουργούσε με τον Λίβανο όπου ο Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θεωρείται ήρωας.

Το 2007, η Τουρκία προειδοποίησε τον Λίβανο για ενδεχόμενη συμφωνία περί θαλάσσιων συνόρων με την Κύπρο. Η Άγκυρα δήλωσε ότι δεν θα αναγνώριζε τον καθαρισμό των ΑΟΖ και ισχυρίστηκε ότι ο Λίβανος θα έπρεπε πρώτα να ζητήσει την γνώμη της Τουρκίας πριν υπογράψει συμφωνία με την Κύπρο. Με την αποτυχία αυτής της προειδοποίησης μεταξύ φίλων, ένα χρόνο αργότερα η Κύπρος προέβη σε διαμαρτυρία στα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση για αυτό που η ίδια χαρακτήρισε ως: «τουρκική παρενόχληση πλοίων που έκαναν έρευνες εντός της ΑΟΖ της».

Στις αρχές Οκτωβρίου του 2010, η Κύπρος και ο Λίβανος συμφώνησαν να καθορίσουν τις ΑΟΖ τους, όμως η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το Λιβανικό Κοινοβούλιο. Τον ίδιο μήνα ο Λιβανέζος Πρωθυπουργός, Σαάντ Χαρίρι επισκέφθηκε την Κύπρο και δήλωσε ότι σύντομα ο Λίβανος θα καθόριζε τα παράκτια σύνορά του με την Κύπρο και την Συρία. Κατά την διάρκεια της ίδιας επίσκεψης, ο Πρόεδρος της Κύπρου, Δημήτρης Χριστόφιας, ευχαρίστησε τον κ. Χαρίρι για την επιβεβαίωση της «θέσης αρχής του Λιβάνου για την επίλυση του Κυπριακού».

Από ότι φαίνεται η πολιτική της Κύπρου, μέσω της στρατηγικής εκστρατείας για τις ΑΟΖ, έχει καταφέρει σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι τουρκικές προσπάθειες μεσολάβησης να φέρει κοντά κύριους αντιπάλους της Μέσης Ανατολής. Την περασμένη εβδομάδα η Κύπρος ανακοίνωσε ότι έχει υπογραφεί συμφωνία με το Ισραήλ για τα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών που θα επιτρέψει στους παράκτιους γείτονες να προχωρήσουν στις έρευνές τους για ενεργειακούς πόρους στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι ο καθορισμός αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την διεξαγωγή ερευνών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Η κυπριακή εκστρατεία μοιάζει με τον πραγματικό διαθρησκευτικό διάλογο που επιδιώκουν οι Τούρκοι τα τελευταία χρόνια. Έχει ενώσει ένα εβραϊκό κράτος, τρία μουσουλμανικά και ένα χριστιανικό ορθόδοξο όσον αφορά στο θέμα των παράκτιων συνόρων, χωρίς να υπάρξει ούτε ένας πυροβολισμός ή ένας βομβιστής αυτοκτονίας και χωρίς να εξαπολυθεί έστω και μια ρουκέτα. Ο διάλογος διασχίζει ακόμα και το Αιγαίο.

Η Ελλάδα στην δεκαετία του ΄80 θεωρείτο γενικά ως η πιο εχθρική χώρα προς το Ισραήλ. Μάλιστα, οι δύο χώρες δεν διατηρούσαν επίσημες διπλωματικές σχέσεις μέχρι το 1992. Σήμερα οι διμερείς σχέσεις με το Ισραήλ παρουσιάζουν άνθιση χάρη στην πολιτική «των μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονές», του κ. Νταβούτογλου.

Πέρα από το γεγονός ότι βρίσκονται στον κατάλογο της Τουρκίας που απαγορεύει την πώληση γης στους πολίτες τους, οι σχέσεις του εβραϊκού Ισραήλ με την ορθόδοξη Ελλάδα βελτιώνονται με θεαματικό τρόπο. Σύμφωνα με τον Άριε Μέκελ, τον Πρέσβη του Ισραήλ στην Αθήνα, «η Ελλάδα και το Ισραήλ έχουν ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις τους έπειτα από (μια απόφαση) να αναπτύξουν μια πολύπλευρη συνεργασία στους τομείς της πολιτικής, της ασφάλειας, της οικονομίας και του πολιτισμού».

Εν τω μεταξύ, οι Τούρκοι διπλωμάτες στην Άγκυρα ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι ένα κρίσιμο θέμα ξεφεύγει εκτός ελέγχου σε μια κατεύθυνση που απεύχονται περισσότερο απ’ όλες. Δηλαδή μια διεθνώς αναγνωρισμένη ΑΟΖ, για ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος μέλος της Ε.Ε. δηλαδή της Ελληνικής Κύπρου. Οι κκ. Ερντογάν και Νταβούτογλου θα μπορούσαν να εξηγήσουν το θέμα με θρησκευτικούς όρους εάν οι Κύπριοι είχαν υπογράψει συμφωνία για τα παράκτια σύνορα μόνο με το Ισραήλ. Η ειρωνεία είναι ότι η Αίγυπτος, ο Λίβανος και η Συρία είναι οι «Μουσουλμάνοι φίλοι» της Τουρκίας στην περιοχή.

Ο κόσμος χρωστά πολλά στην πολιτική της Τουρκίας απέναντι στο Ισραήλ διότι μετατρέπει την Ανατολική Μεσόγειο σε μια πραγματική θάλασσα ειρήνης. Να βγάλουμε το καπέλο στον Κύριο Στρατηγικό Βάθος! Αλλά περιμένετε ένα λεπτό.

Την Δευτέρα τα ειδησεογραφικά πρακτορεία μετέδωσαν ότι η Τουρκία κάλεσε τον Ισραηλινό Πρέσβη για να εκφράσει την δυσαρέσκειά της για την συμφωνία με την Κύπρο. Τα πρακτορεία μετέδωσαν ότι ο Πρέσβης Γκάμπι Λέβι κλήθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών την Πέμπτη, μια μέρα πριν την υπογραφή της συμφωνίας. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ανατολή», ο Υφυπουργός Εξωτερικών, Φεριντούν Σινίριογλου προειδοποίησε τον Λέβι ότι η συμφωνία θα είχε αρνητικές συνέπειες για τις προσπάθειες των Ελληνικών και Τουρκικών κοινοτήτων να τερματίσουν την διχοτόμηση της νήσου που υφίσταται εδώ και 36 χρόνια.

Δεν έχω ιδέα εάν ο Πρέσβης Λέβι ρώτησε τον Υφυπουργό Σινίριογλου γιατί η διχοτόμηση που ισχύει εδώ και 36 χρόνια παράμεινε για 36 χρόνια πριν ή χωρίς την συμφωνία Κύπρου – Ισραήλ για τα παράκτια σύνορα, ή εάν το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών δυσαρεστήθηκε στον ίδιο βαθμό όταν η Κύπρος υπέγραψε τις ίδιες συμφωνίες με τον Λίβανο ή την Αίγυπτο.

Αλλά ας κοιτάξουμε την θετική πλευρά της ζωής. Οι επευφημίες των Λιβανέζων τον περασμένο μήνα μπροστά στις εκκλήσεις του Ερντογάν για την αναγέννηση του θεσμού του Οθωμανού Χαλίφη στο πρόσωπό του, και οι μνήμες των αλησμόνητων στιγμών των δημοσίων ομιλιών του Πρωθυπουργού στα πρώην οθωμανικά εδάφη είναι ακόμα νωπές.

 http://athensjerusalemnow.blogspot.com/2011/01/hurriyet-burat-bedkil.html

Το Ισραήλ αναγνώρισε την ελληνική ΑΟΖ πριν καν την ανακηρύξει η Ελλάδα!

Mπορεί η Ελλάδα να μην αναγνωρίζει την ΑΟΖ της, αλλά πρόλαβε και την αναγνώρισε το Ισραήλ! Στους χάρτες που έδωσε στην δημοσιότητα το Τελ Αβίβ αναγνωρίζεται 100% η ελληνική ΑΟΖ, η οποία συνεχίζεται με την ΑΟΖ της Κύπρου! Δηλαδή, αναγνωρίζεται (το έτσι ή αλλιώς γεγονός) ότι το Καστελόριζο επεπτείνει την ελληνική ΑΟΖ μέχρι το όριο της ΑΟΖ της Κύπρου. Οι χάρτες δόθηκαν και στην ελληνική πολιτική ηγεσία, περιγράφοντας την πορεία που θα έχει ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου που θα παράγεται στο κοίτασμα Λεβιάθαν από την αμερικανική εταιρεία Νoble Εnergy Ltd στην Ευρώπη μέσω υποθαλάσσιου αγωγού που θα περνά από την Ελλάδα.   Για να πραγματοποιηθεί αυτό ο αγωγός αυτός θα πρέπει να διασχίζει την θαλάσσια περιοχή που σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο αποτελεί μέρος της ελληνικής ΑΟΖ και πιο συγκεκριμένα του τμήματος της ΑΟΖ που η Ελλάδα διαθέτει στην θαλάσσια περιοχή της Αν. Μεσογείου χάρις την ύπαρξη του Καστελορίζου, της Ρώ και της Μεγίστης.   Επομένως με την πρόταση τους αυτοί, οι Ισραηλινοί με σαφή τρόπο αναγνωρίζουν την ελληνική ΑΟΖ στην περιοχή και δίνουν στην Ελλάδα ένα ακόμα διαπραγματευτικό χαρτί υποστήριξης των ελληνικών θέσεων για το συγκεκριμένο θέμα. Πρακτικά δημιουργείται ένα πολύ ισχυρό ενεργειακό μπλοκ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, με τις ΗΠΑ να βάζουν την … εταιρεία εξόρυξης και εκμετάλλευσης!   Το ζητούμενο πια δεν είναι αν η Ελλάδα έχει κοινά συμφέροντα με χώρες της ευρύτερης γεωγραφικής περιφέρειας αλλά πως θα μπορούσε η ελληνική κυβέρνηση να αξιοποιήσεις τις ραγδαίες εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας αφού στα τέλη Απριλίου οι Ισραηλινοί θα γνωρίζουν την ποσότητα του φυσικού αερίου στο κοίτασμα Λεβιάθαν και αν θα μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτό το κοίτασμα.   Συζήτηση για το θέμα είχαν χτές ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών Άβιγκτορ Λίμπερμαν. Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Περί ΑΟΖ, Υφαλοκρηπίδος και λοιπών «Δημιουργικών Ασαφειών»

[Ι. Θ. Μάζης, Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας-Γεωπολιτικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2-01-2011]

 Είναι σαφές ότι επί των ημερών μας αναπτύσσεται ένας διάλογος σχετικώς με τα θέματα Υφαλοκρηπίδος και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της χώρας[1]. Και μάλιστα υπό το φως της πρόσφατης Συμφωνίας Καθορισμού Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, η οποία μάλιστα προκάλεσε και την εντόνως εκφρασθείσα «δυσφορίαν» της Αγκύρας. Εγράφησαν δε εξαιρετικά κείμενα από ειδικούς και διπλωμάτες εις τον καθημερινόν Τύπον των Αθηνών σχετικώς με αυτά. Επειδή όμως ορισμένα εξ αυτών δημιουργούν (ίσως εσφαλμένως και ίσως αποκλειστικώς εις τον γράφοντα), την εντύπωσιν ότι εμφυλοχωρούν κάποιες «δημιουργικές ασάφειες» εις το νομικόν πλαίσιον της Συμβάσεως για το Δίκαιον της Θαλάσσης του Montego Bay του 1982, οι οποίες να αναγκάζουν, πιθανώς την Ελλάδα, σε υποχωρήσεις από τα, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, θεωρούμενα κυριαρχικά της δικαιώματα, ας εστιάσουμε σε ορισμένα στοιχεία αυτού του νομικού πλαισίου και ας προσπαθήσομε να τα αναλύσομε. Θα εκκινήσουμε εκ της παραδοχής ότι η Ελλάς δεν είναι «αναθεωρητική χώρα» και ρυθμίζει την εξωτερικήν της πολιτική βάσει των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου. Εάν η Ελλάς παύσει να βασίζεται εις αυτούς και επιλέξει τον ολισθηρόν κατήφορον των «πολιτικών» καλουμένων λύσεων με την Τουρκία, τότε δύο τινά δύνανται να συμβούν: είτε η Ελλάς  να αποδεχθεί τελικώς τον κανόνα της ισχύος και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικώς ενδεχόμενο κίνδυνο θερμών προκλήσεων από την Άγκυρα εις το Αιγαίο και την Ν/Α Μεσόγειο είτε να απωλέσει, ακόμη και άνευ αυτών των προκλήσεων, εθνικήν κυριαρχία εις το Ανατολικόν Αιγαίο, την Θράκη και την Ν/Α Μεσόγειο (Καστελλόριζο).

 

Α. Υφαλοκρηπίδα και Μέση Γραμμή

 

Αναφορικώς με την υφαλοκρηπίδα οι διατυπώσεις είναι απολύτως σαφείς και ενισχύονται μάλιστα από τη Συνθήκη του Montego Bay του 1982. Με τη σύμβαση αυτή[2],  επιλύθηκε ένα από τα πλέον ακανθώδη προβλήματα του Δικαίου της Θάλασσας: επήλθε συμφωνία για το πλάτος των Χωρικών Υδάτων (Χωρικής Θαλάσσης), η οποία ηδύνατο πλέον να εγγίζει το εύρος των 12 ναυτικών μιλίων (ν.μ). Ο κανόνας αυτός μάλιστα, λόγω της ευρυτάτου εφαρμογής του, έχει αποκτήσει πλέον εθιμικήν ισχύ. Για την οριοθέτηση των επικαλυπτωμένων δε, Χωρικών Υδάτων (χωρικών Θαλασσών) υιοθετήθη η αρχή της Μέσης Γραμμής με ελάχιστες μόνον εξαιρέσεις (άρθρο 15). Η περίπτωση αυτή δύναται να καλύψει απολύτως την περίπτωση Ελλάδος-Τουρκίας. Αναφορικώς τώρα με τα κυριαρχικά δικαιώματα που ασκεί το παράκτιον κράτος το οποίο διαθέτει την συγκεκριμένην υφαλοκρηπίδα, αυτά έχουν την έννοια των «κυριαρχικών δικαιωμάτων» δηλαδή το ότι ουδέν άλλο κράτος δύναται να τα διεκδικήσει, έστω και αν το παράκτιο αυτό κράτος δεν ασκεί τα εν λόγω δικαιώματα εις την πράξη. Επίσης, να τονισθεί ότι τα δικαιώματα αυτά, συμφώνως προς την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης εις την Υπόθεση της Υφαλοκρηπίδος της Βορείου Θαλάσσης[3], υφίστανται υπέρ του παρακτίου Κράτους ipso juro et ab initio (αυτοδικαίως και εξυπαρχής) χωρίς το Κράτος αυτό να χρειάζεται να προβεί εις ουδεμία νομικήν ενέργεια[4].

 

Β. Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και Μέση Γραμμή

 

Επίσης, η Υφαλοκρηπίδα, συμφώνως προς την Σύμβαση του 1982, διαθέτει ως ελάχιστον εύρος, την έκτασιν του βυθού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) δηλαδή μέχρι 200 ν.μ. Δύναται όμως να υπερβεί και το όριον αυτό, όταν το Υφαλοπλαίσιον του παρακτίου κράτους εκτείνεται πέραν από τα 200 ν.μ., οπότε η Υφαλοκρηπίδα εξικνείται μέχρι και το τέλος του Υφαλοπλαισίου ή τα 350 ν.μ. ή ακόμα να εκτείνεται στα 100 ν.μ πέραν από την ισοβαθή καμπύλην των 2.500 μέτρων[5].

 

 

Γ. Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, Μέση Γραμμή και Ευθιδικία

 

1) Τώρα, ας εξετάσομε και ένα σημείον, το οποίο κατά τινες, μπορεί να δημιουργήσει ασάφειες οι οποίες  θα απαιτούσαν μάλλον «πολιτικού τύπου προσεγγίσεις» και όχι -κατά βάσιν- νομικού. Πρόκειται, δια το άρθρον 74, εις το οποίο η νέα Σύμβασις (1982) προβλέπει σύναψη Συμφωνίας «συμφώνως προς το διεθνές Δίκαιον, όπως αυτό καθορίζεται στο άρθρο 38 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου, προς τον σκοπόν καταλήξεως εις δικαίαν (επιεική) λύση». Η «δημιουργική ασάφεια» λοιπόν, την οποίαν φαίνεται να επικαλούνται ορισμένοι αναλυταί, προκύπτει ακριβώς εδώ. Εις το πλαίσο αυτό όμως, εμπεριέχεται και η μέθοδος χαράξεως της Μέσης Γραμμής-Μέσης Αποστάσεως, η οποία ήδη έχει αποτελέσει απολύτως πρόσφατο νομικόν προηγούμενο εις τις περιπτώσεις χαράξεως ΑΟΖ μεταξύ ι) Κύπρου και των γειτονικών της παρακτίων χωρών. Δηλαδή, στις 12 Δεκεμβρίου 1988, η Κύπρος επεκύρωσε την Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης. Τον Φεβρουάριο του 2003 και τον Ιανουάριο του 2007, η Κύπρος υπέγραψε συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αίγυπτο και το Λίβανο, αντιστοίχως. Η συμφωνία βασίζεται στη διεθνώς αποδεκτή αρχή της μέσης γραμμής και τους όρους της Συμβάσεως του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης. Τον Δεκέμβριο του 2010 ακολούθησε η υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών. Παράλληλα, η Κύπρος εγκαινίασε στις 16 Φεβρουαρίου 2007 τον πρώτο γύρο υποβολής αιτήσεων αδειών ερεύνης και αδειών εκμεταλλεύσεως υδρογονανθράκων, ο οποίος έληξε στις 16 Ιουλίου 2007. Αριθμός εταιρειών επέδειξε ενδιαφέρον και δόθηκαν σε αυτές σχετικές πληροφορίες[6].

  Η Τουρκία, δια τις δύο εκ των περιπτώσεων αυτών δεν αντέδρασε ούτε λεκτικώς! Αντέδρασε μόνον-και αποκλειστικώς-λεκτικώς, δια την περίπτωσιν Κύπρου-Ισραήλ. Και βεβαίως η αντίδρασίς της κατέπεσε εις το απόλυτο και αβυσαλέον… διπλωματικόν κενόν! Συνεπώς, όταν η -κατά το ήμισυ- υπό τουρκικήν κατοχήν Κύπρος, με κατοχικά τουρκικά στρατεύματα της τάξεως των 40.000 ανδρών εις τα εδάφη του Βορείου τμήματός της, δύναται να εφαρμόσει την Μέσην Γραμμήν δια την χάραξιν της ΑΟΖ, την οποίαν προηγουμένως, μονομερώς είχεν ορίσει ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος, συνεπάγεται ασφαλώς ότι και η ισχυρά (;) αλλά και υπερήφανος (;)  Ελλάς θα δύναται το τοιούτον πολλαπλασίως! Ή μήπως αυταπατώμαι;

  1.1.) Εξετάζοντες ακόμη και την αρχήν της ευθιδικία/equity, η οποία εμπεριέχει και την αρχήν «των ειδικών περιπτώσεων» τις οποίες ασαφώς και αβασίμως από νομικής πλευράς, επικαλείται η Τουρκία, πρέπει να λάβουμε υπόψιν όλα τα ανωτέρω τα οποία και αποτελούν σαφώς ελληνική πολιτικήν επιλογή διαπραγματευτικής στρατηγικής, με βάση πάντοτε το πρόταγμα του raison d’État. Και πάντως, και η περίπτωση της «δικαίας λύσεως/ευθιδικίας» οφείλει, κατά νόμον, να είναι απόρροια του Διεθνούς Δικαίου και σύμφωνη ως προς αυτό[7].

  Και δια την πλήρη διασαφήνιση του ζητήματος πρέπει να σημειωθούν τα εξής : ι) συμφώνως προς την Σύμβαση του 1982 (άρθρο 121) οι Νήσοι διαθέτουν πλήρη δικαιώματα Υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ. Εξαιρούνται μόνον οι βραχονησίδες οι οποίες «δεν δύνανται να κατοικηθούν» (προσοχή, δεν ομιλεί ο νόμος περί «μη κατοικουμένων», αλλά περί «μη δυναμένων να κατοικηθούν»!) «ή δεν έχουν ιδική των οικονομική ζωή, και οι οποίες δικαιούνται να έχουν μόνον χωρική θάλασσα και συνορεύουσα ζώνη». Κοντολογίς, οι βραχονησίδες αυτές δικαιούνται να έχουν μέχρι 12 ν.μ εύρος Χωρικής Θαλάσσης και ακόμη άλλα 12 ν.μ Συνορεύουσας Ζώνης! Να σημειωθεί εδώ, ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ανάλογα δικαιώματα καν εις το Καστελόριζο!  Δεν αναγνωρίζει λοιπόν η γείτων, «φίλη» και «σύμμαχος», δικαίωμα Χωρικών Υδάτων και φυσικά ούτε Συνορεύουσας Ζώνης στις βραχονησίδες αλλά ούτε καν εις τις Νήσους του παρακτίου Κράτους το οποίον και τις διαθέτει,  και δεν δέχεται να ακολουθήσει τις επιταγές του Δικαίου της Θάλασσας το οποίο, όμως, όπως απαιτεί η οιαδήποτε λύσις, ακόμη και ευθιδικίας, οφείλει να συντελείται με σαφή τήρηση των υπ’ αυτό προβλεπομένων κανόνων! Τί να συζητήσομε λοιπόν επ’ αυτού και βάσει ποίας «ευθιδικίας», πέραν των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου με την Τουρκία; Αυτό πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψιν εις ο οιοσδήποτε αναλυτής εις οιανδήποτε ανάλυσίν του. Διπλωμάτης, ακαδημαϊκός ή απλώς σκεπτόμενος πολίτης[8].

 

Δ. Περίκλειστη ή Ημιπερίκλειστη Θάλασσα και τουρκικές διεκδικήσεις

 

3) Υπάρχει ένα ακόμη σημείον το οποίον πρέπει να εκθέσουμε για να αποφύγουμε παρεξηγήσεις, οι οποίες δύνανται να οδηγήσουν σε παρερμηνείες συνεπαγώμενες ολεθρίους χειρισμούς αναφορικώς με τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στο Ανατολικό Αιγαίο. Πρόκειται για τα άρθρα  122 και 123 της Συνθήκης του 1982, τα οποία προτείνουν κάποιες εξαιρέσεις από τις παραδεδεγμένες και κοινώς αποδεκτές λύσεις του Δικαίου της Θαλάσσης αφορώσες τις περιπτώσεις των λεγομένων «κλειστών ή ημικλείστων Θαλασσών». Πρέπει να τονίσουμε ότι η ρύθμισις αυτή έχει χαρακτήρα συστάσεως και όχι δεσμευτικό, και προβλέπει απλώς συνεργασία στους τομείς της ι) εξερευνήσεως, διατηρήσεως και εκμεταλλεύσεως των «ζώντων φυσικών πόρων» (δηλαδή:αλιεία), των Θαλασσών αυτών όπως και εις τους τομείς ιι) της θαλασσίας επιστημονικής ερεύνης και της προστασίας του Θαλασσίου περιβάλλοντος (Περιβαλλοντική προστασία). Συνεπώς, τα οποιαδήποτε επιχειρήματα της Τουρκίας περί της Ημικλείστου Θαλάσσης του Αιγαίου δεν δύνανται, ακόμη και εάν εγίνοντο, παρ’ ελπίδα, αποδεκτά από την Αθήνα, να επεκταθούν σε τομείς συνεκμεταλλεύσεως υποθαλασσίου πλούτου (υδρογονανθράκων), ούτε βέβαια εκχωρήσεως εθνικής κυριαρχίας στους τομείς της Υφαλοκρηπίδος, διότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται κατ’ ουδένα τρόπο από την Σύμβαση του 1982! Πρέπει όμως να σημειώσουμε ακόμη μία ανακόλουθη στάση της Τουρκίας η οποία αποδεικνύει την γνωστή  εις τους Τούρκους μέθοδος των «καλών και συμφερόντων» και μάλιστα δια της μεθόδου «των δύο μέτρων και δύο σταθμών»: ι) Η Τουρκία ούτε υπέγραψε αλλά και ούτε επικύρωσε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσης. Ωστόσο, υιοθέτησε, περί το τέλος του 1986, ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα και ήρθε σε συμφωνία με την τότε Σοβιετική Ένωση για τις επικαλυπτόμενες περιοχές χρησιμοποιώντας τη… μέθοδο της μέσης γραμμής (!). ιι) Αργότερα η Τουρκία άρχισε συνομιλίες με την Βουλγαρία και την Ρουμανία για το ίδιο θέμα και ήρθε σε   αναλόγου μορφής και περιεχομένου συμφωνία με αυτήν την οποίαν είχε συνάψει με τους Σοβιετικούς. Έτσι, ενώ η Τουρκία έχει προχωρήσει, σε συνεργασία με παρευξείνια κράτη στην οριοθέτηση της ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα – μιας «περίκλειστης ή ημίπερίκλειστης θαλάσσης», όπως ισχυρίζεται ότι είναι και η Μεσόγειος – αρνείται να πράξει το ίδιο και εις την… Μεσόγειο, έχοντας όμως η ίδια δημιουργήσει προηγούμενο εις την Μαύρη Θάλασσα. Αυτά αποτελούν ισχυρά όπλα στα χέρια της ελληνικής Διπλωματίας, αρκεί να της δοθεί η εντολή να τα χρησιμοποιήσει…

 

Ε. Τουρκία και οι Ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις ως προς την υπογραφή της Νέας Συνθήκης για το Δίκαιο της Θαλάσσης

 

          Αναφορικώς τώρα με τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Τουρκίας ως προς την εφαρμογή της Συμβάσεως για το Δίκαιο της Θαλάσσης του 1982, πρει να υπογραμμίσουμε ότι: ι) η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας έχει κυρωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ( 10 Δεκεμβρίου 1998 )και κατ΄ επέκταση αποτελεί μέρος του κοινοτικού κεκτημένου. Όλες οι υπό ένταξη χώρες – περιλαμβανομένης της Τουρκίας – οφείλουν κατά το χρόνο της ένταξής τους να εφαρμόσουν το κοινοτικό κεκτημένο. ιι) το Συμβούλιο της ΕΕ στις 2 Ιουνίου 2005 κατέστησε σαφές ότι  «Η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας αποτελεί μικτή συμφωνία, δηλαδή έχει συναφθεί και από την Κοινότητα και από τα κράτη μέλη. Δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 6 της πράξεως της αφορούσης τους όρους προσχωρήσεως των νέων κρατών μελών, τα κράτη αυτά δεσμεύονται να προσχωρήσουν στις συμβάσεις και συμφωνίες που έχουν συνάψει τα παλιά κράτη μέλη και, μαζί με αυτά, η Κοινότητα» ιιι) στις 2 Απριλίου 2007 ο Όλι Ρεν δήλωσε σαφώς ότι «Η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θαλάσσης αποτελεί όντως κοινοτικό κεκτημένο, το οποίο η Τουρκία αναμένεται να υιοθετήσει και να εφαρμόσει μετά την προσχώρησή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να ελέγχει την εφαρμογή του κεκτημένου στην Τουρκία» ιιιι) αναλόγου περιεχομένου ήταν επίσης η απάντηση του κ. Ρεν σε ερώτηση του Κυπρίου Ευρωβουλευτή κ. Ι. Κασουλίδη αναφορικώς με τις παραβιάσεις της ΑΟΖ της Κύπρου από τουρκικό σκάφος. Συγκεκριμένα, ο κ. Ρεν στην απάντησή του την 5η Μαρτίου 2009 προβαίνει σε ιδιαίτερη μνεία των συμπερασμάτων της 8ης Δεκεμβρίου 2008, όπου αναφέρεται ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποθαρρύνει τυχόν απειλές, προστριβές, ή πράξεις οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τις σχέσεις καλής γειτνίασης και την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών»[9].

 

 

Στ. Η ελληνο-τουρκική Συμφωνία της Μαδρίτης του 1997

 

Η Συμφωνία της Μαδρίτης του Ιουλίου του 1997, επί Κυβερνήσεως Κ. Σημίτη, είναι ακόμη ένα σημείο το οποίο η Αθήνα οφείλει να συνεκτιμήσει και να χειρισθεί αναλόγως στην κρίσιμη συγκυρία των ελληνο-τουρκικών συνομιλιών αλλά και για το θέμα της χαράξεως της ελληνικής ΑΟΖ. Στη συμφωνία αναφέρεται ότι: «Και οι δύο χώρες θα αναλάβουν προσπάθεια να προωθήσουν διμερείς σχέσεις, που θα βασίζονται μεταξύ άλλων και σε:

[…]

ΙV ) Σεβασμό στα νόμιμα ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα της κάθε χώρας στο Αιγαίο, τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία τους.

V ) Δέσμευση αποφυγής μονομερών ενεργειών στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και της επιθυμίας, ώστε να αποτραπούν συγκρούσεις οφειλόμενες σε παρεξήγηση

[…]

Οι δύο αυτές παράγραφοι είναι οι επίμαχες και εκείνες οι οποίες χρησιμοποιούνται ή/και υπονοούνται από την ισλαμική κυβέρνηση της Άγκυρας ως βάση νομιμοποιήσεως των διεκδικήσεών της εις το Ανατολικό Αιγαίο και βεβαίως εις το Καστελόριζο.  Ένα λαμπρό δείγμα αυτής της τουρκικής αναλύσεως, μας έδωσε, ήδη από τον Ιούνιο του 2007 Τούρκος Πρόεδρος κ. Γκιούλ, όταν εις το περιθώριο της Συνόδου του ΟΣΕΠ δήλωσε στην εφημερίδα Καθημερινή ότι: «Η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν νομικά και ζωτικά συμφέροντα και ανησυχίες στο Αιγαίο με μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία τους. Εχουν δεσμευθεί με τη Συμφωνία της Μαδρίτης του 1997 να σέβονται τις αρχές αυτές και να διευθετούν τις μεταξύ τους διενέξεις με ειρηνικά μέσα και με αμοιβαία συναίνεση».

          Ακόμα όμως και αυτό το επιχείρημα της ισλαμικής Κυβερνήσεως της Άγκυρας δεν είναι επαρκές για να «γκριζάρει» το Αιγαίο και τη Ν/Α Μεσόγειο. Και αυτό διότι: ι) η Τετάρτη Παράγραφος ομιλεί περί «νομίμων ζωτικών συμφερόντων και ενδιαφερόντων» των δύο χωρών. Δηλαδή συμφερόντων και ενδιαφερόντων των οποίων η διεκδίκηση ορίζεται από το Διεθνές Δίκαιο και στην περίπτωση αυτή, από το Διεθνές Δίκαιον της Θαλάσσης του 1982! και ιι) η Πέμπτη Παράγραφος έχει ήδη πολλαπλώς καταρρακωθεί και εξευτελισθεί πλήρως από την τουρκική συμπεριφορά των διαρκών παραβιάσεων και υπερπτήσεων στο Αιγαίο, όπως και από μόνην την ύπαρξη του casus belli! Συνεπώς, η καταγγελία από ελληνικής πλευράς της Συμφωνίας αυτής είναι και εύκολη και επιβεβλημένη, ακριβώς λόγω των δύο ανωτέρω στοιχείων.

          Και πάντως, ακριβώς λόγω της προκλητικής -και κάθε άλλο παρά ειρηνικής- συμπεριφοράς της Τουρκίας στο Αιγαίο η Συμφωνία αυτή έπρεπε ως ελάχιστο διπλωματικό μέτρο ή έστω διπλωματική ποινή, να καταγγελθεί από ελληνικής πλευράς στο σύνολό της. Επίσης η ύπαρξη και μόνη του εισέτι ισχύοντος casus belli ακυρώνει πλήρως το ουσιαστικό περιεχόμενο των Παραγράφων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ οι οποίες προβλέπουν αντιστοίχως: ι) Αμοιβαία δέσμευση για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη συνεχή ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας, ιι) Σεβασμό της κυριαρχίας της κάθε χώρας και ιιι) Σεβασμό των Αρχών του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών αλλά-και κυρίως-το γράμμα και το πνεύμα της Παραγράφου VI η οποία (τί ειρωνία…) προβλέπει «δέσμευση διευθέτησης των διαφορών τους με ειρηνικά μέσα, στη βάση αμοιβαίας συναίνεσης και χωρίς τη χρήση βίας ή την απειλή βίας». Ερωτώ λοιπόν, εάν το  casus belli δεν αποτελεί «απειλή χρήσεως βίας» τότε τί αποτελεί; Ειρηνικό μέσο;

          Για όλους λοιπόν τους ανωτέρω λόγους, από όποια πλευρά και αν ειδωθεί η Συμφωνία αυτή, παρά τις καλές προθέσεις της χώρας μας, δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει έστω και ως κείμενο… Οφείλει η Ελλάδα να δείξει ότι δεν ανέχεται επιτέλους την κοροϊδία και τον ευτελισμό και να δώσει ένα μήνυμα σοβαρότητος και εις το υπόλοιπο διεθνές της περιβάλλον…

          Αυτή η κίνηση είναι αυστηρώς διπλωματική, καθόλου πολεμοκαπηλική, αλλά επαρκώς σαφής για τα κέντρα εκείνα που ενδιαφέρονται για την ειλικρίνεια των συμμάχων τους στην περιοχή, είτε όντως το εννοούν είτε όχι. Και κάτι ακόμα: εάν όλα αυτά δεν αρκούν εις την ελληνική Εξωτερική Πολιτική για να ανταπεξέλθει άνευ εθνικών παραχωρήσεων, τότε τίποτε δεν θα της αρκέσει. Δυστυχώς…

 

 

 

 

 

---

[1]             Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας ( UNLOSC ) του 1982, μεταξύ άλλων, δίνει σαφείς ορισμούς για την Αιγιαλίτιδα Ζώνη (Α.Ζ.) ή τα Χωρικά Ύδατα, τη Συνορεύουσα ή Παρακείμενη Ζώνη, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία συμφωνήθηκε το 1982 στο Montego Bay της Τζαμάικα και τέθηκε σε εφαρμογή στις 16 Νοεμβρίου 1994, αντικατέστησε τέσσερις παλαιότερες διεθνείς συνθήκες. Σε ψηφοφορία που έγινε στις 30 Απριλίου 1982 στη Νέα Υόρκη για τη νέα Σύμβαση 130 κράτη ψήφισαν υπέρ, τέσσερα κατά και 17 τήρησαν αποχή. Μεταξύ των κρατών που ψήφισαν κατά της Σύμβασης ήταν και η Τουρκία. Μέχρι το τέλος του 2008 επικύρωσαν τη Σύμβαση 157 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος ( 12 Δεκεμβρίου 1988 ) και η Ελλάδα ( 21 Ιουλίου 1995 ).

[2]              B. Καρακωστάνογλου, Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στο Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, Σάκκουλας, Θεσ/νίκη, 2001, σ.σ. 53-54

[3]    Βλ. I.C.J Reports (1969), § 19 in B. Καρακωστάνογλου, Η Αποκλειστική Οικονομική Ζη στο Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, Σάκκουλας, Θεσ/νίκη, 2001, σ. 42

[4]    Βλ. και Κ. Οικονομίδη, «Βασικές Ρυθμίσεις του Νέου Δικαίου της Θάλασσας», Δίκαιο και Πολιτική, τόμος 9,  εκδ. Παρατηρητής, (1985),σσ. 176-177 in B. Καρακωστάνογλου, Η Αποκλειστική Οικονομική Ζη στο Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, Σάκκουλας, Θεσ/νίκη, 2001, σ. 42

[5]    όπ. αν. σ. 55

[6]    [http://www.cyprus.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/all/AB89462E00BC0F73C22575710025E69C?opendocument]

[7]    όπ. αν. σ. 56

[8]    Και πάντως, η Σύμβαση θέσπισε έναν υποχρεωτικό μηχανισμό για τη διευθέτηση διαφορών σχετικά με το Δίκαιο της Θάλασσας. Όταν τα Κράτη-Μέρη δεν μπορούν από μόνα τους να επιλύσουν διαφορές που προκύπτουν από τη Σύμβαση, είναι υποχρεωμένα να ακολουθήσουν συγκεκριμένες διαδικασίες που περιγράφονται στη Σύμβαση-όπως προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας. Το Δικαστήριο που εδρεύει στο Αμβούργο, στη Γερμανία, λειτούργησε το 1996, 2 χρόνια αφότου η Σύμβαση τέθηκε σε ισχύ. [http://www.unric.org/el/–law-articles/26267, Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης Ηνωμένων Εθνών]

[9]    http://www.cyprus.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/all/AB89462E00BC0F73C22575710025E69C?opendocument

ΑΦΘΟΝΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΡΗΤΗΣ-ΚΥΠΡΟΥ-ΑΙΓΥΠΤΟΥ!

ΕΝΤΟΠΙΣΤΗΚΕ ΜΕΓΑΛΟ ΚΟΙΤΑΣΜΑ ΣΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΣΥΝΟΡΑ ΚΥΠΡΟΥ-ΙΣΡΑΗΛ!
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΔΡΑΝΕΙ ΚΑΙ ΣΙΩΠΑ!

Η υπόθεση των υποθαλάσσιων υδρογονανθράκων όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά κυρίως στις απέραντες θαλάσσιες περιοχές της  Ανατολικής Μεσογείου, λαμβάνει μια νέα συγκλονιστική τροπή, μετά την ανακάλυψη πολύ μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου από το Ισραήλ σε περιοχή που εφάπτεται με τα θαλάσσια σύνορα της Κύπρου αλλά και τη βεβαιότητα, σχεδόν, για ύπαρξη, περίπου, ανάλογων αποθεμάτων στη θαλάσσια περιοχή Κρήτης-Αιγύπτου-Κύπρου, μαζί  και στις θαλάσσιες ζώνες Ελλάδας-Καστελλόριζου-Κύπρου!

Οι διαγραφόμενες εξελίξεις στον υποθαλάσσιο ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου είναι βέβαιον ότι δεν θα αλλάξουν σε βάθος μόνο το γεωφυσικό αλλά και τον γεωπολιτικό χάρτη της περιοχής, πράγμα που πιθανότατα να αναζωπυρώσει παλιές και να τροφοδοτήσει, δυστυχώς, νέες σφοδρές εντάσεις, σκληρές αντιπαραθέσεις, και, ίσως, ανεπιθύμητες συγκρούσεις!

Η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις της χώρας μας, προφανώς για να μην ενοχλήσουν το κατεστημένο της Άγκυρας αλλά και το αμερικανονατοϊκό πλέγμα «συμμαχίας» , κρύβουν ως η στρουθοκάμηλος το πρόβλημα των υδρογονανθράκων, ενώ παρασκηνιακά αναζητούν διεξόδους «συνεκμετάλλευσης» των οποιονδήποτε κοιτασμάτων με εκχώρηση στην πράξη κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και με πλήρη παραβίαση του ισχυρότατου Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας!

Όλα δείχνουν ότι με τους ως άνω απαράδεκτους προσανατολισμούς συνδέεται η επίσκεψη  αυτές τις μέρες του Γ. Παπανδρέου στο Ερζερούμ, όπου η Τουρκία διοργανώνει συνάντηση πρέσβεων με θέμα: «Η τουρκική οπτική για την παγκόσμια και την περιφερειακή τάξη, μια διπλωματία με όραμα!»

Είναι πολύ χαρακτηριστικό για τη στάση των μέχρι τώρα ελληνικών κυβερνήσεων ότι έχουν δώσει πράσινο διαβατήριο στο ευρωπαϊκό ταξίδι της Τουρκίας, χωρίς να θέσουν ως ελάχιστη, έστω, προϋπόθεση την κύρωση από μέρους της Άγκυρας της Συμφωνίας για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, πράγμα που θα επέλυε, σχεδόν, αυτομάτως, τις ελληνοτουρκικές διαφορές στο Αιγαίο και τώρα στην Ανατολική Μεσόγειο, που μπορεί να αποδειχθούν και οξύτερες!

Στο μεταξύ, άμεσες ενέργειες μεταξύ των κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας για την κατάρτιση γεωπολιτικού, οικονομικού και τεχνικού σχεδιασμού σε σχέση με τα κοιτάσματα φυσικού αερίου σε ολόκληρη την περιοχή γύρω από την Κύπρο, εισηγείται, με δηλώσεις του στην κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος», ο Έλληνας εμπειρογνώμονας, Ηλίας Κονοφάγος, ο οποίος ήταν γενικός διευθυντής Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων της Ελληνικά Πετρέλαια. 

Σύμφωνα με τον κ. Κονοφάγο, ο οποίος έχει στενή συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίων, οι επικείμενες επισκέψεις στην Κύπρο της Άνγκελα Μέρκελ και του Νικολά Σαρκοζί -αλλά και αυτή του Ντ.Μεντβέντεφ που προηγήθηκε- δεν είναι άσχετες και με το νέο ενεργειακό χάρτη και τη νέα γεωπολιτική στρατηγική που διαμορφώνεται για τη μείζονα περιοχή, κάτι που δεν πρέπει να αφήσει αμέτοχη την Ελλάδα.

Όπως αναφέρει, την Τετάρτη, 29 Δεκεμβρίου 2010, στα θαλάσσια σύνορα Κύπρου-Ισραήλ, ανακοινώθηκε επίσημα η ανακάλυψη του μεγαλύτερου κοιτάσματος φυσικού αερίου που πραγματοποιήθηκε τα 10 τελευταία χρόνια στον κόσμο, το «ΛΕΒΙΑΘΑΝ», το οποίο περιέχει 0,5 τρισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, ποσότητα που αντιστοιχεί στις σημερινές ανάγκες της Ελλάδας για 100 χρόνια.

«Οι χαρτογραφημένες εικόνες των κοιτασμάτων που ανακαλύφθηκαν και δημοσιεύτηκαν (Dalit, Τamar και Leviathan) και αυτών που πρόκειται να ανακαλυφθούν (Οικόπεδο 12 και όχι μόνο) μιλάνε από μόνες τους», τονίζει ο κ. Κονοφάγος.

Τα συνολικά αναμενόμενα απολήψιμα αποθέματα, από μόλις τρία θαλάσσια ερευνητικά οικόπεδα, φθάνουν τα 2 τρισ. κυβικά μέτρα, σημειώνει και προσθέτει ότι η μείζων περιοχή μεταξύ Κρήτης, Κύπρου και Αιγύπτου, μπορεί να περιέχει επί πλέον απολήψιμα αποθέματα, μέχρι και 15 τρισ. m3 φυσικού αερίου (αντιστοιχούν σε 30 χρόνια των αναγκών της Ευρώπης).

Αναλύοντας τις απόψεις όλων των ειδικών πετρελαιογεωλόγων που ασχολούνται με τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ο κ. Κονοφάγος λέει ότι διαπιστώνεται πως υπάρχουν, επίσης, εξαιρετικά σημαντικές προοπτικές ανακάλυψης κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη μείζονα περιοχή μεταξύ Κρήτης-Αιγύπτου και Κύπρου.

Επίσης, προτείνει να τεθούν επί τάπητος μεταξύ των δύο κυβερνήσεων οι δυνατότητες συνεκμετάλλευσης κοιτασμάτων που υπάρχουν μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου και να καθοριστούν επίσημα τα όρια των Οικονομικών Ζωνών ανάμεσα στις δύο χώρες.

Καταλήγοντας, ο κ. Κονοφάγος εισηγείται ότι η Ελλάδα πρέπει να ανοίξει ερευνητικές περιοχές νότια της Κρήτης για να ανακαλυφθούν τυχόν επιπλέον αποθέματα φυσικού αερίου, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ενεργειακές συνέργειες με την Κύπρο και κοινό αγωγό προς την Ευρώπη.

http://www.iskra.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1976:2011-01-03-07-41-27&catid=86:expolitiki&Itemid=268

«ΦΛΕΒΑ ΧΡΥΣΟΥ» Ο ΛΕΒΙΑΘΑΝ

Του ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ, από το ΕΘΝΟΣ (03.01.2011)

Το Τελ Αβίβ εξασφαλίζει ενεργειακή αυτάρκεια για 100 χρόνια και έχει τη δυνατότητα εξαγωγών. Γενικός συναγερμός στην Ανατολική Μεσόγειο για την οικονομική και γεωστρατηγική διάσταση των ανακαλύψεων
Στην επίσημη επιβεβαίωση ότι το κοίτασμα Λεβιάθαν που έχει εντοπισθεί εκατόν τριάντα χιλιόμετρα από τις ακτές του Ισραήλ περιλαμβάνει σχεδόν 450 δισεκατομμύρια m3 φυσικού αερίου, προχώρησε η αμερικανική εταιρεία Noble Energy, η οποία έχει αναλάβει την έρευνα και εκμετάλλευση του κοιτάσματος από κοινού με ισραηλινές εταιρείες.
Η πρώτη αναφορά στην ύπαρξη του κοιτάσματος είχε γίνει τον περασμένο Ιούνιο, αλλά τώρα επιβεβαιώνεται και επιστημονικά (καθώς προηγήθηκαν γεωτρήσεις στην περιοχή) το μέγεθος του Λεβιάθαν, κατατάσσοντάς το στην πιο σημαντική παγκοσμίως ανακάλυψη κοιτάσματος φυσικού αερίου της τελευταίας δεκαετίας.
Αν και η εκμετάλλευση του κοιτάσματος δεν προβλέπεται να ξεκινήσει πριν από το 2017, ο εντοπισμός των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου αλλάζει σημαντικά τα στρατηγικά δεδομένα της ευρύτερης περιοχής.
Το Ισραήλ από εξαρτώμενη ενεργειακά χώρα, σε ένα εχθρικό περιβάλλον πλούσιο σε ενεργειακούς πόρους, με τα κοιτάσματα που έχουν εντοπισθεί εξασφαλίζει ενεργειακή αυτάρκεια για τα επόμενα 100 χρόνια και έχει τη δυνατότητα να εξάγει φυσικό αέριο και προς την Ευρώπη ή σε άλλες αγορές.
Η οικονομική αλλά και η γεωστρατηγική διάσταση των ανακαλύψεων έχουν σημάνει γενικό συναγερμό στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς τα κοιτάσματα αυτά εντοπίζονται μεν σε περιοχές ισραηλινής κυριαρχίας, αλλά γειτνιάζουν με τις θαλάσσιες ζώνες της Αιγύπτου και του Λιβάνου, ο οποίος βρίσκεται σε «κατάσταση πολέμου» με το Ισραήλ.
Ο Λίβανος ήδη παρενέβη δηλώνοντας ότι το Ισραήλ δεν νομιμοποιείται να αρχίσει την άντληση φυσικού αερίου από μόνο του και προανήγγειλε την έκδοση αδειών έρευνας και εξόρυξης εντός του 2012, με το Ισραήλ να προειδοποιεί ότι θα προασπίσει ακόμη και με στρατιωτικά μέσα τους ενεργειακούς πόρους του.
Ο ενεργειακός πυρετός στην Αν. Μεσόγειο δεν αφήνει αδιάφορη φυσικά την Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία. Με τη Λευκωσία να ελπίζει ότι το «Οικόπεδο 12» στα όρια της ΑΟΖ της, το οποίο ερευνά η Noble Energy, κρύβει και αυτό φυσικό αέριο, τη χώρα μας να αντιμετωπίζει θετικά έναν υποθαλάσσιο αγωγό από το Ισραήλ μέχρι την Ελλάδα και κατάληξη τη Δυτική Ευρώπη, και την Τουρκία να επιχειρεί σε όσες περιοχές δεν μπορεί να παρέμβει, επικαλούμενη «ζωτικά συμφέροντά» της, να χρησιμοποιεί ως πρόσχημα τα συμφέροντα των «Τουρκοκυπρίων» για να αμφισβητήσει συμφωνίες όπως αυτή μεταξύ της «Κύπρου και του Ισραήλ».

ΑΠΟ ΤΟ «ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ» ΣΤΟ «ΚΟΛΥΜΠΑΜΕ ΣΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ»

του Δημήτρη Μπαμπασίκα από την ΑΥΓΗ της Κυριακής 02.01.2011

Πολλά ακούγονται και γράφονται τελευταία για την πετρελαιοπιθανότητα περιοχών της χώρας μας. Αν γυρίσουμε όμως λίγο πίσω, θα δούμε ότι είχε προηγηθεί μια πλήρης απαξίωση της έρευνας υδρογονανθράκων για πάνω από 15 χρόνια. Το θέμα είχε επίσης υποβαθμιστεί και από το σύνολο σχεδόν των ΜΜΕ.

Σημειώνω μερικές εξαιρέσεις μεταξύ των ελαχίστων: Από το περιοδικό «Ενέργεια» Απρίλιος του 2001, όπου μεταξύ άλλων ο εκδότης του σε άρθρο με τίτλο: «Σε απαξίωση η έρευνα υδρογονανθράκων στη χώρα μας» έγραφε: «…Η υπόθεση της έρευνας και εκμετάλλευσης του πετρελαϊκού δυναμικού της Ελλάδας είναι μία εξόχως σοβαρή υπόθεση για ν’ αφεθεί στην τύχη της και στις όποιες προθέσεις και σχέδια ελληνικών και ξένων συμφερόντων». Επίσης από απάντηση του ΥΠΑΝ (19.4.08) σε ερώτηση του βουλευτή Γ. Δραγασάκη με τίτλο «Σε αδιέξοδο έχει οδηγηθεί η έρευνα υδρογονανθράκων στη χώρα μας» (23.4.08) στην έκθεση της Ειδικής Τεχνικής Επιτροπής για Θέματα Αναζήτησης , Έρευνας και Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων (15.01.08) μεταξύ άλλων «…επισημαίνεται η ανάγκη για αναθεώρηση της στρατηγικής και των προτεραιοτήτων της έρευνας και της γενικότερης αναδιοργάνωσης του τομέα υδρογονανθράκων». Στην «Αυγή» επίσης βρίσκουμε άρθρα στις 20.12.09 και 21.5.10 με την ίδια θεματολογία, για ν’ αναφέρουμε μερικά.

Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά και η πολυπόθητη αναθεώρηση της στρατηγικής αντί να παίρνει σάρκα και οστά απομακρυνόταν διαρκώς, μια μειοψηφία επιστημόνων, συνδικαλιστικών φορέων, κομμάτων και ΜΜΕ αγωνιζόταν να πείσουν για το αντίθετο, δηλαδή ότι η Ελλάδα δεν είναι «ψωροκώσταινα», ότι πρέπει να διατηρηθεί η ΔΕΠ-ΕΚΥ Α.Ε. (Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου Έρευνα & Εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων) σαν αυτόνομη κρατική Εταιρεία και να συμμετέχει στις παραχωρήσεις περιοχών, να παραμείνει η Έρευνα σαν ξεχωριστός κλάδος στα ΕΛΠΕ, ότι οι έρευνες πρέπει να συνεχιστούν και να περάσουμε στον δεύτερο γύρο παραχωρήσεων κ.ά., όλα αυτά φάνταζαν να μη ακούγονται από κανέναν, όταν ξαφνικά τα πάντα άλλαξαν.

Από το η «Ελλάδα δεν έχει πετρέλαιο» γίναμε ξαφνικά Σαουδική Αραβία, αν πιστέψουμε καθηγητές κι επιστήμονες που παρελαύνουν σε εκπομπές της τηλεόρασης και πού ας σημειωθεί, μέχρι χθες συνηγορούσαν για το αντίθετο ή κρατούσαν το στόμα τους κλειστό.

Η χώρα μας ήταν και παραμένει η λιγότερο εξερευνημένη χώρα της Μεσογείου σε ό,τι έχει σχέση με τους υδρογονάνθρακες. Οι έρευνες που έγιναν από ΔΕΠ, ΔΕΠ-ΕΚΥ, ΕΛΠΕ περιορίστηκαν κύρια στην ξηρά και όχι στη θάλασσα, λόγω κόστους αλλά και προβλημάτων ως προς την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων στο Αιγαίο και αλλού. Απαραίτητη προϋπόθεση για τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων είναι η ύπαρξη σεισμικών καταγραφών, η επεξεργασία και η ερμηνεία τους. Στις περιοχές που προβλέπουν οι διάφοροι «ειδήμονες» δισ. βαρέλια πετρελαίου και τρισ. κυβικά μέτρα αερίου ή δεν υπάρχουν, καθόλου σεισμικά ή αν υπάρχουν είναι παλαιά, με μικρή διακριτική ικανότητα, που δεν έγιναν με σκοπό την ανεύρεση πετρελαίου, αλλά για τη διαλεύκανση άλλων επιστημονικών θεμάτων. Σε καμία περίπτωση βέβαια δεν δικαιολογούν αυτές τις προβλέψεις.

Αναρωτιέται λοιπόν κανείς από πού αντλούν αυτή τη σιγουριά για τα γιγαντιαία κοιτάσματα, τα οποία θα θέλαμε πρώτοι απ’ όλους εμείς, που αντιπαλεύουμε χρόνια τώρα τη θεωρία της ‘ψωροκώσταινας’, να χειροκροτήσουμε. Τα επιστημονικά δεδομένα όμως είναι φτωχά και δεν δικαιολογούν αυτούς τους ενθουσιασμούς. Βέβαια, στην προσπάθειά τους να πείσουν, αναμειγνύουν ινστιτούτα, μελέτες από άλλες περιοχές, ερευνητικές επιτυχίες άλλων μεσογειακών κρατών, αλλά όλα αυτά δεν φτάνουν για να γεμίσουν τη σχεδόν ανυπαρξία στοιχείων για τις περιοχές που αναφέρονται. Φτάνουν δε σε ακραίες καταστάσεις υποστηρίζοντας ότι με τα έσοδα θα αποπληρώσουμε το χρέος.

Να πιστέψουμε ότι η επιθυμία τους για την ανεύρεση πετρελαίου είναι τόσο μεγάλη που επηρέασε τη λογική τους; Ότι η φιλοδοξία τους να καταλάβουν θέσεις στον πολυσυζητημένο φορέα είναι τόσο μεγάλη, που γίνονται άθελά τους όργανα σκοτεινών συμφερόντων;

Τα ΜΜΕ αξιοποιώντας τις υπερβολές που λέγονται, διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και όλο και πιο συχνά ακούμε «να τα βρούμε με τους Τούρκους», «να τα δώσουμε τα πετρέλαια», «να βάλουμε νερό στο κρασί μας». Είναι τυχαίο που όλη αυτή η καμπάνια παραπληροφόρησης ξετυλίγεται σήμερα που ΔΝΤ και ΕΚΤ, καθορίζουν τις τύχες της πατρίδας μας; Μήπως η υπεραισιοδοξία για την ανεύρεση μεγάλων κοιτασμάτων τροφοδοτεί μια υποχωρητικότητα, -με την προσδοκία υψηλών εσόδων από το πετρέλαιο-, σε θέματα εθνικής κυριαρχίας;

Υπάρχει όμως προϊστορία στην εκμετάλλευση του πετρελαίου στη χώρα μας. Είναι γνωστή η καταλήστευση του κοιτάσματος του Πρίνου από την DENISON, οι υπερτιμολογήσεις, ο αγώνας για επαναδιαπραγμάτευση της αρχικής σύμβασης, το πώς πέρασε ο Πρίνος στον έλεγχο μιας παρέας «τοπικών» παραγόντων και αργότερα στην πλήρη δικαιοδοσία ενός αμφιλεγόμενου επιχειρηματία, οι ψευδείς ανακοινώσεις για ανεύρεση γιγαντιαίου κοιτάσματος και τα παιχνίδια με τη μετοχή της REGAL OIL στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, η ποινή για εξαπάτηση των μετόχων από το χρηματιστήριο, η σκανδαλώδης παράταση της σύμβασης το 2008.

Ξέρουμε ότι πολλές πετρελαιοπαραγωγές χώρες ελάχιστα οφέλη έχουν από το πετρέλαιο και ότι σπαράσσονται από πολέμους και εμφύλιες διενέξεις. Ξέρουμε ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι μη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Γνωρίζουμε ότι είμαστε διαχειριστές ενός πλούτου που ανήκει και στις μελλοντικές γενιές. Οφείλουμε λοιπόν να τον διαχειριστούμε με περίσκεψη, δεν έχουμε το δικαίωμα ούτε να τον καταναλώνουμε αλόγιστα, ούτε να τον χαρίζουμε σε εταιρείες και γείτονες.

Ο δρόμος για να οδηγηθούμε σε μια ορθολογική και έντιμη λύση, μια λύση που δεν θα βάζει τα παιδιά μας σε ακόμη μεγαλύτερες περιπέτειες είναι να δημιουργήσουμε έναν φορέα υδρογονανθράκων επαρκώς και αξιοκρατικά στελεχωμένο. Έναν φορέα που θα ελέγχει τις εταιρείες ως προς την εκπλήρωση των συμφωνηθέντων, που θα προωθεί κανονισμούς ασφαλείας των πετρελαϊκών εργασιών, κανονισμούς προστασίας του περιβάλλοντος, που θα διαμορφώνει στρατηγική και τακτική και, σταθμίζοντας τις συνθήκες, θα οργανώνει την Έρευνα προς το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου.

Το έργο που καλείται να επιτελέσει ο φορέας είναι τεράστιο και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από ένα ολιγομελές σχήμα, όπως οι πληροφορίες που διαρρέουν στον Τύπο αναφέρουν. Μεμψιμοιρίες του τύπου «δεν έχουμε χρήματα για κάτι καλύτερο» δεν γίνονται αποδεκτές, καθόσον τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από έναν σωστά στελεχωμένο φορέα θα είναι πολλαπλάσια. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό, ταυτόχρονα διακυβεύονται θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και τα πιο σημαντικά απ’ όλα είναι τα θέματα εθνικής κυριαρχίας. Αν τα πράγματα εξελιχθούν έτσι, οδηγούμαστε με βεβαιότητα σε ένα χειρότερο αδιέξοδο. Μπορεί να συμφέρει στις πολυεθνικές, αλλά δεν συμφέρει στον λαό μας.

* Ο Δ. Μπαμπάσικας είναι γεωφυσικός – υπεύθυνος Επιτροπής Ενέργειας ΣΥΝ

Ο ρόλος της Κύπρου στη διαμάχη Ισραήλ-Τουρκίας

Σε προηγούμενο άρθρο (βλ. Η σημασία της συμφωνίας Κύπρου-Ισραήλ για διαχωρισμό της ΑΟΖ), τονίσαμε, ότι το όραμα του υπουργού εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου όπως αυτό διατυπώνεται στο βιβλίο του “Στρατηγικό βάθος- Η σημερινή θέση της Τουρκίας” και το οποίο υλοποιείται πιστά από της ανόδου στην εξουσία του Ισλαμικού κόμματος του Ταγίπ Ερντογάν, έχει σαν ακρογωνιαίο λίθο τη “Μεσογειακή Στρατηγική”. Την άσκηση δηλαδή γεωστρατηγικού ελέγχου στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Αυτή όμως η στρατηγική της Τουρκίας έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα ενός άλλου σημαντικού παίχτη της περιοχής, του Ισραήλ, το οποίο, περικυκλωμένο από τις τρεις πλευρές από 100 εκατομύρια Άραβες μουσουλμάνους, έχει μια μόνο διέξοδο, τη Μεσόγειο. Εάν ο πνεύμονας της Μεσογείου κλείσει για οποιοδήποτε λόγο, τότε το Ισραήλ είναι καταδικασμένο στον αργό θάνατο.

Εάν, σαν υπόθεση εργασίας, θεωρήσουμε ότι η Κύπρος δεν υπήρχε στο χάρτη, τότε τα πράγματα για τη Τουρκία θα ήταν πολύ πιο εύκολα αναφορικά με τον έλεγχο της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Αυτός ο έλεγχος θα μπορούσε να ασκηθεί από τις ναυτικές και αεροπορικές βάσεις της νότιας και νοτιοανατολικής Τουρκίας, με δεδομένο ότι το μεν FIR της Τουρκίας θα έφθανε μέχρι τις ακτές του Ισραήλ, η δε Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, 200 ναυτικά μίλια από τις νότιες ακτές της.

Η ύπαρξη όμως της Κύπρου στο στόμιο αυτής της ευαίσθητης περιοχής, όχι τόσο σαν χερσαίο έδαφος, όσο σαν κρατική οντότητα με δικαίωμα διατήρησης ενόπλων δυνάμεων, ανατρέπει εκ βάθρων τη στρατηγική επιδίωξη της Τουρκίας για έλεγχο της ανατολικής Μεσογείου. Και τούτο, γιατί η γεωγραφία της περιοχής, περιορίζει, εξ αιτίας της Κύπρου, τα δικαιώματα της Τουρκίας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, (FIR, ΑΟΖ, Έρευνα-Διάσωση) σε μια στενή λωρίδα νότια των παραλίων της.

Στρατηγική διαχρονική επιδίωξη της Τουρκίας αναφορικά με την επιδιωκόμενη από αυτή λύση στο Κυπριακό, ήταν και είναι η απαγόρευση του Κυπριακού κράτους να ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα αναφορικά με το FIR, την ΑΟΖ, την Έρευνα – Διάσωση και την ασφάλειά του. Αυτές οι επιδιώξεις της Τουρκίας, που θα επιτρέψουν στην ίδια να καλύψει το κενό ασφάλειας που θα υπάρξει στη περιοχή και να ασκήσει τον έλεγχο επί της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, υπερπηδώντας τον σκόπελο της κρατικής οντότητας της Κύπρου, θα μορφοποιηθεί μέσα από μια λύση στη βάση των δύο χωριστών κρατών και της πλήρους αποστρατιωτικοποίησης του νέου κράτους (εξαιρουμένων βέβαια των δικών της ή και άλλων ξένων δυνάμεων που θα σταθμεύουν στο νησί).

Αυτοί όμως οι σχεδιασμοί της Τουρκίας, έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα συμφέροντα του Ισραήλ, το οποίο είναι αποφασισμένο έναντι κάθε τιμήματος, να διατηρήσει τον πνεύμονα της ανατολικής Μεσογείου ανοικτό. Με λίγα λόγια, το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει ποτέ στη Τουρκία να ασκήσει το στρατηγικό έλεγχο στη περιοχή αυτή η οποία αποτελεί το ζωτικό του χώρο. Κύπρος και Ισραήλ εδώ και πολλά χρόνια βρίσκονται σε μια άτυπη συμφωνία αναφορικά με τη χρήση του FIR Λευκωσίας από τη πολεμική αεροπορία του Ισραήλ. Τα μαχητικά αεροσκάφη του Ισραήλ μόλις απογειωθούν από τα αεροδρόμια, ελλείψει χερσαίου βάθους, εισέρχονται εντός του FIR Λευκωσίας παραβιάζοντας τους κανόνες εναέριας κυκλοφορίας. Αυτό γίνεται δεκάδες φορές ημερησίως και η Κυπριακή Δημοκρατία, σιωπηρά, ανέχεται αυτή τη κατάσταση. Στη περίπτωση όμως που σε μια λύση του Κυπριακού, τον έλεγχο του FIR Λευκωσίας αναλάβει άμεσα ή έμμεσα η Τουρκία, τα πράγματα για το Ισραήλ δεν θα είναι τα ίδια.

Και επειδή η σύμπτωση συμφερόντων μεταξύ των κρατών από την εποχή του Θουκυδίδη υπήρξε το κλειδί στην επίτευξη των εθνικών συμφερόντων, η επιδίωξη του Ισραήλ σήμερα να κρατήσει την Ισλαμική Τουρκία μακρυά από την ανατολική Μεσόγειο, περνά μέσα από το κοινό συμφέρον της Κύπρου και της Ελλάδας, που επιδιώκουν τον ίδιο σκοπό. Κατ εξοχήν όμως, η επιδίωξη αυτή του Ισραήλ περνά μέσα από τη λύση του Κυπριακού. Γιατί μια λύση που θα άφηνε ανοικτό το ενδεχόμενο δημιουργίας κενού ασφάλειας στη περιοχή, θα ανέτρεπε τις ισορροπίες και θα δημιουργούσε πρόβλημα επιβίωσης για το Ισραήλ.

Καθήκον λοιπόν της σημερινής πολιτικής ηγεσίας της Κύπρου, είναι, αφήνοντας κατά μέρος ιδεοληψίες και αγκυλώσεις του παρελθόντος να προχωρήσει χωρίς ενδοιασμούς σε κάθε είδους σχέσεις με το γειτονικό Ισραήλ, με έμφαση στον αμυντικό τομέα, στα πλαίσια πάντοτε του διεθνούς και Ευρωπαϊκού δικαίου. Η συνθήκη της Λισαβόνας, μέσω της μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας, παρέχει το πλαίσιο αμυντικής συνεργασίας μεταξύ κρατών – μελών αλλά και τρίτων κρατών. Ελλάδα- Κύπρος θα πρέπει τάχιστα να προχωρήσουν σ΄αυτή τη συνεργασία, εντάσσοντας σ΄αυτή κατά περίπτωση και το Ισραήλ.

Το Ισραήλ, εξυπηρετώντας πρωτίστως τα δικά του στρατηγικά συμφέροντα, μπορεί να εξελιχθεί σε αποφασιστικό παράγοντα επίλυσης του Κυπριακού, λόγω κυρίως του Εβραϊκού λόμπυ, που ασκεί ως γνωστό μεγάλη επιρροή στα Αμερικανικά κέντρα λήψεως αποφάσεων.

Aνδρέας Πενταράς, Υποστράτηγος ε.α. για το Geopolitics-Gr

Στέλνω μια κάρτα στο Καστελόριζο!

Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟΥ
Βλέποντας  το Καστελόριζο από ένα χάρτη της ανατολική Μεσογείου, θα δείτε πως το νησί αποτελεί ένα κόμπο που δένει γεωπολιτικά την Ελλάδα με την Κύπρο μας. Χωρίς το Καστελόριζο, τα χωρικά ύδατα των ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, θα τέμνονταν κάθετα από ένα θαλάσσιο σύνορο μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου, καθιστώντας την δυνατότητα κοινής ελλαδοκυπριακής συνεκμετάλλευσης κοιτασμάτων ορυκτού πλούτου, όπως επίσης και την δυνατότητα ενεργοποίησης του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος, αδύνατη.

Ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδας (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), αν τύχει σωστής πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης, με γνώμονα πάντοτε το εθνικό συμφέρον, θα μπορεί να δώσει λύσεις στα τεράστια προβλήματα που μαστίζουν την χώρα και να την βγάλουν από τα αδιέξοδα που την οδηγούν επιλογές υποτέλειας τύπου ΔΝΤ. Σύμφωνα με τον Καθηγητή Γεωλογίας Αβραάμ Ζεληλίδη του Πανεπιστημίου της Πάτρας, «αν αξιοποιηθούν οι περιοχές νότια της Κρήτης, τα ευρήματα στη Δυτική Ελλάδα, το Καστελόριζο και η λεκάνη “Ηρόδοτος”, που εκτείνεται μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου, τότε καλύπτεται η ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης για 50 χρόνια» [1]. Ο καθένας μας λοιπόν μπορεί να αντιληφθεί την τοποστρατηγική σπουδαιότητα του Καστελόριζου, χωρίς το οποίο Ελλάδα και Κύπρος δεν θα μπορέσουν να οριοθετήσουν την Αποκλειστική Οικονομική τους Ζώνη.

Αναφερθήκαμε ήδη στην σπουδαιότητα της πρόσφατης συμφωνίας καθορισμού της ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ. Η Κύπρος έχει ήδη κάνει παρόμοιες κινήσεις επί Τάσσου Παπαδόπουλου με την Αίγυπτο και τον Λίβανο. Απορήσαμε γιατί η Ελλάδα δεν κάνει παρόμοια κίνηση αφού η οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, δεν αποτελεί μόνο οικονομική προτεραιότητα, αλλά αποτελεί εθνική ανάγκη για την επιβίωση του Ελληνισμού στον γεωπολιτικό χάρτη, και αυτό διότι τα χωρικά μας ύδατα συμπίπτουν, και αυτό οφείλεται στις δυνατότητες που μας παρέχει η ευλογία της ύπαρξης του Καστελόριζου [2].

Ο Στρατηγικός Αναλυτής Καθηγητής Νίκος Λυγερός, ο οποίος διδάσκει στη Σχολή Εθνικής Άμυνας, γράφει τα εξής σημαντικά για το Καστελόριζο:

«Η εξέταση των δεδομένων μέσω της τοποστρατηγικής ανάλυσης επιτρέπει την υπέρβαση της γεωμετρίας του χώρου και εξηγεί τη χρονική επιλογή της διεξαγωγής της μάχης. Για όσους δεν το συνειδητοποιούν ακόμα, το Καστελόριζο είναι χώρος μιας μάχης όχι μόνο από μόνο του, αλλά ολόκληρη η περιοχή, ειδικά αυτή που ανήκει στον ελληνικό χώρο, δηλαδή η δυτική του πλευρά, λόγω της Συνθήκης Παρισίων του 1947. Στην πραγματικότητα, το θέμα της ΑΟΖ θα ασκήσει de facto μια πίεση σε αυτήν την περιοχή και θα πρέπει να επιλέξουμε αν αυτός ο χώρος θα είναι ανάλογος του Μαραθώνα ή των Θερμοπυλών. Αυτή η πρόσβαση στην επιλογή είναι πρόβλημα βούλησης και βέβαια πρωτοβουλίας εκ μέρους μας. Σε κάθε περίπτωση τα τοποστρατηγικά δεδομένα υπάρχουν, το πλαίσιο γεωστρατηγικής υπάρχει. Όλος ο προβληματισμός είναι η προετοιμασία μας. Αλλιώς θα επαναλάβουμε το λάθος της Συνθήκης Σεβρών του 1920, η οποία μετατράπηκε τελικά σε Συνθήκη Λωζάνης του 1923, η οποία μέσω του προσχήματος των Στενών, καθόρισε την μοίρα της Ίμβρου και της Τενέδου, δίχως να δοθεί σημασία στα συγκεκριμένα νησιά.  

» Η περίπτωση του Καστελόριζου είναι ακόμη πιο σημαντική, διότι επιτρέπει με λανθασμένους χειρισμούς την επαφή μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου, και μηδενίζει ταυτόχρονα το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα. Το να δίνουμε έμφαση μόνο στο νησί, δίχως να εξετάζουμε τις επιπτώσεις των πιέσεων πάνω στην συγκεκριμένη περιοχή και να μην προσπαθούμε να καταλάβουμε τα τοποστρατηγικά δεδομένα θεωρώντας ότι δεν προσθέτουν τίποτα στις γνώσεις στις οποίες οφείλουμε τη σημερινή κατάσταση είναι δείγμα αδράνειας.» [3]

Δυστυχώς, παρά την σπουδαιότητα του Καστελόριζου όσον αφορά την ΑΟΖ και το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα, οι πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας είναι ανησυχητικές. Από τον Νοέμβριο υπάρχουν πληροφορίες πως η Τουρκία αμφισβητεί νομικά το δικαίωμα του συμπλέγματος των νησιών του Καστελόριζου να έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, και συνεπώς προσπαθεί να τα αποσυνδέσει από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα και να τα παρουσιάσει ως αποκομμένες νησίδες [4]. Σύμφωνα με τον ‘Ριζοσπάστη’, οι Τούρκοι, με την ανοχή του ΝΑΤΟ, μεθοδεύουν δημιουργία τετελεσμένων στο Αιγαίο στα θέματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, με την ελληνική κυβέρνηση να φέρεται να έχει αποδεχθεί να εξαιρεθεί το Καστελόριζο από τη γενικότερη διαπραγμάτευση Ελλάδας-Τουρκίας για την οριοθέτηση των δικαιωμάτων της κάθε χώρας [5].

Η κυβέρνηση Παπανδρέου, λοιπόν, φαίνεται πως συναινεί στις προκλητικές απαιτήσεις των Τούρκων που θέλουν να αποκόψουν την ζωτική, επι χάρτου, θαλάσσια ένωση Ελλάδας και Κύπρου, αφού θεωρεί το νησί «ιδιαίτερη περίπτωση» και είναι διατεθειμένη να απεμπολήσει κυριαρχικά δικαιώματα με γελοίες δικαιολογίες του τύπου «να αποφύγουμε την επιβάρυνση της ελληνοτουρκικής διαπραγμάτευσης με νέα δύσκολα ζητήματα» [6].

ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ
Εμείς αυτό δεν θα το ανεχθούμε! Θα στείλουμε λαϊκό μήνυμα σε δικούς μας υποτελείς και ξένους επιβουλείς. Αρχής γενομένης με αυτά τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, και με την ελπίδα να συνεχίσει και μέσα στο 2011, ο ‘Εμπροσθοφύλακας’ ξεκινά την εκστρατεία «Εγώ αυξάνω την γεωπολιτική μου ισχύ». Στέλνουμε μια κάρτα στο Δημαρχείο ή στο Σχολείο του Καστελόριζου, ανυψώνουμε την σημασία του ακριτικού νησιού μας στην συνείδηση των Πανελλήνων.

Καλούμε όλους τους Έλληνες, Ελλάδας, Κύπρου και Διασποράς, να στείλουν μια χριστουγεννιάτικη, πρωτοχρονιάτικη, ή οποιαδήποτε άλλη κάρτα ή επιστολή στο Καστελόριζο. Επιμένουμε όπως σταλεί ταχυδρομικώς, ούτως ώστε να αναγκαστούν τα πλοία να μεταφέρουν τα μηνύματα φυσικά (και όχι ηλεκτρονικά) στο νησί. Να φανεί έμπρακτα και απτά το ενδιαφέρον μας για το μικρό αλλά τόσο σημαντικό κομμάτι αυτό του Ελληνισμού. Μια υλοποιημένη και όχι άυλη παρουσία μας σηματοδοτεί πολλά. Μια μικρή θυσία, να αγοράσουμε, να γράψουμε και να ταχυδρομήσουμε μια κάρτα, θα αναδείξει στους πάντες πως αυτό το νησί που δένει Ελλάδα και Κύπρο δεν το ξεχνάμε, και δεν θα επιτρέψουμε σε κανένα Τούρκο στρατοκράτη να το επιβουλεύεται.

Στέλνοντας μια κάρτα στους συμπατριώτες μας που κατοικούν στο ακριτικό νησί του Καστελόριζου δείχνουμε με ένα απλό και φιλικό τρόπο, αλλά εξόχως έμπρακτο και συμβολικό, την ευγνωμοσύνη και τη συμπαράστασή μας. Δεν ξεχνάμε την Κυρά της Ρω. Δεν ξεχνάμε τους αγώνες των Καστελορίζιων το 1821 και την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής. Αναγνωρίζουμε πως η παρουσία τους στο νησί αυτό δεν αποτελεί μόνο απλή περίπτωση διαβίωσης, αλλά ταυτόχρονα είναι εξέχουσας σημασίας για την γεωπολιτική και οικονομική συνεκτικότητα των δύο κρατών του Ελληνισμού.

Στείλτε λοιπόν μια κάρτα! Στείλτε μια κάρτα, πείτε το στους φίλους και στους συγγενείς σας, ανακοινώστε το σε ιστολόγια και σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Καλέστε και άλλους συμπολίτες μας να πράξουν το ίδιο. Εμείς δημιουργούμε ρεύμα υπέρ των συμφερόντων του Ελληνισμού, εμείς πολλαπλασιάζουμε την γεωπολιτική και τοποστρατηγική ισχύ του Καστελόριζου αναβαθμίζοντας το στην συλλογική, εθνική μας μνήμη και στις καρδιές μας.

Οι συμβολικές μας πράξεις κατατροπώνουν τις νέο-οθωμανικές γελοιότητες περί αμφισβήτησης και στέλνουμε ένα πανίσχυρο μήνυμα κοινωνικής αλληλεγγύης προς δικούς μας και προς ξένους επιβουλείς: Οι μεν, ΜΗΝ ξεχνάτε το Καστελόριζο! Οι δε, ΜΗΝ αγγίζετε το Καστελόριζο!

Στείλτε τις κάρτες σας στις ακόλουθες διευθύνσεις:

Δημαρχείο Μεγίστης ή Δημοτικό Σχολείο
Μεγίστη
851 11
Καστελόριζο
Δωδεκάνησα
Ελλάδα

Καλούνται επίσης οι Ομογενείς και οι φοιτητές μας να στείλουν κάρτα από όλες τις γωνιές του πλανήτη:

Megisti Municipality or Elementary School
Megisti
851 11
Kastelorizo
Dodekanisa
GREECE

Παραπομπές:

[1] ‘Έθνος’ (16/12/2010) «Το ελληνικό Κατάρ βρίσκεται στην Κρήτη και το Ιόνιο… Έρευνες έδειξαν μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου», Γιώργος Αποστολίδης
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11379&subid=2&pubid=47066948#

[2] ‘Εμπροσθοφύλακας’ (23/12/2010) «Οι γεωπολιτικές και οικονομικές διαστάσεις της συμφωνίας Κύπρου-Ισραήλ και το Καστελόριζο»
http://www.efylakas.com/archives/8319

[3] Νίκος Λυγερός, «Μαραθώνας, Θερμοπύλες, Καστελόριζο» , ‘Perfection’ Vol. 11 (10), Νοέμβριος 2010
http://www.lygeros.org/6459-gr.html

[4] ‘Κόσμος του Επενδυτή’ (27/11/2010) «Στο φώς οι μυστικές διαπραγματεύσεις», Σταύρος Λυγερός, Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος
http://lomak.blogspot.com/2010/11/blog-post_1427.html

[5] ‘Ριζοσπάστης’ (05/12/2010) «”Γκρίζα ζώνη” το μισό Αιγαίο, ανύπαρκτο το Καστελόριζο»
http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=5984249&publDate=5/12/2010

[6] ‘Ριζόσπαστης’ (02/12/2010) «Στον αέρα η υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου»
http://www1.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=5978579

Δημοσιεύθηκε στο http://www.efylakas.com/archives/8339

Η Τουρκία ‘βγάζει αφρούς’ για τη συμφωνία Κύπρου-Ισραήλ για την ΑΟΖ

Ο χάρτης με τα όρια των ΑΟΖ αναδεικνύει την τεράστια σημασία του ελληνικού χώρου και το έγκλημα του πολιτικού κόσμου, που δεν διεκδίκησε αποτελεσματικά τα δίκαια του Ελληνισμού

Λύσσαξε στην κυριολεξία η Τουρκία μετά την υπογραφή της συμφωνίας Κύπρου-Ισραήλ, για την οριοθέτηση της μεταξύ τους ΑΟΖ.
Η Άγκυρα, που κατέχει το 40% του εδάφους της Κυπριαής Δημοκρατίας, αντέδρασε στην υπογραφή της συμφωνίας και κάλεσε στο υπουργείο εξωτερικών τον Gaby Levy, πρέσβη του Ισραήλ
στην Άγκυρα για επιδοση νότας διαμαρτυρίας. Η Άγκυρα γνωστοποίησε στον πρέσβη του Ισραήλ ότι η Τουρκία είναι κάθετα αντίθετη με την υπογραφή μιας τέτοιας συμφωνίας, πριν την εξεύρεση μόνιμης συνολικής λύσης για το θέμα του Κυπριακού.
Να σημειωθεί ότι η Κύπρος υπέγραψε αντίστοιχη συμφωνία με την Αίγυπτο και με το Λίβανο.
Όσον αφορά τη γενικότερη πολιτική της Τουρκίας για το θέμα, η Άγκυρα δείχνει φανερά ενοχλημένη από τη διαδικασία οριοθέτησης των ΑΟΖ μεταξύ των χωρών της Αν. Μεσογείου και προσπαθεί να την τορπιλίσει, με το επιχείρημα ότι χωρίς να υπογραφεί μόνιμη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ-Παλαιστινίων, Ισραήλ-Λιβάνου και Ισραήλ-Συρίας, δεν είναι δυνατόν να επιχειρείται η ρύθμιση του θέματος των μεταξύ τους ΑΟΖ.
Σύμφωνα με σημερινά δημοσιεύματα του τουρκικού τύπου, η Τουρκία, δια του υφουπυοργού εξωτερικών Feridun Sinirlioğlu, φέρεται να δήλωσε στον πρέσβη του Ισραήλ ότι είναι αποφασισμένη να επέμβει με στρατιωτικά μέσα σε οποιαδήπτε απόπειρα ‘μονομερούς’ εκμετάλλευσης του υποθαλάσσιου πλούτου της Αν. Μεσογείου, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η πολιτική της Άγκυρας στο θέμα αυτό!
Με βάση τις εξελίξεις στο θέμα, ίσως να δίνεται μια απάντηση για την αγωνία εμπλοκής της Τουρκίας στο Μεσανατολικό και το Παλαιστινιακό, με πολιτικά ή ανθρωπιστικά μέσα (βλέπε Μαβί Μαρμαρά), αφού η διευθέτηση των ΑΟΖ μεταξύ των χωρών της περιοχής, αποδυναμώνει αισθητά τις θέσεις της Άγκυρας έναντι της Λευκωσίας και της Κύπρου στο καυτό θέμα της διεθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος-Κύπρου, Ελλάδος-Αιγύπτου και Ελλάδος-Τουρκίας.

Αλβανία – Wikileaks: Οι 11 Μυστικοί Φάκελοι για Χωρικά Ύδατα

 

 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έχουν ενημερωθεί βήμα προς βήμα για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων και των διαδικασιών που ακολουθούνται στην Αλβανία και την Ελλάδα για την κύρωση της διμερούς συμφωνίας στον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων.

Tedi Blushi
Αυτά επιβεβαιώνονται από τουλάχιστον 11 μυστικούς φακέλους που κυκλοφόρησαν πρόσφατα από την ιστοσελίδα Wikileaks. Έξι από αυτούς ανήκουν σε εκθέσεις της αμερικανικής πρεσβείας
στην Αθήνα προς την Ουάσιγκτον. Ενώ οι άλλοι πέντε είναι εμπιστευτικές πληροφορίες από αμερικανούς διπλωμάτες που φέρονται ότι απεστάλησαν από τα Τίρανα.
Το αναλυτικό περιεχόμενο των απόρρητων υλικών που σχετίζονται με το θέμα αυτό δεν έχει, ακόμη, δοθεί στην δημοσιότητα από την Wikileaks.

Τα έγγραφα που στάλθηκαν από την Ελλάδα
Το πρώτο αρχείο με αριθμό 43210, αναφέρεται σε έγγραφο της αμερικάνικης πρεσβείας στην Αθήνα προς την Ουάσιγκτον, στο οποίο αντιμετωπίζεται το θέμα των θαλάσσιων συνόρων με την Αλβανία, χωρίς κριτική.
Διαβαθμισμένες πληροφορίες αποστέλλονται στις 28.05. 2009 σε τρεις βασικούς κώδικες με ανάλογο περιεχόμενο, «Συμφωνία σε θέματα άμυνας», Υπόθεση χωρικών υδάτων», «Σύνορα, επικράτεια, εθνική κυριαρχία».
Η δεύτερη έκθεση στάλθηκε από την Αθήνα στις 07-02-2009, στις 14:04 με αρθμ. 36236. Επίσης στις 07 Οκτωβρίου 2009 εστάλη από Αθήνα, με αρθμ. 22519, δύο κωδικοποιημένα αρχεία: ‘Συμφωνία για θέματα άμυνας’, ‘Σχέσεις εξωτερικής πολιτικής’.

Αξίζει να σημειωθεί – γράφει το αλβανικό δημοσίευμα- ότι την ημερομηνία αυτή, στα Τίρανα, ο επικεφαλής του τμήματος Χαρτογραφίας του Ινστιτούτου Στρατιωτικής Γεωγραφίας, αντισυνταγματάρχης Behar Malaj, είχε επιδώσει την ανέκκλητη παραίτησή του από τη θέση που κατείχε. Η απόφασή του ήρθε αμέσως μετά το δημοσίευμα της “Gazeta Shqiptare”, των μυστικών πρακτικών της συνεδρίασης, στην οποία η κοινοβουλευτική επιτροπή που είναι αρμόδια για τη νομοθεσία και στην οποία διευθύντρια ήταν η Μιράντα Ζέκα, υποστήριξε ότι χάρτες που να καθορίζουν τα χωρικά ύδατα της Αλβανίας και της Ελλάδας, όπως είχε καθοριστεί από τη διμερή συμφωνία, δεν υπήρχαν.

Στις 15 Οκτωβρίου του 2009, η αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα έχει εντατικοποιήσει την αποστολή διαβαθμισμένων πληροφοριών. Πρόκειται για δύο φακέλους με την ένδειξη «Top Secret”, ο πρώτος με αρθμ. 21574 παραδίδεται αυθημερόν, ο δεύτερος με αρθμ. 21428 εστάλη 10 ώρες μετά και συγκεκριμένα στις 14:38.

Οι κωδικοί που υπάρχουν εξηγούν και το περιεχόμενό τους : «μυστικές υπηρεσίες», «θαλάσσιες μεταφορές», «Το θέμα της ανοικτής θάλασσας», «Πολιτική εξωτερικών σχέσεων», «Συμφωνία για θέματα προστασίας».
Την ίδια ημερομηνία, από την άλλη πλευρά των συνόρων, το αλβανικό κοινοβούλιο, τέσσερις ώρες μετά την αποστολή αυτών των εκθέσεων από την Αθήνα, αποφάσισε να αναβάλει επ’ αόριστον την επικύρωση της συμφωνίας των χωρικών υδάτων, μετά μάλιστα και σχετικών δημοσιευμάτων της «Gazeta Shqiptare».

Στην προβλεπόμενη μετάβαση σε σύνοδο Ολομέλειας την Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009, υπήρξε συμφωνία με την ημερήσια διάταξη του Κοινοβουλίου.
Ο έκτος φάκελος που είναι και ο τελευταίος και έχει αρθμ. 11845 εστάλη στις 11.12. 2009 στις 11:07 και κωδικοποιείται με : «Το θέμα της ανοικτής θάλασσας», «Πολιτική εξωτερικών σχέσεων». Είναι η ημερομηνία κατά την οποία ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Μπαμίρ Τόπι, εξέφρασε την πλήρη εμπιστοσύνη του προς το Συνταγματικό Δικαστήριο για την έκδοση ορθής απόφασης για τα εθνικά συμφέροντα της χώρας τα οποία συνδέονται με τη Συμφωνία των Χωρικών Υδάτων με την Ελλάδα.

Η Δήλωση του επικεφαλής του κράτους ήρθε τρεις ημέρες μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, στις 8 Δεκεμβρίου, όπου μετά από μαραθώνια συνεδρίαση που διήρκεσε 7 ώρες, για την προσφυγή του σοσιαλιστικού κόμματος κατά της Συμφωνίας των Χωρικών Υδάτων με την Ελλάδα. Στη σύνοδο αυτή έγιναν δεκτές όλες οι νομικές αιτιάσεις για τις παραβιάσεις που οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης είχαν αποκρύψει στη Συμφωνία αυτή.

Τα έγγραφα που στάλθηκαν από την Αλβανία


Στις 6 Οκτωβρίου 2009, η αμερικανική πρεσβεία στα Τίρανα ξεκίνησε την αποστολή διαβαθμισμένων πληροφοριών προς τις ΗΠΑ με δύο βασικούς κώδικες: «Συμφωνία για την προστασία στρατιωτικών υποθέσεων» και «Πολιτική εξωτερικών σχέσεων».
Κατά την ημερομηνία αυτή – όπως δημοσιεύει ο αλβανικός Τύπος- είχε δημοσιευθεί η αναφορά της εφημερίδας “Gazeta Shqiptare” για τη μη ύπαρξη χάρτη που να καταδεικνύει τον καθορισμό των χωρικών υδάτων στην αλβανοελληνική συμφωνία, όπως ισχυρίστηκε η Μιράντα Ζέκα στην κοινοβουλευτική επιτροπή της νομοθεσίας. Τα πρακτικά της συνεδρίασης δόθηκαν αποκλειστικά από το GSH. Άλλες διαβαθμισμένες πληροφορίες δεν αναφέρονται.

Η με αρθμ. 17048 αποστέλλεται στις 12.11. 2009 με τη διευκρίνιση: «Συμφωνία για την προστασία των στρατιωτικών υποθέσεων» και «Πολιτική εξωτερικών σχέσεων». Κατά την ημερομηνία αυτή έγιναν οι αποκαλύψεις για την αρχική περίοδο των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα.

Ωστόσο, στις 17.11.09 ένας άλλος φάκελος αποστέλλεται στην Ουάσιγκτον από την αμερικανική πρεσβεία στα Τίρανα, με δύο βασικούς κώδικες: «Θαλάσσιες Μεταφορές» και «Θέματα της ανοιχτής θάλασσας». Κατά την ημερομηνία αυτή δημοσιεύθηκαν οι διαπραγματεύσεις της Κυβέρνησης. Ένα άλλο έγγραφο με ημερομηνία 12.8.2009 με αρθμ. 12697 και κωδικοποιείται ως «Συμφωνίες σε θέματα άμυνας και στρατιωτικών» και «Σχέσεις εξωτερικής πολιτικής».

Αξίζει να σημειωθεί ότι, το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε εκδώσει, ήδη, την απόφαση, μετά την μαραθώνια σύνοδο της προσφυγής του σοσιαλιστικού κόμματος για τα Σύμφωνο των χωρικών υδάτων με την Ελλάδα.

Επίσης το έγγραφο με κωδικό αρθμ. 11818 «Συμφωνία για ζητήματα άμυνας και στρατιωτικών» ίσως συνδέεται με τις δηλώσεις του προέδρου της Δημοκρατίας Μπαμίρ Τόπι, ο οποίος εξέφρασε την πλήρη εμπιστοσύνη του προς το Συνταγματικό Δικαστήριο για απόφαση που θα προστάτευε τα εθνικά συμφέροντα σχετικά με τη συμφωνία του καθορισμού των χωρικών υδάτων με την Ελλάδα.

Ἂρθρα& Σκέψεις- Γιῶργος Ἐχέδωρος

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/12/wikileaks-11.html#more

Στον αέρα η υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου

Βήμα βήμα προχωράει η εξαίρεση του νησιού από τη συζήτηση για τη διευθέτηση στο Αιγαίο

Βάσιμες πέρα για πέρα είναι – όπως όλα δείχνουν – οι πληροφορίες που θέλουν το Καστελόριζο να εξαιρείται από τη γενικότερη διαπραγμάτευση Ελλάδας – Τουρκίας για την υφαλοκρηπίδα, με την ελληνική πλευρά να αποδέχεται ότι το ακριτικό νησί αποτελεί «ιδιαίτερη περίπτωση» και ως εκ τούτου δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη η υφαλοκρηπίδα του για τον ορισμό της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης για να δικαιολογήσει έναν τέτοιο επαίσχυντο και επικίνδυνο για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας συμβιβασμό, είναι η εξής:

• Η χάραξη ΑΟΖ λαμβάνοντας υπόψη το Καστελόριζο είναι εξαιρετικά ασθενής από πλευράς Διεθνούς Δικαίου και είναι απίθανο να κερδίσει η Ελλάδα την υπόθεση σε Διεθνές Δικαστήριο.
• Η διαπραγματευτική θέση της χώρας αυτήν την περίοδο είναι εξαιρετικά ασθενής και ως εκ τούτου καλό είναι να αποφύγουμε την επιβάρυνση της ελληνοτουρκικής διαπραγμάτευσης με νέα δύσκολα ζητήματα.
• Η προώθηση μιας λύσης για την υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για μελλοντικές διευθετήσεις σε άλλα ζητήματα όπως είναι η χάραξη ΑΟΖ στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Η συζήτηση για το συγκεκριμένο ζήτημα αναθερμάνθηκε ύστερα από δημοσίευμα στον Τύπο που περιγράφει τις τουρκικές απαιτήσεις για διαχωρισμό της διαπραγμάτευσης σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ρ», η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να συνεχιστεί η διαδικασία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, φαίνεται πως παγιώνεται η θέση ότι το Καστελόριζο είναι ειδική περίπτωση και δεν μπορεί να είναι τμήμα της ελληνικής ΑΟΖ σε μια περιοχή η οποία εκτιμάτε ότι είναι πλούσια σε κοιτάσματα.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/12/blog-post_8143.html#more

Η γεωπολιτική αξία του ελληνικού χώρου, η γεωπολιτική συνείδηση του Έλληνα και η επικείμενη «εθνική συνεννόηση»!

 Του Σάββα Καλεντερίδη

Εισαγωγή

Ο ελλαδικός χώρος, δηλαδή ο χώρος στον οποίο επεκτείνεται η επικράτεια της Ελλάδας και της Κύπρου, αν θεωρηθεί ως ενιαίο σύνολο, συμπεριλαμβανομένου και του θαλάσσιου χώρου που περικλείει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη των δυο χωρών, μπορεί, χωρίς αμφιβολία να λάβει τον τίτλο μιας από τις πιο σπουδαίες περιοχές, από γεωπολιτικής άποψης και αξίας, περιοχές του πλανήτη.

Όποιος κατέχει την ευρύτατη αυτή περιοχή, ελέγχει τους θαλάσσιους άξονες και τη θαλάσσια κυκλοφορία προς τον Εύξεινο Πόντο και το Σουέζ, αλλά και τον κόλπο των Αδάνων, στον

οποίο καταλήγουν σημαντικοί αγωγοί μεταφοράς αργού πετρελαίου από τον Καύκασο και το Ιράκ.

Η γεωπολιτική αξία της περιοχής αυξάνεται ακόμα περισσότερο, αν επαληθευθούν δημοσιεύματα που φέρουν την περιοχή αυτή να διαθέτει υποθαλάσσια αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, που ξεπερνούν κατά πολύ το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, με το οποίο, σημειωτέον, μηδενίζεται το δυσβάστακτο ελληνικό χρέος και Ελλάδα και Κύπρος μετατρέπονται σε πλούσιες από κάθε άποψη χώρες.

Οι Έλληνες έχουμε συγκροτήσει τοπική συνείδηση, με βάση την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής από την οποία καταγόμαστε και εθνική συνείδηση κυρίως με βάση την μακρόχρονη ιστορία και τον πολιτισμό του ελληνικού έθνους. Και η συνείδηση αυτή, που έχει πάρει τα συγκεκριμένα σύγχρονα χαρακτηριστικά, σφυρηλατήθηκε κυρίως τα τελευταία διακόσια χρόνια, δηλαδή με την ίδρυση του ελλαδικού κράτους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στις προηγούμενες ιστορικές περιόδους, οι Έλληνες δεν είχαν ελληνική συνείδηση, όπως υποστηρίζουν διάφοροι ιστορικοί συγκεκριμένης ‘σχολής’ σκέψης. Μπορούμε δε να ισχυριστούμε ότι η εθνική συνείδηση ήταν ο κύριος παράγοντας που κινητοποίησε τους Έλληνες για να συμμετέχουν στους εθνικούς αγώνες, που οδήγησαν στη δημιουργία του ελληνικού και του κυπριακού κράτους.

Στο σημείωμα που ακολουθεί, θα προσπαθήσουμε να εξετάσουμε συνοπτικά τους βασικούς σταθμούς που έκριναν την τύχη του αιγαιακού χώρου, τους παράγοντες που την επηρέασαν και το ρόλο που μπορεί να παίξει ο ελληνικός λαός, για να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις στο θέμα της συν-εκμετάλλευσης και της κυριαρχίας αυτού του χώρου.

Από τη γεώτρηση στον Πρίνο, στο Πολυτεχνείο και την Εισβολή

Τις αρχές της δεκαετίας του ’70 η τότε κυβέρνηση προχώρησε στην εκμετάλλευση του πετρελαϊκού κοιτάσματος στην τοποθεσία Πρίνος, στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Καρβάλης και Θάσου. Δεν είναι γνωστές οι συνθήκες κάτω από τις οποίες η τότε κυβέρνηση των Συνταγματαρχών, που κατέλαβε την εξουσία με την έγκριση των ΗΠΑ, προχώρησε σε αυτήν την κίνηση και αν αυτό προκάλεσε την αντίδραση της Ουάσιγκτον.

Πάντως, μετά από αυτό ακολούθησε η ανατροπή της κυβέρνησης που επιχείρησε την εξόρυξη του πετρελαίου, μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, για να αναλάβει τα ηνία της χώρας ο ταξίαρχος Ιωαννίδης, με πολιτικές και αναλυτικές ικανότητες που τον καθιστούσαν απόλυτο ενεργούμενο των ΗΠΑ και του Εβραϊκού παράγοντα, που δια του Χένρι Κίσινγκερ -αμφότεροι- σχεδίασαν και προκάλεσαν το προδοτικό πραξικόπημα και την επακολουθήσασα τουρκική εισβολή στην Κύπρο, τον Ιούλιο του 1974.

Τον Αύγουστο του 1974, και ενώ οι Τούρκοι κατείχαν το 7,5% του κυπριακού εδάφους, ένα προγεφύρωμα που στην ουσία ο κυπριακός λαός και η εθνοφρουρά ήταν σε θέση να εξαλείψουν ανά πάσα στιγμή, διεξάγεται ο Αττίλας 2, τον οποίο η κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή παρακολούθησε κυριολεκτικά ως απλός θεατής, να καταλαμβάνει το υπόλοιπο 30% του μαρτυρικού νησιού, προκαλώντας το θάνατο χιλιάδων Ελλήνων και στέλνοντας στην προσφυγιά 220 χιλιάδες Έλληνες.

Με την εισβολή και κατοχή, ο έλεγχος στο μαρτυρικό νησί πέρναγε στην κυριολεξία στα χέρια του διεθνή παράγοντα, ο οποίος θα έχει και τον κύριο ρόλο και μερίδιο, εκτός των άλλων, και στο θέμα της εκμετάλλευσης των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου που βρίσκονται υποθαλασσίως στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Η αποχώρηση της Ελλάδος από το ΝΑΤΟ και ο επιχειρησιακός έλεγχος του Αιγαίου

Αμέσως μετά την ‘ολοκλήρωση’ της εισβολής, η κυβέρνηση εθνικής ενότητας, του Κωνσταντίνου Καραμανλή, προβαίνει σε μια εντελώς ακατανόητη ενέργεια και αποφασίζει την έξοδο της Ελλάδος από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, με βάση το σκεπτικό ότι  η Ατλαντική Συμμαχία δεν απέτρεψε την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. Το σκεπτικό αυτό, όμως, δεν στέκει, αφού η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, επιτέθηκε στην Κύπρο, δηλαδή σε μια χώρα που δεν ανήκε στο ΝΑΤΟ. Άρα, ειδικά στο ζήτημα αυτό, το ΝΑΤΟ ήταν ‘αθώο’, γι’ αυτό και χαρακτηρίζουμε παραπάνω την ενέργεια αυτή ως ‘εντελώς ακατανόητη’.

Αποτέλεσμα;

Μέχρι τότε η Ελλάδα, ως μέλος του στρατιωτικού σκέλους του ΝΑΤΟ, είχε τον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου, γεγονός που ισχυροποιούσε την εθνική μας κυριαρχία στον εν λόγω χώρο. Με την έξοδο της Ελλάδος από το στρατιωτικό σκέλος, για ακατανόητους λόγους, άνοιξε στην κυριολεξία ο ‘ασκός του Αιόλου‘ σε αυτό το χώρο που αποτελεί το διαχρονικό πνεύμονα του Ελληνισμού.

Ενώ η Ελλάδα προχωρεί σε αυτήν την εντελώς ακατανόητη ενέργεια, η Τουρκία, δια του ο τότε υπουργού Εξωτερικών, Ιχσάν Σαμπρί Τσαγλαγιανγκίλ, χαρακτηρίζει για πρώτη φορά δημόσια ως “απαράδεκτη” την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, του οποίου πλέον η Αθήνα δεν έχει τον (νατοϊκό) επιχειρησιακό έλεγχο.

Από το Πρωτόκολλο της Βέρνης, στο Casus Belli και στο Μάρτη του ’87

Αμέσως μετά αρχίζει η Τουρκία το χορό των έμπρακτων διεκδικήσεων στο Αιγαίο, που οδηγεί στην υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Βέρνης, το 1977, από τους Καραμανλή-Ντεμιρέλ, με το οποίο οι δυο χώρες δεσμευόντουσαν να απέχουν από ‘προκλητικές ενέργειες’ σε συγκεκριμένες περιοχές στο Αιγαίο.

Το 1982, ακριβώς μετά την υπερψήφιση της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, που ισχυροποιεί το δικαίμωα της Ελλάδος να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., και ενώ η Ελλάδα έχει επανέλθει στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, με επαχθείς όρους και χωρίς να της έχει δοθεί και πάλι ο επιχειρησιακός έλεγχος του Αιγαίου, η Άγκυρα δηλώνει επίσημα για πρώτη φορά πως θεωρεί αιτία πολέμου (Casus Belli) την επέκταση των χωρικών υδάτων από τα έξι στα δώδεκα ναυτικά μίλια από πλευράς της Ελλάδος. Έκτοτε, αυτό παραμένει αμετακίνητη «στρατηγική θέση» της Άγκυρας, που έχει υπογραμμιστεί και επικυρωθεί με αποφάσεις του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.

Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη ενέργεια της Άγκυρας έρχεται σε μια στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη σειρά κομματικών επιλογών της ελληνικής κυβέρνησης, ως αποτέλεσμα των οποίων η ελληνική Πολεμική Αεροπορία, που μέχρι τότε είχε τον ΑΠΟΛΥΤΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ, αποδυναμώνεται σε τέτοιο βαθμό, σταδιακά, μέχρι να ολοκληρωθεί ο απόλυτος κομματικός έλεγχος της Πολεμικής Αεροπορίας, που σε κάποιο βαθμό αδυνατεί να κυριαρχήσει στον εναέριο χώρο του Αιγαίου. Αυτό έχει ως συνέπεια την αντικειμενική αδυναμία αποτελεσματικής αντιμετώπισης των ‘τουρκικών’ σχεδιασμών και προκλήσεων στο Αιγαίο.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα παρα-σύρεται στην Κρίση του Μάρτη του 1987, η οποία, παρά το φαινομενικά αποτελεσματικό χειρισμό της κρίσης σε επιχειρησιακό επίπεδο, ‘τελειώνεται’ με μια δήλωση της ελληνικής κυβέρνησης που στην ουσία ‘γκριζάρει’ ολόκληρο το Αιγαίο. Η ΈΝΤΑΣΗ ΚΑΙ Η ΚΡΊΣΗ ΣΤΟ Αιγαίο, στο πολιτικό επίπεδο έληξε με την δημόσια δήλωση-δέσμευση της Ελληνικής Κυβέρνησης, ότι δεν προτίθεται να διενεργήσει υποθαλάσσιες έρευνες στο Αιγαίο, όπως ευφυώς, οφείλουμε να ομολογήσουμε, είχε απαιτήσει ο Τουργκούτ Οζάλ.

Όμως η δήλωση της Κυβέρνησης, πρακτικά, «ακύρωσε» το Πρωτόκολλο της Βέρνης του 1976, μεταξύ των δυο χωρών, που καθόριζε συγκεκριμένες περιοχές αποφυγής ‘προκλητικών ενεργειών’ εκατέρωθεν, ενώ η δήλωση της ελληνικής κυβέρνησης, το Μάρτη του 1987, αναφερόμενη στο Αιγαίο, αφορά πλέον σε όλες τις περιοχές του.

Από την εφαρμογή της Σύμβασης για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας στη Μαδρίτη

Τον Νοέμβριο του 1994 η Ελλάδα ισχυροποιεί τη θέση της στο θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ, η οποία, παρεμπιπτόντως, αν γίνει, λύνονται ως δια μαγείας όλα τα ελληνοτουρκικά προβλήματα και κλείνονται ερμητικά όλα τα ‘παράθυρα’ που χρησιμοποιεί η Τουρκία για να προβάλλει τις απαράδεκτες διεκδικήσεις της στο Αιγαίο. Τότε η Ελλάδα αποκτά και επίσημα με βάση το γραπτό πλέον διεθνές δίκαιο το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., αφού τίθεται σε εφαρμογή η σχετική Συμφωνία για την εφαρμογή του Τμήματος ΧΙ της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας (Νέα Υόρκη, 29/7/1994) ν. 2321/1995 (ΦΕΚ Α/136/1995).

Η Τουρκία από την πλευρά της, για να αποκλείσει το ενδεχόμενο της επέκτασης, προετοιμάζεται στην ουσία για εφαρμογή του διακηρυγμένου Casus Belli, ενώ ταυτόχρονα ο επιτετραμμένος των ΗΠΑ στην Αθήνα πιέζει αφόρητα τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου να δηλώσει ότι η Ελλάδα δεν θα κάνει χρήση του δικαιώματος αυτού. Τελικά, τη δήλωση κάνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος δηλώνει ότι η Ελλάδα δεν θα προβεί σε επέκταση, διατηρεί όμως το δικαίωμα αυτό για το μέλλον, δικαίωμα το οποίο δεν έχει χρησιμοποιήσει μέχρι σήμερα, Νοέμβριο του 2010.

Μαδρίτη 1997: Η Ελλάδα αυτοκτονεί

Το 1996, η κυβέρνηση Σημίτη έρχεται αντιμέτωπη με μια κρίση Made in USA. Μηχανισμοί της Ουάσιγκτον κινητοποιούν πρόσωπα και μηχανισμούς σε Άγκυρα και Αθήνα και προκαλούν την Κρίση των Ιμίων, μια κρίση στην οποία επιχειρείται να συρθεί η Ελλάδα στο χείλος μιας πολεμικής σύγκρουσης με την Τουρκία, υπό το φόβο της οποίας θα κληθεί να υποχωρήσει, με καταστροφικά αποτελέσματα για το ζήτημα της κυριαρχίας της στο Αιγαίο. Η κρίση εξελίσσεται και ενώ η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να βυθίσει το σύνολο των πολεμικών σκαφών του τουρκικού στόλου που βρίσκονται στην περιοχή των Ιμίων και το Δ’ Σώμα Στρατού τη Θράκη έχει τον απόλυτο έλεγχο των κινήσεων, η κυβέρνηση Σημίτη υποχωρεί και στην ουσία παραιτείται της κυριαρχίας ελληνικού εδάφους στα Ίμια, ενώ ταυτόχρονα με την πράξη της αυτή γκριζάρει ακόμα περισσότερο ολόκληρο το Αιγαίο.

Ενώ ο πρωθυπουργός Σημίτης ευχαριστεί τους Αμερικανούς γιατί με τη μεσολάβησή τους απέτρεψαν τον πόλεμο μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας, ένα χρόνο μετά, ‘επισφραγίζει‘ το ολίσθημα των Ιμίων με την Διακήρυξη της Μαδρίτης, όπου η Ελλάδα αναγνωρίζει «νόμιμα ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο», νομιμοποιώντας στην ουσία το Casus Belli της Άγκυρας. Να σημειώσουμε ότι είναι σε όλους γνωστό, προφανώς εκτός από εκείνους που συνυπέγραψαν την εν λόγω διακήρυξη, ότι όταν έχεις ζωτικά συμφέροντα, αναγνωρισμένα και από τον ‘άλλον’, νομιμοποιείσαι να τα υπερασπιστείς ακόμα και με πόλεμο. Δηλαδή, με άλλα λόγια, η ίδια η Ελλάδα νομιμοποίησε στην ουσία το Casus Belli της Άγκυρας.

Παρεμπιπτόντως, όταν την ίδια μέρα, στη Μαδρίτη, ρωτήθηκε, από κάποιον φίλο που ήταν παρών, ο αείμνηστος Γιάννος Κρανιδιώτης γι’ αυτό το εθνικό ολίσθημα, είπε ότι ‘μας πίεσε αφόρητα η Ολμπράιτ‘, η οποία, πρέπει να ομολογήσουμε, όντως αποδείχτηκε συνεπής συνεχιστής της αποστολής που είχε αναλάβει από τη δεκαετία του ’70 ο Χένρυ Κίσσιγκερ.

Η περιπέτεια των «Διερευνητικών Επαφών»

Ενώ σταδιακά αποψιλώνεται και αποδυναμώνεται η κυριαρχία της Ελλάδος στο Αιγάιο, υπό την υψηλή εποπτεία της Ουάσιγκτον, ακολουθεί η υιοθέτηση της πρακτικής των «Διερευνητικών Επαφών Ελλάδος-Τουρκίας» και το καταστροφικό Σχέδιο Αννάν, που εκπορεύτηκε και εκπονήθηκε από τους ίδιους κύκλους και το οποίο, παρότι αποδέχτηκε και στήριξε η πλειοψηφία των πολιτικών παραγόντων σε Κύπρο και Ελλάδα, είχε τη γενναιότητα και τη σοφία να απορρίψει ο κυπριακός λαός, που έτυχε να έχει για μπροστάρη τον Τάσο Παπαδόπουλο, που είχε την έστω και άτυπη στήριξη του διδύμου Καραμαν λή-Μολυβιάτη.

Επανερχόμενοι στις διερευνητικές επαφές, να σημειώσουμε ότι αυτές διανύουν ήδη τον 46ο κύκλο, εμπεδώνοντας προφανώς στην ελληνική αλλά και στη διεθνή κοινή γνώμη ότι όλο και κάποια βάση θα έχουν οι τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο, αφού η Ελλάδα δέχεται να στροβιλίζεται στους κύκλους των διερευνητικών επαφών, ενώ η Τουρκία συνεχίζει ταυτόχρονα να διακηρύσσει ότι θα θεωρήσει ως αιτία πολέμου ακόμα και την επέκταση πάνω από τα έξι μίλια στο Ιόνιο Πέλαγος, ενώ η Άγκυρα διεκδικεί ακόμα και τη Γαύδο σε διαδικασίες του ΝΑΤΟ και ενώ συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό οι αέναοι κύκλοι των παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου της Ελλάδος από την τουρκική πολεμική αεροπορία και οι ‘κρουαζιέρες’ του τουρκικού πολεμικού ναυτικού σε Μύκονο και Ραφήνα.

Πλησιάζοντας στο «Δια ταύτα:»

Η πορεία της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων παγκοσμίως, επιβάλλει το άνοιγμα καινούργιων ‘κύκλων’ στο θέμα αυτό. Με άλλα λόγια, έρχεται η σειρά των κοιτασμάτων της ΝΑ Μεσογείου, της Κρήτης-Λυβικού Πελάγους και του Αιγαίου, με τον Ελληνισμό να βρίσκεται σε κατάσταση αντικειμενικής αδυναμίας να διεκδικήσει αυτό που ιστορικά και νόμιμα, με βάση το διεθνές δίκαιο, του ανήκει στο θέμα αυτό. Βρίσκεται σε αντικειμενική αδυναμία να διεκδικήσει το δικαίωμά του να εκμεταλλευτεί τον υποθαλάσσιο πλούτο που βρίσκεται στην ελλαδική και κυπριακή επικράτεια, ως αποτέλεσμα της καλοσχεδιασμένης παρέμβασης του διεθνούς παράγοντα εδώ και δεκαετίες.

Η αναφερόμενη αντικειμενική αδυναμία έγκειται στο γεγονός ότι η Κύπρος είναι δέσμια του Αττίλα και όσων τον προκάλεσαν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και η Ελλάδα με αποψιλωμένη κυριαρχία σε εκτεταμένες περιοχές του ελλαδικού χώρου και υπό το φάσμα της απειλής της χρεοκοπίας και του Μνημονίου, που όπως δήλωσε με τον πιο επίσημο τρόπο ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου, δεν μας επιτρέπει να ασκήσουμε ελεύθερα την εθνική μας κυριαρχία. Και όλα αυτά συμβαίνουν με ένα πολιτικό σύστημα σκοπίμως και τεχνηέντως κατακερματισμένο και έναν λαό που βομβαρδίζεται από τα πυρά των ΜΜΕ, που ασκούν στην ουσία ένα ψυχολογικό πόλεμο εναντίον του, ένας πόλεμος που κορυφώθηκε με την απειλή της χρεοκοπίας.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι προηγήθηκε η απόπειρα του Καραμανλή να ‘βάλει’ στο παιχνίδι και τον ρωσικό παράγοντα, το 2007, για να ακολουθήσει η ‘αποκάλυψη’ του υπαρκτού σκανδάλου τον ομολόγων, οι πυρκαγιές, η αποκάλυψη του ‘σκανδάλου’ Ζαχόπολου, η αποκάλυψη του σκανδάλου του Βατοπεδίου κλπ. Η αναφορά μας αυτή δεν γίνεται για να επιδαψιλεύσουμε δάφνες στον Κ. Καραμανλή. Αυτό το κάνει ο ελληνικός λαός όταν κληθεί σε εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά και η ίδια η ιστορία. Αναφερόμαστε στο θέμα για να τονίσουμε την εμπλοκή του διεθνούς παράγοντα, ο οποίος δεν ενοχλείται από αντίστοιχες κινήσεις της Τουρκίας, που έχει ήδη έναν αγωγό με τη Ρωσία, έχει υπογράψει συμφωνία για κατασκευή ρωσικού πυρηνικού αντιδραστήρα στη Μερσίνα και σχεδιάζει την κατασκευή δεύτερου ρωσο-τουρκικού αγωγού. Αυτό μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι οι ΗΠΑ, που δεν ενοχλούνται από την εκτεταμένη ενεργειακή και οικονομική συνεργασία της Τουρκίας με τη Ρωσία, ενοχλούνται με την εμπλοκή του ρωσικού παράγοντα στα ενεργειακά και οικονομικά της Ελλάδος, όχι μόνο λόγω του Nabucco αλλά και γιατί προφανώς θεωρούν ότι η οικονομική και γεωπολιτική εμπλοκή της Ρωσίας στα ελληνικά πράγματα, είναι δυνατόν να περιπλέξει τα πράγματα και να θέσει σε κίνδυνο τον αμερικανικό σχεδιασμό στο Αιγαίο.

Βρισκόμαστε στο Φθινόπωρο του 2010, και όπως προαναφέραμε, το ζητούμενο για το θέμα μας είναι το πώς θα εξουδετερωθεί πλήρως ο παράγοντας Ελλάδα και Ελληνισμός, για να μην είναι σε θέση να διεκδικήσει τα δικαιώματά του στο ζήτημα της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων στην περιοχή ΝΑ Μεσόγειος-Κρήτη-Λυβικό Πέλαγος-Αιγαίο.

Είναι κοινά παραδεκτό ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε ασφυκτικό κλοιό και κατά την άποψή μας εκείνο που επιδιώκεται από το διεθνή παράγοντα είναι ο πλήρης έλεγχος του πολιτικού συστήματος και η ολοκληρωτική εξουδετέρωση ακόμα και της εκδήλωσης διάθεσης του ελληνικού λαού να διεκδικήσει το δικαίωμα διαχείρισης του εθνικού πλούτου. Για έλεγχο των ΜΜΕ δεν μιλάμε, γιατί αυτός ούτως ή άλλως είναι δεδομένος.

Θα προσπαθήσουμε να μιλήσουμε για το ρόλο που μπορεί να παίξει ο ελληνικός λαός.

Ο ελληνικός λαός, αφού υπέστη μήνες τώρα το ανηλεές σφυροκόπημα αυτού του ιδιότυπου ψυχολογικού πολέμου που δέχεται από τα ΜΜΕ από τις δημόσιες συχνότητες, που, παρεμπιπτόντως, θεωρούνται εθνική περιουσία και δημόσιο αγαθό, υπό την πίεση της χρεοκοπίας, της Τουρκίας, των Σκοπίων, της Αλβανίας και των εκατομμυρίων λαθρομεταναστών, που για έναν εξαιρετικά περίεργο λόγο δεν επιλέγουν τη Βουλγαρία, που ανήκει και αυτή στην Ε.Ε., αλλά αποκλειστικά και μόνον την Ελλάδα, φαίνεται αδύναμος να αντιληφθεί τί πραγματικά ‘παίζεται’, με τα κόμματα να αδυνατούν να τον κινητοποιήσουν, για τους λόγους που λίγο-πολύ προαναφέρθηκαν.

Η κυβέρνηση, που φέρει την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας, υπό το βάρος των τεράστωιν οικονομικών προβλημάτων που καλείται να διαχειριστεί και με τους περιορισμούς που θέτει το Μνημόνιο, έχει περιορισμένες δυνατότητες να αντιδράσει και να συσπειρώσει τον κόσμο γύρω της. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που μπορούν εν δυνάμει να αντιδράσουν και συσπειρώσουν γύρω τους κόσμο, δέχονται ασφυκτικές πιέσεις από πολιτικούς παράγοντες που δρουν διαλυτικά και αποσταθεροποιητικά στο εσωτερικό τους και από κόμματα που φυτρώνουν στην κυριολεξία σαν μανιτάρια δεξιά και αριστερά.

Με άλλα λόγια, ο ελληνικός λαός, στην ουσία είναι αποκλεισμένος από τις εξελίξεις και δεν ερωτάται καν για τις σοβαρότατες αποφάσεις που πρόκειται να ληφθούν. Και όλα αυτά γιατί το πολιτικό σύστημα και κυρίως τα κόμματα, αποκομμένα από το λαό, έχουν καταντήσει να είναι μηχανισμοί που καταναλώνουν και κατατρώγουν αδηφάγα τα τεράστια κονδύλια της χρηματοδότησής τους από τον κρατικό κορβανά, χωρίς να τον εκπροσωπούν και χωρίς να εκφράζουν πλέον την αυθεντική λαϊκή βούληση.

(Ελπίζουμε όχι τραγικός) Επίλογος

Ενώ η κατάσταση έχει έτσι όπως προσπαθήσαμε να περιγράψουμε στο σημείωμα αυτό, ακούμε, μαθαίνουμε και διαισθανόμαστε ότι το επόμενο διάστημα θα επιχειρηθεί να επιτευχθεί ενός είδους «εθνική συνεννόηση» για τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος, στα οποία θα συμπεριλαμβάνεται και το θέμα της συν-εκμετάλλευσης του Αιγαίου.

Το πολιτικό σύστημα και ο πολιτικός κόσμος, που έδωσε εξετάσεις και απέτυχε και το 1919-1922, και το 1944-1949, και το 1960-1967, και το 1974-1981 και το 1981-1996 και το 1996-2010, κατά πάσα πιθανότητα θα κληθεί να λάβει σοβαρότατες αποφάσεις για την επιβίωση της Πατρίδας και του Ελληνισμού. Και όλα αυτά ερήμην του ελληνικού λαού.

Και αυτό δεν συμβαίνει μόνο τώρα. Σε όλες τις προηγούμενες περιόδους, ο ελληνικός λαός, αντί να είναι ο ίδιος ο παράγοντας που ρυθμίζει τις εξελίξεις, πάντα επ’ ωφελεία των συμφερόντων του Έθνους και της Πατρίδος, χρησιμοποιήθηκε από κόμματα, κλίκες και σκοτεινά συμφέροντα ως άλλοθι και σύρθηκε σε καταστροφικές για τη χώρα εσωτερικές αντιπαραθέσεις και διχασμούς.

Αν αναρωτηθούμε για πιο λόγο δεν διεκδικεί ο ελληνικός λαός το ρόλο που του ανήκει στις εξελίξεις, ενώ όταν καλείται να αγωνιστεί και να προσφέρει το αίμα του, δηλώνει πάντοτε παρών, θα διαπιστώσουμε ότι ο ελληνικός λαός, ενώ διαθέτει συγκροτημένη εθνική συνείδηση που τρέφει έναν απαράμιλλο πατριωτισμό, δεν διαθέτει γεωπολιτική συνείδηση, που θα του επέτρεπε να διεκδικεί και έχει ρόλο στις μεγάλες αποφάσεις και θα έβαζε φρένο στον αυθορμητισμό του, που αποτέλεσε πηγή τεράστιων κακών στο παρελθόν.

Πιστεύουμε λοιπόν ότι ο ελληνικός λαός ήταν εύκολο θύμα και έπεσε στις παγίδες που στήθηκαν τις προηγούμενες περιόδους για να εξυπηρετήσουν τα γεωπολιτικά συμφέροντα του διεθνή παράγοντα κάθε φορά. Και στις παγίδες αυτές παρασύρθηκε και έπεσε ο ελληνικός λαός γιατί δεν είχε την γεωπολιτική συνείδηση που επιβάλλεται να έχει κάθε φορά, με βάση πάντα τη θέση της Ελλάδος και της Κύπρου στο χάρτη των γεωπολιτικών συμφερόντων.

Η περίοδος που διανύουμε και η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη για την επιβίωση της Πατρίδας και του Ελληνισμού.

Αν η κυοφορούμενη συν-εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου, που ‘μαγειρεύεται’ γίνει υπό όρους που δεν εξασφαλίζουν το μερίδιο που δικαιούται η Ελλάδα και επιβάλλουν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο Αιγαίο, η χώρα και ο ελληνισμός οδηγείται στην ολοκληρωτική καταστροφή.

Επειδή ακούγονται διάφορα, μια που ασκείται μυστική διπλωματία στο θέμα, αν εκτός από τις περιοχές που γειτνιάζουν με τις μικρασιατικές ακτές, η Ελλάδα αναγνωρίσει δικαιώματα νομής στην Τουρκία και σε περιοχές που βρίσκονται δυτικά των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και επειδή η νομή συνιστά και ιδιοκτησία-κυριαρχία, υπάρχει ο κίνδυνος μετά τη συνεκμετάλλευση να μιλάμε πλέον για συγκυριαρχία σε περιοχές στις οποίες η Τουρκία πριν μερικές δεκαετίες δεν είχε κανένα απολύτως δικαίωμα.

Όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε στο «Δια ταύτα:»

Ο πολιτικός κόσμος και το πολιτικό σύστημα έχουν τα χαρακτηριστικά που όλοι γνωρίζουμε.

Επειδή συνεχίζουμε θεωρούμε ότι ο ελληνικός λαός διαθέτει ανεξάντλητες δυνάμεις, ελπίζουμε τη φορά αυτή, με πυξίδα τις πικρές εμπειρίες του παρελθόντος, που παρασύρθηκε σε αδελφοκτόνες συγκρούσεις, εξυπηρετώντας άθελά του τα συμφέροντα των ξένων, να αντλήσει μαθήματα από το παρελθόν και να βρει τη δύναμη και τη σοφία που απαιτούν η περιστάσεις και η ιστορική συγκυρία, για να επιβάλλει τη δική του βούληση στις αποφάσεις που θα κληθούν να λάβουν οι πολιτικοί δρώντες, οι οποίοι μέχρι σήμερα έκαναν ό,τι είναι δυνατόν για να μην δικαιούνται της εμπιστοσύνης μας.

Ας ελπίσουμε, λοιπόν, την καλύτερη λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα και κυρίως σε αυτό της συν-εκμετάλλευσης του Αιγαίου, να βρει -πάντα στα πλαίσια του Συντάγματος και της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος- τον προσφορότερο τρόπο για τα συμφέροντα του Έθνους και της Πατρίδας και να τη δώσει ο κυρίαρχος λαός.

Καλή τύχη Ελλάδα!

http://www.anixneuseis.gr/?p=7983

Επέστρεψε στα τουρκικά χωρικά ύδατα το «Πίρι Ρέϊς» – Έγγραφο-φωτιά του τουρκικού ΥΠΕΞ

Tο τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Πιρι-Ρέις» επέστρεψε τελικά στα τουρκικά χωρικά ύδατα τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας και παραμένει εκεί έως τώρα, ύστερα από την έξοδό του 45 μίλια νότια από το Καστελλόριζο και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας η οποία έγινε 07.00 τo πρωί της Κυριακής. Η έξοδος του τουρκικού σκάφους σήμανε συναγερμό και πάλι στα ελληνικά Επιτελεία. Είναι μία περιοχή στην οποία επανέρχεται  και η οποία προφανώς κρύβει πετρελαϊκό ενδιαφέρουν. Την ίδια στιγμή, με την έξοδο του «Πιρι Ρέις» και για την ακρίβεια τέσσερις ώρες ενωρίτερα, το «Τσεσμέ» είχε επιστρέψει στον Ελλήσποντο. Τα σκάφη του Λιμενικού ανά μία ώρα εκπέμπουν μηνύματα στα οποία αναφέρουν ότι βρίσκονται εντός της ελληνικής υφαλοκηπίδας, ότι για να προχωρήσουν σε έρευνες πρέπει να λάβουν την άδεια της Ελλάδας και ότι θα πρέπει να αποχωψρήσουν άμεσα.   Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι τουρκικές θέσεις που διατυπώνονται τόσο σε απάντηση του «κωδικοποιημένου» κειμένου, αλλά και των ελληνικών όσο και των κυπριακών διαβημάτων, αλλά και σε ότι αφορά την ενημέρωση των ξένων πρέσβεων για τις έρευνες που κάνουν στην ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα. Στις επαφές τους με ξένους αξιωματούχους οι Τούρκοι διπαλωμάτες υπό την μορφή σημείων συζήτησης (talking points) και θέσεων που διατυπώνονται δεν αναγνωρίζεται καμία ελληνική ή κυπριακή υφαλοκρηπίδα και ταυτόχρονα διατυπώνονται αυθαίρετες θέσεις συνεκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου αυτρών των θαλάσσιων περιοχών.  Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει πως δεν θα αποδεχθεί τις συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας ή οποιεσδήποτε άλλες κινήσεις για τον καθορισμό της ΑΟΖ και τη διεξαγωγή ερευνών για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου και προειδοποιεί ότι το ίδιο θα συμβεί και προς την Ελλάδα αν προχωρήσει σε τέτοιου είδους κινήσεις. Η Τουρκία, αναφέρει σε ένα από τα talking points πως «η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ή της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης σε μια ημίκλειστη θάλασσα, όπως η Μεσόγειος, θα πρέπει να γίνεται με συμφωνία με τον σεβασμό των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των τρίτων χωρών σύμφωνα με τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου»! Αναφέρει πως η Τουρκία είναι αποφασισμένη, να συνεχίσει να εγείρει αντιρρήσεις, μέσω της διπλωματικής και πολιτικής οδού κατά «των εν όποιων μονομερών ενεργειών». Είναι προσδοκία μας, αναφέρεται, ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει η κοινή λογική και να αποφευχθεί η ένταση που προκαλείται από μονομερείς δραστηριότητες. ‘Όπως αναφέρει περαιτέρω στο έγγραφο, οι δραστηριότητες των Ελλάδος και Κύπρου, «προκαλούν και σε περιοχές «δικαιοδοσίας της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο στα δυτικά του νησιού»! Είναι ακριβώς οι περιοχές που δέσμευσε το Πϊρι Ρέϊς»! Η Τουρκία, ισχυρίζεται, έχει νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, κυρίως στα δυτικά του γεωγραφικού μήκους 32°16′18″Ε. Η θέση αυτή, ισχυρίζεται το τουρκικό ΥΠΕΞ, είναι συνεπής με τους σχετικούς κανόνες του διεθνούς δικαίου, όπως και τις ήδη καθιερωμένες διεθνείς πρακτικές. Στο ίδιο έγγραφο: -Το θέμα των φυσικών πόρων η Άγκυρα το αντιμετωπίζει ως ζήτημα «ίσης μοιρασιάς», δηλαδή 50-50. -Δεν αναγνωρίζει τις αποφάσεις και τις διεθνείς συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας για το θέμα των ερευνών για εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, ούτε και μετά τη λύση. Αυτές είναι οι τουρκικές θέσεις που βρίσκονται πίσω από την έξοδο «Πίρι Ρέις» και «Τσεσμέ» σε Ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο και με «τσαμπουκά» απαιτούν με την διατύπωση θεωριών όπως «η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ή της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης σε μια ημίκλειστη θάλασσα, όπως η Μεσόγειος, θα πρέπει να γίνεται με συμφωνία με τον σεβασμό των δικαιωμάτων και των συμφερόντων τρίτων χωρών σύμφωνα με τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου»  να συμμετάσχουν στην εκμετάλλευση.  Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Μετέωρο βήμα η γεωπολιτική υπεραξία της Κύπρου

Αδυναμία διαχρονικά αξιοποίησης της στρατηγικής σημασίας του νησιού
ΤΟΥΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Η στρατηγική και γεωπολιτική υπεραξία της Κύπρου αποτελεί διαχρονικά ένα γεγονός που προκάλεσε αλλεπάλληλες και διαδοχικές κατακτήσεις του νησιού από ξένους, αλλά και πολλές πολιτικές περιπλοκές στη σύγχρονη Ιστορία της.

Η αξιοποίηση αυτού του εργαλείου, που έχει επιβεβαιωθεί και κατά τον πόλεμο του Λιβάνου το 2006, δεν έγινε, καθώς η άσκηση πολιτικής και η διαμόρφωση τακτικής στηρίχθηκε, κυρίως από το 1974 και εντεύθεν, σε αμυντικογενείς προσανατολισμούς.
Η γεωπολιτική της διάσταση έχει ενταχθεί, κυρίως μετά την τουρκική εισβολή του 1974, στη λογική της διαχείρισης του κυπριακού προβλήματος από τους εν δυνάμει μεσολαβητές. Είναι προφανές πως οι συζητήσεις που διεξάγονται στο Κυπριακό, οι προτάσεις που υποβάλλονται από τρίτους, όπως και τα σχέδια λύσης, έχουν ως βασικό συστατικό τη γεωπολιτική σημασία του νησιού.

Από τη μορφή και το περιεχόμενο της λύσης, όπως μέχρι σήμερα προωθούνται διά προτάσεων και σχεδίων, θα καθορισθεί εν πολλοίς και αυτός που θα έχει και τον στρατηγικό έλεγχο του νησιού. Η ανατροπή αυτών των επιδιώξεων που εκδηλώνονται από την Τουρκία αλλά και τη Βρετανία, όπως και τις ΗΠΑ σε μικρότερο βαθμό, θα απομακρύνει θνησιγενείς συνταγές επίλυσης του προβλήματος, που θα έχουν περιεχόμενο με ημερομηνία λήξης.

Είναι ίσως γι’ αυτό που έχει σημασία τόσο το περιεχόμενο και η μορφή της λύσης του κυπριακού προβλήματος όσο και ο βαθμός και το είδος της εμπλοκής τρίτων για την εφαρμογή ή την εποπτεία της συμφωνίας. Είναι όμως απαραίτητο η στρατηγική σημασία της χώρας να αξιοποιείται προς όφελός της.

Η Τουρκία
Η Τουρκία θεωρεί πως ο στρατηγικός έλεγχος της Κύπρου, η ομηροποίηση του νησιού, θα εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της στην ευρύτερη περιοχή. Χρησιμοποιεί τους Τουρκοκύπριους ως όχημα για να εκπληρώσει τους ευρύτερους σχεδιασμούς της στην περιοχή. Η τακτική που ακολούθησε, σταθερά και χωρίς αναπροσαρμογές ακόμη και πριν από την κυπριακή ανεξαρτησία το 1960, η αναβάθμιση του δικού της ρόλου, που κατά καιρούς διαπιστώνεται, έχουν προσφέρει σοβαρά πολιτικά πλεονεκτήματα στην Τουρκία. Η χώρα αυτή μπήκε, με τις ευλογίες των Βρετανών, ως εγγυήτρια στο νεοσύστατο κράτος· στη συνέχεια, με τη συνεχή υπονόμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας, προχώρησε στην εισβολή του 1974, ενώ σήμερα διεκδικεί να νομιμοποιήσει την παράνομη κατοχή μέσω μιας συμφωνίας η οποία θα στηρίζεται στα αποτελέσματα της εισβολής. Μιας συμφωνίας που θα της διασφαλίζει την εσαεί παρουσία της στην Κύπρο.

Οι Βρετανοί
Το Λονδίνο αποτελεί τη σταθερότερη δύναμη που δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την αξιοποίηση των στρατηγικών πλεονεκτημάτων που προσφέρει η γεωγραφική θέση της Κύπρου. Η Κύπρος χρησιμοποιήθηκε την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου αλλά και στη συνέχεια, στην προσπάθεια διαχείρισης της «νέας κατάστασης πραγμάτων» που προέκυψε με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Η συνεχής αναβάθμιση των στρατιωτικών βάσεων γίνεται για να εξυπηρετήσει τα τελευταία χρόνια και τους Αμερικανούς. Η Λευκωσία δεν αμφισβήτησε ποτέ ευθέως, πλην μερικών εξαιρέσεων, το ρόλο της Βρετανίας στο νησί. Είτε υπήρχε σύγκρουση με το Λονδίνο σε πολιτικό επίπεδο είτε όχι, η απρόσκοπτη λειτουργία των βάσεων, ακόμη και κατά παράβαση των Συνθηκών Εγκαθίδρυσης του 1960, αποτέλεσε και αποτελεί άβατο για τη Λευκωσία. Οι στρατηγικές επιδιώξεις της Βρετανίας στο νησί δεν αποτέλεσαν ποτέ στο παρελθόν στοιχείο πολιτικής αξιοποίησης ούτε ενός πάρε δώσε. Κι αυτό αποτελεί μια πολιτική επιλογή των εκάστοτε κυβερνήσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι οποίες αντιμετώπιζαν ενίοτε με καχυποψία τους Βρετανούς, αλλά ουδέποτε αμφισβήτησαν το ρόλο τους.

Η Ελλάδα
Η Αθήνα δεν έχει ολοκληρωμένη, συνολική στρατηγική στην ανατολική Μεσόγειο, κι αυτό είναι αποτέλεσμα τόσο της αδυναμίας της να ξεφύγει από την πεπατημένη πολιτική τού αθηναϊκού κράτους, όσο και της φοβικής αντιμετώπισης των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής. Η ενίσχυση και η βοήθεια προς την Κύπρο, που γίνεται για εθνικούς βασικά λόγους, δεν μπορεί να έχει αποτελέσματα εάν η Ελλάδα δεν έχει στρατηγική στην περιοχή, η οποία θα πρέπει να είναι κοινή με την Κύπρο και θα στοχεύει στην αξιοποίηση προς όφελός τους της ρευστής κατάστασης στη Μέση Ανατολή. Η Ελλάδα ως κράτος, και ο ελληνισμός ευρύτερα, οφείλει, και για λόγους αντιμετώπισης της τουρκικής επεκτατικής πολιτικής, να αντιτάξει μια συνολική πολιτική στην περιοχή. Μια πολιτική η οποία θα στοχεύει να καθιερώσει τις δυο χώρες, Ελλάδα και Κύπρο, ως εξισορροπητικές δυνάμεις. Να αποτελέσουν ένα σοβαρό αντίβαρο στους τουρκικούς σχεδιασμούς και να συνιστούν εναλλακτική δύναμη, που θα προσφέρεται για στρατηγικές συμμαχίες.

Η Κυπριακή Δημοκρατία
Το κυπριακό κράτος έχει επιζήσει πολλών επιθέσεων, πολλών υπονομεύσεων. Οι συνεχείς επιθέσεις δεν του επέτρεψαν να διαμορφώσει μια συνολική πολιτική διαχείρισης της γεωπολιτικής του σημασίας. Αυτό βέβαια δεν συνιστά άλλοθι. Από το 1974 και εντεύθεν η στρατηγική σημασία του νησιού δεν έχει αξιοποιηθεί με στόχο να διασφαλίσει καλύτερους όρους επίλυσης του Κυπριακού. Για την ακρίβεια, η Κύπρος είχε ως πλεονέκτημα και εργαλεία άσκησης πολιτικής την Κυπριακή Δημοκρατία, το αναγνωρισμένο κράτος και τη γεωπολιτική της σημασία, τη γεωγραφική της θέση.

Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρει περισσότερα και σημαντικότερα πλεονεκτήματα και εναπόκειται στους διαχειριστές του Κυπριακού να τα αξιοποιήσουν. Παλαιότερα είχε εκφρασθεί από τον βετεράνο πολιτικό, σοσιαλιστή Βάσο Λυσσαρίδη, η ανάγκη για την αξιοποίηση των εμπλεκόμενων συμφερόντων. Να υπάρξει δηλαδή καθορισμός των διαφορετικών συμφερόντων που έχουν διαφορετικές χώρες και να αξιοποιηθούν προς όφελος των προσπαθειών λύσης του Κυπριακού. Αυτά μπορούν να συνοψιστούν στα εξής: • Οι Βρετανοί διαθέτουν βάσεις στο νησί, τις οποίες χρησιμοποιούν και οι Αμερικανοί αλλά και το ΝΑΤΟ.

• Οι Αμερικανοί εξασφαλίζουν όλα τα αιτήματα διευκολύνσεων που ζητούν από τη Λευκωσία, χωρίς ανταλλάγματα.

• Οι Αμερικανοί ενίοτε αντιμετωπίζουν την Κύπρο ως μέρος των σχεδιασμών τους που αφορούν την Τουρκία. Ουδέποτε την αντιμετώπισαν χωριστά.

• Οι Ευρωπαίοι, ως σύνολο η ΕΕ αλλά και χώρες ειδικά (Γαλλία, Γερμανία), αναζητούν διέξοδο για άσκηση ρόλου και πολιτικής στην ανατολική Μεσόγειο. Με τη Γαλλία υπήρξε στρατιωτική συμφωνία αξιοποίησης της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο.

Η λύση και οι προοπτικές για τη χώρα
Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗλύση το 2004 με το Σχέδιο Ανάν εξυπηρετούσε βασικά τα στρατηγικά συμφέροντα και τους σχεδιασμούς της Άγκυρας και του Λονδίνου. Διά της μόνιμης παρουσίας τους στην Κύπρο, τους πρόσφερε σημαντικά οφέλη και πλεονεκτήματα. Τόσο πολιτικά, με τις ρυθμίσεις που προέβλεπε το Σχέδιο Ανάν, όσο και στρατιωτικά (με επιτόπια παρουσία και βάσεις, δικαιοδοσία στην Περιοχή Ελέγχου Πτήσεων ΙR, με δικαιώματα στα χωρικά ύδατα, στην υφαλοκρηπίδα και στην ΑΟΖ: δικαίωμα εκμετάλλευσης υποθαλάσσιου πλούτου, δικαίωμα έρευνας και διάσωσης κ.ά).

Το σχέδιο απορρίφθηκε στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004, γιατί δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των πολιτών και δεν θα μπορούσε να εφαρμοσθεί. Αμέσως μετά το δημοψήφισμα, την 1η Μαΐου, η Κύπρος εντάχθηκε στην ΕΕ.

Η Ένωση μπορεί να αξιοποιήσει τη γεωγραφική θέση της Κύπρου (γέφυρα μεταξύ τριών ηπείρων Ασίας, Ευρώπης, Αφρικής) και τη γεωπολιτική της σημασία. Υπό την προϋπόθεση, πάντα, ότι η λύση του Κυπριακού δεν θα καθιστά τη χώρα προτεκτοράτο καμίας τρίτης δύναμης, το κράτος δεν θα λειτουργεί με εξαρτήσεις και οι πολίτες δεν θα ζουν με μειωμένα δικαιώματα.

Η στρατηγική σημασία της Κύπρου θα πρέπει να αξιοποιηθεί τόσο προς όφελος της χώρας και των πολιτών της όσο και προς όφελος της ΕΕ, η οποία πρέπει να αντιμετωπίζει ως κέρδος την παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας στους κόλπους της.

Οι έρευνες για το πετρέλαιο ΘΑ ΞΕΚΙΝΗΣΟΥΝ;
Υπάρχει πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου; Το ζήτημα τούτο δεν είναι σημερινό. Έχει συζητηθεί πολλές φορές στο παρελθόν, επανήλθε όμως και πρόσφατα, όταν από προκαταρκτικές έρευνες διαφάνηκε πως υπάρχει περίπτωση εντοπισμού κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Το γεγονός ότι οι έρευνες δεν έχουν αρχίσει έγκειται πρωτίστως στην αντίδραση της Τουρκίας, που εκτοξεύει μέχρι και στρατιωτικές απειλές σε βάρος της Κύπρου· αλλά και στις επιφυλάξεις που εξέφρασαν κάποιες διεθνείς εταιρείες, ως απόρροια των απειλών που εκτόξευσε η Άγκυρα. Ανεξαρτήτως τού εάν θα προχωρήσουν ή όχι οι έρευνες, αυτό που διαφαίνεται είναι πως η ύπαρξη κοιτασμάτων (αυτό λένε οι δορυφορικές λήψεις εικόνων, αλλά και οι Αιγύπτιοι που αντλούν πετρέλαιο σε περιοχή που γειτνιάζει με την κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη – ΑΟΖ) αναβαθμίζει τη στρατηγική σημασία της Κύπρου.

Περαιτέρω, το νησί λόγω της γεωγραφικής του θέσης έχει ούτως ή άλλως εγγύτητα με πηγές πετρελαίου και αποτελεί σταθμό μεταφοράς και διακίνησης, ένα άλλο στοιχείο δηλαδή της στρατηγικής σημασίας της Κύπρου.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/07/blog-post_7641.html

Εύφλεκτα «παιχνίδια» στο Καστελόριζο

Του Δημήτρη Μυ

Το τουρκικό σεισμογραφικό πλοίο Πίρι Ρέις έχει αρχίσει από την περασμένη Τετάρτη να κόβει βόλτες στη θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου και σύμφωνα με τα όσα έχουν ανακοινώσει οι Τούρκοι- παρά τα ελληνικά διαβήματα– έχει την πρόθεση να ερευνήσει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Οι αναγνώστες του Ποντικιού, στις 10 Φεβρουαρίου είδαν (από τότε) στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας τι «παίζει» στην περιοχή και είναι ψυλιασμένοι για το επικίνδυνο παιχνίδι που έχει ξεκινήσει για την έρευνα και εκμετάλλευση του πιθανού τεράστιου πετρελαικού κοιτάσματος που βρίσκεται στην περιοχή.Αξίζει να θυμηθούμε τι έγραφε τότε το «Π» καθώς όχι μόνο επιβεβαιώνεται από τις εξελίξεις αλλά βοηθά ίσως να προβλέψουμε τι είναι πιθανό να συμβεί στο επόμενο διάστημα.

Ο πρωθυπουργός και τα μέλη του ΚΥΣΕΑ στα μέσα του περασμένου μήνα (το κείμενο, θυμίζουμε, δημοσιεύτηκε στις 10 Φλεβάρη) πληροφορήθηκαν από αρμόδιες ελληνικές υπηρεσίες ότι στην περιοχή νότια του Καστελόριζου έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη μεγάλων και εκμεταλλεύσιμων πετρελαϊκών κοιτασμάτων. Η«ευχάριστη» είδηση ωστόσο, προκάλεσε προβληματισμό και ανησυχία παρά ενθουσιασμό και ικανοποίηση. Η φράση «αυτό μας έλειπε τώρα» συνοψίζει την ατμόσφαιρα που δημιούργησε η πληροφορία στον πρωθυπουργό και τους συμμετέχοντες στο ΚΥΣΕΑ. Και όχι άδικα…Η παράμετρος «μεγάλα και εκμεταλλεύσιμα πετρελαϊκά αποθέματα» εμφανίζεται σε μια στιγμή που:

◆Οι πιστωτές μας, συντονισμένοι από κάποιο αόρατο σινιάλο (των αγορών) ζητούν όλοι μαζί πίσω τα λεφτά τους εκβιάζοντας την κυβέρνηση με τη δυνατότητα που έχουν να τινάξουν την οικονομία της χώρας στον αέρα. Από την μια οι Εταίροι (Γερμανοί) καταρτίζουν τον προϋπολογισμό μας. Από την άλλη οι Αμερικανοί μας σέρνουν πίσω από το άρμα των συμφερόντων τους και προς το ελεγχόμενο απόλυτα από αυτούς Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Την ίδια ώρα οι Τούρκοι …γαργαλάνε την υφαλοκρηπίδα μας.

Μέσα σε όλα αυτά το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε η κυβέρνηση να συμβεί στην ελληνική επικράτεια ήταν να βρεθεί πετρέλαιο. Ε, λοιπόν… δυστυχώς, βρέθηκε! Και μάλιστα σε ένα από τα πιο ακατάλληλα, από πολιτικής σκοπιάς, σημείο…

Το μεγάλο και εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα βρίσκεται σε ένα από τα δύσκολα σημεία της ανατολικής Μεσογείου. Δηλαδή εκεί που, αν δεν υπήρχε το Καστελόριζο ως τμήμα της ελληνικής επικράτειας, θα συνόρευε η τουρκική με την κυπριακή ζώνη οικονομικής εκμετάλλευσης. Όμως το Καστελόριζο υπάρχει ως τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Κι αυτό σημαίνει ότι το πετρέλαιο βρίσκεται και εντός της ελληνικής ζώνης οικονομικής εκμετάλλευσης. Αρκεί η Ελλάδα να είναι σε θέση να την κατοχυρώσει…

Η πληροφορία περί της ύπαρξης εκμεταλλεύσιμων πετρελαϊκών αποθεμάτων έφτασε στην Αθήνα από ξένη μεγάλη δύναμη. Η εκτίμηση- βεβαιότητα της περί της ύπαρξης κοιτασμάτων στοιχειοθετείται από επισταμένη μελέτη δορυφορικών λήψεων της περιοχής και ενδελεχή επιστημονική ανάλυση των δεδομένων.

Η κυβέρνηση έκτοτε επιχειρεί να αναλύσει και να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει τα νέα διπλωματικά δεδομένα τα οποία θα προκύψουν στην πιθανότατη περίπτωση που η πληροφορία αποδειχτεί ακριβής.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πληροφορία για την ύπαρξη εκμεταλλεύσιμων πετρελαϊκών αποθεμάτων σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη περιοχή συνέπεσε:

◆Με την κλιμάκωση της πίεσης των Ευρωπαίων Εταίρων (Γερμανών) για περιοριστική οικονομική πολιτική και τις απειλές για ενδεχόμενη αποπομπή της Ελλάδας από τη ζώνη του Ευρώ.

◆Με τις κομψές αλλά σταθερές κινήσεις της Ουάσιγκτον για ρυμούλκηση της ελληνική οικονομίας από το «αμερικανοκρατούμενο» Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

◆Με την οριστικοποίηση των λεπτομερειών για την επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Μόσχα, όπου το ζήτημα της ενεργειακής (και όχι μόνο) συνεργασίας εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτό, τουλάχιστον για τη ρωσική ηγεσία.

◆με τις φήμες περί της προσπάθειας της ελληνικής κυβέρνησης να εξασφαλίσει πακέτα δανεισμού από την Κίνα.

Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί μια ακόμη σύμπτωση: Ο πρωθυπουργός απάντησε στην επιστολή Ερντογάν και συμφώνησε για συνομιλίες ώστε να οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα των δύο χωρών λίγες μέρες αφού είχε έρθει σε γνώση του η πληροφορία περί ύπαρξης κοιτασμάτων στη θαλάσσια Ζώνη Οικονομικής Εκμετάλλευσης η οποία εκτείνεται νότια του Καστελόριζου.

Στο πλαίσιο αυτό αποκτά μια άλλη διάσταση η διατύπωση του Γ. Παπανδρέου στην επιστολή του προς τον Ερντογάν. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός, σύμφωνα με την επίσημη εκτεταμένη περίληψη της επιστολής του τονίζει: ότι ενέργειες όπως το casus belli, οι υπερπτήσεις και οι ερευνητικές δραστηριότητες στην υφαλοκρηπίδα που δεν έχει ακόμα οριοθετηθεί σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες του Δικαίου της Θάλασσας «δεν βοηθούν καθόλου τη βελτίωση των σχέσεών μας».

Σύμφωνα με πολιτικούς παράγοντες των υπουργείων εξωτερικών και άμυνας, η ελληνική κυβέρνηση αξιολογεί ως εξαιρετικά επικίνδυνη της κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή του Καστελόριζου, λόγω της εντατικής και συντονισμένης προσπάθειας της Τουρκίας, να θέσει υπό αμφισβήτηση την Ελληνική Ζώνη Οικονομικής Εκμετάλλευσης στην περιοχή.

Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι τον Νοέμβριο του 2008 η Τουρκία διεξήγαγε έρευνες στην περιοχή ανοικτά του Καστελόριζου με το νορβηγικό πλωτό ερευνητικό σκάφος «Malene Ostervold». Εδώ θα πρέπει παρενθετικά να σημειώσουμε ότι οι Νορβηγοί θεωρούνται παγκοσμίως ειδήμονες σε θαλάσσιες έρευνες για εξεύρεση πετρελαίου.

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι μέσα στο καλοκαίρι του 2009 η Τουρκία ανακοίνωσε πως προγραμματίζει να πραγματοποιήσει και νέες έρευνες στη θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου. Θα πρέπει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι στο βάσιμο ερώτημα τι θα πράξει η Αθήνα αν η Αγκυρα προχωρήσει σε έρευνες εντός της ελληνικής Ζώνης Οικονομικής Εκμετάλλευσης, η κυβέρνηση δεν έχει απάντηση ούτε ένα επεξεργασμένο σχέδιο αντίδρασης.

Δε θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι παράλληλα με τις ενέργειες αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στην περιοχή του Καστελόριζου οι τουρκικές κινήσεις συνοδεύονται, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία και από την συστηματική κλιμάκωση των υπερπτήσεων μαχητικών επάνω ακόμη και από κατοικημένα ελληνικά νησιά, ενισχύοντας την εικόνα, περί γκρίζων ζωνών που κατάφερε να δημιουργήσει με την κρίση των Ιμίων.

Με τον τρόπο αυτό η Αγκυρα υλοποιεί την γεωπολιτική της αντίληψη, όπως μάλιστα την έχει συνοψίσει σε ακαδημαϊκά του κείμενα ο σημερινός υπουργός εξωτερικών Α. Νταβούτογλου:

Πρόκειται για τη θεωρία που υποστηρίζει ότι τα νησιά του Αιγαίου αποτελούν τη φυσική προέκταση της Ανατολίας. Με αυτήν τη θεωρία η Άγκυρα , αιτιολογεί τις διεκδικήσεις της επί των πετρελαϊκών κοιτασμάτων που, όπως όλα δείχνουν, είναι πλούσια στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή από το Καστελόριζο μέχρι την Κύπρο.

Το παιχνίδι με τις Ζώνες Αποκλειστικής Οικονομικής Εκμετάλλευσης στην Ανατολική Μεσόγειο έχει ξεκινήσει έντονα εδώ και μια εξαετία. Με βάση όσα ορίζει το Διεθνές Δίκαιο η Λευκωσία (Τάσσος Παπαδόπουλος) όχι μόνο προχώρησε σε συμφωνία με την Αίγυπτο προκειμένου να «μοιράσει» την τεράστια θαλάσσια περιοχή που είναι μεταξύ τους, αλλά προχώρησε στη σύναψη συμφωνιών με αμερικανικούς πετρελαϊκούς κολοσσούς για έρευνες και εκμετάλλευση εντός της κυπριακής Ζώνης, νότια του νησιού.

Η αντίδραση της Αγκυρας υπήρξε έντονη και άμεση. Κατ αρχήν επιχείρησε να υπονομεύσει την συμφωνία μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου, σημειώνοντας ότι στην κυπριακή Ζώνη αποκλειστικής εκμετάλλευσης έχει δικαιώματα και το τουρκοκυπριακό κράτος του βορά. Το ίδιο υποστηρίζει η Αγκυρα και για την θαλάσσια ζώνη βόρεια της Κύπρου. Προφανής στόχος της Αγκυρας είναι να επιβάλλει την άποψή της σύμφωνα με την οποία το Καστελόριζο– λόγω ειδικών συνθηκών– δεν έχει υφαλοκρηπίδα…

Τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά και ειδικότερα η ύπαρξη κερδοφόρων (για τις εταιρείες) πετρελαικών κοιτασμάτων σε μια «αδιευκρίνιστη» περιοχή μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου; Σύμφωνα με την εκτίμηση αρμόδιου κυβερνητικού παράγοντα, μια τέτοια παράμετρος οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε «επεισόδιο» με την Τουρκία, προκειμένου στη συνέχεια να διευκρινιστούν οι ασάφειες περί κυριαρχίας. Κατά μια παραλλαγή αυτής της άποψης, η ενδεχόμενη πίεση για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων με την εμπλοκή μάλιστα αμερικανικών πετρελαϊκών εταιριών, μπορεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής των εξελίξεων στις ελληνοτουρκικές συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας που προωθούν Παπανδρέου και Ερντογάν.

http://www.topontiki.gr/Articles/view/8091

Στο παζάρι τα σύνορα στο Αιγαίο;

Από τον Κυριακάτικο Ριζοσπάστη. Γιατί το ΚΚΕ συνεχίζει παράλληλα με τον αγώνα για τα δικαιώματα των εργατών να παλεύει και για τα εθνικά θέματα…

Μια σύντομη αναδρομή στους σταθμούς που σημάδεψαν την πορεία των ελληνοτουρκικών διενέξεων για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Ενα πλέγμα αλληλοτροφοδοτούμενων ζητημάτων συνθέτουν το πλαίσιο των ελληνοτουρκικών τριβών στο Αιγαίο, όπως αυτές ορίζονται από τις τουρκικές διεκδικήσεις σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων (χωρικά ύδατα, εναέριος χώρος, δικαίωμα άμυνας των νησιών, υφαλοκρηπίδα – αποκλειστική οικονομική ζώνη) και αρμοδιοτήτων (FIR, δηλαδή έλεγχος των πτήσεων που επεκτείνεται στο διεθνή εναέριο χώρο, έρευνα και διάσωση κλπ.). Συνισταμένη των τουρκικών διεκδικήσεων σε θάλασσα και αέρα είναι η αναθεώρηση του υπάρχοντος «στάτους», με αντανάκλαση στα υφιστάμενα σύνορα.

Η πορεία των διευθετήσεων στο Αιγαίο, μετά το 1974, καθορίζεται από μια σειρά ελληνοτουρκικές συμφωνίες κορυφής. Πάνω σ’ αυτά τα δεδομένα, που φέρουν διακριτή τη σφραγίδα της ΝΑΤΟικής λυκοσυμμαχίας, αναμένεται να κινηθούν και οι συνομιλίες κατά την προγραμματισμένη για τις 14-15 Μάη επίσκεψη στην Αθήνα του πρωθυπουργού της Τουρκίας Ρ. Ερντογάν. Ανάμεσα σε άλλες, ξεχωρίζουν οι εξής συμφωνίες:

• Το Πρακτικό της Βέρνης (μετά την κρίση με το «Χόρα»), το Νοέμβρη 1976 μεταξύ Κ. Καραμανλή και Σ. Ντεμιρέλ, με το οποίο δεσμεύονταν οι δύο χώρες να μην προβούν σε ενέργειες που θα παρενοχλούσαν τις διαπραγματεύσεις. Ουσιαστικά πάγωσαν έκτοτε οι ενέργειες για έρευνα και εκμετάλλευση τυχόν κοιτασμάτων πετρελαίου πέρα από τα χωρικά ύδατα των 6 μιλίων από τις ηπειρωτικές ακτές.
• Η συμφωνία του Νταβός (μετά την κρίση του 1987 με το «Σισμίκ»), το Φλεβάρη του 1988 μεταξύ Α. Παπανδρέου και Τ. Οζάλ, με την οποία οι δύο χώρες συμφωνούν να περιορίσουν την ερευνητική τους δραστηριότητα για ανεύρεση κοιτασμάτων πετρελαίου στην αιγιαλίτιδα ζώνη τους. Δηλαδή επαναβεβαίωση του πρακτικού της Βέρνης.
• Η συμφωνία της Μαδρίτης τον Ιούλη του 1997 (μετά την κρίση των Ιμίων το Γενάρη του 1996), μεταξύ Κ. Σημίτη και Σ. Ντεμιρέλ, με την οποία η Ελλάδα αναγνωρίζει «τα ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα της Τουρκίας» στο Αιγαίο και δεσμεύεται να μην προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες, όπως θα μπορούσε να θεωρηθεί η άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων (έρευνες στην υφαλοκρηπίδα, επέκταση χωρικών υδάτων κλπ.).
• Σε αυτά έρχεται να προστεθεί και το Ελσίνκι, οι αποφάσεις της συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης το Δεκέμβρη του 1999, όπου στα πλαίσια της ενεργοποίησης της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας η Ελλάδα αποδέχθηκε την ύπαρξη προς διευθέτηση «συνοριακών διαφορών».

Κομβικό σημείο η υφαλοκρηπίδα

Κομβικό σημείο για τις ελληνοτουρκικές προστριβές στο Αιγαίο αποτελεί η εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας. Δηλαδή, το δικαίωμα αποκλειστικής εκμετάλλευσης του βυθού και του υπεδάφους του στη θαλάσσια περιοχή πέρα από τα χωρικά ύδατα της κάθε χώρας, που είναι ο βυθός των διεθνών υδάτων.

Για πρώτη φορά τέθηκε θέμα υφαλοκρηπίδας από την Τουρκία την 1η Νοέμβρη 1973, όταν η τουρκική κυβέρνηση δημοσίευσε απόφαση και χάρτη όπου εκχωρούσε το μισό περίπου Βόρειο Αιγαίο (περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας) στην τούρκικη κρατική εταιρεία πετρελαίων για έρευνα και εκμετάλλευση.

Στον πυρήνα της τουρκικής διεκδίκησης επί της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου βρίσκεται ο ισχυρισμός ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και κατά συνέπεια η οριοθέτησή της στο Αιγαίο πρέπει να γίνει με βάση τη μέση γραμμή από βορά προς νότο, μεταξύ τουρκικών παραλίων και των απέναντι παραλίων της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Είναι η γνωστή γραμμή του 25ου Μεσημβρινού, που έχει τεθεί ως όριο των τουρκικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο (υφαλοκρηπίδα, FIR, έρευνα και διάσωση, επιχειρησιακός έλεγχος κλπ.).

Τυχόν υιοθέτηση αυτής της λύσης θα σήμαινε ότι τα ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου θα περιβάλλονται από τουρκική υφαλοκρηπίδα. Δηλαδή, ανάμεσα στα ελληνικά νησιά θα υπάρχουν τουρκικές πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλειά τους και την άμυνα της χώρας, σε συνδυασμό και με τις άλλες τουρκικές διεκδικήσεις (χωρικά ύδατα, εναέριος χώρος, αποστρατιωτικοποίηση νησιών).

Η προσφυγή στη Χάγη

Η Τουρκία προτείνει «πολιτική» λύση, δηλαδή οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας όχι με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, που δίνουν στα νησιά υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη), αλλά με βάση τη διμερή διαπραγμάτευση. Παράλληλα, αφήνει ανοιχτό και το ενδεχόμενο για συνεκμετάλλευση των αμφισβητούμενων περιοχών («γκρίζες ζώνες»), δηλαδή όλων εκείνων των περιοχών όπου υπάρχουν νησιά, νησίδες και βραχονησίδες που δεν αναφέρονται ονομαστικά στις Συνθήκες με τις οποίες μεταβιβάστηκαν στην Ελλάδα από το 1821 και μετά.

Από την ελληνική πλευρά προβάλλεται η θέση ότι το θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο αποτελεί το μόνο ζήτημα προς διευθέτηση και η διαδικασία που προτείνεται είναι η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η υπόθεση της παραπομπής στη Χάγη άνοιξε στις 27 Γενάρη 1975, όταν η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε για πρώτη φορά επίσημα την πρόταση προς την κυβέρνηση της Τουρκίας.

Ωστόσο, το θέμα της υφαλοκρηπίδας σχετίζεται άμεσα με όλο το πλέγμα των ελληνοτουρκικών ζητημάτων στο Αιγαίο και κυρίως με το ζήτημα των χωρικών υδάτων, αλλά και με το μεταγενέστερο θέμα που κατασκεύασε η Τουρκία, αυτό της κυριαρχίας στις «γκρίζες ζώνες». Είναι προφανές ότι η Τουρκία θα διεκδικήσει για τις περιοχές που θα χαρακτηριστούν ως τουρκική υφαλοκρηπίδα να ασκεί επίσης τον έλεγχο του εναέριου χώρου, την αρμοδιότητα έρευνας και διάσωσης, αλλά και τον επιχειρησιακό έλεγχο, αφού θα επικαλείται την προστασία και την ασφάλεια των «ζωτικών» της συμφερόντων. Ετσι, η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας θα δημιουργήσει νέα σύνορα στο Αιγαίο και θα αλλάξει το σημερινό «στάτους».

Απαραίτητη προϋπόθεση για την προσφυγή στη Χάγη είναι να συμφωνήσουν οι δύο χώρες για το ποια θέματα θα παραπέμψουν και να δεσμευτούν εκ των προτέρων ότι είναι αποδεκτή η όποια κρίση του Δικαστηρίου. Αυτό είναι το λεγόμενο «συνυποσχετικό».

Ουσιαστικά, η υπογραφή του συνυποσχετικού σημαίνει εκ των προτέρων κλείσιμο του θέματος του πλάτους των ελληνικών χωρικών υδάτων. Δηλαδή, ή επέκτασή τους στα 12 μίλια ή δέσμευση για παραμονή τους στα 6 μίλια ή διμερής διαπραγμάτευση Ελλάδας – Τουρκίας για επιλεκτική επέκταση κατά περιοχή, με τη σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας.

Συνυποσχετικό σημαίνει ακόμα «κλείσιμο» με τον ένα ή τον άλλο τρόπο του θέματος των «γκρίζων ζωνών». Δηλαδή, συμφωνία όχι μόνο επί της διαδικασίας, αλλά και επί της ουσίας που αγγίζει τον πυρήνα των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Υπό τη σκιά του «κάζους μπέλι»

Αξίζει να αναφέρουμε πως εάν το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων γίνει 12 μίλια από 6 μίλια που είναι τώρα, εκ των πραγμάτων συρρικνώνεται η έκταση των διεθνών χωρικών υδάτων και αντίστοιχα της υφαλοκρηπίδας προς διευθέτηση, γιατί τα ελληνικά χωρικά ύδατα είτε θα καλύψουν – λόγω επέκτασής τους – μεγάλο μέρος των διεθνών υδάτων, ο βυθός των οποίων είναι η υφαλοκρηπίδα, είτε θα «εγκλωβίσουν» ένα άλλο μέρος των διεθνών υδάτων.

Σε αυτό βοηθάει η γεωγραφική διάταξη των ελληνικών νησιών που σχηματίζουν έναν «κλοιό» περιμετρικά του Αιγαίου και απέναντι στα τουρκικά παράλια.

Σε επίπεδο Διεθνούς Δικαίου, το θέμα της υφαλοκρηπίδας αντιμετωπίστηκε αρχικά το 1958 με τη Σύμβαση της Γενεύης και τελικά από το 1982 με τη νέα Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας στο Μοντέγκο Μπέι, που κωδικοποιήθηκε ως Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας το 1994 και επικυρώθηκε από την Ελλάδα το 1995, οπότε και εκδηλώθηκε η τουρκική απειλή περί «κάζους μπέλι» (αιτία πολέμου) αν ασκηθεί το δικαίωμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων.

Ως ανώτατο εύρος της υφαλοκρηπίδας ορίζονται τα 200 μίλια από τα όρια των χωρικών υδάτων, πράγμα που στο Αιγαίο είναι πρακτικά ανεφάρμοστο, αφού δεν το επιτρέπει η περιορισμένη του έκταση και οι αποστάσεις ανάμεσα στις απέναντι ακτές είναι πολύ μικρότερες. Η Τουρκία δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Ετσι το «κάζους μπέλι» παραμένει εν ισχύ. Κάτω από αυτή την απειλή, έρχεται στην Αθήνα σε δύο βδομάδες για να διαπραγματευτεί για το Αιγαίο ο Τούρκος πρωθυπουργός.

 Κυριάκος ΖΗΛΑΚΟΣ

ΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΙΣ ΣΕ ΑΓΑΘΟΝΗΣΙ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΟΝΗΣΙ

εφημ. ΠΑΡΟΝ 

Η μόνιμη, το τελευταίο διάστημα, τουρκική αμφισβήτηση της ελληνικότητας των νήσων Αγαθονήσι και Φαρμακονήσι, καθώς επίσης και των πέριξ αυτών νησίδων και βραχονησίδων, εξυπηρετεί πλείστους τουρκικούς στόχους και συμφέροντα, αλλά δεν είναι κάτι «το καινούργιο».

 Η αμφισβήτηση της ελληνικότητας για το Φαρμακονήσι και το Αγαθονήσι πρωτοεμφανίστηκε στις 29 Ιουλίου 2002, επί κυβερνήσεως Σημίτη.
Την ημερομηνία αυτή –και αφού η Αθήνα στο Ελσίνκι είχε ανάψει το πράσινο φως για τη μετέπειτα ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας στην ΕΕ– δύο οπλισμένα τουρκικά F-16 παραβίασαν την ελληνική κυριαρχία στα νησιά Αγαθονήσι, Αρκούς, Πάτμο, Φούρνους, Άνυδρο, Ψαρά, Αντίψαρα και Πετροκάραβο. Κατά τη διάρκεια αναχαίτισης από δύο ελληνικά F-16 υπήρξαν σκληρές κλειστές αερομαχίες, με το τουρκικό ραντάρ DATCA να καλεί τα ελληνικά F-16 να εγκαταλείψουν την «τουρκική κυριαρχία».
Ωστόσο η ελληνική κυβέρνηση αρκέστηκε σε διαμαρτυρία χωρίς αποτέλεσμα και δεν ζήτησε από τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς την καταδίκη της Τουρκίας.
Η αιτία αυτών των τουρκικών ενεργειών είναι ακόμα πιο παλιά και φαίνεται καθαρά σε δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων από το 1974.
Για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπουλέντ Ετζεβίτ στις 20 Ιουλίου 1974 δήλωνε ότι «…η άμυνα των νησιών του Αιγαίου θα πρέπει να αναληφθεί από κοινού από την Ελλάδα και την Τουρκία ως συμμάχους μέσα στο ΝΑΤΟ…». Και λίγο αργότερα, το 1975, ο πρωθυπουργός Ιρμάκ δήλωνε ότι «η υφαλοκρηπίδα της Μικράς Ασίας εκτείνεται μέχρι το μέσον του Αιγαίου…».
Σήμερα η Άγκυρα γνωρίζει, έπειτα από μελέτες και έρευνες ειδικών επιστημονικών εταιρειών και σύμφωνα με τον τουρκικό χάρτη του 2009, που αποκαλύπτει σήμερα το «Π», ότι στην περιοχή αυτή και γενικότερα ανατολικά του 25ου μεσημβρινού υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου.
Αυτά προσπαθεί να διεκδικήσει η Άγκυρα με την έννοια της υφαλοκρηπίδας, επιδιώκοντας να επιβάλει στην Ελλάδα τις απόψεις της με αυθαιρεσίες και με τη δημιουργία τετελεσμένων και όχι με βάση τη διεθνή νομιμότητα, όπως αυτή υπαγορεύεται από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας 1992, αλλά και από τη Σύμβαση της Γενεύης 1958, τις οποίες η Άγκυρα έχει καταψηφίσει.
Οι σταδιακά αυξανόμενες τουρκικές προκλήσεις στην περιοχή των δύο αυτών ελληνικών νησιών, και κυρίως από το 2002 και μεταγενέστερα, αποσκοπούν στην απόκτηση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στην υφαλοκρηπίδα δυτικά από τα ελληνικά αυτά νησιά.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η οποία ενισχύεται από την αδράνεια της ελληνικής κυβέρνησης, θα παραχωρηθούν κυριαρχικά δικαιώματα στην Τουρκία πάνω στην υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου.
Έτσι τα υπό ελληνική κυριαρχία νησιωτικά εδάφη θα βρεθούν αυτόματα πάνω στην υφαλοκρηπίδα ξένου κράτους, θα απομονωθούν και θα μεταβληθούν σε κλειστά εδάφη και θα περιέλθουν υπό ασφυκτικό τουρκικό έλεγχο.
Και τούτο γιατί τα δικαιώματα που θα αναγνωριστούν στην οικονομική ζώνη θα είναι αποκλειστικά στην πρώτη φάση, με προοπτική έπειτα από μια de facto διαδικασία να ταυτιστούν με την τουρκική κυριαρχία, η οποία θα διασπάσει την ελληνική
εδαφική κυριαρχία και θα προκαλέσει τον οικονομικό μαρασμό στον πληθυσμό των ελληνικών νησιών.
Η αδράνεια των ελληνικών κυβερνήσεων, η μετάθεση επίλυσης του προβλήματος για άλλους και για αργότερα, εκλαμβάνονται από την Άγκυρα ως νομικές, επιχειρησιακές και πολιτικές παραχωρήσεις προς αυτήν, με αποτέλεσμα να επανέρχεται κάθε φορά με νέες διεκδικήσεις.
Τα Ύμια, οι «γκρίζες ζώνες», ο τουρκικός νόμος 24611/2001, με τον οποίο η Άγκυρα ενέταξε το μισό Αιγαίο και τη μισή Κύπρο κάτω από τον έλεγχό της, η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στο Φαρμακονήσι και το Αγαθονήσι, είναι ο μακρύς κατάλογος των τουρκικών διεκδικήσεων. Οι ελληνικές κυβερνήσεις κατ’ εξακολούθηση υιοθετούν μόνον αμυντική στάση, κατά κανόνα με διαβήματα προς την Άγκυρα για να… ενημερωθεί για όσα  πράττει, και δεν αξιοποιούν τα «όπλα» που διαθέτουν στον διπλωματικό τομέα, με βάση τα δικαιώματα που αντλούν από τους διεθνείς οργανισμούς.
Το πρόβλημα με την Τουρκία δεν αντιμετωπίζεται με την έκδοση διπλωματικών «διαμαρτυριών» και «διαβημάτων» που καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων.
Και τα «όπλα» αυτά υπάρχουν:
Από το 1947 το ελληνικό Κοινοβούλιο αποδέχθηκε με τον νόμο 211/47 τη Σύμβαση του Σικάγου 1944 (γνωστή ως ICAO: Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας) που αποτελεί τους κανόνες πτήσεων για όλα τα αεροπορικά μέσα, τόσο τα πολιτικά όσο και τα στρατιωτικά, και ανέθεσε στην ΥΠΑ τον έλεγχο της εφαρμογής τους.
Μεταξύ των άλλων η σύμβαση (ICAO) προβλέπει αναχαιτίσεις για σκοπούς εθνικής ασφάλειας και αποτροπής κάθε είδους ενέργειας που συνιστά εχθρική απειλή, όπως ακριβώς πράττουν σχεδόν καθημερινά τα τουρκικά μαχητικά αεροπλάνα, τα οποία παραβιάζουν την ελληνική κυριαρχία στα ελληνικά νησιά.
Για την εφαρμογή των κανόνων του ICAO η Ελλάδα έχει δαπανήσει για αναχαιτίσεις – αναγνωρίσεις στο FIR Αθηνών πάνω από 2 τρισεκατομμύρια ευρώ σε απόλυτες τιμές από το 1947 και έχουν θυσιαστεί πολλοί έλληνες πιλότοι (Γιαννικάκης, Πετρούτσος, Σαλμάς, Ηλιάκης κ.ά.).
Για τις ενέργειες αυτές των Τούρκων στο Αιγαίο η σύμβαση του ICAO παρέχει στην ΥΠΑ το νόμιμο δικαίωμα να ζητήσει την ενεργοποίηση συγκεκριμένων διατάξεων της σύμβασης και να καταγγείλει την Τουρκία στον ICAO, ώστε να μπει φρένο στις τουρκικές προκλήσεις.
Όμως κάτι τέτοιο δεν το πράττει η ΥΠΑ, με αποτέλεσμα να κορυφώνονται οι τουρκικές προκλήσεις με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα εθνικά και τα οικονομικά μας συμφέροντα.

 

Έτσι η ΥΠΑ γίνεται εκ των πραγμάτων «ο αδύναμος κρίκος» της κυβέρνησης για τις διεκδικήσεις της Άγκυρας στο Αιγαίο, με αποτέλεσμα να πηγαίνουν στα άχρηστα τα 2 τρισεκατομμύρια του έλληνα φορολογούμενου που έχουν δαπανηθεί για τους κανόνες του ICAO (αναχαιτίσεις) και να ξευτελίζονται οι θυσίες των ελλήνων πιλοτών που έχουν θυσιαστεί για τα ελληνικά δίκαια στο Αιγαίο.
Οι αναχαιτίσεις είναι αναγκαίες, πρέπει όμως να υποστηρίζονται και από τις κατάλληλες πολιτικές, νομικές και διπλωματικές ενέργειες προς τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, γιατί μόνον τότε είναι αποτελεσματικές.
Διαφορετικά εξυπηρετούν άλλες σκοπιμότητες για δήθεν εξοπλιστικά προγράμματα, δίνοντας έτσι πάσα στον τούρκο υπουργό Επικρατείας κ. Μπαγίς να επιμένει στη μείωση των εξοπλισμών και από τις δύο μεριές του Αιγαίου, λες και η Ελλάδα έχει διεκδικήσεις και προκαλεί την Τουρκία…

«A much better line than we thought we might get»

Ευχαριστώ τους κκ Καρυώτη και Ευρυβιάδη, (ο πρώτος επισήμανε την παρακάτω συνέντευξη και ο δεύτερος την προώθησε).

de Crina Boros HotNews.ro

Marţi, 16 martie 2010, 13:17

James Crawford

Foto: HotNews.ro

Professor James Crawford has been awarded a Romanian national order as “Knight” last year for helping Romania to win the trial addressing the Black Sea maritime border with Ukraine in Hague. Originally from Australia, he teaches International Law at Cambridge University and he’s a member of the English and Australian Bars. Professor Crawford recently had the time to tell us about the trial and about the role he played.

R: You contributed to Romania’s verdict in Hague. What was your role in the trial?
James Crawford: I was one of the five  external lawyers working for Romania. The other three included one from Paris, one from Oxford and French and English juniors. It seems like a large number but obviously it was a very sensitive case and an important case for Romania. I worked on the case since 1999. So it’s been quite a long period as well. I’m a professor of International Law at Cambridge and also a member of the English and Australian Bars. I advise governments on a range of issues, including law of sea issues in regards delimitation and fisheries. The Government asked me if I could help them. It is a specialised professional relationship in that you are working directly with the people in Government, not through the intermediation of solicitors.

The Government decided at an early stage that it would run the case itself with the assistance of counsel and they appointed a fairly small in-house team – about six people – and they maintained the consistency of that team throughout the 10 years that it took, from the time in 1999 when the Government came to the conclusion that the negotiations had no prospect of success, till’ 2009 when we got the decision of the Court. This was important because the in-house people, the agent, the co-agent and the other younger lawyers knew what they were doing throughout and developed a familiarity with the issues which helped enormously.

«To put it crudely, the court traded the Serpent’s island for Sulina dyke»
R: Which were, in your opinion, the key moments of the trial?
J. Crawford: The actual court cases are nothing like the trials you see on television. You can occasionally see things on television from international trials, but it all looks like it’s happening very slowly and most of the key developments occur behind the scenes, in particular in the deliberations of the court, which of course are secret.

The key issues in the case were, simplifying matters greatly, the following. The first aspect is that in the Black Sea Ukraine has much longer coastline than Romania does, because of the Crimean peninsula in particular. And the Ukrainian coastlines are deeply indented, which greatly increases the length of the coastline. Now, one criterion taken into account in maritime delimitation is coastal length, because every seacoast is entitled in principle to maritime zones – territorial sea and economic zone. So the theory has gone that if you have more coast, you get more zones. And that had the potential consequence of squeezing Romania entirely out, especially in the Northern part of the Romanian coast. So there was the important question of which coastal length would be taken into account.

The second problem coming up to the trial, which is a problem we always knew about, was Serpants Island, a very small island which used to belong to Romania. It was removed from Romanian control in a process which doesn’t bear much examination after the Paris Peace Treaty. It wasn’t removed from Romanian control by the Paris Peace Treaty, but by a bi-lateral agreement with the Soviet Union in 1948.

The problem when you have a coastline and an island off-shore fairly close to the coastline, in this case 23 miles away, if you give the island the same effect as the coast, it pushes the boundary off where it would otherwise be. It acts like a blocker. In the Ukrainian case, it was the combination of their coastline and the existence of this tiny island off-shore which threatened to push the whole of the Romanian maritime boundary well to the south.

So the crucial things that we had to do was to show first of all that some of the Ukrainian coast was irrelevant to our purposes, which we did to a certain extent. And secondly, to show that you had to draw the line, taking no account of the Serpents Island, which we did in the end completely successfully. What the court did was to draw a mainland coast equidistance line, which goes around Serpent’s Island on a 12-mile arc. That had already been agreed way back in 1949. And then the Court went on to discount the Sulina dyke, which is Romanian feature, which sticks out into the sea and had the effect of pushing the line in the other direction. To put it crudely, the Court traded Serpent’s Island for Sulina dyke.

That led to a line somewhat more to the south than the strict equidistance line would have been if you could have drawn that from the end of Sulina dyke. But not very far. It meant that essentially, Romania has the entire economic zone of its coasts in a forward projection up to the medium line with the Crimea. That is, in fact, a much better line than we thought we might get. And it reflected that 80% of the overlapping claims. If you take the two claims of the parties and take the zones that overlapped, Romania won 80% of that area. In maritime trials, that is a good win.

«The Court was unanimous and this is unusual in maritime limitations»
R: Why did you think that Romania would get less?
J. Crawford: Well, I was worried about coastal length. A particular worry was the south-facing coast of Ukraine. You could treat that western part of that part of the Black Sea and Ukraine did treat the Western part of the Black Sea as the sort of Ukrainian lake, because of its control of Crimea. And I was worried that the projection from the North, which coasts project 200 miles of economic zone, would have the effect of pushing us to the South.

And it was also the concern that the Court might say that the Serpent’s Island should be given some effect. Serpent’s Island is small, but it is there. When islands are given effect in maritime delimitation it is not uncommon to give them half-effect, which means that you draw a line giving then full effect and a line giving them zero effect and then split the difference. And I thought there was a risk that the court might say that taking into the account the coastal length, it was equitable to give Serpent’s Island half-effect. In fact, they gave it zero effect, but recovered some of the consequences of that for Ukraine by discounting Sulina dyke, which I think was fair.

What has to be emphasised is that the Court was unanimous and this is unusual in maritime delimitation. So we managed to get a judgment which satisfied the entire Court and nonetheless won the case. Quite often there is the fear that the Court would be unanimous, but at your expense. In other case, it would give you less than you’re entitled to in order to produce a substantial majority. But in President Higgins’ last case this did not happen.

«Ukraine was obviously interested in integration with Europe»
R: Why do you think that Ukraine went along with the verdict? They tried to compromise with Romania for so many years and it didn’t work out. Why now?
J. Crawford: The case was referred to the court with the agreement of Ukraine. And we’ve had 23 rounds of negotiations, which achieved nothing. Ukraine was obviously interested in integration with Europe, so it couldn’t be seen to simply rejecting the judgment of the court. The normal pattern is that if parties agree to go to the Court, they accept the result. And it’s easier for Ukraine to accept the result coming from an outside party than to make a compromise itself. From a political point of view, you can always blame the outside party. The area that I understand to be particularly prospective is the area East of Serpents Island where Ukraine got some, we got some. So they still got prospective areas in the Black Sea. We will see what happens.

R: Both Romania and Ukraine started to give away territories in the Black Sea to foreign companies before the verdict was ruled out. Can this be done legally?
J. Crawford: Well, obviously a company which accepts the concession from a Government in respect of a disputed area of a continental shelf or economic zone takes the risk that the government doesn’t own that, doesn’t have the right to give it away. Now that we have a line in the sea, that the Court has told us exactly where the boundary is, it will be for governments to modify those concessions, so that each of the companies stay on the right side of the line. I don’t know to which extent these concessions are continuing. Some of them are rather old, some of them are more recent. But that will have a corresponding effect for the companies.

R: How did you work with the Romanian team? Did you have to work long hours?
J. Crawford: I tend to go to bed early and get up early. One of my colleagues in the team goes to bed late and wakes up late. So between us, we were working 24 hours. One of us was always working. He does the night shift and I do the early morning shift. So he gives me his takes at the end of the day and I make comments on them while he’s asleep. It’s very efficient.

It’s very hard work. The Romanian team, including the cartographic expert, worked very hard and very well. It showed the wisdom of keeping the team together during the years of getting ready for the court case.

We also had to present the Romanian position as to the history of the dispute. It went back to this very controversial transaction of 1948, although that’s strictly irrelevant because Romania accepted Ukraine’s sovereignty over the Serpents Island in 1997 in a bi-lateral agreement. So it wasn’t anymore relevant strictly speaking. Nonetheless, the government’s position was that the court had to be told how this issue arose. And there were a series of agreements between the Soviet Union and Romania after 1948. It started with 1949, which drew a line around Serpents Island – a 12-mile line. And one of our arguments was that the line was an all-purpose maritime boundary; the Court didn’t accept that, but it produced a result which was nearly the same as if it had been, so I didn’t mind losing that argument.

The court said the 1949 Agreement wasn’t clear enough. It was expressed only as a territorial sea boundary not as an exclusive economic zone boundary. And the exclusive economic zone boundary developed later. It wasn’t really an existence in 1949, so the parties couldn’t have agreed in 1949 what the boundary would be. I think that’s correct.

Το μοίρασμα του Αιγαίου πάει να επιβάλει ντε φάκτο η Άγκυρα, με τις συνεχείς παραβιάσεις και τις αβλαβείς διελεύσεις

 (εφημ. Παρόν 28/3/10)

 

Το μοίρασμα αλλά και τη συνδιαχείριση – συνεκμετάλλευση του Αιγαίου προσπαθούν να επιβάλουν με κάθε τρόπο οι Τούρκοι, ποντάροντας και στη ΝΑΤΟϊκή ανοχή. Την ώρα που στην Τουρκία υπάρχει μια οξύτατη και σχεδόν «εμφυλιοπολεμική» αντιπαράθεση μεταξύ Ερντογάν και στρατιωτικών (με νικητή σε όλους τους γύρους μέχρι τώρα τον Ερντογάν) και η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη μιας οικονομικής κρίσης που της έχει ανοίξει πολλές πληγές, η τουρκική πλευρά δημιουργεί τις συνθήκες, με μια διαρκώς κλιμακούμενη ένταση, ακόμα και για θερμό επεισόδιο στην περιοχή. Αυτά που συμβαίνουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα στη θάλασσα (ακόμα και με νηοψίες) αλλά και στον αέρα (με αναχαιτίσεις ελικοπτέρων της FRONTEX) του Αιγαίου δημιουργούν κλίμα έντονης ανησυχίας και προβληματισμού στην Αθήνα, καθώς έμπειροι διπλωμάτες και στρατιωτικοί φοβούνται για τα χειρότερα. Μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα οι Τούρκοι προχώρησαν σε όλες τις δυνατές προκλήσεις, με σημαντικότερη και πλέον ανησυχητική την παραβίαση των κανόνων αβλαβούς διέλευσης στο Αιγαίο και την πραγματοποίηση φάσης νηοψίας από την τουρκική κορβέτα «Bafra» σε ελληνικό εμπορικό πλοίο στην περιοχή των Κυκλάδων. Η ελληνική κυβέρνηση, αν και στην αρχή αντέδρασε στοιχειωδώς παγώνοντας τις προγραμματισμένες επισκέψεις στην Τουρκία του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μ. Χρυσοχοΐδη (για την Παρασκευή 26 Μαρτίου) και του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Δημήτρη Δρούτσα (για τις 31 Μαρτίου), στη συνέχεια «ανέκρουσε πρύμναν» και έκανε «γαργάρα» το όλο θέμα και με τον ισχυρισμό ότι μπερδεύτηκαν τα σήματα (αναφορικά με τη νηοψία) αλλά και με το ότι φαίνεται να επαναεπικαιροποιήθηκε η ημερομηνία της επίσκεψης του κ. Ερντογάν στην Αθήνα ύστερα από ένα μεταμεσονύχτιο παρασκήνιο στις Βρυξέλλες (βλέπε διπλανή στήλη). Το όλο σκηνικό που τείνει να διαμορφωθεί τα τελευταία εικοσιτετράωρα έρχεται την ώρα που αυξάνονται οι έξωθεν «υποδείξεις» και «πιέσεις» προς την Αθήνα με στόχο να αναγκαστεί η ελληνική πλευρά να εκχωρήσει τουλάχιστον τον επιχειρησιακό έλεγχο του μισού Αιγαίου στην Τουρκία. Είναι άλλωστε γνωστές οι προκλήσεις της Τουρκίας των τελευταίων ετών και στην περιοχή του Καστελλόριζου, στο οποίο υποτίθεται πως υπάρχουν δυνατότητες άντλησης πετρελαίου και το οποίο επίσης είναι κομβικό σημείο για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Παραβιάζουν τα χωρικά ύδατα και άλλων χωρών οι Τούρκοι και ιδού πως αντιμετωπίζονται (video)

 Με αφορμή τις πρόσφατες συνεχόμενες τουρκικές ναυτικές προκλήσεις στον αργοσαρωνικό και την απορία που αρκετοί εξέφρασαν για το τι θα μπορούσε να πράξει το Πολεμικό Ναυτικό για τη συμμόρφωση των υπερφίαλων τούρκων κυβερνητών των συνολικά 7 πολεμικών πλοίων που αποφάσισαν να διασχίσουν το Στενό του Καφηρέα, θα μπορούσαμε να ανατρέξουμε στο πρόσφατα παρελθόν και να δούμε δύο περιστατικά που σημάδεψαν τις ουκρανο-τουρκικές σχέσεις.

Πιο συγκεκριμένα στα μέσα Ιανουαρίου του 1998, δεκαεπτά τουρκικά αλιευτικά πλοία εντοπίστηκαν από τρία σκάφη της ουκρανικής Ακτοφυλακής να ψαρεύουν στην περιοχή των ρουμανο-ουκρανικων θαλάσσιων συνόρων, εντός της ΑΟΖ της Ουκρανίας.

Παρά τις προειδοποιήσεις των σκαφών της ουκρανικής Ακτοφυλακής, τα τουρκικά αλιευτικά συνέχισαν να μην υπακούν στις υποδείξεις τους, ενώ ξεκίνησαν να εκτελούν επικίνδυνους ελιγμούς. Ως αποτέλεσμα αυτής της στάσης των τουρκικών αλιευτικών, τα σκάφη της ουκρανικής Ακτοφυλακής άνοιξαν προειδοποιητικό πύρ κατά των τουρκικών αλιευτικών με σκοπό να τα αναγκάσουν να σταματήσουν.

Την ίδια στιγμή ένα από τα τουρκικά αλιευτικά κατά τη διάρκεια επικίνδυνων  χτύπησε ένα σκάφος της ουκρανικής Ακτοφυλακής που βρισκόταν κοντά του. Αποτέλεσμα αυτών των επικίνδυνων «παιχνιδιών» ήταν ο θάνατος δύο τούρκων ψαράδων οι οποίοι έπεσαν στην θάλασσα από το σκάφος, ενώ επτά ακόμη ψαράδες διεσώθησαν αργότερα από την ουκρανική Ακτοφυλακή.

Ο Τούρκος Πρέσβης στην Ουκρανία Alp Karaosmanoglu αναγνώρισε ότι τα τουρκικά σκάφη ψάρευαν εντός της ουκρανικής ΑΟΖ, αλλά όπως δήλωσε η χρήση βίας για κάτι τέτοιο ήταν υπερβολική και μη αποδεκτή. Ακολούθησε νότα διαμαρτυρίας στο ουκρανικό ΥΠΕΞ στην οποία ανέφερε ότι «η Τουρκία θα διατηρήσει το δικαίωμα να διεκδικήσει αποζημιώσεις για την απώλεια ζωών και υλικού».

Δύο χρόνια αργότερα η σύγκρουση της ουκρανικής Ακτοφυλακής και των Τούρκων ψαράδων έλαβε νέες, πιο δραματικές διαστάσεις αυτή τη φορά, αφού στις 22 Μαρτίου 2000, σε παρόμοια αντιπαράθεση μεταξύ των Τούρκων ψαράδων και της ουκρανικής Ακτοφυλακής, ένα σκάφος της τελευταίας άνοιξε πυρ κατά τεσσάρων τουρκικών αλιευτικών, βυθίζοντας ένα από αυτά και συλλαμβάνοντας τα πληρώματα τους.

Τα τουρκικά αλιευτικά ψάρευαν εντός των χωρικών υδάτων της Ουκρανίας κοντά στη νήσο Zmiiny (ή αλλιώς νήσος των Φιδιών) 410 χλμ από την πλησιέστερη τουρκική ακτή και μόλις 36 χλμ από τις ακτές της Ουκρανίας, με αποτέλεσμα η ουκρανική Ακτοφυλακή να αναγκαστεί να τους ζητήσει να απομακρυνθούν. Τα τουρκικά πλοία δεν απεχώρησαν και ακολούθησε καταδίωξη, η οποία συνοδεύτηκε από ρίψη φωτοβολίδων και τελικά χρήση αληθινών πυρών.

Αποτέλεσμα της χρήσης αληθινών πυρομαχικών ήταν η βύθιση ενός από των αλιευτικών, ο θάνατος ενός Τούρκου ψαρά και ο τραυματισμός ενός ακόμα. Τα πληρώματα των τουρκικών αλιευτικών συνελήφθηκαν από την ουκρανική Ακτοφυλακή και μεταφέρθηκαν στην Ουκρανία για τα περαιτέρω. Σύμφωνα με αναφορές της ουκρανικής Ακτοφυλακής από τον Φεβρουάριο του 2000 μέχρι και τον Μάρτιο του 2000 εκατόν πενήντα τουρκικά αλιευτικά είχαν εισέλθει παράνομα στα ουκρανικά ύδατα.

Το συμπέρασμα είναι ένα και απλό. Η τότε ουκρανική κυβέρνηση δεν φοβήθηκε να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα παρά το γεγονός ότι χώρα αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά και πολιτικά προβλήματα. Οι Ουκρανοί απέδειξαν ότι έχουν κράτος και δεν φοβήθηκαν να εφαρμόσουν το Διεθνές Δίκαιο, έδειξαν αποφασιστικότητα αφού είχαν το δίκιο με το μέρος τους. Αναμφίβολα η χρήση βίας θα πρέπει να είναι η τελευταία επιλογή για μία χώρα. Όμως κάποιες φορές αν δεν υπάρξει αντίδραση το αποτέλεσμα που θα ακολουθήσει μπορεί να είναι χειρότερο από αυτό που προσπαθούμε να πετύχουμε με την αποφυγή της χρήσης βίας.   
 
Όσον αφορά τα παραπάνω γεγονότα για του λόγου το αληθές ακολουθεί το video από τη τελευταία ουκρανο-τουρκική  θαλάσσια αντιπαράθεση.

http://www.youtube.com/watch?v=d4QIOejVbos&feature=player_embedded (video)

δημοσιεύτηκε στο defencenet.gr

 

Βραχονησίδες Καλόγεροι : To «κλειδί» του Κεντρικού Αιγαίου

Καλόγεροι : Μικρή έκταση, τεράστια εθνική σημασία.

Βραχονησίδες. Αιγαίο. Μοιραία, με αυτές τις δυο λέξεις το μυαλό ταξιδεύει αυτομάτως στα διάσημα πλεόν Ίμια τα οποία ταυτίστηκαν με την λέξη βραχονησίδα (και με το ταπεινωτικό «ευχαριστώ»..) στην συνείδηση των περισσοτέρων Ελλήνων. Μικροσκοπικές νησίδες στην μέση του πουθενά, συνήθως γίνονται το αντικείμενο της προσοχής μας μετά από κάποια κρίση ή κάποιο περιστατικό με τους αρπακτικούς γείτονες. Πολλοί από αυτούς τους βράχους αποτελούν σημεία τεράστιας εθνικής σημασίας αντιστρόφως ανάλογης με μέγεθος τους. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αποτελούν οι Καλόγεροι, φυτεμένοι όχι σε κάποια εσχατιά του αρχιπελάγους, αλλά ακριβώς στο κέντρο του.

Το μικρό αυτό δίδυμο αποτελείται από τον Μεγάλο Καλόγερο, ένα βράχο ύψος 36 μέτρων και εμβαδού 6 στρεμμάτων και τον Μικρό Καλόγερο 1400 μέτρα βορειοανατολικά του πρώτου, με ύψος 1 μέτρο και αβαθή τα οποία εκτείνονται μερικές δεκάδες μέτρα νότια. Οι βραχονησίδες δεσπόζουν του Κεντρικού Αιγαίου πελάγους απέχοντας 27 μίλια από την Χίο (ανατολικά) και 23 μίλια από την Άνδρο (δυτικά)

Χάρτης του Κεντρικού Αιγαίου : στο κέντρο ακριβώς διακρίνουμε το όνομα «Καλόγεροι». Με γαλάζιο χρώμα τα χωρικά ύδατα των 6nm

Ο πρώτος φάρος τοποθετήθηκε στον μεγάλο Καλόγερο το 1920, λόγω του κινδύνου που αντιπροσώπευαν τα απότομα βράχια στα παραπλέοντα σκάφη. Αργότερα κατασκευάστηκε μικρό κατάλυμα το οποίο για μια περίοδο κατοικείτο καθώς σύμφωνα με τα νησιολόγιά του Γ. Κ. Γιαγκάκη ,«Κατά την απογραφή πληθυσμού της 16ης Οκτωβρίου 1940 ο μεγάλος Καλόγερος φέρεται να κατοικείται από 6 κατοίκους», «άνδρες, μάλλον του Πολεμικού Ναυτικού που επιτηρούσαν το Θαλάσσιο χώρο εν όψει Ιταλικής επίθεσης». Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο οι Γερμανοί κατασκεύασαν δεξαμενές νερού και πυρομαχικών οι οποίες είναι εμφανείς μέχρι και στις μέρες μας. Την στρατιωτική χρήση της βραχονησίδας μαρτυρούν τα εκατοντάδες διάσπαρτα βλήματα και κάλυκες που είναι συναντά κανείς σε ολόκληρη την έκταση του βράχου.

Σήμερα ο Καλόγερος φιλοξενεί μικρό φάρο ο συντηρείται τακτικά από την Υπηρεσία Φάρων του ΠΝ. Μάλιστα τον Νοέμβρη του 2006 έπεσε θύμα..κλοπής αφού άγνωστοι αφαίρεσαν τις μπαταρίες και άλλα κινητά στοιχεία του..

Χαλάσματα επι της βραχονησίδας. Σε πρώτο πλάνο ο ενοχλητικός ηλιακός συλλέκτης..(φωτ Γιώργος Μισετζής)

Τα..επινίκεια της Μαδρίτης

Είμαστε στο 1998, δύο μόλις χρόνια από την κρίση των Ιμίων με την οποία η Άγκυρα αποφάσισε να φέρει στο προσκήνιο την θεωρία των γκρίζων ζωνών, το νέο όχημα της επεκτατικής της πολιτικής της στο Αιγαίο. Η ελληνική πολιτική ηγεσία ταπεινωμένη από το χαστούκι των Ιμίων κάνωντας πράξη την υπερήφανη πολιτική της εξημέρωσης του θηρίου, σύρεται στην Μαδρίτη (1997) όπου υπογράφει την ομώνυμη κατάπτυστη συμφωνία που αναγνωρίζει πλέον και επίσημα «νόμιμα και ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο».

Ο φάρος και οι αποθήκες νερού και πυρομαχικών επι της βραχονησίδας. (φωτ Γιώργος Μισετζής)

 

2 Ιανουαρίου 1998 : Ευέλικτη Πένσα στο Αιγαίο

Στις αρχές Ιανουαρίου 1998 λίγους μήνες μετά από την Μαδρίτη, τα πρώτα αποτελέσματα του τραγικού αυτού λάθους μας χτυπούν την πόρτα.. Με πρόσχημα την μεγάλη ετήσια αεροναυτική άσκηση Ευέλικτη Πένσα των Τούρκων η Άγκυρα ανακοινώνει την δέσμευση μεγάλων περιοχών στο Αιγαίο, μία εκ των οποίων περιλαμβάνει και εθνικό έδαφος! και πιο συγκεκριμένα τις βραχονησίδες Καλόγεροι..Η Αθήνα απαντάει με ένα απο τα συνηθισμένα νερόβραστα διπλωματικά διαβήματα, στο οποίο δίνει πάτημα για μια πρωτοφανής σειρά ανακοινώσεων απο το τουρκικό ΥΠΕΞ, το οποίο αρχικά μέσω του εκπροσώπου του αμφισβήτισε το εύρος του Εθνικού εναερίου χώρου.

Η άσκηση ξεκινά στις 2 Ιανουαρίου 1998 με δεκάδες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και με φραστική επιθετικότητα, καθώς Άγκυρα χρησιμοποιεί όλα τα διαθέσιμα μέσα για την αμφισβήτιση, κατα την πρώτη βδομάδα διεξαγωγής της, τόσο του εύρους των 10 ν.μιλίων του εθνικού εναέριου χώρου όσο και την ελληνική κυριαρχία σε μια σειρά απο νησίδες και βραχονησίδες. Μάλιστα έφτασε σε σημείο να παρενοχλήσει με ζεύγος F-16, Ελληνικό ελικόπτερο Chinook το οποίο μετέφερε τον τότε ΥΠΕΘΑ Άκη Τσοχατζόπουλο απο την Χίο στα γειτονικά Ψαρά, στα πλαίσια περιοδείας στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.Tις επόμενες ημέρες τις «σκληρές» ανακοινώσεις του Έλληνα κυβερνητικού εκπροσώπου και τωρινού υπουργού Δ.Ρέππα για «μη ευρωπαική» συμπεριφορά της Τουρκίας ακολουθούν :

1. Eνημερωτικό σημείωμα του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών (7.1.98), με το οποίο η Αγκυρα επαναφέρει το θέμα της συνέχισης του διαλόγου μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων εμπειρογνωμόνων, με την παράκαμψη όμως της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

2. Δήλωση του εκπροσώπου του τουρκικού ΥΠΕΞ Ουτκάν (7.1.98) : «δεν έχουν καμμία νομική ισχύ τα σχέδια της Ελλάδας σε νησίδες και βραχονησίδες, που δεν ανήκουν στην κυριότητά της, με διεθνείς συμβάσεις. Eίναι απαράδεκτο να προσπαθεί η Ελλάδα να αλλάξει το καθεστώς των γεωγραφικών σχηματισμών στο Αιγαίο με τετελεσμένα και μονομερείς ενέργειες. Χρειάζεται να διαπιστωθεί η κυριότητα των γεωγραφικών σχηματισμών, εκτός των παραπάνω, σύμφωνα με τις ισχύουσες διεθνείς συμβάσεις . Τα τελευταία εγχειρήματα έρχονται σε αντίθεση με τη δέσμευση που ανέλαβε η Ελλάδα στη Μαδρίτη για αποφυγή μονομερών ενεργειών στο Αιγαίο»

3. Aνακοίνωσή του τουρκικού ΥΠΕΞ (8.1.98) κατα την οποία ζητείται από την Ελλάδα «να εμποδίσει τις επιθέσεις κατά της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη.

4. Aνακοίνωσή του τουρκικού ΥΠΕΞ (8.1.98) με αφορμή τις δηλώσεις Παγκάλου για το Κουρδικό, σύμφωνα με την οποία: «Η πολιτική καταπίεση που εφαρμόζει εδώ και χρόνια η Ελλάδα εναντίον της τουρκικής κοινότητας στη Δυτική Θράκη, μπορεί να είναι μόνο πηγή ντροπής για μια χώρα που θεωρεί τον εαυτό της πολιτισμένο. Συμβουλεύουμε τον Πάγκαλο που αναφέρθηκε στον Χίτλερ να ξανασκεφτεί το πώς οι ελληνικές αρχές είχαν παραδώσει με ευχαρίστηση(!) τους δεκάδες χιλιάδες Εβραίους που ζούσαν στην Ελλάδα στους στρατιώτες του Χίτλερ στέλνοντάς τους στα στρατόπεδα θανάτου»

Οι αποθήκες, όπως φαίνονται από την κορυφή του βράχου (φωτ Γιώργος Μισετζής)

Στο στόχαστρο οι νησίδες και οι βραχονησίδες του Αιγαίου

Προσπαθώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις των επικίνδυνων ενεργειών της η Άγκυρα ξεκινά εκστρατεία κατασυκοφάντησης της Ελλάδας επιρρίπτοντας την ευθύνη για την ένταση στην Ελληνική πλευρά . Χαρακτηριστικό είναι δημοσίευμα της Τζουμχουριέτ (6.1.98) στο οποίο η ευθύνη για την ένταση αποδίδεται στον εποικισμό νησίδων από τους Έλληνες.. «η Άγκυρα παρακολουθεί στενά και πολύ προσεκτικά, τις πληροφορίες ότι η Ελλάδα σχεδιάζει, να προχωρήσει σε εποικισμό ερημονησίδων και βραχονησίδων του Αιγαίου». Η εφημερίδα, επικαλούμενη αρμόδιους του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών επισημαίνει: «Η Αθήνα επιδιώκει κάποια νέα προβοκάτσια. Κι αυτό γιατί δεν πρόκειται για μια απλή περίπτωση εγκατάστασης, αλλά για ένα σχέδιο που εντάσσεται στο γενικότερο στόχο της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα και να μετατρέψει το Αιγαίο σε ελληνική λίμνη».

Στις 2/12/98 ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ κ. Ουτκάν, στη διάρκεια της εβδομαδιαίας ενημέρωσης των δημοσιογράφων αμφισβητεί ευθέως την ελληνικότητα των Καλόγερων επαναλαμβάνοντας τις τουρκικές θεωρίες περι εποικισμού βραχονησίδων στο Αιγαίο : «δεν έχουν καμμία νομική ισχύ τα σχέδια της Ελλάδας σε νησίδες και βραχονησίδες, που δεν ανήκουν στην κυριότητά της, με διεθνείς συμβάσεις». Ο Τούρκος εκπρόσωπος αφού υπογράμμισε , την αναγκαιότητα «να διαπιστωθεί η κυριότητα των γεωγραφικών σχηματισμών, εκτός των παραπάνω, σύμφωνα με τις ισχύουσες διεθνείς συμβάσεις» κατάληξε -παλι.-: «Οι τελευταίες ενέργειες έρχονται σε αντίθεση με τη δέσμευση που ανέλαβε η Ελλάδα στη Μαδρίτη για αποφυγή μονομερών ενεργειών στο Αιγαίο»…

Γκραβούρα εποχής απο την βιβλιοθήκη της Χίου. «Calojerο» :Tο κέντρο του Αιγαίου

Η σημασία των Καλόγερων στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας

Στις αρχές του 2000 μετά από πρωτοβουλία του τωρινού πρωθυπουργού Γ.Παπανδρέου ξεκινάνε άτυπες συνομιλίες Ελλάδας-Τουρκίας μεταξύ των ΓΓ των Υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών πρέσβεων Αναστάσιου Σκοπελίτη και Ουγούρ Ζιγιάλ. Τα αποτελέσματα των 34 γύρων μυστικών συνομιλιών για το Αιγαίο δεν δόθηκαν ποτέ στην δημοσιότητα με εξαίρεση ορισμένα στοιχεία που ήρθαν στο φώς το 2006 και τα οποία ουδέποτε διαψεύστηκαν από το ελληνικό ΥΠΕΞ. «Καθημερινή» (Στ. Λυγερός 4-6-2006).

Σύμφωνα με αυτά η γείτονα χώρα κατα την διάρκεια των συνομιλιών ζητούσε η υφαλοκρηπίδα στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο (περιοχή στην οποία πιθανολογείται η ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων πετρελαίου) να μοιραστεί μεταξύ των δύο χωρών ή να αποτελέσει αντικείμενο συνεκμετάλευσης με καθορισμένα ποσοστά. Η περιοχή για την οποία γίνεται λόγος είναι τα διεθνή ύδατα μεταξύ Αγίου Όρους και Σιθωνίας στα βόρεια,την νήσο Σκύρο στα δυτικά, τον Άγιο Ευστράτιο και την Λέσβο στα ανατολικά και την βραχονησίδα Καλόγεροι στα νότια…

Όμως τα κίνητρα της Άγκυρας σαφώς και δεν είναι μόνο οικονομικά καθώς η απόκτηση υφαλοκρηπίδας,αποκλειστικής οικονομικής ζώνης ή ακόμα και εναέριου χώρου αποτελεί πάγιο στόχο για γεωπολιτικούς λόγους. Η απόκτηση τέτοιων ερισμάτων δυτικά των Ελληνικών νήσων του Ανατολικού Αιγαίου θα επέτρεπε τον εγκλωβισμό τους και σε δεύτερο χρόνο την αμφιβήτηση της κυριαρχίας ακόμα και επι των μεγαλύτερων απο αυτών.

Κατά την 27η συνάντηση των γενικών γραμματέων των δύο υπουργείων , την άνοιξη του 2003, οι μυστικές επαφές για την παραπομπή του θέματος στην Χάγη είχαν ολοκληρωθεί και οι δύο πλευρές θα ζητούσαν απο το Διεθνές Δικαστήριο να διευθετήσει γενικά το πρόβλημα της υφαλοκρηπίδας.

Στο σχετικό συνυποσχετικό όμως αναφερόταν ρητά ότι οι δύο πλευρές συναινούσαν να επιλυθούν εκτός απο το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και όλα τα «παρεμπίπτοντα ζητήματα». Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής όταν ο Ελληνας πρέσβης ζήτησε διευκρινίσεις για το ποια είναι αυτά τα παρεπίμπτοντα ζητήματα, ο συνομιλητής του απέφυγε να τα κατονομάσει, δηλώνοντας γενικώς ότι «η Άγκυρα θα έχει το δικαίωμα να θέσει όποιο ζήτημα αυτή νομίζει. Και βεβαίως το Δικαστήριο θα κρίνει εάν αυτά που θα τεθούν από την τουρκική πλευρά είναι ή όχι παρεμπίπτοντα . Ακόμα και αν το Δικαστήριο τα κρίνει μη-παρεπίμπτοντα και δεν γνωμοδοτήσει, η Άγκυρα θα διατηρήσει ακέραιες τις θέσεις της επι αυτών»….

 

Ο αρχιτέκτονας των μυστικών συνομιλιών ,Γ.Παπανδρέου

Οι διερευνητικές επαφές τελικά δεν κατέληξαν σε συμφωνία και σταμάτησαν αιφνιδιστικά το 2003 . Ο τότε ΥΠΕΞ κ. Παπανδρέου απέδωσε το γεγονός ότι δεν προχώρησε η συμφωνία στο ότι ο ίδιος και ο τότε πρωθυπουργός κ. Κ. Σημίτης έκριναν τον Δεκέμβριο του 2003 ότι λόγω της προεκλογικής περιόδου ο κ. Κ. Καραμανλής δεν θα την αποδεχόταν (λινκ). Βεβαίως σημαντικό ρόλο έπαιξε και η εκτίμηση του Μαξίμου ότι συμφωνία με τους παραπάνω όρους θα συναντούσε σημαντικότατες εσωκομματικές αντιδράσεις.

Το Πίρι Ρέις στους Καλόγερους

Μετά το τέρμα των μυστικών συνομιλιών, η Άγκυρα επέστρεψε στις παλιές καλές δοκιμασμένες μεθόδους για να πιέσει την φοβική ηγεσία των Αθηνών : απειλές χρήσης βίας και λεονταρισμοί. Τον Ιούλιο του ιδίου έτους (2003) το ερευνητικό σκάφος Πιρί Ρέις πραγματοποίησε έρευνες σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο Κεντρικό Αιγαίο προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να εγγράψει αξιώσεις επι αυτής. Στις συγκεκριμένες έρευνες ένα απο τα σημεία στα οποία έδειξε «ιδιαίτερο ενδιαφέρον» η Άγκυρα ήταν οι βραχονησίδες Καλόγεροι. Στις 11 Ιουλίου το πλοίο απέπλευσε απο το λιμάνι του Τσεσμέ και κατευθύνθηκε προς το Κεντρικό Αιγαίο. Φτάνοντας στην περιοχή των Καλόγερων (8 μίλια βόρεια της βραχονησίδας) πραγματοποίησε νυχτερινές έρευνες με την ανοχή της μουδιασμένης Ελληνικής κυβέρνησης..

«Τυχαίες» παραβιάσεις..

Υπο το παραπάνω πρίσμα ίσως θα έπρεπε να συνεκτιμηθούν και οι συνεχόμενες παρενοχλήσεις ελληνικών μέσων ασκούμενων εντός του Πεδίου Βολής Άνδρου LDG-68 , εντός του οποίου βρίσκεται ποιος άλλος; Φυσικά οι βραχονησίδες Καλόγεροι. Μόλις εχθές τουρκικά F-16 παρενόχλησαν Ελληνική φρεγάτα η οποία εκτελούσε πραγματικά πυρά εντός του ΠΒ. Ανάλογες παρενοχλήσεις έλαβαν χώρα και στο παρελθόν , ένεκα της γνωστής προσπάθειας των Τούρκων να καταργήσουν και τα μόνιμα πεδία βολής στο Αιγαίο, τα οποία σκέκονται εμπόδιο στην σταδιακό γκριζάρισμα της περιοχής

Τι μέλλει γενέσθαι;

Μετά απο αυτή την σύντομη αναδρομή στην ιστορία των Καλόγερων μέσα απο τα ελληνoτουρκικά, πιστεύουμε γίνεται σαφές το πόσο μεγάλη σημασία έχουν αυτοί οι μοναχικοί βράχοι για τα Ελληνικά εθνικά συμφέροντα στην περιοχή του Αιγαίου. Υπο το πρίσμα της επανέναρξης μυστικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας παλι με πρωτοβουλία του Γ.Παπανδρέου (το δις εξαμαρτείν ούκ ανδρός σοφού-αλλά αυτό το ξέρουμε ήδη..) η ανάγκη προβολής της στρατηγικής τους αξίας κρίνεται επιτακτικότερη απο ποτέ.

 Δημοσιευμένο στο http://www.enkripto.com/2010/02/to_19.html

Η Τουρκία «χτίζει» θαλάσσια σύνορα με την… Αίγυπτο

H Τουρκία είναι έτοιμη να δημιουργήσει μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στη Μεσόγειο, όπως έκανε και στη Μαύρη Θάλασσα, αγνοώντας τη Διεθνή Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας, προσπαθώντας να επιφέρει ένα προηγούμενο και να αποκόψει την Ελλάδα από την Κύπρο.

Τα τελευταία δύο χρόνια οι Τούρκοι προσπαθούν να δημοσιεύουν, όποτε τους δοθεί η ευκαιρία, έναν εντελώς απαράδεκτο χάρτη χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το Δίκαιο της Θάλασσας.

Οπως φαίνεται από τον χάρτη αυτό, εμφανίζουν την Κύπρο να αποτελείται από δύο κράτη, με την αποκαλούμενη «Νότιο» Κύπρο να έχει μια περιορισμένη ΑΟΖ. Επιπλέον αρνούνται να δώσουν δικαιώματα ΑΟΖ στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα, πετυχαίνοντας έτσι να… αποκτήσουν θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο!

Η τραγωδία έγκειται στο γεγονός ότι έχουν προσεγγίσει τους Αιγυπτίους, που φαίνεται ότι αποδέχονται μια τέτοια οριοθέτηση, που δεν δίνει δικαιώματα ΑΟΖ στα ελληνικά νησιά Καστελόριζο και Στρογγύλη, κι έτσι εμφανιζουν την ΑΟΖ της Αιγύπτου να συνορεύει με την ΑΟΖ της Τουρκίας. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι «καταργούνται» τα θαλάσσια σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Ο χάρτης που δείχνει τι ισχύει σήμερα, παρουσιάζει ξεκάθαρα την οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς το μεγάλο πρόβλημα της Τουρκίας και τον λόγο που δεν επιθυμεί καμία διαπραγμάτευση με την Ελλάδα σχετικά με την οριοθέτηση της ΑΟΖ στο Αιγαίο.

Από τον ίδιο χάρτη διαπιστώνουμε επίσης τη μεγάλη ζημιά που κάνει το Καστελόριζο στην Τουρκία, αγκάθι πραγματικό για τα πονηρά της σχέδια στη Μεσόγειο.

Τέλος, ο χάρτης δείχνει την ΑΟΖ της Κύπρου και της Αιγύπτου, όπου ξεκάθαρα φαίνεται ότι η Τουρκία δεν έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο.

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έκανε ένα τραγικό λάθος όταν αποφάσισε να αρχίσει συνομιλίες με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών των δύο κρατών. Το τραγικό λάθος έγκειται στο γεγονός ότι η Ελλάδα άρχισε τις συνομιλίες της με την Αίγυπτο, χωρίς να πάρει κάποια ρητή και σαφή διαβεβαίωση από αυτήν ότι θα δοθούν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο.

Τώρα που οι συνομιλίες έχουν προχωρήσει φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι δεν θέλουν να δώσουν πλήρη δικαιώματα στο Καστελόριζο και αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα στην ελληνική πλευρά.

Συνομιλίες
Τα πράγματα βέβαια έγιναν χειρότερα όταν οι Αιγύπτιοι ενημέρωσαν την ελληνική πλευρά ότι θα αρχίσουν συνομιλίες για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με τη Τουρκία τη στιγμή που η Αίγυπτος δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη γείτονα χώρα! Η Αίγυπτος θα μπορούσε να διαθέτει θαλάσσια σύνορα με τη Τουρκία μόνο αν δεν αναγνωρισθούν τα δικαιώματα του Καστελόριζου. Ο νοών νοείτω!

Η Αίγυπτος ενημέρωσε την ελληνική πλευρά ότι θα είχε συνομιλίες μαζί της στο Κάιρο, στις 20 Ιουνίου του 2009, και αμέσως μετά, στις 22 Ιουνίου 2009, με την τουρκική πλευρά!

Η Ελλάδα αντί να προβεί σε έντονη διαμαρτυρία γι’ αυτή την αιγυπτιακή θέση, που παραβιάζει ξεκάθαρα το Δίκαιο της Θάλασσας, πήγε στη συνάντηση στις 20 Ιουνίου γνωρίζοντας ότι δυο μέρες αργότερα Αιγύπτιοι και Τούρκοι θα κάθονταν στο ίδιο τραπέζι.

ΤΟΥΡΚΙΑ – ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ ΜΕ ΙΔΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Με ξένα νησιά κοντά στις ακτές τους

Για να καταλάβουμε το πρόβλημα της Τουρκίας πρέπει να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στην ιστορία του Δίκαιου της Θάλασσας. Η Τουρκία και η Βενεζουέλα είναι δύο κράτη που δεν υπέγραψαν τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982 και αρνούνται μέχρι σήμερα να προσχωρήσουν σ’ αυτήν. Το πρόβλημά τους είναι παρόμοιο γιατί και τα δύο κράτη έχουν μπροστά στις ακτές τους νησιά που δεν τους ανήκουν. Η ύπαρξη αυτών των νησιών απέναντι από τις ακτές της Βενεζουέλα, της δίνει μια πολύ περιορισμένη ΑΟΖ. Αυτό ακριβώς είναι και το πρόβλημα της Τουρκίας γατί έχει μια πολύ περιορισμένη ΑΟΖ στο Αιγαίο, μια και απέναντι από τις ακτές της υπάρχουν ελληνικά νησιά που διαθέτουν δική τους ΑΟΖ, όπως ορίζει το άρθρο 121 της Συνθήκης του Δίκαιου της Θάλασσας.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ
Αμεση οριοθέτηση ζώνης μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου

Η σημερινή κυβέρνηση φαίνεται να μην έχει ασχοληθεί καθόλου με το θέμα και δεν έχει αναλάβει καμία πρωτοβουλία ζητώντας δύο απλά πράγματα από του Αιγυπτίους.

Πρώτον, να μη κάνουν κάποια συμφωνία με την Τουρκία και δεύτερον, να κάνουν οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ελλάδα με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, που και αυτοί έχουν υπογράψει.

Πριν από μερικά χρόνια η κυπριακή πλευρά προσέγγισε την ελληνική κυβέρνηση και της ζήτησε να προχωρήσουν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ των δύο κρατών, αλλά δυστυχώς η Ελλάδα δεν άδραξε μια τόσο μεγάλη ευκαιρία που θα δημιουργούσε κι ένα προηγούμενο για το Καστελόριζο, αλλά και θα δημιουργούσε μόνιμα θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο!

Η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ με αυτή της Κύπρου δεν αποτελεί μόνο πράξη δειλίας, αλλά και μεγάλης απερισκεψίας.

Εύχεται κανείς η νέα κυβέρνηση, του ΠΑΣΟΚ, να διορθώσει σύντομα αυτό το λάθος και ταυτόχρονα να ζητήσει την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) γι’ αυτή την οριοθέτηση δύο κρατών-μελών της.

Η ΕΕ πρέπει επιτέλους να προστατέψει τα συμφέροντά της στην περιοχή, γιατί μια οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στην Αίγυπτο και την Τουρκία μειώνει το μέγεθος της ΑΟΖ της ΕΕ στη Μεσόγειο.

Εάν η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν πραγματοποιήσει άμεσα οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο, ώστε να προκαταλάβει την παράνομη Τουρκική ΑΟΖ στη Μεσόγειο, τότε η Ελλάδα θα υποστεί μια μεγάλη ήττα.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ Κ. ΚΑΡΥΩΤΗΣ
O Θ. Κ. Καρυώτης είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στις ΗΠΑ και μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας
ΕΘΝΟΣ

Νέες τουρκικές ΝΟΤΑΜ για Καστελλόριζο – Επανέρχονται με ασκήσεις μετά πυρών!

Nέα προκλητική τουρκική ΝΟΤΑΜ για ασκήσεις με χρήση πυρών μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου, εντός του FIR Αθηνών στις αρχές Δεκεμβρίου. Η ιδιαιτερότητα: Δεσμεύουν σχεδόν την διπλάσια περιοχή για βολές από αυτές που είχαν δεσμεύσει στις προηγούμενες περιπτώσεις. Και πάλι δεν αναγνωρίζουν όρια FIR μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου και αυτή την φορά «κόβουν» την περιοχή στα δύο με χρήση πυρών και όχι για αποστολές έρευνας-διάσωσης, όπως την προηγούμενη φορά.

Η ΝΟΤΑΜ που απέστειλαν αναφέρει ως «τουρκικής αρμοδιότητας» την συγκεκριμένη περιοχή και όλα αυτά βέβαια μόνο τυχαία δεν γίνονται. Υπάρχει ένα συντονισμένο σχέδιο για «απομόνωση» του Καστελλόριζου και να μην λαμβάνεται υπ’όψιν η υφαλοκρηπίδα του νησιού.

Μόλις χθες ο υπουργό Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Βενιζέλος στην ενημέρωση της Διαρκούς Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Καστελλόριζο και την σημασία που έχει το νησί, καθώς έτσι εφάπτεται η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη Ελλάδας και Κύπρου.

Υφαλοκρηπίδα, FIR και ΑΟΖ είναι αυτά που θέλει να «σπάσει» η Άγκυρα με την τακτική της μη αναγνώρισης των ορίων του FIR μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου.

Χθες εκδόθηκε άλλη μία ΝΟΤΑΜ για άσκηση που ολοκληρώθηκε το μεσημέρι από την πλευρά της Άγκυρας με την οποία απορρίπτει την ελληνική θέση περί FIR:

A3718/09 (Issued for LTBB LGGG) – NAVIGATIONAL WARNING TO ALL CONCERNED:
REF (A) TURKISH MESSAGE 201240 LTAAYEYX
REF (B) GREEK MESSAGE 231207 LGACYAYC
THE VIEWS EXPRESSED IN TURKISH MESSAGE IN REF (A) REMAIN UNCHANGED
AND THE MESSAGE IN REF (A) IS VALID AND EFFECTIVE. THE GREEK MESSAGE
IN REF (B) IS NULL AND VOID.
TURKEY ALSO WOULD LIKE TO EMPHASIZE THAT NO FURTHER EXPLANATION WILL
BE GIVEN TO ANY OBJECTION RAISED TO TURKISH NOTAM IN REF (A). SFC – FL100, 25
NOV 13:10 2009 UNTIL 25 NOV 22:00 2009. CREATED: 25 NOV 13:25 2009

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Στρατηγική συμμαχία Ελλάδας-Ισραήλ: Ιστορικό διμερών σχέσεων και προοπτικές συνεργασίας

Οι σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ χαρακτηρίζονται από αμοιβαία καχυποψία και πολλές φορές είχαν κατατείνει σε εχθρότητα και υψηλών τόνων διπλωματική αντιπαράθεση. Η έλλειψη σαφών στρατηγικών στόχων εκ μέρους της Ελλάδας για τη Μέση Ανατολή, η συχνά μονόπλευρη στάση μας υπέρ των αραβικών κρατών, αλλά και η σαφέστατα εχθρική στάση του Ισραήλ κατά την εισβολή και κατοχή της Κύπρου, οδήγησαν στη πρωτοκαθεδρία του Τουρκοϊσραηλινού άξονα στη περιοχή.
Οι γεωπολιτικές ανακατάξεις στην ανατολική Μεσόγειο και η διαφαινόμενη ρήξη(;) στις σχέσεις Άγκυρας-Τελ Αβίβ ώθησαν πολλούς να επαναλάβουν την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός νέου περιφερειακού συστήματος, το οποίο θα δρα ως δίχτυ απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό. Προεξάρχοντα ρόλο σε αυτό θα παίζει μια νέα στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ. Όπως και στο παρελθόν, τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται υπέρ μιας τέτοιας στρατηγικής συμμαχίας για τη προώθηση αμοιβαίων συμφερόντων είναι αφενός ότι θα υπάρξει πρόσβαση στις προηγμένες στρατιωτικές τεχνολογίες της ισραηλινής αμυντικής βιομηχανίας, οδηγώντας σε κατακόρυφη αναβάθμιση της ελληνικής στρατιωτικής ισχύος, αφετέρου ότι η συμπόρευση με τις γεωπολιτικές επιλογές ΗΠΑ και Ισραήλ στη Μέση Ανατολή θα αποβούν μακροπρόθεσμα υπέρ των ελληνικών θέσεων σε μια σειρά κρίσιμων εθνικών θεμάτων.

Το επόμενο δίμηνο αναμένεται η διεξαγωγή της δεύτερης φάσης της κοινής ελληνο-ισραηλινής αεροπορικής συνεκπαίδευσης εντός του FIR Αθηνών
Ιστορικό αμυντικής συνεργασίας
Η Ελλάδα προέβη σε de jure αναγνώριση του Ισραήλ μόλις στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Το 1994 υπεγράφη Συμφωνία Αμυντικοτεχνικής Συνεργασίας Ελλάδος-Ισραήλ από τον τότε υπουργό Εθνικής Άμυνας Γ. Αρσένη, η οποία ανανεώθηκε στη συνέχεια το 1999 από τον Α. Τσοχατζόπουλο και το 2005 από τον Σπ. Σπηλιωτόπουλο που μετέβη στο Τελ Αβίβ. Δημοσιεύματα της εποχής έκαναν λόγο για συνεργασία και στο τομέα των πληροφοριών, στα πλαίσια της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Ακολούθησε η συμμετοχή της Πολεμικής Αεροπορίας και του Πολεμικού Ναυτικού στις πολυεθνικές αεροναυτικές ασκήσεις «Dolphin» των χωρών του Μεσογειακού Διαλόγου τα έτη 2005 και 2006.
Οι βάσεις της συνεργασίας της ΠΑ με την Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία (IAF) τέθηκαν κατά την επίσημη επίσκεψη του -τότε- Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχου Ιωάννη Γιάγκου στο Ισραήλ τον Ιούλιο 2007 και την ανταπόδωση του Ισραηλινού ομολόγου του Υποπτέραρχου Elyezer Shkedy το Δεκέμβριο 2007. Οι δύο κορυφαίες Αεροπορίες συνεκπαιδεύτηκαν για πρώτη φορά το Μάιο-Ιούνιο 2008 υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας κατόπιν ισραηλινής απαίτησης. Λόγω των τεταμένων σχέσεων με τη Τεχεράνη τη περίοδο εκείνη, αρκετοί απέδωσαν την όλη δραστηριότητα σε επικείμενη επίθεση εναντίον των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Τα σενάρια της υψηλού επιπέδου αεροπορικής άσκησης «Glorious Spartan 2008» περιελάμβαναν ασκήσεις απόκτησης εναέριας υπεροχής, εναέριου ανεφοδιασμού, προσβολή στόχων εδάφους σε μεγάλες αποστάσεις και αποστολές έρευνας & διάσωσης μάχης.

Κύπρος: καταλύτης των ελληνο-ισραηλινών σχέσεων
Στη χάραξη της πολιτικής απέναντι στο Ισραήλ κυριάρχησαν στο παρελθόν αντιλήψεις και στερεότυπα πέραν κάθε πραγματικότητας, ωστόσο η Κύπρος ήταν και παραμένει βαρόμετρο για τις ελληνο-ισραηλινές σχέσεις. Από το 1954 που η Ελλάδα έφερε το Κυπριακό στον ΟΗΕ, το Ισραήλ, αν και απέφυγε ανοιχτά να υποστηρίξει είτε τη Τουρκία είτε την Ελλάδα, στα παρασκήνια άσκησε πίεση στους Άγγλους και στον ΟΗΕ να υποστηρίξουν την τουρκική θέση για διχοτόμηση, ακριβώς επειδή δεν ήθελε να δει την Ελλάδα να υπαγορεύει την πολιτική της στη Κύπρο και να εμφανίζεται ως περιφερειακή δύναμη με αξιώσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Το 1960, η ηγεσία του Ισραήλ συζήτησε μέχρι και παροχή στρατιωτικής βοήθειας στους Τουρκοκυπρίους, κάτι τελικά που έγινε το καλοκαίρι του 1974 όταν το Ισραήλ στήριξε τη τουρκική εισβολή στη Κύπρο. Οι σχέσεις Λευκωσίας-Τελ Αβίβ αποκαταστάθηκαν μόλις το 1994.
Όπως έχει αποδειχθεί και ιστορικά, κατά τις προηγούμενες αραβο-ισραηλινές συγκρούσεις, ο άξονας Κύπρου-Κρήτης-Μάλτας-Γιβραλτάρ αποτελεί το μοναδικό ασφαλή διάδρομο για την επιβίωση του Ισραήλ. Οι προσπάθειες για την απόκτηση του απαραίτητου γεωστρατηγικού βάθους είτε μέσω συμμαχίας με τη Τουρκία είτε μέσω ενός αυτόνομου Κουρδιστάν φυσικά και δε μπορούν να αντισταθμίσουν τη ζωτική σημασία της Κύπρου για τους Ισραηλινούς. O γνωστός για το ρόλο του, Ηenry Kissinger, έγραφε το 1957 σ΄ένα από τα πρώτα του βιβλία: «Στο ορατό μέλλον θα πρέπει να είμαστε ικανοί να υπολογίζουμε στην Οκινάουα ή τις Φιλιππίνες ως περιοχές εφόδου για την ανατολική Ασία, στην Κύπρο ή τη Λιβύη ως περιοχές εφόδου για τη Μέση Ανατολή, και στην Αγγλία ως βάση εφόδου για την Ευρώπη» («Nuclear Weapons and Foreign Policy»).
Με άλλα λόγια, τα ισραηλινά συμφέροντα συγκρούονται σαφέστατα με τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα στη Κύπρο, στη βάση μιας επανενωμένης (και πραγματικά) ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας χωρίς τη βρετανική παρουσία.

Για μια νέα Μεσανατολική Πολιτική
Η Αθήνα, έχοντας εξασφαλίσει τη πλήρη στρατιωτική κάλυψη της Κύπρου, οφείλει να απαπροσαρμόσει τη μεσανατολική της πολιτική προκειμένου να εξισορροπήσει τα βλαπτικά αποτελέσματα του Τουρκοϊσραηλινού άξονα. Πρέπει να τεθούν σε νέο επίπεδο οι σχέσεις με τα αραβικά κράτη της περιοχής (πρωτίστως την Αίγυπτο, τη Συρία, την Ιορδανία) και να βελτιωθούν περαιτέρω τις σχέσεις με το Ισραήλ. Από τις οκτώ συνολικά συμφωνίες πολιτικοστρατιωτικού χαρακτήρα Τουρκίας-Ισραήλ που υπεγράφησαν το 1996, η Άγκυρα αποκόμισε, σε καθαρά στρατιωτικό επίπεδο, ιδιαίτερα οφέλη για τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, ενδεικτικά:
1. Εκσυγχρονισμό 170 αρμάτων μάχης Μ60Α1 σε Μ-60Τ (Sabra) από την ισραηλινή Ιsrael Military Industries (ΙΜΙ).
2. Αναβάθμιση 54 μαχητικών αεροσκαφών F-4E (Terminator 2020) από την Israel Aerspace Industries (IAI).
3. Αναβάθμιση 48 μαχητικών αεροσκαφών F-5/2020 σε συνεργασία με την ΙΑΙ.
4. Προμήθεια 100 βλημάτων αέρος-εδάφους μακράς ακτίνας PopeyeI της Rafael και 102 φονικών αεροχημάτων Ηarpy κατασκευής ΙΑΙ.
5. Προμήθεια συστημάτων ΙΜΙΝΤ (ως ατρακτίδια μαχητικών αεροσκαφών) της El-op και η προμήθεια εξοπλισμού ESM/ELINT της ELTA για τα τουρκικά αεροσκάφη Έγκαιρης Εναέριας Προειδοποίησης & Ελέγχου (ΑΕW&C) Βoeing-737.
6. Προμήθεια 10 Μη-επανδρωμένων Εναέριων Οχημάτων (UAV) Μέσου Ύψους Μακράς Ακτίνας (MALE) τύπου Heron.
Εκτός αυτών είναι περιττό να τονισθούν τα οφέλη από τις κοινές ασκήσεις, τη μεταφορά κρίσιμης τεχνολογίας και την παροχή φωτογραφιών από τους ισραηλινούς δορυφόρους Ofeq.
Η Ελλάδα μπορεί μέσω της πραγματοποίησης κοινών στρατιωτικών ασκήσεων (χωρίς τη παραπληροφόρηση και τη προπαγάνδα που συνόδευσε τη «Glorious Spartan ΄08») και (γιατί όχι;) την από κοινού ανάπτυξη οπλικών συστημάτων στα πλαίσιο μιας αναγεννημένης ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, να επαυξήσει τη στρατιωτική της ισχύ, αθόρυβα και αποτελεσματικά.

Γράφει ο strategy

Τουρκικό σόναρ στα βράχια της Ρω

Στα βράχια της Ρω «καρφώθηκε» ο ανθυποβρυχιακός θόλος (συσκευή σόναρ) τουρκικής κορβέτας, για να καταδείξει με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο την παραβίαση όχι μόνο του εναέριου χώρου αλλά και των χωρικών υδάτων από την Τουρκία.

Την περασμένη Πέμπτη ψαράδες του Καστελόριζου εντόπισαν ένα μεταλλικό αντικείμενο σφηνωμένο σε βράχο της Ρω, το ανέφεραν στο Λιμενικό και την επομένη αυτοδύτες και εμπειρογνώμονες του πολεμικού ναυτικού έφτασαν στην περιοχή, όπου και διαπίστωσαν ότι πρόκειται για συντρίμμια συσκευής σόναρ που φέρουν τα πολεμικά πλοία στο κάτω μπροστινό μέρος για τον εντοπισμό υποβρυχίων. Από τη συγκεκριμένη περιοχή τελευταία είχε περάσει μια τουρκική κορβέτα στις αρχές της προηγούμενης βδομάδας. Παρότι το υπουργείο Αμυνας επιχείρησε να κρατήσει χαμηλούς τόνους, το συγκεκριμένο περιστατικό κάθε άλλο παρά μπορεί να περάσει απαρατήρητο τόσο από το Πεντάγωνο όσο και από το υπουργείο Εξωτερικών.

Τουρκικό σόναρ στα βράχια της Ρω
Το τελευταίο χρονικό διάστημα η νήσος Ρω έχει βρεθεί στο επίκεντρο του στρατηγικού ενδιαφέροντος της Αγκυρας. Η παρουσία τουρκικών σκαφών στην περιοχή γίνεται όλο και πιο συχνή, ενώ και μαχητικά αεροσκάφη κατά διαστήματα πετούν πάνω από το στρατιωτικό φυλάκιο του ακριτικού νησιού. Μάλιστα, φουσκωτά μέσα και Τούρκοι… «δημοσιογράφοι» έχουν επιχειρήσει να προσεγγίσουν το νησί στα πρότυπα του 96, που προκλήθηκε η κρίση στα Ιμια.

Οι συγκεκριμένες κινήσεις είχαν θεωρηθεί άκρως ανησυχητικές από την προηγούμενη ηγεσία γι αυτό και είχε αποφασίσει την εφαρμογή του απόρρητου σχεδίου ενίσχυσης των επισφαλών νήσων του Ανατολικού Αιγαίου με Ελληνες κομάντος. Ωστόσο, όταν αποκαλύφθηκε το σχέδιο, προκλήθηκαν αλυσιδωτές αντιδράσεις σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, με αποτέλεσμα το ΚΥΣΕΑ στις 6 Αυγούστου να αντικαταστήσει αιφνιδίως τους αρχηγούς ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ, στρατηγούς Δ. Γράψα και Δ. Βούλγαρη.

Στο μεταξύ η τουρκική πολεμική αεροπορία, όπως και πέρυσι τον Δεκαπενταύγουστο, «τίναξε» στον αέρα το μνημόνιο Γιλμάζ- Παπούλια, που προβλέπει παύση των αεροπορικών δραστηριοτήτων κατά τις μεγάλες θρησκευτικές και εθνικές εορτές, καθώς και την περίοδο του θέρους. Παραμονή της Παναγίας ένας τουρκικός σχηματισμός, αποτελούμενος από 7 αεροσκάφη, εκ των οποίων τα 4 ήταν οπλισμένα, μπήκαν απροειδοποίητα στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο και πραγματοποίησαν 4 παραβιάσεις. Κατά την αναγνώριση από ελληνικά μαχητικά σημειώθηκε μια σκληρή αερομαχία.

Ανάλογη πρόκληση είχε σημειωθεί και πέρυσι, ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, όπου 16 τουρκικά μαχητικά είχαν κάνει πέντε παραβιάσεις και είχαν σημειωθεί τρεις εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά. Ειδικότερα φέτος κρίνεται εντονότερη η αεροπορική δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο, καθ όλο τον Ιούλιο αλλά και το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου. Μόνο το τελευταίο δεκαήμερο, που υποτίθεται ισχύει το μορατόριουμ, μπήκαν απροειδοποίητα στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο 14 τουρκικοί σχηματισμοί, αποτελούμενοι από 103 αεροσκάφη, εκ των οποίων τα 50 ήταν οπλισμένα!

Εκαναν 74 παραβιάσεις και μία υπερπτήση πάνω από το Φαρμακονήσι στις 6 Αυγούστου, σε ύψος μόλις 1.000 ποδών.

Το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, κατά τη διαδικασία αναγνώρισης και αναχαίτισης από τα ελληνικά μαχητικά, σημειώθηκαν 14 αερομαχίες.

Από την ανάλυση των στοιχείων των τελευταίων μηνών που διαθέτει το Γενικό Επιτελείο προκύπτει το συμπέρασμα ότι τους τελευταίους μήνες η Τουρκία έχει «εγκλωβίσει» από αέρος το Φαρμακονήσι, το Αγαθονήσι και τους Φούρνους, ενώ από θαλάσσης τη Ρω. Νησιά κατοικημένα και φρουρούμενα.

Ο στόχος της Αγκυρας είναι προφανής. Θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα και νέες γκρίζες ζώνες.

ΔΗΜΟΣ ΒΕΡΥΚΙΟΣ
demos@pegasus.gr
ΕΘΝΟΣ

«Μηχανισμός πρόκλησης κρίσης»

Του Σταυρου Λυγερου

Κάθε παράκτιο κράτος έχει δικαίωμα να ορίσει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) εύρους μέχρι και 200 μιλίων. Η ΑΟΖ, ως νομικό δικαίωμα ενός κράτους, υπερκαλύπτει το δικαίωμα εκμετάλλευσης της υφαλοκρηπίδας. Περίπου 140 χώρες έχουν δημιουργήσει ΑΟΖ. Αν και δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, η Τουρκία έχει οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα με βάση την αρχή της μέσης γραμμής. Εχει αποδεχθεί, δηλαδή, τον κανόνα. Με βάση την ίδια αρχή και δεδομένου ότι τα κατοικημένα νησιά έχουν αναμφισβήτητο δικαίωμα ΑΟΖ, η ύπαρξη του Καστελόριζου εξασφαλίζει την επαφή της (υπό οριοθέτηση) ελληνικής ΑΟΖ με την κυπριακή, γεγονός που περιορίζει σημαντικά την τουρκική ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Ελλάδα είχε αποφύγει να οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο για να μην προκαλέσει τριβές με την Αγκυρα. Οταν, όμως, η Κυπριακή Δημοκρατία οριοθέτησε και προωθεί την εκμετάλλευση της δικής της ΑΟΖ, η Τουρκία προσπαθεί να την εμποδίσει. Παραλλήλως, προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένο σφετερισμού της ελληνικής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, έχοντας αποφασίσει τη διεξαγωγή ερευνών νοτίως του Καστελόριζου. Η απόφαση ελήφθη τον Ιούλιο 2008 και η πρώτη απόπειρα ήταν με νορβηγικό σκάφος τον περασμένο Νοέμβριο. Μετά τα ελληνικά διαβήματα, οι Νορβηγοί είχαν αποχωρήσει, αλλά η επίσημη δημοσίευση τώρα εκείνης της απόφασης είναι ίσως προαναγγελία δεύτερης προσπάθειας. Σίγουρα είναι ένα τεστ των ελληνικών αντιδράσεων.

Ας σημειωθεί ότι στις 19-10-2008 ο αρχηγός του τουρκικού ναυτικού Μετίν Ατάτς (σημ ενκρυπτώ : τον οποίο τραπεζώνουμε κάθε 3 και λίγο στα πλαίσια των επαίσχυντων ΜΟΕ…) είχε δηλώσει: «Εκτιμώ ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα καταστεί εστία προστριβών και συγκρούσεων λόγω της πετρελαϊκής σπουδαιότητας που θα αποκτήσει προσεχώς. Εξ αιτίας των πετρελαίων που διαθέτει, θα μετατραπεί σ’ ένα δεύτερο Αραβικό Κόλπο. Η Τουρκία πρέπει να επαγρυπνεί και να αντιδράσει».

Οι παραβιάσεις του εναερίου χώρου, ακόμα και οι υπερπτήσεις, δημιουργούν αρνητικό προηγούμενο, αλλά όχι τετελεσμένο. Δεν συμβαίνει το ίδιο, όμως, με έρευνες στην υφαλοκρηπίδα. Σ’ αυτή την περίπτωση, δεν αρκούν τα διαβήματα. Η Αθήνα πρέπει να τις εμποδίσει, αλλιώς θα απολέσει κυριαρχικό της δικαίωμα. Γι’ αυτό και τέτοιες έρευνες είναι αποτελεσματικός μηχανισμός πρόκλησης κρίσης, τον οποίο η Αγκυρα έχει επανειλημμένως δοκιμάσει από τη δεκαετία 1970 με κορυφαίο περιστατικό την κρίση του Μαρτίου 1987. Μ’ αυτήν την έννοια, η δημοσίευση στην εφημερίδα της τουρκικής κυβέρνησης μπορεί να είναι λειτουργικά πολύ πιο σοβαρή πρόκληση από τους αεροπορικούς τσαμπουκάδες. Η Ελλάδα δεν έχει λόγο να στρατιωτικοποιήσει τη διένεξη. Πριν φθάσει εκεί, έχει αρκετά πολιτικά βέλη στη φαρέτρα της.

kathimerini.gr

Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, λύση στα Ελληνοτουρκικά

Η ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΝΗ (ΑΟΖ)

ΥΠΕΡΚΕΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΜΑΣ

 

Ουάσιγκτον, του Λάμπρου Παπαντωνίου

αποκλειστικά για το ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ

 

   Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) υπερκεράζει την Υφαλοκρηπίδα στα Ελληνικά Πελάγη και επιλύει οριστικά και δια παντός όλα τα διμερή προβλήματα με την γείτονα Τουρκία. Αυτή την σαφή και κατηγορηματική άποψη εκφράζει, στην αποκλειστική συνέντευξη στο «ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ», ο διακεκριμένος  Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μαίρυλαντ, Θεόδωρος Καρυώτης, αρμόδιος για θέματα Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας!

   Με όλη εκείνη την πληρότητα, την επιστημονική κατάρτιση, αλλά και την εθνική ευαισθησία που τον διακρίνουν, καταλογίζει ξεκάθαρα ευθύνες στις Ελληνικές Κυβερνήσεις, που δεν προχωρούν, εδώ και τώρα, στην οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, όπως έκανε ο θαρραλέος, αείμνηστος και πρωτοπόρος Πρόεδρος της Κύπρου Τάσσος Παπαδόπουλος, ο οποίος παρέδωσε μαθήματα υψηλής διπλωματίας στις ΑΟΖ, οι οποίες εάν οριοθετούνταν και στην Ελλάδα, θα έχει τεθεί τέλος, μια για πάντα, οριστικά και αμετάκλητα, στις τουρκικές διεκδικήσεις, στον νησιωτικό, στον εναέριο και στον θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου Πελάγους. Και στηρίζει την ανεκτίμητη αυτή άποψή του, ο Καθηγητής, κ. Καρυώτης, στο Διεθνές Δίκαιο για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982, που το αποκαλεί πολύ χαρακτηριστικά «Σύνταγμα των Θαλασσών και των Ωκεανών!»

 Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ κ. ΚΑΡΩΤΗ

Το πλήρες κείμενο της άκρως ενδιαφέρουσας αυτής αποκλειστικής συνέντευξης έχει ως εξής:

 

Eρ. κ. Καθηγητά, κατ΄αρχήν, σας ευχαριστούμε θερμά για την καλοσύνη σας, όπως μας παραχωρήσετε αυτή την συνέντευξη, για το σοβαρό θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που αφορά άμεσα την Ελλάδα, τόσο στο Αιγαίο, όσο και στο Ιόνιο Πέλαγος, καθώς και την Κυπριακή Δημοκρατία. Θα θέλατε να μας εξηγήσετε, κατ’ αρχάς, τι είναι αυτή η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (AOΖ);

 

 

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑΣ ΚΑΙ ΑΟΖ

Απ. Και εγώ σας ευχαριστώ, κ. Παπαντωνίου. Η νέα σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας, που υπάρχει πλέον από το 1982, δημιούργησε μια νέα θαλάσσια ζώνη, η οποία λέγεται Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Αναφέρεται στο άρθρο 56 της Σύμβασης, που καθορίζει τις αρμοδιότητες και υποχρεώσεις του παράκτιου κράτους, μέσα σε αυτήν την αποκλειστική οικονομική ζώνη. Υπάρχει μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και στην Υφαλοκρηπίδα, γιατί η υφαλοκρηπίδα ασχολείται μόνο με το πετρέλαιο. Ενώ η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη περιλαμβάνει στην δικαιοδοσία της όχι μόνο το πετρέλαιο, αλλά και την αλιεία! επίσης, οι Τούρκοι, που δεν τους αρέσει καθόλου αυτή η ΑΟΖ, αντιλαμβάνονται ότι αυτή δεν περιέχει καμία γεωλογική έννοια και η σύμβαση ξεκάθαρα αναφέρει, ότι και τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ!!

 

Σ.Σ. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να υπάρχουν και στα μικρότερα νησιά ή νησίδες έστω μια οικογένεια, ένας φύλακας, ένας μοναχός, ένας φαροφύλακας, ένα λαχανόκηπος, ελαιόδεντρα ή κατσίκια, διότι τότε θεωρούνται κατοικίσιμα, παρουσιάζουν οικονομική ζωή και αποκτούν αυτόματα νομική υπόσταση και κεκτημένα ως προς το Δίκαιο της Θάλασσας…

 

ΠΟΙΑ ΝΗΣΙΑ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΑΟΖ;

Ερ. Όταν λέμε νησιά, κ. Καθηγητά, εννοούμε τα Νησιά, τις Νησίδες, τις Βραχονησίδες και τις πολύ μικρές νησίδες;

 

Απ. Τα νησιά που κατοικούνται. Τα άλλα τα νησιά τα πιάνει το θέμα των χωρικών υδάτων, που μπορεί να φθάσουν μέχρι 12 μίλια.

 

Ερ. Άρα, όταν λέμε ΑΟΖ αφορά μόνο το θέμα των νησιών του Ελληνικού Αρχιπελάγους, τα οποία κατοικούνται. Όσον φορά όλα τα άλλα τα νησιά, νησάκια και βραχονησίδες, που δεν κατοικούνται, εκείνα έχουν μόνο δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων;

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΦΤΙΑΞΕ ΑΟΖ ΣΤΗ ΜΑΥΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ!

Απ. Ακριβώς. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι η ΑΟΖ, βέβαια, φτάνει μέχρι τα 200 μίλια. Τέτοια απόσταση φυσικά δεν υπάρχει στα Ελληνικά Πελάγη. Δηλαδή, στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, το οποίο σημαίνει, ότι δέχονται όλοι την μέση γραμμή.

   Το ενδιαφέρον είναι ότι η Τουρκία, που δεν έχει υπογράψει και δεν έχει επικυρώσει το Δίκαιο για την Σύμβαση της Θάλασσας, έχει φτιάξει μια ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα με την Ρουμανία, την Βουλγαρία και την τότε Σοβιετική Ένωση, χωρίς να έχει υπογράψει και να επικυρώσει αυτή την Σύμβαση. Ήταν, κατά την γνώμη μου, ένα τραγικό λάθος, διότι δημιούργησε ένα προηγούμενο δεχόμενη αυτή την έννοια της ΑΟΖ. Ενώ, δεν δέχεται το ίδιο ούτε στο Αιγαίο, αλλά ούτε και προς την Μεσόγειο. Και γι’ αυτό βέβαια ήταν αντίθετη και με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, που πολύ σωστά δημιούργησε η Κυπριακή Δημοκρατία.

 

Ερ. Δηλαδή, κ. Καρυώτη, αυτό που έκανε η Τουρκία, με την Βουλγαρία, την Ρουμανία και την πρώην Σοβιετική Ένωση έχει, κατά κάποιο τρόπο, νομιμοποιήσει αυτή την διαδικασία. Δηλαδή, μπορεί να την επικαλεσθεί στα διεθνή φόρουμ;

 

ΑΟΖ της Τουρκίας 

ΕΚΑΝΕ ΤΟ ΜΟΙΡΑΙΟ ΛΑΘΟΣ  Η ΤΟΥΡΚΙΑ

Απ. Αυτό είναι το πρόβλημα. Εμείς μπορούμε και όχι αυτοί, διότι οι Τούρκοι έκαναν το λάθος να δημιουργήσουν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, με βάση τη μέση γραμμή, που δεν δέχονται με μας, και επομένως χρησιμοποιούν μια νέα έννοια της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, που θέτει το Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο ουσιαστικά δεν αποδέχονται. Το προηγούμενο αυτό είναι εις βάρος της Τουρκίας.

   Οι Τούρκοι, ενώ δημιούργησαν μια ΑΟΖ στην Μαύρη Θάλασσα, αρνούνται να δημιουργήσουν μια ΑΟΖ και στην Μεσόγειο. Έχουν επίσης και μια παγκόσμια πρωτοτυπία γιατί διαθέτουν χωρικά ύδατα 12 μιλίων στην Μεσόγειο και στην Μαύρη Θάλασσα, ενώ έχουν μόνο 6 μίλια στο Αιγαίο.

 

Ερ. κ. Καθηγητά, επειδή το θέμα αυτό της ΑΟΖ συνδέεται άμεσα με το θέμα της Υφαλοκρηπίδας και επειδή, στην περίπτωση του Αιγαίου Πελάγους, η οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας εκκρεμεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια, τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη επί της Υφαλοκρηπίδας; Δηλαδή, το ένα επικαλύπτει το άλλο;

 

 

25 ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΑΣ!

Απ. Κοιτάξτε, κ. Παπαντωνίου, νομίζω αυτή ήταν ένα λάθος όλων των Ελληνικών Κυβερνήσεων, οι οποίες, για πάρα πολλά χρόνια τώρα, επιμένουν μονότονα ότι η μοναδική διαφορά της Ελλάδας με την Τουρκία είναι νομικής φύσης και αφορά την οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου Πελάγους. Αλλά, πάνω από 25 χρόνια τώρα η έννοια αυτή έχει υπερκερασθεί από αυτήν της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης!

   Και ένα άλλο, ίσως, σημαντικό σημείο είναι πως, από τότε που δημιουργήθηκε η νέα Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας, κανένα κράτος στον κόσμο δεν έχει ζητήσει μόνο την οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αλλά πάντα ζητά και την ταυτόχρονη οριοθέτηση και της ΑΟΖ. Εδώ έγκειται και υπεροχή της Ελλάδας επειδή η ΑΟΖ δεν έχει γεωλογική έννοια. Και γι΄ αυτό το λόγο, η Τουρκία ούτε το συζητάει.

   Όπως ξέρετε, υπάρχουν διάφορες επίσημες και ανεπίσημες επαφές της Ελλάδας με την Τουρκία, για δεκαετίες τώρα, όσον αφορά την διευθέτηση των προβλημάτων του Αιγαίου. Οι Τούρκοι προβάλλουν  συνεχώς καινούργια πράγματα. Δεν θέλουνε 12 μίλια χωρικά ύδατα στο Αιγαίο. Λένε, ότι υπάρχουν γκρίζες ζώνες και τα λοιπά. ΄Εμείς το μοναδικό επιχείρημα που έχουμε σε βάρος της Τουρκίας είναι αυτό της ΑΟΖ. Και φαίνεται ότι οι Τούρκοι δεν το συζητάνε καθόλου, γιατί ξέρουν ότι θα χάσουν. Και εκεί νομίζω είναι η Ελληνική τραγωδία, διότι ή Ελλάδα έχει  δώσει την εντύπωση, ότι φοβάται να πάει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Δεν είναι θέμα αν κερδίσει κάποιος ή θα χάσει. Το θέμα είναι, ότι θα λυθεί αυτή η διαφορά για πάντα, εφόσον βέβαια πάμε και συζητήσουμε ταυτόχρονα οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.

 

Ερ. κ. Καθηγητά, είναι εφικτό αυτό το πράγμα που μας λέτε;

  Δημιουργείται ενιαίος θαλάσσιος από οικονομική  πλευρά χώρος και για την αλιεία, τον βυθό και το έδαφος κάτω από το βυθό (πετρέλαια, φυσικό αέριο) [Ο βασικός λόγος που δεν ήθελε μέχρι τώρα η Τουρκία τον καθορισμό της Υφαλοκρηπίδας (την οποία διαθέτουν και τα νησιά μας) ήταν για να μην εκμεταλλευτούμε τα πετρέλαια του Αιγαίου, τα οποία είναι εκμεταλλεύσιμα, όπως π.χ. ανοιχτά της Θάσου. Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη όμως, υπερκαλύπτει την Υφαλοκρηπίδα και κατοχυρώνει απόλυτα, αναμφισβήτητα, ακλόνητα και χωρίς καμία δυνατότητα νομικής αντίδρασης από την Τουρκία, τα ελληνικά εθνικά και οικονομικά συμφέροντα! Η Τουρκία γνωρίζοντας ότι είναι για πρώτη φορά σε δεινή νομικά θέση, σχεδιάζει να δημιουργήσει στρατιωτικά τετελεσμένα με θερμά επεισόδια, ώστε να πετύχει έπειτα με διμερή συμφωνία, με διαπραγματεύσεις ή διαιτησία, παράκαμψη του Διεθνούς Δικαίου!

 

ΑΟΖ Ελλάδος (οποτεδήποτε καθορισθεί)

Δημιουργείται ενιαίος θαλάσσιος από οικονομική  πλευρά χώρος και για την αλιεία, τον βυθό και το έδαφος κάτω από το βυθό (πετρέλαια, φυσικό αέριο) [Ο βασικός λόγος που δεν ήθελε μέχρι τώρα η Τουρκία τον καθορισμό της Υφαλοκρηπίδας (την οποία διαθέτουν και τα νησιά μας) ήταν για να μην εκμεταλλευτούμε τα πετρέλαια του Αιγαίου, τα οποία είναι εκμεταλλεύσιμα, όπως π.χ. ανοιχτά της Θάσου. Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη όμως, υπερκαλύπτει την Υφαλοκρηπίδα και κατοχυρώνει απόλυτα, αναμφισβήτητα, ακλόνητα και χωρίς καμία δυνατότητα νομικής αντίδρασης από την Τουρκία, τα ελληνικά εθνικά και οικονομικά συμφέροντα! Η Τουρκία γνωρίζοντας ότι είναι για πρώτη φορά σε δεινή νομικά θέση, σχεδιάζει να δημιουργήσει στρατιωτικά τετελεσμένα με θερμά επεισόδια, ώστε να πετύχει έπειτα με διμερή συμφωνία, με διαπραγματεύσεις ή διαιτησία, παράκαμψη του Διεθνούς Δικαίου!

 ΝΑ ΘΕΣΟΥΜΕ ΖΗΤΗΜΑ ΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΑΟΖ

 

Απ. Είναι εφικτό υπό την έννοια ότι και τα δύο μέρη να συμφωνήσουν, υπογράφοντας ένα συνυποσχετικό. Το πρόβλημα είναι ότι οι Τούρκοι, αν τελικά συμφωνήσουν, δεν θα συμφωνήσουν ποτέ για οριοθέτηση της ΑΟΖ. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν επιμένει σ΄ αυτό το θέμα. Σχεδόν κανείς στην Ελλάδα δεν ασχολείται με το θέμα της ΑΟΖ. Και μάλιστα, τον περασμένο χρόνο, από ότι θυμάμαι,  όταν η Κύπρος αποφάσισε να αποκτήσει μια ΑΟΖ όλες οι ελληνικές εφημερίδες γράψανε στη πρώτη σελίδα πόσο σημαντικό είναι αυτό το θέμα της ΑΟΖ της Κύπρου, χωρίς να γνωρίζουν σε τι θέμα αναφέρονται! Βέβαια δεν μπορώ να πω ότι η ελληνική πολιτική και διπλωματική ηγεσία δεν γνωρίζει το θέμα. Έχω την εντύπωση ότι πήγαιναν κάποτε, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, στους Τούρκους και τους λέγανε, ότι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πρέπει να υπάρξει και η ΑΟΖ και οι Τούρκοι αντιδρούσαν πάντα αρνητικά. Γι΄ αυτό το λόγο, αυτό το θέμα δεν υπάρχει πουθενά στις συζητήσεις ή διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα τραγικό σφάλμα όλων των Ελληνικών Κυβερνήσεων μέχρι σήμερα, που αποδέχονται, φαίνεται, αυτή την στάση της Τουρκίας, η οποία λέει “ξέρετε, αν φέρετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την αποκλειστική οικονομική ζώνη, θα χάσουμε πολλά. Επομένως, δεν θέλουμε καν να το συζητήσουμε”. Έτσι, υποψιάζομαι ότι οι Έλληνες δεν θέλουν να στενοχωρήσουν τους Τούρκους και δεν βάζουν στο τραπέζι το θέμα της ΑΟΖ.

 

 

ΤΟ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Ερ. κ. Καρυώτη, η Κυπριακή Δημοκρατία, παρά τα προβλήματά της, με την τουρκική εισβολή και κατοχή, και παρά τις αντιδράσεις της Άγκυρας, τελικά το κατάφερε;

 

ΑΟΖ Κύπρου, πανέξυπνο επίτευγμα του Τάσσου Παπαδόπουλου

Απ. Βεβαίως! Η Κύπρος έχει υπογράψει και έχει επικυρώσει την Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας. Και πολύ σωστά έφτιαξε μια ΑΟΖ γύρω από ολόκληρο το Νησί.  Με αυτή την ΑΟΖ η Κύπρος έχει αποκλειστικά δικαιώματα της αλιείας και του πετρελαίου διότι, όπως ήδη έχω αναφέρει, η ΑΟΖ συμπίπτει με την υφαλοκρηπίδα. Έτσι δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα  να οριοθετήσουμε με τους Κύπριους Αποκλειστική Οικονομική που θα συμπίπτει με την υφαλοκρηπίδα. Εδώ βέβαια πρέπει να σας πω ότι παλαιότερα η Κυπριακή Κυβέρνηση είχε ζητήσει από την Ελληνική Κυβέρνηση να αρχίσουν συνομιλίες για την οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στα δύο κράτη, αλλά η Ελλάδα αρνήθηκε!

 

 

Η ΕΛΛΑΔΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΕΠΑΦΕΣ ΜΕ ΑΙΓΥΠΤΟ ΚΑΙ ΛΙΒΥΗ

Ερ. Η Κυβέρνηση Καραμανλή έχει κάνει τίποτε γι΄ αυτό το σοβαρό θέμα;

 

Απ. Βεβαίως. Η σημερινή Κυβέρνηση έχει κάνει  κάτι αρκετά έξυπνο. Για πρώτη φορά – και αυτό υποθέτω προς τιμήν της Υπουργού Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη – η Ελληνική Κυβέρνηση έχει αρχίσει να κάνει επαφές με την Λιβύη και την Αίγυπτο για οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Και από ότι ξέρω, τα πράγματα πάνε πάρα πολύ καλά. Δηλαδή, οι Αιγύπτιοι και οι Λίβυοι είναι έτοιμοι να συζητήσουμε, με βάση την μέση γραμμή, που είναι πάρα πολύ σημαντικό για μας. Έτσι, η Ελλάδα θα δημιουργήσει αποκλειστική οικονομική ζώνη, σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές της, εκτός από την περιοχή του Αιγαίου Πελάγους, που  θα φέρει σε δύσκολη θέση την Τουρκία.

 

 

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟΥ

Ερ. Αυτή η διευθέτηση με την Αίγυπτο, που μας λέτε, είναι δυνατόν  να προσεγγίσει τις ακτές του Καστελόριζου και φυσικά ολόκληρο το σύμπλεγμα της Δωδεκανήσου, για το οποίο η Τουρκία δημιουργεί όλα τα γνωστά τα προβλήματα; Έτσι δεν είναι;

 

Απ. κ. Παπαντωνίου, φαίνεται ότι είσθε αρκετά ενημερωμένος, για να αναφέρετε το Καστελόριζο. Το Καστελόριζο είναι ένα νησί, το οποίο κατοικείται και άρα- όπως είπαμε προηγουμένως- διαθέτει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Το πρόβλημα για τους Τούρκους είναι, ότι η τοποθεσία που βρίσκεται το Καστελόριζο τους δημιουργεί πρόβλημα, διότι το Καστελόριζο έχοντας δική του ΑΟΖ, ως κατοικούμενο νησί, αποτελεί σημείο οριοθέτησης της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο και με την Κύπρο. Έτσι, κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν έχει η Τουρκία θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο.  (σ.σ. δείτε ΕΔΩ) 

   Γι’ αυτό το λόγο η Τουρκία έχει ζητήσει από την Αίγυπτο να μη λάβει υπόψη το Καστελόριζο, στις διαπραγματεύσεις της με την Ελλάδα, ώστε να έχει και αυτή θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο. Φαίνεται ότι η Αίγυπτος δεν δέχθηκε τις τουρκικές αυτές διεκδικήσεις και είναι έτοιμη να δεχθεί ότι το Καστελόριζο διαθέτει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Οπότε αν συμβεί κάτι τέτοιο θα είναι μεγάλη νίκη για την Ελλάδα.

 

Ερ. Δηλαδή, κ. Καθηγητά, αυτό ισχύει και για όλο το σύμπλεγμα της Δωδεκανήσου;

 

Απ. Μάλιστα!

 

 

ΜΕ ΛΙΒΥΗ ΚΑΙ ΙΤΑΛΙΑ

Ερ. κ. Καρυώτη, με την Λιβύη τι γίνεται από την άποψη του Λιβυκού Πελάγους, δηλαδή από την πλευρά της Νότιας Κρήτης;

 

Απ. Με την Λιβύη επίσης συζητάμε το ίδιο θέμα. Η Λιβύη , από ότι φαίνεται, δεν έχει αντιρρήσεις. Υπάρχει βέβαια ένας μεγάλος κόλπος στη Λιβύη, τον οποίο η Κυβέρνηση της Λιβύης θέλει να τον κλείσει και ν΄ αρχίσει να μετράει την οριοθέτηση έξω από αυτόν τον κόλπο. Νομίζω ότι η Ελλάδα δεν έχει κανένα συμφέρον να αντιτίθεται σε κάτι τέτοιο. Μπορεί να δώσει στη Λιβύη αυτήν την οριοθέτηση και να πάρει ελάχιστα μικρότερη ΑΟΖ με βάση την αρχή της μέσης γραμμής. Όπως είναι γνωστό, υπάρχει ήδη οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία και θα είναι πολύ εύκολο να υπάρξει και οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στα δύο κράτη. Έτσι, εάν κάνουμε το ίδιο με Κύπρο και Αλβανία, θα διαθέτουμε μια ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές μας εκτός Αιγαίου και θα φέρουμε σε πολύ δύσκολη θέση τη Τουρκία. 

  Βέβαια, όπως σας έχω ήδη πει κ. Παπαντωνίου, δεν συζητάμε με τους Τούρκους το θέμα της ΑΟΖ εδώ και 20 με 25 χρόνια. Είμαι κατάπληκτος γι΄ αυτή την κατάσταση που επικρατεί στις σχέσεις των δύο χωρών. Και δεν συνομιλούμε, γιατί δεν αρέσει στους Τούρκους να μιλάμε για την ΑΟΖ, γιατί είναι μια ζώνη, που καθορίζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας η οποία δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην Τουρκία και μέχρι σήμερα την έχουν δημιουργήσει 140 παράκτια κράτη!

 

 

ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΠΟΥ ΕΚΡΟΥΣΑΝ ΤΟΝ ΚΩΔΩΝΑ…

Ερ. κ. Καθηγητά, με βάση τα τόσο ενδιαφέροντα που μας λέτε, εσείς είχατε την δυνατότητα αυτές τις σκέψεις να τις αναπτύξετε προς το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών, σαν εμπειρογνώμονας που είσθε;

 

Απ. Βασικά, έχω γράψει ένα βιβλίο και τρία άρθρα στα ελληνικά και στα αγγλικά. Είχα πράγματι επαφές και με το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών. Και μάλιστα, μια φορά, εδώ στην Ουάσιγκτον, όπου ζω, είχα μία κοινωνική επαφή με την Υπουργό Εξωτερικών, κ. Μπακογιάννη, η οποία είχε διαβάσει αυτά που είχα γράψει, καθώς και ένα αναλυτικό άρθρο μου στην εφημερίδα «Φιλελεύθερο» της Κύπρου. Λίγους μήνες αργότερα η Κυβέρνηση του κ. Παπαδόπουλου αποφάσισε να δημιουργήσει μια Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη  Η κ. Μπακογιάννη, με ευγένεια, μου εξήγησε ότι “εμείς, κ. Καρυώτη, γνωρίζουμε το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και θα κάνουμε ότι είναι δυνατόν να προστατεύσουμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, αλλά σας ευχαριστούμε πολύ για την προσφορά σας, σ΄ αυτό το θέμα”.

 

Ερ. Πληροφορηθήκαμε ότι, τώρα τελευταία, έγινε μια συζήτηση στην Ελληνική Βουλή σχετικά με αυτά που έχετε γράψει. Τι ακριβώς συνέβη;

 

Απ. Από ότι έμαθα ο βουλευτής κ. Καρατζαφέρης σε μια ομιλία του αναφέρθηκε στις εργασίες μου για το θέμα της ΑΟΖ και ζήτησε από τον Πρωθυπουργό μια απάντηση γιατί η κυβέρνηση δεν ασχολείται με αυτό το θέμα. Από ότι γνωρίζω δεν πείρε ποτέ απάντηση.

 

 

ΣΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

Ερ. Τι τελικά θα γίνει, κ. Καθηγητά; Που θα καταλήξει αυτή η ιστορία;

 

Απ. Υπάρχει μια Ελληνική Επιτροπή που τα μέλη της είναι δύο έμπειροι επιστήμονες που γνωρίζουν, πολύ καλά, το Δίκαιο της Θάλασσας και  για πολλά χρόνια έχουν επαφές με τη Τουρκική πλευρά. Μάλιστα, νομίζω πως κάνουνε και διάφορες επαφές, με ένα χάρτη μπροστά τους, προσπαθώντας να βρούνε πώς θα επιλύσουν το θέμα της Υφαλοκρηπίδας, ούτως ώστε, όταν φθάσει στη Χάγη, να πούνε εμείς αυτό αποφασίσαμε, εσείς, απλώς, βάλτε μια σφραγίδα.

 

 

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΟ «ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΘΑΛΑΣΣΩΝ & ΩΚΕΑΝΩΝ»

   Απ’ ότι ξέρω, κ. Παπαντωνίου, όλα αυτά τα χρόνια, συζητάνε και άλλα θέματα όπως αυτό των χωρικών υδάτων, του εναέριου χώρου, αλλά ποτέ το θέμα της ΑΟΖ. Όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, στη δεκαετία του 70, είπε ότι το μόνο πρόβλημα με την Τουρκία είναι διαφορά μας στην Υφαλοκρηπίδα και όταν, αργότερα, ο Ανδρέας Παπανδρέου έλεγε το ίδιο, η ΑΟΖ δεν υπήρχε τότε. Ως εκ τούτου, νομίζω πως είναι λάθος να συζητάμε συνεχώς, μονότονα, για το θέμα της υφαλοκρηπίδας και να αγνοούμε το θέμα της ΑΟΖ. Η διαφορά μας ξεκίνησε με την Υφαλοκρηπίδα. Το νέο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, που είναι το Σύνταγμα των Θαλασσών και Ωκεανών του πλανήτη Γη, ευνόησε την Ελλάδα με ένα καινούργιο άρθρο για μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και δεν αντιλαμβάνομαι-και ξέρω ότι το λέω για δέκατη φορά, αλλά θέλω να δώσω έμφαση στο θέμα – γιατί δεν ασχολούμεθα με αυτό το ζήτημα;

 

 

ΑΟΖ ΜΕ ΑΛΒΑΝΙΑ

Ερ. κ. Καθηγητά, μπορείτε να  μας πείτε τι ακριβώς συμβαίνει στην πλευρά του Ιουνίου Πελάγους, όπου υπάρχει και η Αλβανία;

 

Απ. Φαίνεται πως έχουν αρχίσει επαφές και με την Αλβανία. Δηλαδή, αυτό είναι το έξυπνο που είπα προηγουμένως, που κάνει η Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία συζητάει με τους γείτονές της στη Δύση, δηλαδή με Ιταλούς, Λιβύους, Αιγυπτίους, και έχει συζητήσει το θέμα, από ότι ξέρω, και με την Αλβανία. Έχω την εντύπωση ότι οι Αλβανοί, από ότι αντιλαμβάνομαι, από ανεπίσημες πηγές που έχω, δεν έχουν φέρει εμπόδια, ώστε εύκολα θα υπάρξει μια οριοθέτηση της ΑΟΖ, πάλι με βάση την μέση γραμμή, ανάμεσα στα δύο κράτη.

 

 

ΠΙΕΖΟΥΝ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΛΟΓΩ ΔΕΙΝΗΣ ΘΕΣΕΩΣ

   Ίσως, ένα άλλο σημαντικό που πρέπει να σας πως είναι ότι η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη έχει γίνει αποδεκτή και από την Ευρωπαϊκή ‘Ένωση, η οποία έχει πει σε όλα τα κράτη της να δημιουργήσουν ΑΟΖ σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές τους εκτός της Μεσογείου!

 

Ερ. Για πιο λόγο, κ. Καρυώτη;

 

Απ. Εξαίρεσαν την Μεσόγειο, κ. Παπαντωνίου, γιατί τους παρακάλεσαν οι Τούρκοι  να μην  κάνουν αυτό το πράγμα. Και τους άκουσαν οι Ευρωπαίοι!!!!!! Η ΑΟΖ, βλέπετε, δεν είναι μόνο θέμα της Ελλάδας, αλλά είναι και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και όταν η Ελλάδα δημιουργήσει μια ΑΟΖ, ουσιαστικά δημιουργεί μια ΑΟΖ. Όταν, ας πούμε, το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου έχει μια Ελληνική ΑΟΖ, στα πρώτα 12 μίλια – γιατί δέχεται η Ευρωπαϊκή ’Ένωση, ότι τα πρώτα 12 μίλια είναι κυριαρχικό δικαίωμα κάθε κράτους ανεξάρτητα, αν έχει χωρικά ύδατα 12 ναυτικά μίλια – αλιεύουν μόνο οι Έλληνες ψαράδες. Στον υπόλοιπο χώρο του Αιγαίου, έχουν δικαίωμα αλιείας τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, οι Τούρκοι, αυτή την στιγμή δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ως εκ τούτου δεν θα δικαιούνται να ψαρεύουν στην Ελληνική ΑΟΖ.

 

 

ΑΝ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕΛΟΣ ΠΟΤΕ ΤΗΣ Ε.Ε.;

Ερ. Αν όμως η Τουρκία γίνει τελικά μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πιο καθεστώς θα ισχύει στο Αιγαίο;

 

Απ. Δεν θα αλλάξει τίποτε όσον αφορά την  Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, διότι οι θέσεις της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που η Ελλάδα κερδίζει  πάρα πολλά στο Αιγαίο, ακόμη θα ισχύει. Η μόνη διαφορά θα είναι, ότι η Τουρκία δεν θα μπορεί να ψαρεύει, στα πρώτα 12 μίλια της ΑΟΖ και θα μπορεί να ψαρεύει μόνο στον υπόλοιπο χώρο, που δεν θα είναι και τόσο μεγάλος, στη μέση του Αιγαίου πελάγους, όπως και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή, δεν θα αλλάξει απολύτως τίποτε σε βάρος της Ελλάδας, όσον αφορά την ΑΟΖ. Το ίδιο ισχύει και για την Κύπρο. Δηλαδή, η ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου θα ισχύουν ανεξάρτητα, αν η Τουρκία γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή όχι.

 

 

ΟΛΟΤΑΧΩΣ Η ΕΛΛΑΔΑ ΝΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙ  ΑΟΖ

Ερ. Και εν κατακλείδι, κ. Καρυώτη, για την επίλυση όλων αυτών των προβλημάτων εσείς προτείνετε  σαν ειδικός, και ήδη το αποδέχεται η Αθήνα, ότι ολοταχώς η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει στην οριοθέτηση της ΑΟΖ, η οποία οριοθέτηση συμπαρασύρει και όλα τα μέχρι τώρα γνωστά προβλήματα στην υφαλοκρηπίδα, στο υφαλοπρανές, στα χωρικά ύδατα, στον εναέριο χώρο και στο θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου.

 

Απ. Συμφωνώ απόλυτα, κ. Παπαντωνίου. Εγώ επιμένω και λέω, πως κανένα κράτος, μέχρι σήμερα, στο κόσμο, που έχει πάει στη Χάγη, ή έχει κάνει κάποιου άλλου είδους διευθέτηση, κανένα κράτος στο κόσμο, που έχει ένα πρόβλημα στα θαλάσσια σύνορά του με ένα άλλο κράτος, δεν έχει ζητήσει ποτέ μα ποτέ, να υπάρξει μόνο οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας. Αντιλαμβάνεσθε ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι όλα τα κράτη του κόσμου, από το 1982 μέχρι σήμερα, ζητάνε  από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όχι μόνο οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας, αλλά πάντοτε ζητάνε και την ταυτόχρονη οριοθέτηση της ΑΟΖ! Αυτό ζητώ και εγώ από τη Ελλάδα, δηλαδή να κάνει ταυτόχρονα και τα δύο, οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο.

 

Ερ. κ. Καρυώτη, σας ευχαριστώ πολύ.

 

Απ. Και εγώ σας ευχαριστώ, κ. Παπαντωνίου.

Ειρήσθω Καστελόριζο, τώρα!

Κ Α Σ Τ Ε Λ Ο Ρ Ι Ζ Ο , θα μπορούσε και θα έπρεπε να… καθιερωθεί στις μέρες «μας» και να κωδικοποιηθεί ως ο τίτλος της ελλαδικής – του αθηναϊκού αξιοθρήνητου κράτους των κ.Κωστάκη Καραμανλή και Γιωργάκη Παπανδρέου – δειλίας, βλακείας, δουλικότητας, ραγιαδισμού, υποτέλειας και επικίνδυνα καταστροφικής για τα ελληνικά (ελλαδικά και κυπριακά) συμφέροντα, πολιτικής, έναντι του δεδηλωμένου και στην πράξη κλιμακούμενου τουρκικού επεκτατισμού.

 Καστελόριζο είναι η Λυδία Λίθος, αλλά και η Κερκόπορτα για τη σχεδιασμένη και προγραμματισμένη επέλαση της τουρκικής επιδρομικότητας όχι μόνο (πλέον) στο Αιγαίο μας, αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο γενικότερα, εναντίον των διεθνώς νομίμων, κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας (του ελλα-δικού μας κράτους) και της Κύπρου, στην αμφοτέρων των κρατών Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Δημοσιεύτηκε χθες στον «Φιλελεύθερο» ένα άκρως σημαντικό άρθρο του κ. Θεόδωρου Κ. Καρυωτάκη, καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας και μέλους της ελληνικής αντιπροσωπίας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, με τον τίτλο «Το Καστελόριζο και το Δίκαιο της Θάλασσας». Όπου επισημαίνεται και υπογραμμίζεται – ως ΚΩΔΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ- η αθηναϊκή ΛΙΠΟΤΑΞΙΑ από τα καθήκοντα προάσπισης των ελληνικών (ελλαδικών και κυπριακών) κυριαρχικών δικαιωμάτων στην ΑΟΖ της Ανατολικής Μεσογείου. Η άρνηση, η ανικανότητα, η αναξιότητα και η δειλία των Αθηνών να ακολουθήσουν την πολιτική που η Κυπριακή Δημοκρατία, επί προεδρίας – ιδίως – Τάσσου Παπαδόπουλου, ανέπτυξε, με διακρατικές συμφωνίες, συνάδουσες με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, στις θαλάσσιες περιοχές με τις όμορες των θαλασσών χώρες της Αιγύπτου και του Λιβάνου. Εάν η Αθήνα συνεχίσει να «αμελεί» την υπεράσπιση των ελλαδικών δικαιωμάτων που το Καστελόριζο ΟΡΙΖΕΙ, απέναντι στην τουρκική επιδρομικότητα – επεκτατισμό, τότε η Αθήνα υπονομεύει, ναρκοθετεί, σαμποτάρει και «ξεπουλά» τα νόμιμα διεθνώς κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, στα θαλάσσια ύδατα και τον υποθαλάσσιο πλούτο που ορίζεται από την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. Διότι, η Άγκυρα, αποθρασυνόμενη από την ελλαδική υποχωρητικότητα – ραγιαδισμό, στην απουσία, μάλιστα, του εγκαταλειφθέντος Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας – Κύπρου, θα εντείνει τις επιδρομικές της προσπάθειες ευρωκατοχύρωσης των επεκτατικών της απαιτήσεων, οι οποίες, όχι μόνο δεν αναγνωρίζουν την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ελλαδική (λόγω Καστελορίζου) ΑΟΖ, αλλ’ επιμένουν με φρεγάτες και πολεμική αεροπορία να επεκτείνουν την ΑΟΖ της Τουρκίας ακόμα και στις νότιες θάλασσες της Κύπρου…
ΛΑΖΑΡΟΣ Α. ΜΑΥΡΟΣ

ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΗ «ΕΙΣΒΟΛΗ» ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΕ ΚΥΠΡΟ-ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ

Σε μια από τις αμέτρητες πλέον επιδείξεις αποθράσυνσης, που συναντούν πρακτικά την «μη αντίδραση» της Αθήνας, η ‘Αγκυρα προχώρησε στην δημοσίευση απόφασής της στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με την οποία προσδιορίζει τέσσερα σημεία ερευνών σε ελληνική και κυπριακή υφαλοκπρηπίδα νοτίως και ανατολικά του Καστελλόριζου. Η περιοχή μάλιστα ενός από τα σημεία αυτά συμπίπτει μερικά με ζώνη όπου εξήγγειλε έρευνες η Κυπριακή Δημοκρατία. Ταυτόχρονα με τη δημοσίευση των χαρτών, το τουρκικό ναυτικό πραγματοποίησε παραβιάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων γύρω από το Καστελλόριζο.
ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΗ «ΕΙΣΒΟΛΗ» ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΕ ΚΥΠΡΟ-ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ
Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Διπλωματικοί αναλυτές αποδίδουν τη νέα τουρκική πρόκληση σε ευρύ φάσμα ταυτόχρονων επιδιώξεων της Τουρκίας:

– να παρενοχλήσει τις κυπριακές έρευνες για πετρέλαια, σε μια περιοχή που εμφανίζεται όλο και πιο ενδιαφέρουσα
– να εγγράψει πάγιες υποθήκες διεκδίκησης στην ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα
– να εντείνει τις πιέσεις σε Λευκωσία-Αθήνα να μη φέρουν αντιρρήσεις στη συνέχιση της τουρκικής ενταξιακής πορείας
– να «πλήξει», «γκριζάρει» τη θαλάσσια περιοχή γύρω από το Καστελλόριζο, που είναι ο στρατηγικός «κρίκος» που συνδέει τον ελληνικό με τον κυπριακό χώρο και, ταυτόχρονα, θεμελιώνει μεγάλα ελληνικά δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο.
– να πλήξει τον αμυντικό δεσμό Ελλάδας-Κύπρου, ώστε να εντείνει το αίσθημα απομόνωσης των Κυπρίων και το αίσθημα «ωχ αδερφέ με την Κύπρο» των Ελλαδιτών, διευκολύνοντας έτσι την έγκριση μη βιώσιμης λύσης στο κυπριακό, σύμφωνης με τις επιδιώξεις της

Προς το παρόν, στο ελληνικό και κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών η μόνη αντίδραση που αποφάσισαν είναι η ενημέρωση των Ευρωπαίων ομοιλόγων τους κατά το Συμβούλιο της Δευτέρας. Η κυπριακή κυβέρνηση επανέλαβε τη θέση της ότι είναι αδύνατο, υπό τις σημερινές συνθήκες, να ανοίξει το κεφάλαιο «ενέργεια» των τουρκικών ενταξιακών διαπραγματεύσεων, που είχε μπλοκάρει η προκάτοχός της.

Κατά τα άλλα πάντως, η Αθήνα συνεχίζει την ακραία υποτονική στάση της απέναντι και σε αυτή και στον ορυμαγδό πάσης φύσεως τουρκικών προκλήσεων. Η Κυρία Μπακογιάννη περιορίζεται στις δηλώσεις της (που σχεδόν πάντα αρχίζουν με ένθερμη υποστήριξη της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας!) να διαπιστώνει «τουρκική προκλητικότητα» (κάτι που μπορεί να διαπιστώσει και ο τελευταίος αναγνώστης εφημερίδας) και συστήνει «ψυχραιμία», ενώ το Υπουργείο ανακοινώνει ότι οι ενέργειες της Τουρκίας δεν μεταβάλλουν σε τίποτα τη θέση και τα δικαιώματα της Ελλάδας. Υποθέτει κανείς ότι αυτό το τελευταίο δεν το έχουν αντιληφθεί οι Τούρκοι αξιωματούχοι και γι’ αυτό συνεχίζουν απτόητοι την «άσκοπη» πρακτική τους να εγείρουν έργω και λόγω παντός είδους διεκδικήσεις εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. Κάπου κάπου υπάρχει και η υπόμνηση από την Αθήνα των ενταξιακών «υποχρεώσεων» της Τουρκίας, μόνο που αυτή δεν μεταφράζεται ποτέ σε λήψη πρακτικών μέτρων. Μόλις προ τριών εβδομάδων, Ελλάδα και Κύπρος έσπευσαν να ανοίξουν ένα ακόμα κεφάλαιο (για τη φορολογία) της ενταξιακής διαπραγμάτευσης.

Γεγονός πάντως είναι ότι πέραν των γεωπολιτικών ζητημάτων που σχετίζονται με το κυπριακό, ο εντοπισμός εικαζομένων μεγάλων αποθεμάτων πετρελαίου στην περιοχή της Κύπρου και, εκτιμούν ειδήμονες στη Λευκωσία, ειδικά στην περιοχή που συναντώνται οι υφαλοκρηπίδες Ελλάδας, Κύπρου και Λιβύης, έχει ανοίξει την όρεξη και αμερικανικών εταιρειών όπως η Chevron, αλλά και της ‘Αγκυρας. Βεβαίως, μόνο οι γεωτρήσεις θα δώσουν οριστική απάντηση, σε κάποια όμως από τα θαλάσσια «οικόπεδα» (blogs) οι τρισδιάστατες έρευνες (3D) είναι πολύ θετικές.

Η κυβέρνηση Παπαδόπουλου στην Κύπρο συνήψε συμφωνίες οριοθέτησης της κυπριακής οικονομικής ζώνης αποκλειστικής εκμετάλλευσης (ΑΟΖ) με την Αίγυπτο και τον Λίβανο, που καταχωρήθηκαν στον ΟΗΕ, παρά τις τουρκικές αιτιάσεις. (Η ΑΟΖ «συμπαρασύρει» και την υφαλοκρηπίδα, σε θάλασσες με το βάθος της Μεσογείου). Ο ‘Εχουντ ‘Ολμερτ είχε απαντήσει στη Λευκωσία ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί τέτοια συμφωνία, γιατί δεν έχει ποτέ μέχρι τώρα επισημοποιήσει τα σύνορά του, εντούτοις υιοθετεί, ως θέση αρχής, τη μέση γραμμή για την οριοθέτηση και δεν έχει αντίρρηση σε έρευνες από την Κύπρο στη βάση αυτή.

Η Λευκωσία είχε τότε προτείνει και στην Αθήνα την οριοθέτηση και μεταξύ τους των ΑΟΖ, όπως και με τη Λιβύη, η ελληνική κυβέρνηση προτίμησε να μην προχωρήσει, επικαλούμενη τον φόβο τουρκικών αντιδράσεων. Τελικά και οι αντιδράσεις ήρθαν και η ελληνική ΑΟΖ δεν οριοθετήθηκε. Ανεπιτυχείς ήταν επίσης οι προσπάθειες οριοθέτησης της ελληνικής ΑΟΖ τόσο με την Αίγυπτο, που χειρίστηκε αρχικά η διεύθυνση Δ1 του Υπουργείου Εξωτερικών και τορπίλισε η ‘Αγκυρα, όσο και με τη Λιβύη, λόγω των τεραστίων απαιτήσεων της τελευταίας.

Αυτό όμως που φάνηκε να αλλάζει ριζικά τα πολιτικά δεδομένα ήταν το ενδιαφέρον αρχικά της αμερικανικής Noble και, ακόμη περισσότερο, της γιγαντιαίας Chevron για τα κυπριακά πετρέλαια. Η Noble υπέγραψε συμφωνία με την Κύπρο για την εκμετάλλευση του «οικοπέδου 12» της κυπριακής ΑΟΖ, ενώ ο ίδιος ο Αμερικανός Πρέσβης στη Λευκωσία προανήγγειλε πρόσφατα την έναρξη εργασιών, προειδοποιώντας έτσι εμμέσως πλην σαφώς όσους θα ήθελαν να τις «παρενοχλήσουν», όπως συνέβη πέρυσι με την αποστολή τουρκικών σκαφών στην περιοχή, μετά την οποία η κυβέρνηση Χριστόφια έδωσε εντολή στο νορβηγικό ερευνητικό πλοίο να αποχωρήσει. Η Noble υπέγραψε επίσης συμφωνία με το Ισραήλ για εκμετάλλευση κοιτασμάτων αερίου πολύ κοντά στην κυπριακή ΑΟΖ.

Η Chevron, από την πλευρά της, αγόρασε από τη νορβηγική PGS (Petroleum Geo-Services) Geophysical AS που συνεργάζεται με το κυπριακό κράτος δισδιάστατα σεισμικά δεδομένα για μια περιοχή 4795 τετραγωνικών χιλιομέτρων,όπως και δύο αντίγραφα της έκθεσης ερμηνείας σεισμικών δεδομένων από το Υπουργείο Εμπορίου της Κύπρου, καταβάλλοντας άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ. Η γαλλική Beicip – Franlab, συμβουλευτικός οίκος της Κύπρου ετοιμάζει νέα έκθεση αξιολόγησης και ερμηνείας όλων των δεδομένων που προέκυψαν από νέες έρευνες της PGS, η οποία έχει ήδη προχωρήσει σε περαιέρω έρευνες που καλύπτουν έκταση 12.500 τετρ. χλμ.

Γεγονός είναι ότι το δεύτερο σκέλος αδειοδοτήσεων έχει ήδη καθυστερήσει αρκετούς μήνες. Η κυπριακή κυβέρνηση επιδιώκει να εμπλέξει ρωσικές και αραβικές εταιιρείες, συναντά όμως επιφυλάξεις λόγω του μεγάλου βάθους των κοιτασμάτων, ίσως και τουρκικών αντιδράσεων. Οι επόμενοι μήνες θα δοκιμάσουν τόσο την αποφασιστικότητα της Λευκωσίας να συνεχίσει την εκμετάλλευση κοιτασμάτων που ανήκουν πέραν κάθε αμφιβολίας στην Κύπρο, όσο και της Αθήνας να υπερασπιστεί τόσο την ελληνική όσο και την κυπριακή κυριαρχία.

Προς το παρόν, οι πολιτικοί μας δηλώνουν ότι υπάρχει πάντα το «ενιαίο αμυντικό δόγμα» Ελλάδας-Κύπρου, η (πανάκριβη όμως) αφρόκρεμα του ελληνικού ναυτικού έχει διατεθεί στον «δυτικό παράγοντα» για επιχειρήσεις στη Σομαλία και στον Κόλπο. Το ελληνικό ναυτικό και η αεροπορία, που συντηρούνται με τεράστιο κόστος για τον ελληνικό λαό, σπανίως εμφανίζονται στο Καστελλόριζο και ποτέ στην Κύπρο. Αντιθέτως, η αεροπορία και το ναυτικό της Τουρκίας, χώρας που η Αθήνα υποστηρίζει με φανατισμό την ένταξη στην ΕΕ, εμφανίστηκαν μεγαλοπρεπώς στην Κύπρο, για να εορτάσουν την επέτειο της απόβασης στο νησί, πριν από 35 χρόνια.
konstantakopoulos.blogspot.com

ΟΙ «ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ» ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ

Συντάχθηκε απο τον/την Γ. Ε. ΣΕΚΕΡΗ

Με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις να διέρχονται εκ νέου φάση αυξημένης έντασης, δεν είναι ίσως άσκοπο να επιχειρηθεί η καταγραφή των θέσεων και προθέσεων της Άγκυρας έναντι της χώρας μας, όπως προκύπτουν από την πρακτική και τις δημόσιες δηλώσεις της τουρκικής πολιτικο-στρατιωτικής ηγεσίας κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν τον Αττίλα. Στο σημερινό γεωπολιτικό περιβάλλον, η Τουρκία αποτελεί τη μόνη στρατιωτική απειλή κατά της Ελλάδας – μια απειλή ιδιαίτερα οξεία, δοθέντων, τόσο του όγκου, όσο και του αξιομάχου, των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Η δε κατά το δυνατόν ακριβέστερη διάγνωση των στρατηγικών της στοχεύσεων αποτελεί ένα από τα βασικά προαπαιτούμενα για τη χάραξη μιας ρεαλιστικής έναντί της πολιτικής, αποσκοπούσης στην ειρηνική επίλυση των επίμαχων προβλημάτων χωρίς φαλκίδευση ζωτικών μας συμφερόντων.

 ***

 

Τα δύο βασικά αντικείμενα της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης είναι το Κυπριακό και τα Αιγαιακά. Η Θράκη θα αναδεικνυόταν σε καίριας σημασίας ζήτημα μόνο σε περίπτωση ελληνοτουρκικής σύρραξης – οπότε είναι βέβαιο ότι οι Τούρκοι θα επεδίωκαν να δημιουργήσουν εδαφικά τετελεσμένα με στρατιωτικά μέσα. Υπό ομαλές όμως συνθήκες, οι τουρκικές παρεμβάσεις σε σχέση με τη μουσουλμανική μειονότητα, όσο ύποπτες και ενοχλητικές και αν είναι, μπορούν κάλλιστα να ελεγχθούν με ένα συνδυασμό εσωτερικών μέτρων και διπλωματικών χειρισμών.

 Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, από την πλευρά του, εκφεύγει εν πολλοίς του στενού ελληνοτουρκικού πλαισίου. Για γενικότερους γεωπολιτικούς, ιδεολογικούς και, στην περίπτωση των ΗΠΑ, και εσωτερικούς κομματικούς λόγους, στηρίζεται διαχρονικά από την Ουάσιγκτον και – σε μικρότερο έστω βαθμό – από την κοινοτική Ευρώπη. Και ως εκ τούτου, παρά τη φαινομενική αδυναμία του και τα βασανιστικά προβλήματα που εκ των πραγμάτων – ιδίως λόγω ανυπαρξίας, πλέον, αριθμητικά σημαντικού επιτόπιου ποιμνίου – αντιμετωπίζει, η θέση του έναντι των τουρκικών αρχών είναι αρκετά ισχυρή.

 ***

 Σε ό,τι αφορά τώρα στο μείζον επίμαχο ελληνοτουρκικό ζήτημα που είναι το Κυπριακό. Από την πρώτη στιγμή που ετέθη θέμα κατάλυσης της βρετανικής κυριαρχίας, η Άγκυρα κατέστησε σαφές ότι επ’ ουδενί λόγω θα αποδεχθεί την ένωση του συνόλου της Κύπρου με την Ελλάδα – πρωτίστως για στρατηγικούς λόγους, με την «προστασία», όμως, της τουρκικής μειονότητας να αποκτά συν τω χρόνω αυξημένη βαρύτητα στους σχεδιασμούς της.

 Καταλαμβάνοντας το θέρος του 1974 κυπριακό έδαφος και συγκεντρώνοντας εκεί τους Τουρκοκυπρίους, η Τουρκία ενίσχυσε τη θέση της στη Μεγαλόνησο καθοριστικά. Οι λύσεις του Κυπριακού στις οποίες έχει έκτοτε συναινέσει – είτε ευθέως, είτε μέσω δυτικών και ιδίως αμερικανικών διαύλων – έχουν ως κοινά γνωρίσματα, αφ’ενός, τη διχοτόμηση, ευθεία ή, όπως στην περίπτωση του σχεδίου Ανάν, συγκεκαλυμμένη, και, αφ’ετέρου, την αναγνώριση του δικαιώματός της να «εγγυάται» στρατιωτικώς την «ασφάλεια» της τουρκοκρατούμενης περιοχής. Πρόκειται για θέσεις που διακηρύχθηκαν άπαξ έτι από την τουρκική ηγεσία επ’ευκαιρία του εορτασμού στο ψευδοκράτος της επετείου της εισβολής και στις οποίες και ο Τουρκοκύπριος συνομιλητής του κ. Χριστόφια στο πλαίσιο των διακοινοτικών συνομιλιών εμμένει ανυποχώρητα. Και όλα δείχνουν ότι οι κόκκινες αυτές γραμμές θα παραμείνουν εν ισχύει και στο αόριστο μέλλον, καθώς, ούτε οι – πάντοτε δεσπόζοντες στον χειρισμό των Ελληνοτουρκικών – Τούρκοι στρατιωτικοί, αλλά ούτε και οι κυβερνώντες ισλαμιστές, φαίνονται διατεθειμένοι να τις εγκαταλείψουν.

 Στη ίδια δε αυτή λογική εντάσσονται και οι τουρκικές αντιδράσεις στην διαφαινόμενη πρόθεση της Λευκωσίας να εκμεταλλευθεί την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Η τοποθέτηση της Άγκυρας εν προκειμένω είναι σαφής: Ενόσω εκκρεμεί η συμπεφωνημένη ρύθμιση του Κυπριακού, η Λευκωσία δεν αντιπροσωπεύει το σύνολο του πληθυσμού της νήσου – και συνεπώς η πρόθεσή της να προχωρήσει σε έρευνες για υδρογονάνθρακες θα συναντήσει την ενεργό τουρκική αντίθεση. Η οποία, επί του παρόντος, περιορίζεται σε προειδοποιητικά διαβήματα και στην εκχώρηση σε τουρκική κρατική εταιρεία άδειας διεξαγωγής ανάλογων ερευνών  σε τμήμα της ίδιας αυτής κυπριακής ΑΟΖ. Χωρίς ποσώς να αποκλείεται, ωστόσο, να προσλάβει, συν τω χρόνω και ανάλογα με τις εξελίξεις, και δυναμικότερη μορφή.

 ***

 Στο Αιγαίο, από την άλλη, αρχής γενομένης το 1974, η Τουρκία έχει ως κεντρικό στόχο την παρεμπόδιση της επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων, θεωρώντας τη διασφάλιση της απρόσκοπτης επικοινωνίας, αεροπορικής και θαλάσσιας, κατά μήκος των αιγαιακών ακτών της, ως και μεταξύ Δυτικής Θράκης/Κωνσταντινούπολης και Μεσογείου, ζωτικό της συμφέρον. Και συνακόλουθα, όχι μόνο αρνείται κατηγορηματικά να συνυπογράψει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, που επιτρέπει την επέκταση αυτή, αλλά και, για να αποτρέψει σχετική ενέργειά μας, δύο φορές μας απείλησε με πόλεμο. Την πρώτη, τον Ιούνιο 1974, επί καθεστώτος Ιωαννίδη, με δήλωση του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου εξωτερικών.· Και τη δεύτερη, είκοσι ένα χρόνια αργότερα, με την υιοθέτηση από την τουρκική Εθνοσυνέλευση του διαβόητου «casus beli».

 Με τις τουρκικές δε απόψεις για το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης μας συναρτάται και η αμφισβήτηση από την Άγκυρα του εύρους του ελληνικού εναέριου χώρου. Καθώς οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι τελευταίος αυτός, καθορισθείς το 1931 στα 10 ν.μ., αυθαιρέτως εκτείνεται πέραν των 6 ν.μ των ελληνικών χωρικών υδάτων. Εκ πρώτης δε όψεως, τα πρόσθετα τέσσερα ναυτικά μίλια που εξασφαλίζουμε στον αέρα χάρις στην εν λόγω μάλλον πρωτότυπη ρύθμιση μας είναι αμφίβολης χρησιμότητας. Υπό το φως, όμως, της ευρύτερης ελληνοτουρκικής διαμάχης περί την εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας, προσλαμβάνουν σημαντική συμβολική και, ενδεχομένως, και διαπραγματευτική αξία.

 Ενώ, ένα δεύτερο, μείζον αιγαιακό ζήτημα είναι η κατανομή της υφαλοκρηπίδας. Τον Νοέμβριο 1973 η Άγκυρα επιχείρησε να επιβάλει μονομερώς μια λύση κατάφωρα αντίθετη προς το διεθνές δίκαιο και την κοινή λογική. Έκτοτε αναδιπλώθηκε, αποδεχόμενη κατ’ αρχήν την ελληνική πρόταση να παραπεμφθεί η διαφορά στη Χάγη με κοινή πρωτοβουλία των δύο χωρών. Ωστόσο, η παραπομπή αυτή συνεπάγεται τη σύνταξη «συνυποσχετικού» καθορίζοντος το πλαίσιο εντός του οποίου θα κληθεί να αποφανθεί ο διεθνής δικαστής. Και ως εκ τούτου προϋποθέτει συμφωνία των δύο μερών και ως προς το καθοριστικής εν προκειμένω σημασίας εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης.

 Τέλος, στις πάγιες εδώ και δεκαετίες αμφισβητήσεις της στη θάλασσα και στον αέρα, η Άγκυρα, με την πάροδο του χρόνου και επ’ ευκαιρία των εκάστοτε ελληνοτουρκικών κρίσεων, τείνει να προσθέσει και εδαφικές διεκδικήσεις εις βάρος του ελληνικού νησιωτικού χώρου. Πρόκειται φυσικά για την πλέον εκρηκτική πτυχή της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης. Διότι αφορά σε ζωτικά συμφέροντα της χώρας μας, ως προς τα οποία τα περιθώρια συμβιβασμού είναι ασφυκτικώς στενά. Και ουσιαστικά έχουν ήδη εξαντληθεί με την εκ μέρους μας αποδοχή της αμερικανικής πρότασης να τεθούν υπό την κρίση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης οι – καταφανώς αίωλοι – τουρκικοί ισχυρισμοί για το καθεστώς των Ιμίων. Το κρίσιμο, επομένως, ερώτημα είναι, κατά πόσον η προβολή τών, ως επί το πολύ αόριστων, τουρκικών αυτών διεκδικήσεων αποτελεί απλώς μια πρόσθετη πίεση για τη δρομολόγηση μιας διαπραγμάτευσης για το θαλάσσιο και εναέριο καθεστώς στο Αιγαίο, ή πράγματι χαράσσει μια ακόμη κόκκινη γραμμή. Εάν συμβαίνει το δεύτερο, είναι προφανές ότι το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων προμηνύεται σκοτεινό.

---

• · Βλ. Χρήστο Ροζάκη, Το Διεθνές Νομικό Καθεστώς του Αιγαίου, στο συλλογικό έργο «Οι Ελληνοτουρκικές Σχέσεις 1923-1987», Εκδόσεις Γνώση-ΕΛΙΑΜΕΠ, Αθήνα, 1991.

Νέα τουρκικά παιγνίδια

Η Άγκυρα εξουσιοδότησε την τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου για έρευνες εντοπισμού πετρελαίου και φυσικού αερίου εκτός των τουρκικών χωρικών υδάτων και κοντά στα παράλια της Κύπρου.Παρά το κρίσιμο ραντεβού της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση τον ερχόμενο Δεκέμβρη, οι τουρκικές προκλήσεις εις βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζονται. Αυτή τη φορά η κυβέρνηση Ερντογάν έδωσε την περασμένη Πέμπτη το «πράσινο φως» στην τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) να πραγματοποιήσει έρευνες εντοπισμού πετρελαίου και φυσικού αερίου σε περιοχή και εκτός των τουρκικών χωρικών υδάτων, στην Ανατολική Μεσόγειο, κοντά στα παράλια της Κύπρου. Το κυβερνητικό διάταγμα για πετρελαϊκές έρευνες τέθηκε αμέσως σε ισχύ, σύμφωνα με την τουρκική Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Με τον τρόπο αυτόν η Άγκυρα ανεβάζει και πάλι το θερμόμετρο της έντασης στην περιοχή, καθώς η κίνηση αυτή θα μπορούσε να προκαλέσει νέες αντεγκλήσεις τόσο με την Κυπριακή Δημοκρατία, τα κυριαρχικά δικαιώματα της οποίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της αμφισβητεί, όσο και με την Ελλάδα. Τουρκικό δημοσίευμα Δημοσίευμα της αγγλόφωνης έκδοσης της τουρκικής εφημερίδας «Ζαμάν» αναφέρει ότι «η ενέργεια αυτή της Άγκυρας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου κοντά στα κυπριακά παράλια αναμένεται να προκαλέσει διαμάχη, καθώς πιθανότατα θα ερμηνευθεί από πολλούς ως επίδειξη της αποφασιστικότητας της Τουρκίας να προστατεύσει τα δικαιώματά της και τα συμφέροντά της στην περιοχή, όταν αντιμετωπίσει μια μονομερή κίνηση εκ μέρους των Ελληνοκυπρίων σχετικά με την έρευνα για πετρέλαιο». Όπως προβλέπει το τουρκικό κυβερνητικό διάταγμα, η Άγκυρα εξουσιοδοτεί την ΤΡΑΟ να πραγματοποιήσει γεωλογικές έρευνες πέραν των τουρκικών χωρικών υδάτων σε τέσσερις περιοχές, δύο στη λεκάνη της Ατάλιας και δύο στη λεκάνη της Μούγκλας, απέναντι δηλαδή από τη Ρόδο. Οι τέσσερις περιοχές καλύπτουν συνολική θαλάσσια έκταση 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Όλοι στην περιοχή ΑΟΖ… Το θέμα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο με την ανακοίνωση της κυπριακής κυβέρνησης, η οποία εξεδόθη πριν από ένα μήνα και σύμφωνα με την οποία η Κύπρος έχει παραχωρήσει άδεια σε μεγάλη αμερικανική εταιρεία ενέργειας να προχωρήσει σε έρευνες στην περιοχή εντός της ΑΟΖ Κύπρου. Η ανακοίνωση αυτή προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Τουρκίας, η οποία προειδοποίησε ότι δεν αναγνωρίζει την ΑΟΖ Κύπρου και επιπλέον ότι θα πρέπει η εκμετάλλευση των πετρελαίων να γίνει από κοινού με τους Τουρκοκυπρίους όταν λυθεί το Κυπριακό. Το ίδιο διάστημα οι τουρκικές εφημερίδες δημοσίευαν αναλύσεις για το θέμα αυτό, λέγοντας ότι «ο τουρκικός στόλος καραδοκεί στην περιοχή». Η κυπριακή κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε συμφωνία με την Αίγυπτο και το Λίβανο για τις έρευνες για πετρέλαιο και έχει χωρίσει την ΑΟΖ της σε 12 «θαλάσσια οικόπεδα», όπως τα χαρακτήρισε, και ήδη έδωσε άδεια για έρευνες στην αμερικανική εταιρεία. Την εξέλιξη αυτή είχε ανακοινώσει στη Λευκωσία ο εκεί Αμερικανός πρεσβευτής. Σημειωτέον ότι στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και εντός της ΑΟΖ Ισραήλ διεξάγονται και άλλες έρευνες για λογαριασμό του Τελ Αβίβ για εντοπισμό πετρελαίου και ήδη η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι έρευνες προχωρούν ομαλά. Ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Μπουράκ Οζουγκεργκίν είχε προειδοποιήσει προσφάτως τη Λευκωσία: «Ο τουρκοκυπριακός λαός έχει δικαιώματα στην περιοχή, όπως και η Τουρκία επίσης έχει δικαιώματα και συμφέροντα εκεί. Η πρόθεσή μας να τα προστατεύσουμε είναι γνωστή σε όλους». Ο Πρόεδρος δεν σχολιάζει τουρκικά δημοσιεύματα Κληθείς χθες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να σχολιάσει δημοσίευμα στον τουρκικό Τύπο για κυβερνητικό διάταγμα που εξουσιοδοτεί την τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου να πραγματοποιήσει έρευνες στην περιοχή εκτός των τουρκικών χωρικών υδάτων, στην ανατολική Μεσόγειο, απάντησε ότι δεν είναι δουλειά του να απαντά στα δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου. Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος του ΚΣ ΕΔΕΚ Γιαννάκης Ομήρου δήλωσε ότι η Κύπρος θα πρέπει να καταγγείλει προς κάθε κατεύθυνση την προκλητική παραβίαση από την Τουρκία των κανόνων του διεθνούς δικαίου, σε ό,τι αφορά τις έρευνες για υδρογονάνθρακες σε περιοχές που ανήκουν στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρόσθεσε ότι, με βάση τα γεγονότα, θα πρέπει να αναμένεται κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας και επιθετικότητας. Ο κ. Ομήρου είπε ότι «η εξέλιξη αυτή, μετά τη δημοσίευση σχετικού διατάγματος στην Επίσημη Εφημερίδα της Τουρκικής Δημοκρατίας, για διενέργεια ερευνών για υδρογονάνθρακες σε θαλάσσιες περιοχές που, δυνάμει του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας, ανήκουν στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου, συνιστά μία αφόρητη πρόκληση σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρόσθεσε ότι «λαμβανομένου δε, υπόψη του γεγονότος ότι μόλις πριν από δύο ημέρες είχαμε την προκλητική ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, όπου αμφισβητούνται ευθέως όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο, θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε, και δεν θέλουμε να είμαστε μάντεις κακών, για μία κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας και επιθετικότητας». Ανησυχία στην Αθήνα Ο πολιτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ανδρέας Λοβέρδος, με αφορμή δημοσίευση της τουρκικής Εφημερίδας της Κυβερνήσεως περί γεωφυσικών ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο, σε δήλωσή του επισήμανε χθες πως η Τουρκία πρέπει να πάρει το αυστηρό μήνυμα, ότι «η συμμόρφωσή της με το δίκαιο της θάλασσας αποτελεί μονόδρομο, προκειμένου να υπηρετηθούν -και εκ μέρους της- οι αρχές της καλής γειτονίας, καθώς και η ευρωπαϊκή της πορεία». Ο κ. Λοβέρδος, στη δήλωσή του, παρατηρεί ότι «κάθε ημέρα, προκύπτει από την πλευρά της Τουρκίας και ένα νέο θέμα, που επιβαρύνει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις». Σε μιαν άλλη εξέλιξη, το Τμήμα Εξωτερικής Πολιτικής της Ελλάδας εξέφρασε την ανησυχία του «για τις νέες εντάσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με αιχμή τις επαναλαμβανόμενες απαράδεκτες υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροπλάνων πάνω από τα ελληνικά νησιά Αγαθονήσι, Φαρμακονήσι και Φούρνοι».

Σημερινη, Σάββατο, 18 Ιούλιος 2009 (ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ)